(Zawgyi / Unicode)
နိုင်ငံခြားစစ်တပ်တွေအတွက် အမေရိကန်လုပ် လက်နက်တပ်ဆင်ထားတဲ့ ဒရုန်းယာဉ်တွေ တင်ပို့ရောင်းချမှု ကန့်သတ်ချက်ကို သမ္မတ Trump အစိုးရက သောကြာနေ့မှာ ဖြေလျှော့ပေးလိုက်ပါတယ်။
ဒါဟာ အမေရိကန်ရဲ့ နည်းပညာကို မဟာမိတ်တွေ လိုအပ်နေတာက တကြောင်း၊ အန္တရာယ်ရှိလက်နက် မပြန့်ပွားရေး သဘောတူစာချုပ်အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်တဲ့ နိုင်ငံတွေက ဈေးကွက်ထဲမှာ နေရာယူလာတာက တကြောင်းကြောင့် အခုလို ဖြေလျှော့ပေးလိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ အိမ်ဖြူတော်က ပြောပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၃၀ ကျော် ၁၉၈၇ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံပေါင်း ၃၅ နိုင်ငံ ပါဝင် လက်မှတ်ထိုးခဲ့တဲ့ ဒုံးလက်နက်နည်းပညာ ထိန်းချုပ်ရေးစာချုပ် (MTCR) အရ လူလိုက်ပါစရာမလိုတဲ့ အဝေးထိန်စနစ် လက်နက်ဖြန့်ဝေ ရောင်းချမှုကို တားမြစ်ထားတာပါ။ အဲဒီစာချုပ်ကနေ အနည်းငယ်လမ်းခွဲပြီး မဟာမိတ်နိုင်ငံတွေကို အမေရိကန်ရဲ့ အဆင့်မြင့်နည်းပညာ စစ်လက်နက်တွေ ရောင်းချသွားဖို့ သမ္မတ Trump က ခွင့်ပြုလိုက်တာလို့ အိမ်ဖြူတော် ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။
MTCR စာချုပ်ရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ နျူကလီးယားလက်နက်လို အားပြင်းတဲ့ ဒုံးလက်နက်ကြီးတွေ မပြန့်ပွားရအောင် တားဆီးရေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်နက်တပ်ဆင်ထားတဲ့ ဒရုန်းယာဉ်တွေလည်း ဒီစာချုပ်ထဲ အကျုံးဝင်သလို လက်ရှိမှာ အဓိက ပြိုင်ဘက်အင်အားစုကြား စစ်ရေးပဋိပက္ခ မရှိဘူးဆိုရင် အဲဒီလို လက်နက်တွေ မရောင်းချဖို့ ပိတ်ပင်ထားတာပါ။
ဒါကြောင့် အခုလို ဖြေလျှော့ပေးလိုက်တဲ့အတွက် ဒုံးကျည်ပါတဲ့ ဒရုန်းယာဉ်တွေကို ဘယ်လိုလက်နက်အမျိုးအစားထဲ ထည့်သွင်း သတ်မှတ်မလဲဆိုတာ သမ္မထ Trump က ပြန်ပြီး စဉ်းစားဆုံးဖြတ်ဖို့ လိုလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခု ရောင်းချခွင့်ပြုတဲ့ ဒရုန်းယာဉ်ထဲမှာ အမေရိကန်စစ်တပ်က လက်ရှိသုံးနေတဲ့ တနာရီ ၈၀၀ ကီလိုမီတာနှုန်းနဲ့ လေထဲပျံသန်းနိုင်တဲ့ အမျိုးအစားတွေရော၊ အခြား အမေရိကန်လုပ် စစ်လက်နက်တွေ ပါဝင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆယ်စုနှစ် ၃ ခု ကျော်လာပြီဖြစ်တဲ့ MTCR စာချုပ်ပါ စံသတ်မှတ်ချက်တွေဟာ ခေတ်မမီတော့သလို MTCR အုပ်စုပြင်ပက နိုင်ငံတွေကို လက်ဦးမှု ရသွားစေနိုင်တာဟာလည်း မမျှတတဲ့အပြင် အမေရိကန်ရဲ့ စစ်လက်နက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကိုပါ ထိခိုက်လာနိုင်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်ရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။
MTCR စာချုပ်ကို ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ဖို့ ၂ နှစ်တာ ကြိုးပမ်းခဲ့ပေမယ့် အောင်မြင်မှု မရခဲ့ဘူးလို့လည်း ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။
အမေရိကန်က အခုလို ခေတ်မီနည်းပညာ လက်နက်တွေ တင်ပို့ရောင်းချခွင့် ပြုလိုက်တာဟာ ကမ္ဘာကြီးမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကို ပိုပြီး အားပေးအားမြှောက်ပြုသလို ဖြစ်တာကြောင့် စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်စေတယ်လို့ လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး လှုပ်ရှားသူတွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
