[[Zawgyi/Unicode]]
၂၀၂၂ ခုနှစ်ရဲ့ ဆေးပညာဆိုင်ရာနိုဘယ်ဆုကို ဆွီဒင်လူမျိုး ဒေါက်တာ Svante Pääbo (စပန်တီ ပေးဘို) ကို ချီးမြှင့်လိုက်ပါတယ်။
ဒီနှစ်အတွက် နိုဘယ်ဆုတွေကို ကြေညာရာမှာ ဒါဟာ ပထမဆုံး ကြေညာတဲ့ ဆုဖြစ်ပါတယ်။ ဒေါက်တာ ပေးဘိုဟာ ရှေးခေတ် လူရဲ့ဗီဇရုပ်တွေကို လေ့လာဖော်ထုတ်တဲ့ပညာကို စတင်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျာမနီနိုင်ငံ လစ်ပ်ဇစ်မြို့မှာရှိတဲ့ လူသားတဖြည်းဖြည်းပြောင်းလဲပုံ မနုဿဗေဒပညာ လေ့လာရေးဌာနရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေပါတယ်။
သူဟာ အီဂျစ်ကမာမီတွေရဲ့ ဗီဇရုပ်တွေကိုလေ့လာခဲ့သလို လူမျိုးနွယ်နဲ့ အမျိုးဆက်နေတယ်လို့ ယူဆကြတဲ့ Neanderthal ရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇရုပ်တွေကို လေ့လာခဲ့တဲ့ ပညာရှင်ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ထပ်မံတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ Denisova လူမျိုးနွယ်တရပ်ရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇကိုပါ လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိ ခေတ်သစ်လူသားကို သိပ္ပံပညာအခေါ်အားဖြင့် Homo sapiens လို့ ခေါ်ပါတယ်။
Neanderthal နဲ့ Denisova တို့ ရဲ့ GENE ခေါ် ဗီဇရုပ်တွေက ခေတ်သစ်လူသား Homo sapiens ဆီ ကူးပြောင်းသွားတာကို သူက ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီ တွေ့ရှိချက်ကြောင့် evolution လို့ခေါ်တဲ့ တဖြည်းဖြည်း လူဖြစ်ပေါ်လာပုံ ပညာရပ် ရဲ့ သဘောတရားဟာ ပြောင်းလဲသွားရပါတယ်။
ဒေါက်တာ စဗန်တီ ပေးဘိုကို ဆုချီးမြှင့်ရခြင်း နိုဘယ်ဆုရွေးချယ်ရေး ကော်မီတီရဲ့မှတ်ချက်မှာလည်း ဒီ အချက်ကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ ရှေးခေတ်ကနေ ယခုခေတ်လူသားရဲ့ ဗီဇရုပ်တွေအထိ စီးဆင်းခဲ့ပုံ ပညာရပ်ဟာ အရေးပါပြီး ကနေ့ လူသားရဲ့ကိုယ်ခံအားစနစ်တွေက ရောဂါပိုးမွှားတွေအပေါ် သက်ရောက်ပုံအထိ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ နိုဘယ်ဆု ကော်မီတီက ဆိုပါတယ်။
============
[[Unicode]]
ဆေးပညာဆိုငျရာ နိုဘဲလျဆု ဆှီဒငျနိုငျငံသား ဒေါကျတာ Svante Pääbo ရရှိ
၂၀၂၂ ခုနှဈရဲ့ ဆေးပညာဆိုငျရာနိုဘယျဆုကို ဆှီဒငျလူမြိုး ဒေါကျတာ Svante Pääbo (စပနျတီ ပေးဘို) ကို ခြီးမွှင့ျလိုကျပါတယျ။
ဒီနှဈအတှကျ နိုဘယျဆုတှကေို ကွညောရာမှာ ဒါဟာ ပထမဆုံး ကွညောတဲ့ ဆုဖွဈပါတယျ။ ဒေါကျတာ ပေးဘိုဟာ ရှေးခတျေ လူရဲ့ဗီဇရုပျတှကေို လေ့လာဖောျထုတျတဲ့ပညာကို စတငျခဲ့သူ ဖွဈပါတယျ။ ဂြာမနီနိုငျငံ လဈပျဇဈမွို့မှာရှိတဲ့ လူသားတဖွညျးဖွညျးပွောငျးလဲပုံ မနုူဗဒေပညာ လေ့လာရေးဌာနရဲ့ ညှှနျကွားရေးမှူးအဖွဈ တာဝနျထမျးဆောငျနပေါတယျ။
သူဟာ အီဂစြျကမာမီတှရေဲ့ ဗီဇရုပျတှကေိုလေ့လာခဲ့သလို လူမြိုးနှယျနဲ့ အမြိုးဆကျနတေယျလို့ ယူဆကွတဲ့ Neanderthal ရဲ့ မြိုးရိုးဗီဇရုပျတှကေို လေ့လာခဲ့တဲ့ ပညာရှငျဖွဈပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ ထပျမံတှေ့ရှိခဲ့တဲ့ Denisova လူမြိုးနှယျတရပျရဲ့ မြိုးရိုးဗီဇကိုပါ လေ့လာခဲ့ပါတယျ။ လကျရှိ ခတျေသဈလူသားကို သိပ်ပံပညာအခေါျအားဖွင့ျ Homo sapiens လို့ ခေါျပါတယျ။
Neanderthal နဲ့ Denisova တို့ ရဲ့ GENE ခေါျ ဗီဇရုပျတှကေ ခတျေသဈလူသား Homo sapiens ဆီ ကူးပွောငျးသှားတာကို သူက ဖောျထုတျတှေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီ တှေ့ရှိခကြျကွောင့ျ evolution လို့ခေါျတဲ့ တဖွညျးဖွညျး လူဖွဈပေါျလာပုံ ပညာရပျ ရဲ့ သဘောတရားဟာ ပွောငျးလဲသှားရပါတယျ။
ဒေါကျတာ စဗနျတီ ပေးဘိုကို ဆုခြီးမွှင့ျရခွငျး နိုဘယျဆုရှေးခယြျရေး ကောျမီတီရဲ့မှတျခကြျမှာလညျး ဒီ အခကြျကို ဖောျပွထားပါတယျ။ ရှေးခတျေကနေ ယခုခတျေလူသားရဲ့ ဗီဇရုပျတှအေထိ စီးဆငျးခဲ့ပုံ ပညာရပျဟာ အရေးပါပွီး ကနေ့ လူသားရဲ့ကိုယျခံအားစနဈတှကေ ရောဂါပိုးမှှားတှအေပေါျ သကျရောကျပုံအထိ ဆကျစပျနတေယျလို့ နိုဘယျဆု ကောျမီတီက ဆိုပါတယျ။
