ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက facebook လူမှုကွန်ယက် စာမျက်နှာမှာ ရန်ကုန်မြို့ ရေဝေး သုသာန်မှာ မီးသဂြိုလ်ဖို့ ရုပ်အလောင်းတွေကို တန်းစီထားတဲ့ ဓာတ်ပုံနဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင် တစ်ချို့ ပျံ့နှံ့ခဲ့ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံနဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေမှာ မြင်ရသမျှ တစ်ချို့ ရုပ်အလောင်းတွေကို အခေါင်းတွေထဲ ထည့်ထားကြပေမယ့် ရုပ်အလောင်း အတော်များများကိုတော့ စောင်လို၊ ဖျာလို၊ ပလပ်စတစ် မိုးကာစ လိုမျိုး ပတ်ထားပြီး ကြမ်းပြင်ပေါ်ကိုချ၊ မီးသဂြိုလ်ဖို့ တန်းစီထားတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေပါ။
သေဆုံးသွားသူတွေရဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေကို မီးသဂြိုလ်ပေးနိုင်ဖို့ ကူညီပေးနေကြတဲ့ ပုဂ္ဂလိက ပရဟိတ လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်နေသူတွေကတော့ ရေဝေးသုသာန်မှာ မီးသဂြိုလ်ဖို့ ရောက်နေတဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေ အလွန်များတယ်၊ အဲဒီထဲမှာ Covid-19 ကြောင့် သေဆုံးသူ ဘယ်နှစ်ယောက် ရှိတယ် တိတိကျကျ မပြောနိုင်ပေမယ့် ပုံမှန် မီးသဂြိုလ်ပေးနေတဲ့ အရေအတွက်ထက် အများကြီးပိုများနေတော့ အဲဒါတွေဟာ Covid-19 ကြောင့် သေဆုံးတာမျိုး ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ရုပ်အလောင်းတွေ များလွန်းတာကြောင့် အခေါင်းဝယ်ယူရ ခက်ခဲလာလို့ အခေါင်းမပါပဲ စောင်ပတ်၊ ဖျာပတ်ပြီး မီးသဂြိုလ်ကြရတယ်၊ ညဘက် ရောက်သည် အထိ အလောင်းအားလုံး မီးသဂြိုလ်လို့ မပြီးစီးနိုင်တာကြောင့် ရုပ်အလောင်းတွေကို ထားရစ်ခဲ့ရပြီး မီးသဂြိုလ်စက် တာဝန်ရှိသူတွေကပဲ ညဘက် မီးသဂြိုလ်ပေးကြရတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ နောက်ရက်မှာတော့ ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီဟာ ရေဝေးမှာ သဂြိုလ်ရတဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေ များပြားလွန်းတော့ အခြား ထိန်ပင်၊ ကျီစုနဲ့ ကျူးချောင် သုသာန်တွေမှာပါ မီးသဂြိုလ်နိုင်အောင် မြို့နယ် ခွဲခြားပေးတဲ့ မေတ္တာရပ်ခံချက် တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်ကတော့ ဒါတွေဟာ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရန်ကုန်မှာ Covid-19 နဲ့ သေဆုံးသူ များပြားနေတယ် ဆိုတဲ့ အထောက်အထားတွေပါပဲ။
တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းဟာ ၂၀၂၁ ဇွန်လဆန်းမှာ အစပြုခဲ့ပြီး နေ့စဉ် ကူးစက်ခံရသူ ပျမ်းမျှ ရာဂဏန်း ဝန်းကျင် ရှိခဲ့ပါတယ်။ အရင် အင်န်အယ်လ်ဒီ အစိုးရ လက်ထက်တုန်းကတော့ ကိုဗစ် တားဆီးကာကွယ် တိုက်ဖျက်ရေး ကော်မတီဟာ မြို့တိုင်းလိုလိုလောက်မှာ Fever clinic တွေ ဖွင့်လှစ်ထားပြီး ကိုယ်အပူချိန် ရှိသူတွေနဲ့ ကိုဗစ် ကူးစက်ခံ သံသယ ရှိသူတွေကို လက်ခံ စစ်ဆေးပေးပါတယ်။ စစ်ဆေးချက်အရ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူတွေကို ဆေးရုံနဲ့ကုသရေး စင်တာတွေကို ပို့သလို၊ အတူနေ မိသားစုဝင်တွေကို နေအိမ် ကွာရင်တင်း ဒါမှမဟုတ် သီးခြား ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ ကွာရင်တင်း စင်တာတွေ ပို့ပြီး စောင့်ကြည့်၊ ဒါမှမဟုတ် ကုသမှုပေးပါတယ်။ ကုသမှုပေးရာမှာလည်း သာမန် အခြေအနေ၊ သာမန်ထက် စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေ၊ အထူးဂရုစိုက် ကြပ်မတ် ကုသရမယ့် အခြေအနေတွေ အလိုက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတဲ့ ကုသရေးနေရာတွေကို ခွဲခြားပို့တဲ့ စနစ် ကျင့်သုံးခဲ့တာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။
လက်ရှိ အခြေအနေ အရင်တုန်းကလို Fever clinic တွေ ဖွင့်လှစ်ထားတာ မရှိလေတော့ ပြည်သူတွေဟာ ဆေးရုံတွေသွားလို့လည်း ကုတင်မရှိလို့ လက်မခံ ငြင်းပယ်ခံရ၊ ဘယ်သွားလို့ ဘယ်မှာ ပြရမယ် ဆိုတဲ့ အခြေအနေ မသိ ဆိုတာမျိုး ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာပါ။
ကူးစက်မှုတွေ အတော်များလာတဲ့ ဇူလိုင် ပထမ အပတ်ကျမှ စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေး ဌာနကနေ ကိုဗစ် သံသယ လူနာတွေနဲ့ ကူးစက်ခံရသူတွေ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုကို ဘယ်လို ခံယူရမလဲ ဆိုတဲ့ အစီအစဉ် တစ်ခု ထုတ်ပြန်လာပြီး ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့က လုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာလည်း ပြောဆိုခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီအစီအစဉ်အရ ကိုဗစ် ကူးစက်ခံရသူတွေ၊ သံသယ ရှိသူတွေ၊ ထိတွေ့ခဲ့သူတွေဟာ အရင်ဆုံး သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ် ဒေသန္တရ ဆေးခန်းတွေကို သွားပြရမယ်၊ အဲဒီဆေးခန်းတွေကနေ ကိုဗစ် စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ နေရာတွေကို ပို့လွှတ်၊ စစ်ဆေးစေပြီး တကယ်လို့ ကိုဗစ် ကူးစက်ခံရသူတွေဆိုရင် “ ပြည်သူ့ဆေးရုံများသို့ လူနာ တက်ရောက် ကုသမှု ခံယူနိုင်ရေး စီမံခန့်ခွဲမှု ကော်မတီ” ဆိုတာကို အကြောင်းကြားပေးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဲဒီကော်မတီကမှသာ လူနာကို ဘယ်ဆေးရုံ၊ ဘယ် ကုသရေးစင်တာတွေဆီ သွားရမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်၊ အကြောင်းပြန်ကြားပေးမှာဖြစ်ပြီး အဲဒီ ပြန်ကြားချက်ရမှ စင်တာ ဒါမှမဟုတ် ဆေးရုံက လက်ခံ ကုသပေးမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကုသရေးစင်တာတွေ၊ ဆေးရုံတွေမှာ လူတွေ ပြည့်နေတာမျိုးလည်း ရှိတယ်လို့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။ အဲလို လူတွေကတော့ နေအိမ်မှာပဲ သီးခြားခွဲ နေရမှာပဲလို့ သတင်းစာရှင်းပွဲမှာ မေးခွန်းတွေဖြေတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးက ပြောပါတယ်။
