၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆူနာမီ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားေတြကို ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပိုင္းမွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး - ဒီအခမ္းအနားကို ထုိင္းလူမ်ိဳးေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ နဲ႔ ဂုဏ္သေရရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြ - ရာေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြအတြက္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ အကုန္က်ခံ သံုးစြဲေနေပမဲ့လို႔လည္း - ေဒသတြင္း သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခ်က္ ေတြမွာေတာ့ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနဆဲပဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ Ron Corben ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ကို မနႏၵာခ်မ္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္က အိႏၵိယသမုဒၵရာတြင္း ဧရာမ ဆူနာမီ လိႈင္းလံုးႀကီးေတြရဲ႕ ႐ိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ဖန္ငခ႐ိုင္က ကုန္းေပၚမွာ ေသာင္တင္ခဲ့ တဲ့ ထုိင္းရဲေလွတစင္းအနီးမွာ - ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ႏွစ္ ပတ္လည္အခမ္းအနားေတြကို က်င္းပခဲ့ၾက တာပါ။
ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္ အိုခ်ာ ဦးေဆာင္ၿပီး ညေနေစာင္းမွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ဒီအခမ္းအနားကိုေတာ့ ဆူနာမီေၾကာင့္ ေသဆုံးေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၄ ႏုိင္ငံက အသက္မေသ က်န္ရစ္သူေတြ၊ မိသားစုေတြအျပင္ ဂုဏ္သေရရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတာပါ။
ခရစၥမတ္အားလပ္ရက္မွာ ထုိင္းႏုိင္ငံကို အလည္လာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား ၂ ေထာင့္ ၂၀၀ ေက်ာ္ဟာ ဒီဖန္ငခ႐ိုင္အနီးမွာ ေသဆံုးခဲ့ၾကၿပီး၊ ဒီအထဲမွာ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံက ၅၃၄ ေယာက္နဲ႔ ဆြီဒင္ ႏုိင္ငံက ၅၂၆ ေယာက္နဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ေသဆုံးသူ စုစုေပါင္း ၅ ေထာင့္ ၄ ရာေက်ာ္အနက္ ၂ ေထာင့္ ၅ ရာ ကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး၊ က်န္သူေတြကေတာ့ - ဖင္လန္၊ ၿဗိတိန္၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေတြက ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ရာေပါင္းမ်ားစြာလည္း ေသဆံုးခဲ့ၾကရတာပါ။
ေဒသတခုလံုးအေနနဲ႔ ၿခံဳၾကည့္ရင္ေတာ့ - ဆူနာမီေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသူ ၂ သိန္း ၃ ေသာင္းရွိၿပီး၊ ဒီအထဲက ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းကေတာ့ ဆူနာမီ ေရလိႈင္းဒဏ္ အျပင္းထန္ဆုံး ခံခဲ့ရတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ဘန္ဒါ အာေခ်းျပည္နယ္က ျဖစ္ပါတယ္။
ေၾကကဲြဖြယ္ရာ ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အလားတူ လူ႔အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုး႐ံႈးရတာမ်ိဳးေတြ ေနာက္ထပ္မႀကံဳရေလေအာင္လို႔ ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြ တပ္ဆင္ထားဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာကေန အႀကီးအက်ယ္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတာပါ။ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ လႈပ္ရွားမႈေတြကို တိုင္းတာေစာင့္ၾကည့္ေရး ကိရိယာေတြ အပါအ၀င္ ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြကိုလည္း ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေပါင္း ၂ ဒါဇင္ေက်ာ္မွာ တပ္ဆင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔လည္း အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ဒီထက္မက လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ စီးပြားေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးတာ၀န္ခံ - ရွမီခါ ဆီရီမန္ (Shamika Sirimanne) က ဆိုပါတယ္။
“ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ သုံးစဲြဖုိ႔ အေျမာက္အမ်ား လုိအပ္ေနတယ္၊ ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြကုိ လုိအပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ အျပည့္အ၀ ထားရွိဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ သတိျပဳမိလာေစဖုိ႔ ကပ္ေဘးဒဏ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဘ႑ာေရးနဲ႔ အစီအစဥ္ေတြ လုိအပ္ပါတယ္။ လုပ္စရာေတြကလည္း တပုံႀကီး ရွိေနေသးတဲ့အတြက္ ဒါဟာ မၿပီးျပတ္ေသးတဲ့ ကိစၥတခုပါ။”
အာရွပစိဖိတ္ေဒသတြင္းမွာ ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာလို သဘာ၀ကပ္ေဘးနဲ႔ ႀကံဳရႏုိင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္ သတိေပးခဲ့ဖူးတဲ့ ထုိင္းမိုးေလ၀သပညာရွင္ - စမစ္ ဒါမာစာလိုဂ်ာ (Samith Dharmasaroja) ကလည္း - ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြ တပ္ဆင္ထားေပမဲ့ က်က်နန ထိန္းသိမ္းတာမ်ဳိး မရွိၾကဘူးလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
“ထုိင္းေတာင္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းက ဌာန ၁၀၀ ေလာက္မွာ ႀကိဳတင္သတိေပးစနစ္ေတြ က်ေနာ္တုိ႔ တပ္ဆင္ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြကို ဘယ္သူကမွ တာ၀န္ယူတာလည္းမရွိ၊ ထိန္းသိမ္းတာလည္း မရွိဘူး၊ သတိေပးေမွ်ာ္စင္ေတြမွာ ဆုိရင္လည္း တခုခ်င္းကုိ ပုံမွန္ထိန္းသိမ္းတာမ်ိဳးလည္း မရွိၾကပါဘူးဗ်ာ။”
ဒါ့အျပင္ ဆူနာမီေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သူေတြရဲ႕ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြကို စစ္ေဆးရတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ သိပၸံပညာရွင္ေတြ၊ ရဲေတြနဲ႔အတူ ထုိင္းေတာင္ပိုင္းမွာ ၁ လခြဲေလာက္ အလုပ္အတူ တဲြလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံက ထိပ္တန္းမႈခင္းေဆးပညာရွင္ ေဖြာန္ထစ္ လိုဂ်ာနာဆူနန္႔ (Pornthip Rojanasunand) ကလည္း - အဲ့ဒီမွာရွိတဲ့ ေဒသတာ၀န္ရွိသူေတြေရာ၊ လူထုေတြပါ - ေနာက္ျဖစ္လာမယ့္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားတာမ်ိဳးေတြ မရွိၾကဘူးလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ေခတ္မီႀကိဳတင္ သတိေပးစနစ္ေတြကုိေတာ့ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ အကုန္အက်ခံၿပီး ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၈ ခုေလာက္မွာ တပ္ဆင္ထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လို႔လည္း ဒီစနစ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူထုကုိ ပညာေပးမႈ အားနည္းတာေတြ၊ အလုပ္မျဖစ္တာေတြလည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္္က အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံ ဘန္ဒါအာေခ်းျပည္နယ္မွာ ၈ ဒႆမ ၆ ျပင္းအားရွိတဲ့ ငလ်င္တခု လႈပ္ခတ္ခဲ့ခ်ိန္မွာလည္း လူေတြ ထိတ္လန္႔ေျခာက္ျခားၿပီး ရာသီဥတု ဒဏ္ခံႏုိင္ေအာင္ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အေရးေပၚ ခုိလႈံရာေနရာေတြ ကုိလည္း မသြားခဲ့ၾကပါဘူး။ ခုိလႈံရမယ့္ ေနရာကုိ မသြားၾကပဲ ေျပးၾကလႊားၾကရင္ လမ္းေတြ ပိတ္ေနတာ၊ သတိေပးဥၾသသံေတြ မျမည္တာမ်ိဳးေတြပဲ ႀကံဳခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
