အရင္အစုိးရလက္ထက္က ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳ မခံခဲ့ရတဲ့ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားစာရင္းကုိ အစုိးရသစ္ တာ၀န္ရွိသူေတြ အကူအညီနဲ႔ စာရင္းျပဳစုခဲ့ရာမွွာ လက္ရွိ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရွိေနဆဲ အေရအတြက္က ၂၀၀ နီးပါးရွိၿပီး ေပ်ာက္ဆုံးေနတာကလည္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ ကိုေက်ာ္ထင္ က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ေရးေကာ္မတီ က ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားက အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားစာရင္းကုိ စိစစ္ရာမွာ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအပါအ၀င္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္ အစရွိတာေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။
ေကာ္မတီ၀င္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တာ၀န္ရွိသူ ကုိညိဳထြန္း က က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ အေျခအေနကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ပုိ႔လုိက္တာေရာ အက်ဥ္းဦးစီီးက စစ္ေဆးလုိက္တာေရာ၊ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ ပုိ႔လုိက္တာေရာ စုစုေပါင္း ၄၁၀ ရွိတယ္။ ၄၁၀ မွာ က်ခံဆဲက ၁၉၆ ေယာက္၊ အခ်ဳပ္က ၂၇ ေယာက္၊ ေနာက္ ၄၆ ဦးက လႊတ္ၿပီးၿပီ၊”
ေမး။ ။ အ့ဲဒီထဲမွာ ရခုိင္နဲ႔ ကခ်င္ပါလားခင္ဗ်။
“တခ်ိဳ႕ေတြပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က မပါဘူး။ သူပုိ႔၊ ကုိယ္ပုိ႔တာေရာ၊ ေနာက္ ရွာမေတြ႔တာက ၁၁၆ ေယာက္ ရွိတယ္ဗ်"
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ရွာမေတြ႔တာ၊ ေပ်ာက္ဆုံးဆုိတာေတြက ဘယ္လုိျဖစ္တာလဲခင္ဗ်။
"ဒီကေပးတဲ့စာရင္းေတြနဲ႔ လူနာမည္ေတြ၊ အေဖနာမည္ေတြ လြဲေနတာေပါ့။”
ေမး။ ။ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ေသဆုံးတာေတြ၊ ေနာက္ ရဲဘက္စခန္းေတြမွာ ေသဆုံး တာေတြေကာ ျဖစ္ႏုိင္လားခင္ဗ်။
"အဲ့ဒါေတာ့ အတတ္မေျပာႏုိင္ဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ေပးတဲ့စာရင္းကလည္း အတတ္္ႏုိင္ဆုံး စုစည္းၿပီး ရတဲ့စာရင္းကုိ ေပးရတာေလ၊ ဥပမာဆုိပါေတာ့ဗ်ာ၊ နာမည္ထပ္ေနတာဆုိ ၄ ဦး ေတြ႔ရတာ ပဲကုိး၊ တခ်ိဳ႕ဆုိရင္ လြတ္သြားတာမ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕က နာမည္အဆင္ေျပၿပီး လုိက္လုိ႔ မရတာမ်ိဳး၊ ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့"
ေမး။ ။ စဥ္းစားမိတာတခုေပါ့၊ အခ်ဳပ္က်ေနရင္း ေပၚတာအျဖစ္ ပါသြားလုိ႔ ေသဆုံး သြားတာ၊ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတာေတြေကာ ရွိႏုိင္မလား။
"အ့ဲဒါေတာ့ မနက္ျဖန္သြားၿပီး ေလ့လာမွသိမယ္ခင္ဗ်"
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ေရးေကာ္မတီမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အဖြဲ႔တာ၀န္ရွိိသူ ဦးထြန္းၾကည္က သူတုိ႔ဟာ အက်ဥ္းသားေတြကုိ မွီခုိေနတဲ့ မိသားစု၀င္ေတြကုိလည္း ကူညီေထာက္ပံ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ဒီလုိဗ်၊ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တစ္က ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား အားလုံး ခြ်င္းခ်က္မရွိ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ႏွစ္က ခင္ဗ်ားေမးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားနဲ႔ သူတုိ႔မိသားစုမ်ားအား ေထာက္ပံ့ကူညီေရး ဆုိတာျဖစ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ အ့ဲဒီလူေတြရဲ႕ အတြင္းကေရာ အျပင္မွာ က်န္တဲ့လူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးဘ၀၊ ပညာေရးဘ၀၊ စီးပြားေရးဘ၀ေတြ၊ ေထာင္၀င္စာက အစ က်ေနာ္တုိ႔ လက္လွမ္းမီွသေလာက္ ေဆာင္က်ဥ္းေပးေနပါတယ္။”
