Zawgyi/Unicode
ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာရှိတဲ့ မြန်မာ၊ လာအိုနဲ့ကမ္ဘောဒီးယား စတဲ့ရွှေပြောင်းအလုပ်သမား တွေ အတွက် အထောက်အထား မှတ်ပုံတင်လုပ်ရတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်အားလုံးကို ဒီနေ့ ဇူလိုင်လ ၅ ရက်နေ့ကစပြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရပ်ဆိုင်းလိုက်တယ်လို့ ထိုင်းပြည်ထဲရေးဌာနထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အလုပ်လာလုပ်တဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ ကိုင်ဆောင်ရတဲ့ အလုပ်လုပ်ခွင့်အထောက်အထား မှတ်ပုံအတွက် လျှောက်ထားရတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေအားလုံး ရပ်ဆိုင်းထားတာနဲ့ပတ်သက်လို့ ထိုင်းအခြေစိုက်သတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းတင်ပြထားပါတယ်။
ကိုဗစ်တတိယလှိုင်း ကူးစက်နေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ နေ့စဉ်အတည်ပြုလူထောင်ကျော်ရှိပြီး သေဆုံးသူ ဆယ်ဂဏန်းရှိနေချိန်မှာ လူစုလူဝေးမလုပ်နိုင်အောင် ကန့်သတ် တားမြစ်ချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေလုပ်ဖို့လိုတဲ့ အလုပ်သမား မှတ်ပုံတင်ရတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်ကို ထိုင်းပြည်ထဲရေးဌာနက ဒီနေ့ ဇူလိုင် ၅ ရက်နေ့ကစပြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားလိုက်ပါတယ်။ ခုလို ရပ်ဆိုင်းထားတဲ့အတွက် မြန်မာအလုပ်သမားတွေအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုတွေ ရှိနိုင်လဲဆိုတာကိုရွှေပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်ရေးကွန်ယက်ရဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်ကျော်က အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“လက်ရှိအခြေအနေမှာတော့ ထိုင်းရဲ့ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းက လျာ့ကျသွားတာမဟုတ်ဘဲ တနေ့ထက်တနေ့ ပိုပြီးတိုးတိုးလာတယ်။ တိုးလာတော့ သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်တွေအနေနဲ့ကျတော့ အခုလို အလုပ်သမားတွေကို စာရွက်စာတမ်းလုပ်ပေးတာတို့၊ အစိုးရရုံးဌာနတွေမှာ လူစုလူဝေးနဲ့လာတာတို့ဆိုတော့ ထပ်မံပြီး မထိန်းသိမ်းနိုင်ဘဲ ပိုမိုကူးစက်နိုင်တယ်လို့ယူဆတဲ့အတွက် ယာယီရပ်ဆိုင်းတာလို့သုံးသပ်ပါတယ်။ အကန့်အသတ်တော့မရှိဘူး။ တော်တော်များများ အလုပ်သမားတွေက တို့လို့ တန်းလန်းဖြစ်နေတယ်။ ပန်းရောင်ကဒ်တွေ မထွက်သေးတာတို့၊ တချို့ဆို စာရွက်စာတမ်းလေးတွေပဲထွက်လာတာတို့ တချို့အလုပ်ရှင်တွေက သူတို့လုပ်သားတွေအတွက် လုပ်ပေးနေတာတွေ့ရတယ်။ အခုလို ရုတ်တရက်ကြီး covid 19 ကိုအကြောင်းပြပြီးရပ်ဆိုင်းထားတဲ့အတွက် ဘယ်နေဘယ်အချိန်မှာပြန်လုပ်ပေးမယ်ဆိုတာမသိသေးပါဘူး။”
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းက ဆမွတ်ဆာခွန်းပြည်နယ်က မြန်မာအလုပ်သမားတွေကနေ စတင်ကူးစက်တာမို့ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေကို ထိုင်းအစိုးရက အစပိုင်းမှာ ဖမ်းဆီးဖို့ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဖမ်းဆီးမှုတွေ မလုပ်တော့ဘဲ ကိုဗစ်ကာလအထူးအခွင့်အရေးအနေနဲ့ ထိုင်းကိုရောက်နေပြီးသား တရားမဝင်အလုပ်သမားတွေကို တရားဝင်အဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခိုင်းပြီး အလုပ်လုပ်ခွင့်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လုပ်နေဆဲကာလမှာပဲ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းဆက်ဖြစ်လာတဲ့အခါအလုပ်သမားတွေ မှတ်ပုံတင်တဲ့ကာလကို သက်တမ်းတိုးပေးခဲ့ပါတယ်။အခုအခါမှာတော့ အကန့်အသတ်အရှိ ရပ်ဆိုင်းလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
