ႏုုိင္ငံရဲ႕ က်ဆင္းေနတဲ့စီးပြားေရး ျပန္ေကာင္းလာေအာင္လုုပ္ဖိုု႔ ထိုုင္းစစ္တပ္နဲ႔ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းေတြက ေမ ွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ ေျခာက္လေက်ာ္ၾကာ ႏုုိင္ငံေရး မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ခဲ့တာ နဲ႔ အၾကမ္းဖက္ ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ႏုုိင္ငံစီးပြားေရးက ဆုုတ္ယုုတ္က်ဆင္းေနတာပါ။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ဗီြအိုုေအသတင္းေထာက္ Ron Corben ရဲ႕သတင္းေဆာင္းပါးနဲ႔ အတူ သံုုးသပ္ခ်က္ကိုု ဒီသီတင္းပတ္စီးပြားေရးက႑မွာ တင္ျပထားပါတယ္။
လူထုုရဲ႕ေထာက္ခံမႈကိုုရဖိုု႔နဲ႔ စီးပြားေရးျပန္ေကာင္းလာေအာင္ျမႇင့္တင္ဖိုု႔ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႔ စပါးစိုုက္လယ္သမား ၈ သိန္းေလာက္ ကိုု ေပးဖိုု႔ရွိေနတဲ့ ဆန္ေႂကြးေငြ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၃,၀၀၀ ေလာက္ကိုု စစ္အစိုုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္အတြင္း ခပ္ျမန္ျမန္ပဲ ျပန္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေငြဟာ Phue Thai ပါတီဦးေဆာင္တဲ့အစိုုးရက ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်းထက္ ပိုုေပးၿပီး ဆန္ေတြ၀ယ္ယူခဲ့တဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ အစီအစဥ္အရ ေပးဖိုု႔ရွိေနတဲ့ေငြပါ။ အဲဒီဆန္၀ယ္တဲ့အစီအစဥ္ဟာ အာဏာအလြဲသုံုုးစားလုုပ္တာ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈျဖစ္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးထားတာလိုု႔ အတိုုက္အခံေတြက စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အစိုုးရဘ႑ာေငြက ကုုန္ခန္းသြားတာေၾကာင့္ အစိုုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္မွာ မေပးႏုုိင္ခဲ့ပါဘူး။
ယံုုၾကည္မႈကိုု ျပန္တည္ေဆာက္ဖိုု႔နဲ႔ လယ္သမားေတြကိုု ေငြျပန္ေပးဖိုု႔ကိစၥဟာ ေရတိုုမွာ စီးပြားေရးျပန္ၿပီး နာလန္ထူလာေစဖိုု႔ အတြက္ အဓိကေျခလွမ္းတခုုျဖစ္တယ္လိုု႔ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ ADB ရဲ႕ အႀကီးတန္းစီးပြားေရးပညာရွင္ Luxman Attapich က ေျပာပါတယ္။
“စားသံုုးသူေတြရဲ႕ယံုုၾကည္မႈကိုုေရာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႕ ယံုုၾကည္မႈကိုုေရာ ရဖိုု႔လိုု္ပါတယ္။ ဒါဟာ အရင္အစိုုးရရဲ႕ ေပးရန္ တာ၀န္ေတြ အားလံုုးကိုု အခုုအစိုုးရက တာ၀န္ယူလိုုက္တာေၾကာင့္ အနိမ့္ဆံုုးေတာ့ အခုုလိုု လယ္သမားေတြကိုု ေပးရမယ့္ေငြျပန္ေပးတာဟာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာတခုုပါ။ လယ္သမားေတြမွာ ေငြ၀င္လာတယ္ဆိုုရင္ သူတိုု႔ ကလည္း ျပန္သံုုးမွာဆိုုေတာ့ ဒါ စီးပြားေရးအတြက္လည္း ေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ။”
လမ္းေပၚ ဆႏၵျပပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႏုုိင္ငံေရးပဋိပကၡက ယံုုၾကည္မႈ ေလ်ာ့ေအာင္ လုုပ္လိုုက္တာနဲ႔အမ ွ် ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြနဲ႔ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အရွိန္တက္လာ မလားရယ္လိုု႔ ပိုုၿပီး စိုုးရိမ္လာတာေၾကာင့္ ထုုိင္းစီးပြားေရး ဟာ စီးပြားပ်က္ကပ္စိုုက္မယ့္ အေျခအေနဆီကိုု ဦးတည္သြားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲေတြကေန ဒီမိုုကေရစီနည္းက် အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆီ ျပန္မသြားခင္မွာ တိုုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ဖိုု႔အတြက္ ႏိုုင္ငံေရးနဲ႔စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုုပ္ရမယ္လိုု႔ စစ္အစိုုးရက ေျပာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဘယ္ေတာ့ လုုပ္မယ္ဆိုုတာကိုုေတာ့ ခုုခ်ိန္ထိ မသတ္မွတ္ရေသးပါဘူး။