အဲဒီ သတင်းစာရှင်းပွဲမှာပဲ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းနဲ့ ကျန်းမာရေး ညွှန်မှူးက ကိုဗစ် လူနာ လက်ခံနိုင်တဲ့ အနေအထားတွေကို ရှင်းပြပါတယ်။ သူတို့ရှင်းပြချက်အရ ကိုဗစ် ကုသနိုင်ဖို့ ရန်ကုန်က ဆေးရုံကြီးတစ်ချို့မှာ ကုတင်နည်းနည်းစီ၊ ကုသရေးဌာန မင်းဓမ္မမှာ ကုတင် ၂၅၀၊ ကုသရေးဌာန မရမ်းကုန်းမှာ ကုတင် ၅၀၀၊ ကုသရေးဌာန သုဝဏ္ဏမှာ ကုတင် ၃၀၀၊ ကုသရေးဌာန လှိုင်မှာ ကုတင် ၅၄၀၊ ဒဂုံဆိပ်ကမ်းမှာ ၁၉၂၀၊ ကုသရေးဌာန ဖေါင်ကြီးမှာ ကုတင် ၄၀၀၊ စုစုပေါင်း ရန်ကုန်တိုင်းမှာ ၃၉၀၀ လောက် ပြင်ဆင်ထားပြီး အဲဒါတွေထဲက အများစုဟာ သာမန် သက်တောင့်သက်သာ ကုသရမယ့် လူနာတွေလောက် ထားဖို့ ဆိုပြီး ဖြေပါတယ်။ တကယ်တော့ သူတို့ အင်တာဗျူးဖြေတဲ့ ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့မှာ ကိုဗစ် ကူးစက်ခံရသူ ၅၀၁၄၊ စုစုပေါင်း လက်ခံကုသရမယ့် Active လူနာပေါင်း ၄၅၂၄၀ ရှိနေပြီး အများစုက ရန်ကုန်မှာပါ။ စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ အဲဒီ ကိန်းဂဏန်းတွေကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လိုက်ရင်ပဲ ကူးစက်ခံရသူတွေကို လက်ခံ ကုသပေးနိုင်မယ့် ကုတင်နေရာ အလွန်နည်းပါးနေသလို၊ သိန်းနဲ့ချီ အရေအတွက် ရှိနိုင်မယ့် သူတို့နဲ့ ထိတွေ့ခဲ့သူတွေကို ခွဲခြားပြီး Quarantine ဝင်စေမယ့် နေရာတွေ ရှိမနေတာကိုလည်း တွေ့မြင်ကြရမှာပါ။
နောက်တစ်ချက် ဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ လိုတာက လက်ရှိ ကိုဗစ် ကူးစက်၊ သေဆုံးမှု အရေအတွက်တွေဟာ စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေ အတိုင်းပဲလား ဆိုတာပါ။ သူတို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေကို ပြန်စစ်ဆေးကြည့်လိုက်ရင် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဗိုင်းရပ်စ် ရှိမရှိ နေ့စဉ် စစ်ဆေးခဲ့တဲ့၊ စစ်ဆေးနေတဲ့ အရေအတွက် အတော်လေး နည်းနေတဲ့အတွက် အဲဒီကနေ တဆင့် ဖော်ပြတဲ့ ကူးစက်ခံ အရေအတွက်၊ သေဆုံး အရေအတွက်ကလည်း နည်းပါးနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရပြီး ဘယ်ကိုမှ သတင်းမပို့ပဲ ကိုယ့်နေအိမ်မှာပဲ ကိုယ်နေပြီး ကိုယ့်ဖာသာကိုယ် ကုသနေသူတွေ မြို့ရွာရပ်ကွက်တွေထဲ အများကြီးရှိနေတာကလည်း စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေဟာ တကယ်လက်တွေ့ အခြေအနေကို ထင်ဟပ်မနေဘူးဆိုတာ ပြသနေသလိုလည်း ဖြစ်စေတယ်။
လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုလုံးကို ကြည့်လိုက်ရင် ကိုဗစ် ကူးစက်ခံရသူတွေနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့သူတွေဟာ သူတို့ကို ကုသပေးမယ့်၊ ခွဲခြားစောင့်ကြည့်ပေးမယ့် နေရာတွေကို သွားစရာမရှိလို့ နေအိမ်တွေမှာပဲ ကိုယ့်ဖာသာကိုယ် ကုသရတာ၊ အဲဒီမှာ နားလည်တတ်ကျွမ်းတဲ့ ဆရာဝန်တွေရဲ့ ကုသမှု မရတာ၊ အောက်စီဂျင် လုံလုံလောက်လောက် မရတာ အပါအဝင် အခြား အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် သေဆုံးနေကြရတာ၊ သေဆုံးသူ အရေအတွက် များပြားနေတာတွေကို နားလည်နိုင်မယ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူနဲ့ သေဆုံးသူ အရေအတွက်ဟာ စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေထက် အများကြီး ပိုများနေမယ် ဆိုတာကလည်း သံသယ ဖြစ်စရာ မလိုပါဘူး။ တကယ်တော့ လက်ရှိ ကိုဗစ် ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါကို ရင်ဆိုင်ဖို့ရာ သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းပြည် အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်းရဲ့ နိုင်ငံသားတွေအပေါ် ကိုယ်က ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရမယ့် မိဘ ပြည်သူတွေအဖြစ် သဘောထားဖို့၊ ကိုဗစ်ကို ရင်ဆိုင်ရာမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှု ချမှတ် အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ဖို့၊ ကိုဗစ် ကာကွယ်တိုက်ဖျက်ရေး လုပ်ငန်းထဲ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံး ပါဝင်လာအောင် စည်းရုံးနိုင်ဖို့ လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီမှာ အဲလို အနေအထားမျိုး မတွေ့၊ မမြင်ရတာကြောင့် ကိုဗစ်တတိယလှိုင်း ပြသနာ အခုထက် ပိုပြီး ဆိုးလာနိုင်ကြောင်းပါ။
Covid-19 ကာကှယျ ကုသမှု ဘယျ အခွအေနေ ရောကျနသေလဲ စဈကောငျစီ ဖွရှေငျးနိုငျမလား
ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးက facebook လူမှုကှနျယကျ စာမကြျနှာမှာ ရနျကုနျမွို့ ရဝေေး သုသာနျမှာ မီးသဂွိုလျဖို့ ရုပျအလောငျးတှကေို တနျးစီထားတဲ့ ဓာတျပုံနဲ့ ဗီဒီယိုဖိုငျ တဈခြို့ ပြံ့နှံ့ခဲ့ပါတယျ။ ဓာတျပုံနဲ့ ဗီဒီယိုဖိုငျတှမှော မွငျရသမြှ တဈခြို့ ရုပျအလောငျးတှကေို အခေါငျးတှထေဲ ထည့ျထားကွပမေယ့ျ ရုပျအလောငျး အတောျမြားမြားကိုတော့ စောငျလို၊ ဖြာလို၊ ပလပျစတဈ မိုးကာစ လိုမြိုး ပတျထားပွီး ကွမျးပွငျပေါျကိုခြ၊ မီးသဂွိုလျဖို့ တနျးစီထားတဲ့ အနအေထားမြိုးတှပေါ။