အလုပ်သမားလက်မှတ်လုပ်ဖို့ မှတ်ပုံတင်ရင်ပေးရမယ့် ကုန်ကျစရိတ်နဲ့ ကိုဗစ်စစ်ဆေးဖို့ကုန်ကျငွေတွေ အားလုံး ဘတ်တသောင်းဝန်းကျင်ရှိတာမို့အလုပ်သမားတွေအတွက် အခက်အခဲရှိနေချိန် မှတ်ပုံတင်တဲ့လုပ်ငန်းတွေ ရပ်ဆိုင်းသွားလို့ အလုပ်သမားတွေအတွက်ကတော့ ပေးသွင်းရမယ့်အခ ကြေးငွေတွေအတွက် ငွေစုဆောင်းချိန်ပိုရသွားလိမ့်မယ်လို့ ဦးအောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
“ကပ်ရောဂါကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီးရပ်ဆိုင်းထားတယ်ဆိုပေမယ့် အလုပ်သမားတွေအတွက်တော့ အနှောင့်အယှက်တစုံတရာမဖြစ်ပါဘူး။ စာရွက်စာတမ်းတွေလုပ်ဖို့ဟာရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရွှေ့ထားတယ်ဆိုတော့ သူတို့အတွက် အချိန်ပိုရသွားတာပေါ့ အလုပ်လုပ်ပြီးငွေစုဆောင်းထားချိန်ပိုရသွားတာပေါ့။”
လက်ရှိထိုင်းအစိုးရဆီမှာ တရားဝင်အလုပ်လုပ်နိုင်ခွင့် အထောက်အထား လျှောက်ထားသူ မြန်မာနိုင်ငံကအပါအဝင် ၆ သိန်းလောက် ရှိပါတယ်။ လက်ရှိထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံကအပါအဝင် တရားဝင် အလုပ်လာလုပ်နေတဲ့ အလုပ်သမားစုစုပေါင်းကတော့ ၂ သန်းခွဲလောက်ရှိပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံက အလုပ်သမား ၂ သန်းလောက်ရှိပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်သူ တရက်ကို လူဦးရေ ၄,၀၀၀ ကနေ၆,၀၀၀ လောက်ထိ ကူးစက်မှုနှုန်း မြင့်တက်နေတာကြောင့်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် အခုလို အလုပ်သမားတွေကို မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ ယာယီရပ်ဆိုင်းထားရတာဖြစ်တယ်လို့ထိုင်းပြည်ထဲရေးဌာနရဲ့ကြေညာချက်မှာ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
Unicode
ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားမှတျပုံတငျလုပျငနျး ထိုငျးယာယီရပျဆိုငျး
ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာရှိတဲ့ မွနျမာ၊ လာအိုနဲ့ကမ်ဘောဒီးယား စတဲ့ရှှပွေောငျးအလုပျသမား တှေ အတှကျ အထောကျအထား မှတျပုံတငျလုပျရတဲ့ လုပျငနျးစဉျအားလုံးကို ဒီနေ့ ဇူလိုငျလ ၅ ရကျနေ့ကစပွီး ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရပျဆိုငျးလိုကျတယျလို့ ထိုငျးပွညျထဲရေးဌာနထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံမှာ အလုပျလာလုပျတဲ့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှေ ကိုငျဆောငျရတဲ့ အလုပျလုပျခှင့ျအထောကျအထား မှတျပုံအတှကျ လြှောကျထားရတဲ့ လုပျငနျးစဉျတှအေားလုံး ရပျဆိုငျးထားတာနဲ့ပတျသကျလို့ ထိုငျးအခွစေိုကျသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးတငျပွထားပါတယျ။
ကိုဗဈတတိယလှိုငျး ကူးစကျနတေဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ နေ့စဉျအတညျပွုလူထောငျကြောျရှိပွီး သဆေုံးသူ ဆယျဂဏနျးရှိနခြေိနျမှာ လူစုလူဝေးမလုပျနိုငျအောငျ ကန့ျသတျ တားမွဈခကြျတှေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှလေုပျဖို့လိုတဲ့ အလုပျသမား မှတျပုံတငျရတဲ့ လုပျငနျးစဉျ အဆင့ျဆင့ျကို ထိုငျးပွညျထဲရေးဌာနက ဒီနေ့ ဇူလိုငျ ၅ ရကျနေ့ကစပွီး ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရပျဆိုငျးထားလိုကျပါတယျ။ ခုလို ရပျဆိုငျးထားတဲ့အတှကျ မွနျမာအလုပျသမားတှအေပေါျ ဘယျလိုသကျရောကျမှုတှေ ရှိနိုငျလဲဆိုတာကိုရှှပွေောငျးအလုပျသမားအခှင့ျရေးကှနျယကျရဲ့ဥက်ကဋ်ဌ ဦးအောငျကြောျက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
