အခုရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာ ထိုင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္ ဘုရားသံုးဆူၿမိဳ႕မွာ ထိုင္းကုန္သည္ေတြက ေတာက္တဲ့ေတြကို ေစ်းေကာင္းေပးဝယ္ေနတဲ့ အတြက္ ရွာေဖြသူေတြ မ်ားျပားလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီေတာက္တဲ့ေတြကို HIV/AIDS ေရာဂါကို ကုသရာမွာ အသံုးျပဳသြားမယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့လည္း ထူးျခားမႈရွိမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေဆးပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ထားပါတယ္။ ဒီလို တြားသြားသတၱဝါေတြကို ေရာင္းဝယ္မႈ ျပဳေနတာေၾကာင့္ ရွားပါးသြားမယ့္ အေရးကို စိုးရိမ္တယ္လို႔ သဘာဝ၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းသူေတြက ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ဗြီအုိေအ ထိုင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ႏိုင္ကြန္းအိန္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ထိုင္းကုန္သည္ေတြက ေတာက္တဲ့ဆိုတဲ့ သတၱဝါကို ေစ်းေကာင္းေပး ဝယ္ယူေနတာေၾကာင့္ ထိုင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္ ဘုရားသံုးဆူၿမိဳ႕နဲ႔ အနီးေက်းရြာေတြမွာေတာ့ အခုရက္ပိုင္းမွာ ေတာက္တဲ့ရွာတဲ့သူေတြ အလြန္မ်ားျပားလာတယ္လို႔ ၿမိဳ႕ခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အိမ္ေနေတာက္တဲ့၊ ေတာေနေတာက္တဲ့ စတဲ့ ဘယ္အမ်ဳိးအစား ေတာက္တဲ့မ်ဳိးကိုမဆို အနည္းဆံုး ၃၀ဝ ဂရမ္ (၂၀ က်ပ္သားခန္႔) ရွိတဲ့ အနာအဆာ မရွိတဲ့ ေတာက္တဲ့ အရွင္ကိုသာ ဝယ္ယူေနတယ္လို႔ ဘုရားသံုးဆူ ၿမိဳ႕ခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ေတာက္တဲ့ ဝယ္ယူေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာက္တဲ့ဖမ္းသူ တဦးက မြန္ဘာသာနဲ႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေတာက္တဲ့တေကာင္ဆိုရင္ ထိုင္းအေလးခ်ိန္ ၃ ခစ္၊ ဗမာအေလးခ်ိန္နဲ႔ဆိုရင္ ၂၀ က်ပ္သားျပည့္ရင္ ဘုရားသံုးဆူမွာ ၁,၅၀ဝ ဘတ္ ေပးဝယ္ေနတယ္။ ထိုင္းဘက္မွာ သြားေရာင္းရင္ေတာ့ တေကာင္ကို ၂,၅၀ဝ ဘတ္အထိ ဝယ္ေနတယ္။ အခုဆိုရင္ ေတာက္တဲ့ဖမ္းသူေတြ မ်ားေနတယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၃ ခစ္ေလာက္ အေလးခ်ိန္ရွိတဲ့ ေတာက္တဲ့ဟာ ေတာ္ေတာ္ႀကီးတယ္။ သူ႕အေလးခ်ိန္က ေပါ့တယ္။”
ဒါေပမဲ့ ေတာက္တဲ့ဟာ ရွာေဖြဖမ္းဆီးရ ခက္တဲ့အတြက္ လိုအပ္သေလာက္ မရေသးဘူးလို႔ ဘုရားသံုးဆူၿမိဳ႕ အဝယ္ဒိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ အဝယ္ဒိုင္ ထိုင္းအမ်ဳိးသားေတြကေတာ့ ေတာက္တဲ့အန္ဖတ္ကို HIV/AIDS ေရာဂါ ကုသရာမွာ အသံုးျပဳမယ္လို႔ အဝယ္ဒိုင္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ဘုရားသံုးဆူ ေဒသခံတဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဒီေတာက္တဲ့ကို သူတို႔ဝယ္ၿပီးရင္ တႏွစ္ ျပန္ေမြးတယ္။ ျပန္ေမြးတဲ့ အဲဒီေတာက္တဲ့က ရလာတဲ့ အန္ဖတ္ကို ေဆးေဖာ္တာေပါ့။ သူတို႔ေျပာတာက HIV/AIDS ေရာဂါကို ကုႏိုင္တယ္လို႔ ထိုင္းလူမ်ဳိးေတြက ယံုၾကည္ၾကတယ္။”