ေမး။ ။ အခုအေနထားက အရင္ကနဲ႔စာရင္ အင္မတန္ တုိးတက္လာတယ္လုိ႔ ေျပာ
ႏိုင္တဲ့ အေနထားလားဗ်။
"မဟုတ္ဘူးခင္ဗ်၊ အဲေလာက္ႀကီးေတာ့ ေျပာဖုိ႔ ေစာေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈကလည္း ေထာင္အသီးသီးမွာ ရွိေနေသးတယ္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကလည္း ထုိနည္းတူစြာပဲ ရွိေနေသးတယ္။ အေျပာင္းအလဲဆုိတာက ဥပမာ အရင္ကေတာ့ ပုံစံန႔ဲ စားရတယ္၊ အခုေတာ့ အ၀စား ျဖစ္သြားတယ္္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဆုိတာ အရင္နဲ႔စာရင္ နည္းနည္းေလး တုိးတက္မႈ ရွိတယ္။ ဒီေလာက္က လြဲလုိ႔ အရမ္းႀကီး တုိးတက္သြားတယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ခက္ပါေသးတယ္။"
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ရာမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ထဲမွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ စာရင္း ျပဳစုထားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီေကာ္မတီကို သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း ဦးေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ေတြအျဖစ္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးကိုကိုႀကီး၊ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဦးဥာဏ္၀င္း၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (AAPP)၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ စတဲ့ အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖဲြ႔အစည္း အသီးသီးက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖဲြ႔တုိ႔နဲ႔ ဖဲြ႔စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ေရးေကာ္မတီ က ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားက အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားစာရင္းကုိ စိစစ္ရာမွာ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအပါအ၀င္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္ အစရွိတာေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။
ေကာ္မတီ၀င္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တာ၀န္ရွိသူ ကုိညိဳထြန္း က က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ အေျခအေနကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ပုိ႔လုိက္တာေရာ အက်ဥ္းဦးစီီးက စစ္ေဆးလုိက္တာေရာ၊ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ ပုိ႔လုိက္တာေရာ စုစုေပါင္း ၄၁၀ ရွိတယ္။ ၄၁၀ မွာ က်ခံဆဲက ၁၉၆ ေယာက္၊ အခ်ဳပ္က ၂၇ ေယာက္၊ ေနာက္ ၄၆ ဦးက လႊတ္ၿပီးၿပီ၊”
ေမး။ ။ အ့ဲဒီထဲမွာ ရခုိင္နဲ႔ ကခ်င္ပါလားခင္ဗ်။
“တခ်ိဳ႕ေတြပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က မပါဘူး။ သူပုိ႔၊ ကုိယ္ပုိ႔တာေရာ၊ ေနာက္ ရွာမေတြ႔တာက ၁၁၆ ေယာက္ ရွိတယ္ဗ်"
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ရွာမေတြ႔တာ၊ ေပ်ာက္ဆုံးဆုိတာေတြက ဘယ္လုိျဖစ္တာလဲခင္ဗ်။
"ဒီကေပးတဲ့စာရင္းေတြနဲ႔ လူနာမည္ေတြ၊ အေဖနာမည္ေတြ လြဲေနတာေပါ့။”
ေမး။ ။ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ေသဆုံးတာေတြ၊ ေနာက္ ရဲဘက္စခန္းေတြမွာ ေသဆုံး တာေတြေကာ ျဖစ္ႏုိင္လားခင္ဗ်။