“လကျရှိအခွအေနမှောတော့ ထိုငျးရဲ့ကိုဗဈတတိယလှိုငျးက လြာ့ကသြှားတာမဟုတျဘဲ တနေ့ထကျတနေ့ ပိုပွီးတိုးတိုးလာတယျ။ တိုးလာတော့ သကျဆိုငျရာအာဏာပိုငျတှအေနနေဲ့ကတြော့ အခုလို အလုပျသမားတှကေို စာရှကျစာတမျးလုပျပေးတာတို့၊ အစိုးရရုံးဌာနတှမှော လူစုလူဝေးနဲ့လာတာတို့ဆိုတော့ ထပျမံပွီး မထိနျးသိမျးနိုငျဘဲ ပိုမိုကူးစကျနိုငျတယျလို့ယူဆတဲ့အတှကျ ယာယီရပျဆိုငျးတာလို့သုံးသပျပါတယျ။ အကန့ျအသတျတော့မရှိဘူး။ တောျတောျမြားမြား အလုပျသမားတှကေ တို့လို့ တနျးလနျးဖွဈနတေယျ။ ပနျးရောငျကဒျတှေ မထှကျသေးတာတို့၊ တခြို့ဆို စာရှကျစာတမျးလေးတှပေဲထှကျလာတာတို့ တခြို့အလုပျရှငျတှကေ သူတို့လုပျသားတှအေတှကျ လုပျပေးနတောတှေ့ရတယျ။ အခုလို ရုတျတရကျကွီး covid 19 ကိုအကွောငျးပွပွီးရပျဆိုငျးထားတဲ့အတှကျ ဘယျနဘေယျအခြိနျမှာပွနျလုပျပေးမယျဆိုတာမသိသေးပါဘူး။”
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈဒုတိယလှိုငျးက ဆမှတျဆာခှနျးပွညျနယျက မွနျမာအလုပျသမားတှကေနေ စတငျကူးစကျတာမို့ တရားမဝငျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှကေို ထိုငျးအစိုးရက အစပိုငျးမှာ ဖမျးဆီးဖို့ကွိုးစားခဲ့ပါတယျ။ နောကျပိုငျးမှာတော့ ဖမျးဆီးမှုတှေ မလုပျတော့ဘဲ ကိုဗဈကာလအထူးအခှင့ျအရေးအနနေဲ့ ထိုငျးကိုရောကျနပွေီးသား တရားမဝငျအလုပျသမားတှကေို တရားဝငျအဖွဈ မှတျပုံတငျခိုငျးပွီး အလုပျလုပျခှင့ျပွုခဲ့ပါတယျ။ ဒီလုပျငနျးစဉျတှကေို လုပျနဆေဲကာလမှာပဲ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးဆကျဖွဈလာတဲ့အခါအလုပျသမားတှေ မှတျပုံတငျတဲ့ကာလကို သကျတမျးတိုးပေးခဲ့ပါတယျ။အခုအခါမှာတော့ အကန့ျအသတျအရှိ ရပျဆိုငျးလိုကျတာဖွဈပါတယျ။
အလုပျသမားလကျမှတျလုပျဖို့ မှတျပုံတငျရငျပေးရမယ့ျ ကုနျကစြရိတျနဲ့ ကိုဗဈစဈဆေးဖို့ကုနျကငြှတှေေ အားလုံး ဘတျတသောငျးဝနျးကငြျရှိတာမို့အလုပျသမားတှအေတှကျ အခကျအခဲရှိနခြေိနျ မှတျပုံတငျတဲ့လုပျငနျးတှေ ရပျဆိုငျးသှားလို့ အလုပျသမားတှအေတှကျကတော့ ပေးသှငျးရမယ့ျအခ ကွေးငှတှေအေတှကျ ငှစေုဆောငျးခြိနျပိုရသှားလိမ့ျမယျလို့ ဦးအောငျကြောျကပွောပါတယျ။
“ကပျရောဂါကိစ်စနဲ့ပတျသကျပွီးရပျဆိုငျးထားတယျဆိုပမေယ့ျ အလုပျသမားတှအေတှကျတော့ အနှောင့ျအယှကျတစုံတရာမဖွဈပါဘူး။ စာရှကျစာတမျးတှလေုပျဖို့ဟာရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရှှေ့ထားတယျဆိုတော့ သူတို့အတှကျ အခြိနျပိုရသှားတာပေါ့ အလုပျလုပျပွီးငှစေုဆောငျးထားခြိနျပိုရသှားတာပေါ့။”
လကျရှိထိုငျးအစိုးရဆီမှာ တရားဝငျအလုပျလုပျနိုငျခှင့ျ အထောကျအထား လြှောကျထားသူ မွနျမာနိုငျငံကအပါအဝငျ ၆ သိနျးလောကျ ရှိပါတယျ။ လကျရှိထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံကအပါအဝငျ တရားဝငျ အလုပျလာလုပျနတေဲ့ အလုပျသမားစုစုပေါငျးကတော့ ၂ သနျးခှဲလောကျရှိပါတယျ။ အဲဒီထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံက အလုပျသမား ၂ သနျးလောကျရှိပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုးကူးစကျသူ တရကျကို လူဦးရေ ၄,၀၀၀ ကနေ၆,၀၀၀ လောကျထိ ကူးစကျမှုနှုနျး မွင့ျတကျနတောကွောင့ျရောဂါကာကှယျထိနျးခြုပျရေးအတှကျ အခုလို အလုပျသမားတှကေို မှတျပုံတငျခွငျးဆိုငျရာကိစ်စရပျမြား ယာယီရပျဆိုငျးထားရတာဖွဈတယျလို့ထိုငျးပွညျထဲရေးဌာနရဲ့ကွညောခကြျမှာ ဖေါျပွထားပါတယျ။
#MyanmarMigrants #MyanmarThailand #ThailandMigrants #VOABurmese