သဆေုံးသှားသူတှရေဲ့ ရုပျအလောငျးတှကေို မီးသဂွိုလျပေးနိုငျဖို့ ကူညီပေးနကွေတဲ့ ပုဂ်ဂလိက ပရဟိတ လုပျငနျး လုပျကိုငျနသေူတှကေတော့ ရဝေေးသုသာနျမှာ မီးသဂွိုလျဖို့ ရောကျနတေဲ့ ရုပျအလောငျးတှေ အလှနျမြားတယျ၊ အဲဒီထဲမှာ Covid-19 ကွောင့ျ သဆေုံးသူ ဘယျနှဈယောကျ ရှိတယျ တိတိကကြြ မပွောနိုငျပမေယ့ျ ပုံမှနျ မီးသဂွိုလျပေးနတေဲ့ အရအေတှကျထကျ အမြားကွီးပိုမြားနတေော့ အဲဒါတှဟော Covid-19 ကွောင့ျ သဆေုံးတာမြိုး ဖွဈနိုငျတယျ၊ ရုပျအလောငျးတှေ မြားလှနျးတာကွောင့ျ အခေါငျးဝယျယူရ ခကျခဲလာလို့ အခေါငျးမပါပဲ စောငျပတျ၊ ဖြာပတျပွီး မီးသဂွိုလျကွရတယျ၊ ညဘကျ ရောကျသညျ အထိ အလောငျးအားလုံး မီးသဂွိုလျလို့ မပွီးစီးနိုငျတာကွောင့ျ ရုပျအလောငျးတှကေို ထားရဈခဲ့ရပွီး မီးသဂွိုလျစကျ တာဝနျရှိသူတှကေပဲ ညဘကျ မီးသဂွိုလျပေးကွရတယျလို့ ဆိုကွပါတယျ။ နောကျရကျမှာတော့ ရနျကုနျမွို့တောျ စညျပငျသာယာရေး ကောျမတီဟာ ရဝေေးမှာ သဂွိုလျရတဲ့ ရုပျအလောငျးတှေ မြားပွားလှနျးတော့ အခွား ထိနျပငျ၊ ကြီစုနဲ့ ကြူးခြောငျ သုသာနျတှမှောပါ မီးသဂွိုလျနိုငျအောငျ မွို့နယျ ခှဲခွားပေးတဲ့ မတေ်တာရပျခံခကြျ တဈခု ထုတျပွနျခဲ့တာ တှေ့ရပါတယျ။ အဓိပ်ပါယျကတော့ ဒါတှဟော အခုရကျပိုငျးအတှငျး ရနျကုနျမှာ Covid-19 နဲ့ သဆေုံးသူ မြားပွားနတေယျ ဆိုတဲ့ အထောကျအထားတှပေါပဲ။
တကယျတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈ တတိယလှိုငျးဟာ ၂၀၂၁ ဇှနျလဆနျးမှာ အစပွုခဲ့ပွီး နေ့စဉျ ကူးစကျခံရသူ ပမြျးမြှ ရာဂဏနျး ဝနျးကငြျ ရှိခဲ့ပါတယျ။ အရငျ အငျနျအယျလျဒီ အစိုးရ လကျထကျတုနျးကတော့ ကိုဗဈ တားဆီးကာကှယျ တိုကျဖကြျရေး ကောျမတီဟာ မွို့တိုငျးလိုလိုလောကျမှာ Fever clinic တှေ ဖှင့ျလှဈထားပွီး ကိုယျအပူခြိနျ ရှိသူတှနေဲ့ ကိုဗဈ ကူးစကျခံ သံသယ ရှိသူတှကေို လကျခံ စဈဆေးပေးပါတယျ။ စဈဆေးခကြျအရ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူတှကေို ဆေးရုံနဲ့ကုသရေး စငျတာတှကေို ပို့သလို၊ အတူနေ မိသားစုဝငျတှကေို နအေိမျ ကှာရငျတငျး ဒါမှမဟုတျ သီးခွား ဖှင့ျလှဈထားတဲ့ ကှာရငျတငျး စငျတာတှေ ပို့ပွီး စောင့ျကွည့ျ၊ ဒါမှမဟုတျ ကုသမှုပေးပါတယျ။ ကုသမှုပေးရာမှာလညျး သာမနျ အခွအေနေ၊ သာမနျထကျ စိုးရိမျရတဲ့ အခွအေနေ၊ အထူးဂရုစိုကျ ကွပျမတျ ကုသရမယ့ျ အခွအေနတှေေ အလိုကျ ကွိုတငျပွငျဆငျထားတဲ့ ကုသရေးနရောတှကေို ခှဲခွားပို့တဲ့ စနဈ ကငြ့ျသုံးခဲ့တာ တှေ့နိုငျပါတယျ။
လကျရှိ အခွအေနေ အရငျတုနျးကလို Fever clinic တှေ ဖှင့ျလှဈထားတာ မရှိလတေော့ ပွညျသူတှဟော ဆေးရုံတှသှေားလို့လညျး ကုတငျမရှိလို့ လကျမခံ ငွငျးပယျခံရ၊ ဘယျသှားလို့ ဘယျမှာ ပွရမယျ ဆိုတဲ့ အခွအေနေ မသိ ဆိုတာမြိုး ဖွဈပကြျခဲ့တာပါ။