"အဲ့ဒါေတာ့ အတတ္မေျပာႏုိင္ဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ေပးတဲ့စာရင္းကလည္း အတတ္္ႏုိင္ဆုံး စုစည္းၿပီး ရတဲ့စာရင္းကုိ ေပးရတာေလ၊ ဥပမာဆုိပါေတာ့ဗ်ာ၊ နာမည္ထပ္ေနတာဆုိ ၄ ဦး ေတြ႔ရတာ ပဲကုိး၊ တခ်ိဳ႕ဆုိရင္ လြတ္သြားတာမ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕က နာမည္အဆင္ေျပၿပီး လုိက္လုိ႔ မရတာမ်ိဳး၊ ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့"
ေမး။ ။ စဥ္းစားမိတာတခုေပါ့၊ အခ်ဳပ္က်ေနရင္း ေပၚတာအျဖစ္ ပါသြားလုိ႔ ေသဆုံး သြားတာ၊ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတာေတြေကာ ရွိႏုိင္မလား။
"အ့ဲဒါေတာ့ မနက္ျဖန္သြားၿပီး ေလ့လာမွသိမယ္ခင္ဗ်"
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ေရးေကာ္မတီမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အဖြဲ႔တာ၀န္ရွိိသူ ဦးထြန္းၾကည္က သူတုိ႔ဟာ အက်ဥ္းသားေတြကုိ မွီခုိေနတဲ့ မိသားစု၀င္ေတြကုိလည္း ကူညီေထာက္ပံ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ဒီလုိဗ်၊ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တစ္က ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား အားလုံး ခြ်င္းခ်က္မရွိ လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ႏွစ္က ခင္ဗ်ားေမးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားနဲ႔ သူတုိ႔မိသားစုမ်ားအား ေထာက္ပံ့ကူညီေရး ဆုိတာျဖစ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ အ့ဲဒီလူေတြရဲ႕ အတြင္းကေရာ အျပင္မွာ က်န္တဲ့လူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးဘ၀၊ ပညာေရးဘ၀၊ စီးပြားေရးဘ၀ေတြ၊ ေထာင္၀င္စာက အစ က်ေနာ္တုိ႔ လက္လွမ္းမီွသေလာက္ ေဆာင္က်ဥ္းေပးေနပါတယ္။”
ေမး။ ။ အခုအေနထားက အရင္ကနဲ႔စာရင္ အင္မတန္ တုိးတက္လာတယ္လုိ႔ ေျပာ
ႏိုင္တဲ့ အေနထားလားဗ်။
"မဟုတ္ဘူးခင္ဗ်၊ အဲေလာက္ႀကီးေတာ့ ေျပာဖုိ႔ ေစာေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈကလည္း ေထာင္အသီးသီးမွာ ရွိေနေသးတယ္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကလည္း ထုိနည္းတူစြာပဲ ရွိေနေသးတယ္။ အေျပာင္းအလဲဆုိတာက ဥပမာ အရင္ကေတာ့ ပုံစံန႔ဲ စားရတယ္၊ အခုေတာ့ အ၀စား ျဖစ္သြားတယ္္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဆုိတာ အရင္နဲ႔စာရင္ နည္းနည္းေလး တုိးတက္မႈ ရွိတယ္။ ဒီေလာက္က လြဲလုိ႔ အရမ္းႀကီး တုိးတက္သြားတယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ခက္ပါေသးတယ္။"
လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားစာရင္း စိစစ္ရာမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ထဲမွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ စာရင္း ျပဳစုထားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီေကာ္မတီကို သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း ဦးေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ေတြအျဖစ္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးကိုကိုႀကီး၊ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဦးဥာဏ္၀င္း၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (AAPP)၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ စတဲ့ အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖဲြ႔အစည္း အသီးသီးက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖဲြ႔တုိ႔နဲ႔ ဖဲြ႔စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