စီးပြားေရးအရ မညီမမ ွ်ျဖစ္ေနတာကိုု ေလ ွ်ာ့ခ်ဖိုု႔၊ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈကိုု ေျဖရွင္းဖုုိ႔ နဲ႔လုုပ္ထံုုး လုုပ္နည္းပိုုင္းေတြ ျပင္ဆင္ၿပီး စီးပြားေရးကိုု ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမယ့္ စီမံကိန္းေတြကိုု အဓိက စက္မႈကုုန္ထုုတ္ အဖြဲ႔ေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တြင္း ခ်ျပခဲ့ၾက ပါတယ္။
စီးပြားေရး တိုုးတက္မႈႏႈန္းဟာ ဒီ ႏွစ္ကုုန္မွာ ၂ ရာခိုုင္ႏႈန္း ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ တိုုးတက္ေစဖိုု႔နဲ႔အတူ လာမယ့္ လာေတြအတြင္း စီးပြားေရးကိုု ျပန္ၿပီး အသက္သြင္းရမယ္လိုု႔ Phatra Securities ကုုမၺဏီက စီးပြားေရး ပညာရွင္နဲ႔ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ျဖစ္သူ Supavud Saicheua က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈဟာ စီးပြားေရး ေရရွည္ ျပန္ၿပီး နာလန္ထူဖိုု႔အတြက္ အဓိက က်တယ္လိုု႔ Supavud က ေျပာပါတယ္။
“ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးကေနတဆင့္ ႏုုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈရေအာင္ သိပ္မၾကာတဲ့ ကာလတခုုမွာ လုုပ္ကိုု လုုပ္ရမယ္လိုု႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီ ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး လုုပ္ငန္းစဥ္က ဘယ္လိုုျဖစ္မယ္၊ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္မယ္ ဆိုုတာကိုုေတာ့ က်ေနာ္တုုိ႔မသိေသးပါဘူး။ ႏိုုင္ငံေရးအရ နက္ရိႈင္းတဲ့ အကြဲကြဲအျပားျပား ျဖစ္မႈေတြ သမိုုင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒါေၾကာင့္ အာဏာသိမ္းဖိုု႔ လိုုအပ္တယ္ဆုိတဲ့ အေျခအေနေတြအေပၚ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူေတြက သတိထားၾကပါတယ္။”
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုုပ္ရမယ္ဆိုုတဲ့ အေျပာေတြ ရွိေနတဲ့ၾကားကပဲ အေျခအေနေတြ ဘယ္လိုု ျဖစ္လာမယ္ဆိုုတဲ့အေပၚ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြဟာ ခုုခ်ိန္ထိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကဆဲပဲလိုု႔ SCB Securities ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပြဲစား ကုုမဏီက အႀကီးတန္း ေလ့လာ သံုုးသပ္သူ Vikas Kawatra က ေျပာပါတယ္။
ထုုိင္းႏုုိင္ငံဟာ ၁၉၃၂ ခုုႏွစ္မွာ စည္းမ်ဥ္းခံ ဘုုရင္စနစ္ က်င့္သံုုးတဲ့ ႏုုိင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးကတညး္ကဆိုုရင္ အာဏာသိမ္းတာ၊ ဒါမွမဟုုတ္ အာဏာသိမ္းဖိုု႔ႀကံစည္တာ ၁၉ ႀကိမ္ရွိခဲ့တယ္။
“ႏိုုင္ငံျခားသားေတြ အတြက္ကေတာ့ ဒါကိုု စမ္းသပ္ ေလ့က်င့္မႈတခုုလိုု ၾကည့္ေနတုုန္းပါပဲ။ တႏွစ္၊ တႏွစ္ခြဲေလာက္မွာ အေျခအေနေတြ ေကာင္းလာမယ္၊ ဒီကေန႔ထက္စာရင္ အတန္ငယ္ ပိုုေကာင္းလာမယ္ ဆိုုတာမ်ိဳး သံုုးသပ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း လုုပ္ငန္းစဥ္ တခုုလံုုးကိုု သိသိသာသာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ဖိုု႔အတြက္ ေရြးေကာက္ခံေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရြးေကာက္ခံ အစိုုးရက ေသာ္လည္းေကာင္း လုုပ္လိမ့္မယ္ဆိုုၿပီး တေယာက္ေယာက္က ေမ ွ်ာ္လင့္ေနမယ္လိုု႔ က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ပါဘူး။”