ကူးစကျမှုတှေ အတောျမြားလာတဲ့ ဇူလိုငျ ပထမ အပတျကမြှ စဈကောငျစီ ကနြျးမာရေး ဌာနကနေ ကိုဗဈ သံသယ လူနာတှနေဲ့ ကူးစကျခံရသူတှေ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှုကို ဘယျလို ခံယူရမလဲ ဆိုတဲ့ အစီအစဉျ တဈခု ထုတျပွနျလာပွီး ဇှနျလ ၁၂ ရကျနေ့က လုပျတဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာလညျး ပွောဆိုခဲ့တာ တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒီအစီအစဉျအရ ကိုဗဈ ကူးစကျခံရသူတှေ၊ သံသယ ရှိသူတှေ၊ ထိတှေ့ခဲ့သူတှဟော အရငျဆုံး သကျဆိုငျရာ မွို့နယျ ဒသေန်တရ ဆေးခနျးတှကေို သှားပွရမယျ၊ အဲဒီဆေးခနျးတှကေနေ ကိုဗဈ စဈဆေးနိုငျတဲ့ နရောတှကေို ပို့လှှတျ၊ စဈဆေးစပွေီး တကယျလို့ ကိုဗဈ ကူးစကျခံရသူတှဆေိုရငျ “ ပွညျသူ့ဆေးရုံမြားသို့ လူနာ တကျရောကျ ကုသမှု ခံယူနိုငျရေး စီမံခန့ျခှဲမှု ကောျမတီ” ဆိုတာကို အကွောငျးကွားပေးမယျလို့ ဆိုပါတယျ။
အဲဒီကောျမတီကမှသာ လူနာကို ဘယျဆေးရုံ၊ ဘယျ ကုသရေးစငျတာတှဆေီ သှားရမယျလို့ ဆုံးဖွတျ၊ အကွောငျးပွနျကွားပေးမှာဖွဈပွီး အဲဒီ ပွနျကွားခကြျရမှ စငျတာ ဒါမှမဟုတျ ဆေးရုံက လကျခံ ကုသပေးမှာ ဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ကုသရေးစငျတာတှေ၊ ဆေးရုံတှမှော လူတှေ ပွည့ျနတောမြိုးလညျး ရှိတယျလို့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။ အဲလို လူတှကေတော့ နအေိမျမှာပဲ သီးခွားခှဲ နရေမှာပဲလို့ သတငျးစာရှငျးပှဲမှာ မေးခှနျးတှဖွေတေဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးက ပွောပါတယျ။
အဲဒီ သတငျးစာရှငျးပှဲမှာပဲ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးနဲ့ ကနြျးမာရေး ညှှနျမှူးက ကိုဗဈ လူနာ လကျခံနိုငျတဲ့ အနအေထားတှကေို ရှငျးပွပါတယျ။ သူတို့ရှငျးပွခကြျအရ ကိုဗဈ ကုသနိုငျဖို့ ရနျကုနျက ဆေးရုံကွီးတဈခြို့မှာ ကုတငျနညျးနညျးစီ၊ ကုသရေးဌာန မငျးဓမ်မမှာ ကုတငျ ၂၅၀၊ ကုသရေးဌာန မရမျးကုနျးမှာ ကုတငျ ၅၀၀၊ ကုသရေးဌာန သုဝဏ်ဏမှာ ကုတငျ ၃၀၀၊ ကုသရေးဌာန လှိုငျမှာ ကုတငျ ၅၄၀၊ ဒဂုံဆိပျကမျးမှာ ၁၉၂၀၊ ကုသရေးဌာန ဖေါငျကွီးမှာ ကုတငျ ၄၀၀၊ စုစုပေါငျး ရနျကုနျတိုငျးမှာ ၃၉၀၀ လောကျ ပွငျဆငျထားပွီး အဲဒါတှထေဲက အမြားစုဟာ သာမနျ သကျတောင့ျသကျသာ ကုသရမယ့ျ လူနာတှလေောကျ ထားဖို့ ဆိုပွီး ဖွပေါတယျ။ တကယျတော့ သူတို့ အငျတာဗြူးဖွတေဲ့ ဇူလိုငျ ၁၂ ရကျနေ့မှာ ကိုဗဈ ကူးစကျခံရသူ ၅၀၁၄၊ စုစုပေါငျး လကျခံကုသရမယ့ျ Active လူနာပေါငျး ၄၅၂၄၀ ရှိနပွေီး အမြားစုက ရနျကုနျမှာပါ။ စဈကောငျစီ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျတဲ့ အဲဒီ ကိနျးဂဏနျးတှကေို နှိုငျးယှဉျကွည့ျလိုကျရငျပဲ ကူးစကျခံရသူတှကေို လကျခံ ကုသပေးနိုငျမယ့ျ ကုတငျနရော အလှနျနညျးပါးနသေလို၊ သိနျးနဲ့ခြီ အရအေတှကျ ရှိနိုငျမယ့ျ သူတို့နဲ့ ထိတှေ့ခဲ့သူတှကေို ခှဲခွားပွီး Quarantine ဝငျစမေယ့ျ နရောတှေ ရှိမနတောကိုလညျး တှေ့မွငျကွရမှာပါ။