အရင္ကဆိုရင္ နယ္စပ္ေန ေလာရွမ္းေတြဟာ ေတာက္တဲ့ေတြကို စားစရာအျဖစ္နဲ႔ ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ စားသံုးၾကပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ေတာက္တဲ့ေတြကို အရွင္ေမြးၿပီး ေဆးဝါးအျဖစ္ ေဖာ္စပ္တဲ့ အေပၚမွာ ဆရာဝန္တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ေအာင္မိုးရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ ဒီလိုပါ။
“ဒီေတာက္တဲ့မွာေတာ့ အန္တာရယ္၊ တံေထြးရယ္ အဲဒီမွာက အင္ဇိုင္းေတြပါတယ္။ ေနာက္ ဓာတုပစၥည္း ထူးထူးဆန္းဆန္းေတြေတာ့ ပါႏိုင္တယ္ေပါ့ေလ။ တကယ္လို႔ AIDS အတြက္ ေဆးဖက္ဝင္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အင္မတန္ ဝမ္းသာစရာေပါ့။ တကယ္လို႔ ေဆးဖက္ဝင္ရင္ ေတာက္တဲ့ကို ေမြးျမဴတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳ ရွိတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီး သုေတသန လုပ္ၿပီးေတာ့ သုေတသနရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္၊ ေထာက္ခံခ်က္ေတြနဲ႔မွ ေသခ်ာတယ္။
“စဥ္းစားစရာက ေမြးတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ အစားအေသာက္မွာ ေကြ်းတဲ့ဟာပဲ စားရမွာေပါ့။ အဲဒါ သူ႕ရဲ႕ သဘာဝ သူစားခ်င္ရာ စားတဲ့ဟာ မစားရဘူးဆိုရင္ ေလ်ာ့နည္းရင္လည္း ေလ်ာ့နည္းမယ္။ က်ေနာ့္ ထင္ျမင္ခ်က္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘာမွ သိပ္မထူးျခားဘူး။”
ေတာက္တဲ့ဟာ ေသြးေအးသတၱဝါတမ်ဳိး ျဖစ္ၿပီး ႂကြက္၊ တီေကာင္နဲ႔ အင္းဆက္ပိုးမႊားေတြကို အစာအျဖစ္ ဖမ္းယူေလ့ ရွိပါတယ္။ လူေနအိမ္ ေခ်ာင္ၾကတဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ သစ္ေခါင္းေပါက္ေတြမွာ ေနထိုင္တတ္ပါတယ္။ ေႁမြေတြလို အေရခြံလဲတတ္ၿပီး ၎တို႔ရဲ႕ ဥေတြကိုလည္း ျပန္လည္ စားေသာက္တတ္တဲ့ အတြက္ ရွားပါးသတၱဝါ စာရင္းမွာ ပါေနၿပီလို႔ စံခလဘူရီေန သဘာဝ၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေလ့လာသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးထြန္းရီက ေျပာပါတယ္။
ေတာက္တဲ့သတၱဝါကို အရင္က တ႐ုတ္ျပည္ နယ္စပ္ေတြမွာ ေမွာင္ခိုေရာင္းဝယ္မႈေတြ ရွိခဲ့ေပမဲ့ အခုလို ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ကေန ေစ်းေကာင္းေပး ဝယ္ေနတာေၾကာင့္ တြားသြားသတၱဝါ မ်ိဳးစိပ္တခု ရွားပါးသြားမွာ စိုးရိမ္တယ္လို႔ သဘာဝ၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေလ့လာသူ ဦးထြန္းရီက ေျပာပါတယ္။