စစ္အစိုုးရက ဒီသီတင္းပတ္တြင္း ေၾကညာခဲ့တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြထဲမွာ လံုုၿခံဳေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ဥပေဒေရးရာ ေတြကိုု ႀကီးၾကပ္မယ့္ နည္းပညာရွင္ေတြ၊ ဘဏ္လုုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ မူ၀ါဒေရးရာ အႀကံေပး အဖြဲ႔သစ္ တခုုလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
စီးပြားေရးျပန္ၿပီး နာလန္ထူလာေအာင္လုပ္ဖို႔ အာဏာသိမ္းစစ္အစိုးရက ႀကိဳးစားေနေပမယ့္ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ တည္ၿငိမ္္မႈကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အခုခ်ိန္ထိ ျပန္မရေသးဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။
တနဂၤေႏြေန႔တုန္းကပဲ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္က အဓိက ကုန္တိုက္ႀကီးတခုကို ရဲတပ္ဖြြဲ႔က ပိတ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ အေပါင္းေဖာ္ ဆႏၵျပ သူေတြကို ရဲအရာရွိတေယာက္က မဖမ္းဆီးႏိုင္ေအာင္ အာဏာသိမ္းတာကိုဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵျပသူေတြက တားဆီးဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾက ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီလို ကုန္တိုက္ကို ပိတ္ပစ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
Asoke ေကာင္းကင္ရထားဘူတာ႐ံု အေဆာက္အဦးႀကီးထဲက Terminal 21 လို႔ ကုန္တိုက္ႀကီးထဲမွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေစ်း၀ယ္သူ ေတြဟာ ေန႔လည္ဘက္ ေစ်း၀ယ္ထြက္တာ၊ စားေသာက္တာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ဖို႔စီစဥ္ထားတာေတြကို ဖ်က္ပစ္္လိုက္ရပါ တယ္။
စစ္အာဏာသိမ္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Prayuth က စိတ္ခ်လက္ခ်ရွိၾကပါလို႔ ဘယ္လိုပဲအာမခံေျပာေနပါေစ ဒီလိုအေျခ အေနမ်ဳိးဟာ စီးပြားေရးအတြက္ မေကာင္းတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
အခုကိုပဲ ႏိုင္ငံျခားသားခရီးသြားေတြကို အဓိကမွီၿပီး ေရာင္း
၀ယ္ေဖာက္ကားေနၾကတဲ့ ေစ်းဆိုင္ေတြရဲ႕ ပိုင္ရွင္ေတြက စီးပြားေရးဟာ ဘယ္တုန္းကနဲ႔မွမတူေတာင္ ဆိုးေနၿပီး ပိုဆိုးလာမွာကို စိုးရိမ္ေနၾကပါၿပီ။
ခရီးသြားနည္းတဲ့ကာလမွာ အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္ခဲ့တာမွန္ေပမယ့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑မွာ လုပ္ေနသူေတြအတြက္ကေတာ့ ေပ်ာ္စရာတကြက္မွမရွိပါဘူး။ ဒီအခ်ိန္လို႔ ခရီးသြားနည္းတဲ့ကာလမွာေတာင္ ေဟာ္တယ္ဧည့္သည္အေရအတြက္ဟာ ၆၀% ေအာက္ ဘယ္တုန္းကမွ မေလ်ာ့ခဲ့ဖူးေပမယ္ ့အခုေတာ့ ၄၀% ေလာက္ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီေအာက္ေတာင္မွ ေလ်ာ့ေနၿပီလို႔ ထိုင္း ေဟာ္တယ္အသင္းရဲ႕ ဥကၠ႒က ေျပာပါတယ္။
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ အျပင္ဘက္မွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေျခအေန တုန္႔ေႏွးေနၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံဆီ စုစုေပါင္း၀င္ေရာက္လာသူ အေရအတြက္ဟာ မႏွစ္ ဇန္န၀ါရီကေန မတ္လကာလနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ၅.၈၅% က်ေနတုန္းပါပဲ။ အဲဒီထဲမွာမွ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ တိုင္၀မ္ႏုိင္ငံေတြကေန၀င္လာတဲ့ အာရွေဒသခရီးသြားအေရအတြက္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့တႏွစ္ကနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အမ်ားဆံုးက်ဆင္းေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