နောကျတဈခကြျ ဆနျးစဈကွည့ျဖို့ လိုတာက လကျရှိ ကိုဗဈ ကူးစကျ၊ သဆေုံးမှု အရအေတှကျတှဟော စဈကောငျစီ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျတဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှေ အတိုငျးပဲလား ဆိုတာပါ။ သူတို့ ထုတျပွနျခဲ့တဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှကေို ပွနျစဈဆေးကွည့ျလိုကျရငျ အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဗိုငျးရပျဈ ရှိမရှိ နေ့စဉျ စဈဆေးခဲ့တဲ့၊ စဈဆေးနတေဲ့ အရအေတှကျ အတောျလေး နညျးနတေဲ့အတှကျ အဲဒီကနေ တဆင့ျ ဖောျပွတဲ့ ကူးစကျခံ အရအေတှကျ၊ သဆေုံး အရအေတှကျကလညျး နညျးပါးနမှော ဖွဈပါတယျ။ လကျရှိ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရပွီး ဘယျကိုမှ သတငျးမပို့ပဲ ကိုယ့ျနအေိမျမှာပဲ ကိုယျနပွေီး ကိုယ့ျဖာသာကိုယျ ကုသနသေူတှေ မွို့ရှာရပျကှကျတှထေဲ အမြားကွီးရှိနတောကလညျး စဈကောငျစီက ထုတျပွနျတဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှဟော တကယျလကျတှေ့ အခွအေနကေို ထငျဟပျမနဘေူးဆိုတာ ပွသနသေလိုလညျး ဖွဈစတေယျ။
လကျရှိ ဖွဈပေါျနတေဲ့ အခွအေနတေဈခုလုံးကို ကွည့ျလိုကျရငျ ကိုဗဈ ကူးစကျခံရသူတှနေဲ့ ထိတှေ့ခဲ့သူတှဟော သူတို့ကို ကုသပေးမယ့ျ၊ ခှဲခွားစောင့ျကွည့ျပေးမယ့ျ နရောတှကေို သှားစရာမရှိလို့ နအေိမျတှမှောပဲ ကိုယ့ျဖာသာကိုယျ ကုသရတာ၊ အဲဒီမှာ နားလညျတတျကြှမျးတဲ့ ဆရာဝနျတှရေဲ့ ကုသမှု မရတာ၊ အောကျစီဂငြျ လုံလုံလောကျလောကျ မရတာ အပါအဝငျ အခွား အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ သဆေုံးနကွေရတာ၊ သဆေုံးသူ အရအေတှကျ မြားပွားနတောတှကေို နားလညျနိုငျမယျ ဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လကျရှိ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူနဲ့ သဆေုံးသူ အရအေတှကျဟာ စဈကောငျစီ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားတဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှထေကျ အမြားကွီး ပိုမြားနမေယျ ဆိုတာကလညျး သံသယ ဖွဈစရာ မလိုပါဘူး။ တကယျတော့ လကျရှိ ကိုဗဈ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါကို ရငျဆိုငျဖို့ရာ သကျဆိုငျရာ တိုငျးပွညျ အာဏာပိုငျ အဖှဲ့အစညျးရဲ့ နိုငျငံသားတှအေပေါျ ကိုယျက ကာကှယျစောင့ျရှောကျရမယ့ျ မိဘ ပွညျသူတှအေဖွဈ သဘောထားဖို့၊ ကိုဗဈကို ရငျဆိုငျရာမှာ ကောငျးမှနျတဲ့ စီမံခန့ျခှဲမှု ခမြှတျ အကောငျအထညျ ဖောျနိုငျဖို့၊ ကိုဗဈ ကာကှယျတိုကျဖကြျရေး လုပျငနျးထဲ ပွညျသူတဈရပျလုံး ပါဝငျလာအောငျ စညျးရုံးနိုငျဖို့ လိုအပျမှာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အာဏာသိမျး စဈကောငျစီမှာ အဲလို အနအေထားမြိုး မတှေ့၊ မမွငျရတာကွောင့ျ ကိုဗဈတတိယလှိုငျး ပွသနာ အခုထကျ ပိုပွီး ဆိုးလာနိုငျကွောငျးပါ။