----------------------------------
(Unicode)
အမရေိကနျရဲ့ လကျနကျတပျဆငျ အဝေးထိနျးဒရုနျးယာဉျ ပွညျပရောငျးခခြှင့ျ ဖွလြှေော့
နိုငျငံခွားစဈတပျတှအေတှကျ အမရေိကနျလုပျ လကျနကျတပျဆငျထားတဲ့ ဒရုနျးယာဉျတှေ တငျပို့ရောငျးခမြှု ကန့ျသတျခကြျကို သမ်မတ Trump အစိုးရက သောကွာနေ့မှာ ဖွလြှေော့ပေးလိုကျပါတယျ။
ဒါဟာအမရေိကနျရဲ့ နညျးပညာကို မဟာမိတျတှေ လိုအပျနတောက တကွောငျး၊ အန်တရာယျရှိလကျနကျ မပွန့ျပှားရေး သဘောတူစာခြုပျအဖှဲ့ဝငျ မဟုတျတဲ့ နိုငျငံတှကေ ဈေးကှကျထဲမှာ နရောယူလာတာက တကွောငျးကွောင့ျ အခုလို ဖွလြှေော့ပေးလိုကျတာ ဖွဈတယျလို့ အိမျဖွူတောျက ပွောပါတယျ။
လှနျခဲ့တဲ့ အနှဈ ၃၀ ကြောျ ၁၉၈၇ ခုနှဈမှာ နိုငျငံပေါငျး ၃၅ နိုငျငံ ပါဝငျ လကျမှတျထိုးခဲ့တဲ့ ဒုံးလကျနကျနညျးပညာ ထိနျးခြုပျရေးစာခြုပျ (MTCR) အရ လူလိုကျပါစရာမလိုတဲ့ အဝေးထိနျစနဈ လကျနကျဖွန့ျဝေ ရောငျးခမြှုကို တားမွဈထားတာပါ။ အဲဒီစာခြုပျကနေ အနညျးငယျလမျးခှဲပွီး မဟာမိတျနိုငျငံတှကေို အမရေိကနျရဲ့ အဆင့ျမွင့ျနညျးပညာ စဈလကျနကျတှေ ရောငျးခသြှားဖို့ သမ်မတ Trump က ခှင့ျပွုလိုကျတာလို့ အိမျဖွူတောျ ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွပါတယျ။
MTCR စာခြုပျရဲ့ အဓိက ရညျရှယျခကြျကတော့ နြူကလီးယားလကျနကျလို အားပွငျးတဲ့ ဒုံးလကျနကျကွီးတှေ မပွန့ျပှားရအောငျ တားဆီးရေးပဲ ဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လကျနကျတပျဆငျထားတဲ့ ဒရုနျးယာဉျတှလေညျး ဒီစာခြုပျထဲ အကြုံးဝငျသလို လကျရှိမှာ အဓိက ပွိုငျဘကျအငျအားစုကွား စဈရေးပဋိပက်ခ မရှိဘူးဆိုရငျ အဲဒီလို လကျနကျတှေ မရောငျးခဖြို့ ပိတျပငျထားတာပါ။
ဒါကွောင့ျအခုလိုဖွလြှေော့ပေးလိုကျတဲ့အတှကျ ဒုံးကညြျပါတဲ့ ဒရုနျးယာဉျတှကေို ဘယျလိုလကျနကျအမြိုးအစားထဲ ထည့ျသှငျး သတျမှတျမလဲဆိုတာ သမ်မထ Trump က ပွနျပွီး စဉျးစားဆုံးဖွတျဖို့ လိုလာမှာ ဖွဈပါတယျ။
အခု ရောငျးခခြှင့ျပွုတဲ့ ဒရုနျးယာဉျထဲမှာ အမရေိကနျစဈတပျက လကျရှိသုံးနတေဲ့ တနာရီ ၈၀၀ ကီလိုမီတာနှုနျးနဲ့ လထေဲပြံသနျးနိုငျတဲ့ အမြိုးအစားတှရေော၊ အခွား အမရေိကနျလုပျ စဈလကျနကျတှေ ပါဝငျမှာ ဖွဈပါတယျ။
ဆယျစုနှဈ ၃ ခု ကြောျလာပွီဖွဈတဲ့ MTCR စာခြုပျပါ စံသတျမှတျခကြျတှဟော ခတျေမမီတော့သလို MTCR အုပျစုပွငျပက နိုငျငံတှကေို လကျဦးမှု ရသှားစနေိုငျတာဟာလညျး မမြှတတဲ့အပွငျ အမရေိကနျရဲ့ စဈလကျနကျ စီးပှားရေးလုပျငနျးကိုပါ ထိခိုကျလာနိုငျကွောငျး အိမျဖွူတောျရဲ့ ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွပါတယျ။
MTCR စာခြုပျကို ပွငျဆငျဖွည့ျစှကျဖို့ ၂ နှဈတာ ကွိုးပမျးခဲ့ပမေယ့ျ အောငျမွငျမှု မရခဲ့ဘူးလို့လညျး ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွပါတယျ။
အမရေိကနျက အခုလို ခတျေမီနညျးပညာ လကျနကျတှေ တငျပို့ရောငျးခခြှင့ျ ပွုလိုကျတာဟာ ကမ်ဘာကွီးမှာ ဖွဈပှားနတေဲ့ စဈရေးပဋိပက်ခတှကေို ပိုပွီး အားပေးအားမွှောကျပွုသလို ဖွဈတာကွောင့ျ စိုးရိမျစရာ ဖွဈစတေယျလို့ လကျနကျထိနျးခြုပျရေး လှုပျရှားသူတှကေ စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
