လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနမွာ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အျပစ္အနာအဆာ အလြန္မ်ားၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ေရြးေကာက္ပဲြတစ္ခု လုပ္တာထက္ ပိုတယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက မေန႔က အာရွပစိဖိတ္ဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ မိန္႔ခြန္းမွာ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္အစိုးရသစ္ဟာ လက္ရိွ ရိွေနတဲ့ မူ၀ါဒအေျခအေနကေန အေျပာင္းအလဲ လုပ္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့အတိုက္အခံေတြ ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ အစိုးရတစ္ရပ္ကေန အေျပာင္းအလဲ ႀကီးႀကီးမားမား ရိွလာလိမ့္မယ္လို႔ မယူဆဘူးလို႔ တု႔ံျပန္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို မေမၿငိမ္းက တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးအေပၚ အခုလို မွတ္ခ်က္စကားအေပၚ ေရြးေကာက္ပဲြကို လက္မခံတဲ့ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္ေတြ႔ထိေရာက္တဲ့ ကိုင္တြယ္မႈမ်ိဳး လိုမယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပံုအရဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပဲြ အလြန္ လႊတ္ေတာ္ေတြဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အာဏာစက္ ေအာက္မွာပဲ တည္ေနလိမ့္မယ္လို႔ အရင္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ အဲန္အယ္လ္ဒီ ပါတီ ဒုဥကၠဌလည္း ျဖစ္တဲ့ သူရဦးတင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲထက္ ဒီမိုကေရစီက အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ အဲဒါေတြကေတာ့ အင္တန္ေကာင္းတဲ့စကားေတြပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဒါေတြကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အပံ့ေကာင္း ျဖစ္တဲ့သေဘာပဲဗ်။ အဲဒီေျပာတဲ့အတိုင္း ျဖစ္လာဖို႔ေတာ့ ႀကိဳးစားဖို႔လိုတာေပါ့ေလ။ ဒီအတိုင္း သြားေနလို႔ကေတာ့ျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အခုထက္ထိ ပိုၿပီး လမ္းခြဲၿပီးေတာ့ လုပ္ရမယ္ဆိုတာက အခုလုပ္ေနတာက ဒီမိုကေရစီလမ္းမွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒီမိုကေရစီက်တဲ့ လမ္းစဥ္ကို လမ္းခြဲၿပီး လုပ္ပါေျပာတဲ့သေဘာပဲ။ သူတို႔ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တာ တခ်က္မွ မပါဘဲနဲ႔။ အမွန္ကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ပ္ႀကီးက လႊတ္ေတာ္ကို လႊမ္းမိုးဖို႔ လုပ္တဲ့ဟာႀကီးပဲ။ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ မျဖစ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ အားလံုးဆိုတာက သူတုိ႔အလံုးစံု လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာေတြက ျပဌာန္းထားတဲ့ဟာေတြကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကို လႊမ္းမိုးတာ။ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္က သေဘာမက်လုိ႔ အဲဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို ေျပာရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက လႊတ္ေတာ္ကေျပာတဲ့ကိစၥ အ၀၀ဟာ ဘယ္အေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာတာလဲ။ ဘယ္အေျခခံ ေျပာတလဲ။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္တာ အားလံုးကို အေထာက္အထား ခိုင္မာေအာင္လုပ္ဖို႔ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္မွာရွိတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သူက အမိန္႔ေပးတဲ့သေဘာပါတယ္။ အခု ဖြဲ႔စည္းပုံက။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္တာက ဘယ္နည္းနဲ႔မွ ဒီမိုကေရစီ မေရာက္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ဒီလိုသြားတဲ့ပံုစံနဲ႔ကေတာ့ မျဖစ္ဘူး။”
ေနာက္တက္လာမယ့္ အစိုးရတရပ္အေနနဲ႔ လက္ရိွမူ၀ါဒ အေျခခံကေန အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာမယ့္ပံု မရိွဘူးဆိုတာကို ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္မယ့္ ဒီမိုကေရစီအုပ္စုေတြ ဖက္ကလည္း ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံမ်ိဳးက ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းထားအတိုင္းေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထည့္တြက္ စဥ္းစားလို႕မရဘူးလို႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အင္အားစု ဥကၠဌ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“စံႏႈန္းကိုေျပာတဲ့ေနရာမွာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီျပည့္၀ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတခုနဲ႔ သူတို႔ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ စံႏႈန္းနဲ႔က က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေန စံႏႈန္းနဲ႔ေတာ့ ကြာလိမ့္မယ္ဗ်။ အဲဒါကေတာ့ ဒီလို တည့္တိုး က်ေနာ္တို႔ ႏိႈင္းယွဥ္လို႔ေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ မလြယ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ထင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လိုအေျခအေနကေန ကုတ္ကပ္တက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လို အေျခအေန ျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ပဲ သိတယ္ဗ်။”
လက္ရိွ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးရာ မူ၀ါဒမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကို အေရးယူ အျပစ္ေပးတာနဲ႔တၿပိဳင္တည္း အစိုးရနဲ႔ ထိစပ္ဆက္ဆံသြားဖို႔ ဆိုတာလည္း ပါရိွပါတယ္။ ဒီႏွစ္ရပ္စလံုးဟာ လုပ္သင့္တဲ့ ခ်ည္းကပ္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေပမဲ့ ထိစပ္ဆက္ဆံေရးမွာ တိုးတက္မႈစံကို သတ္မွတ္ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဦးတင္ဦးက ယူဆပါတယ္။
“အမွန္က ဆက္ဆံစရာရွိတာ ဆက္ဆံ၊ လုပ္စရာရွိတာလုပ္ပါ။ ေျပာစရာရွိတာေျပာပါ။ ဒါကရတယ္။ သို႔ေသာ္ တစ္ခုရွိတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အ၀၀က ဘယ္ေလာက္ တိုးတက္လာသလဲ။ အဲဒီ တိုးတက္လာတဲ့အေပၚမွာပဲ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။”
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဟာ အခု အာရွခရီးစဥ္ ထြက္ေနပါၿပီ။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အာရွေဒသအတြင္းက မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံေတြ ျမန္မာအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး ကိစၥကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးေျပာဆိုဖို႔ ရိွတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
