ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတဲ့ Burma Freedom and Democracy Act လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အက္ဥပေဒကို ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ေထာက္ခံမဲ အမ်ားစုနဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ကလည္း ဇူလိုင္လ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထိုး လိုက္တာေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ ဒီဥပေဒဟာ ေနာက္ထပ္တႏွစ္ တရား၀င္ အသက္၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာေၾကာင့္ ဒီဥပေဒကို ခုလို သက္တမ္းတိုးလိုက္တာပါလဲ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ဒီဥပေဒက ဘယ္ေလာက္ထိ ထိေရာက္မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္မလဲ ဆိုတာေတြကို မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ျပည္တြင္းျပည္ပက ဖိအားေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈၿပီးေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စနစ္တက်နဲ႔ ဆက္တုိက္ က်ဴးလြန္ေနတုန္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလို ျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ စနစ္တက်နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဒဏ္ခတ္တဲ့ အေနနဲ႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အက္ဥပေဒကို သက္တမ္းတိုးဖို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ကန္႔ကြက္မဲ ၁ မဲသာရွိၿပီး ေထာက္ခံမဲ ၉၉ မဲနဲ႔ တခဲနက္ ေထာက္ခံ အတည္ျပဳခဲ့ၾကတာပါ။ အခုတခါ သမၼတ အိုဘားမားကလည္း ဇူလိုင္လ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ဒီဥပေဒကို ေထာက္ခံ လက္မွတ္ေရးထိုးလုိက္ၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အခု ဒီဥပေဒဟာ တရား၀င္ ေနာက္ထပ္တႏွစ္ သက္ေရာက္မႈရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကေန တဆင့္ စစ္အစိုးရအာဏာ တရား၀င္ တည္ၿမဲဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ တရားမွ်တ လြတ္လပ္ၿပီး အမ်ားပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္မွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြသာ ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြကို အသိအမွတ္ မျပဳဘူး ဆိုတာကို ျပသႏုိင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဖိအားေတြ ဆက္လက္ ထားရိွဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီဥပေဒ ခ်မွတ္ႏိုင္ေရး အဓိက ႀကိဳးပမ္းခဲ့သူ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နဲလ္ (Mitch McConnell) က ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တြင္း အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“အထက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သံုးပံု ႏွစ္ပံုေက်ာ္၊ ဒီမိုကရက္နဲ႔ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီ ၂ ရပ္စလံုးက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေန ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အက္ဥပေဒ သက္တမ္းတိုးဖို႔ တခဲနက္ ေထာက္ခံခဲ့ၾကတာကို ၾကည့္ရင္ ဒီႏွစ္အတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်င္းပဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ လက္မခံႏိုင္ဘူး ဆိုတာပါပဲ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အသိအမွတ္ မျပဳေၾကာင္း ျပသဖို႔၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလာေအာင္ ဖိအား ဆက္ေပးသြားဖို႔ အခုခ်ိန္ဟာ ဒီဥပေဒ သက္တမ္းတိုးသင့္ဆံုး အခ်ိန္၊ အေရးႀကီးဆံုးအခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ အမ်ားလက္ခံႏုိင္စရာ မရွိတဲ့ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲအတည္ျပဳၿပီး အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ဆက္ၿပီး က်င္းပဖို႔ ႀကိဳးစားေနတုန္း ျဖစ္လို႔လည္း မစၥတာ မက္ေကာနဲလ္က ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္စ္ေဘာကပ္စ္ (Maxbaucus) ကလည္း အခု သက္တမ္းတိုး ခ်မွတ္လုိက္တဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈကေန ႏုိင္ငံျခား၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းနဲ႔ခ်ီ ျမန္မာစစ္အစိုးရလက္ထဲ အလြယ္တကူ ေရာက္သြားမယ့္ ကိစၥကို ကန္႔သတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြကို ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္း အက်ဥ္းခ်မႈေတြကို လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ သူလုပ္ခ်င္သလို လုပ္လို႔မရႏိုင္ေအာင္ တားဆီးရာ ေရာက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဘာဘရာ ဖိန္းစတိန္း (Barbara Feinstein) ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို လြတ္လပ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီက်တဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာဖို႔ ႀကိဳးပမ္း လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔အတူ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အတူ ရပ္တည္ေနတဲ့အေၾကာင္း ျပသဖို႔ လိုတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈ ဆက္ၿပီး ထားရွိသြားဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အခုလို အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ တိုးတက္မႈေတြ ျဖစ္မလာေသးတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆက္ၿပီး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ လုပ္သြားဖို႔အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ၾကေပမဲ့ ဒီလို ဒဏ္ခတ္မႈေတြကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ထိေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိတယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ အေသအခ်ာ မေျပာခဲ့ၾကပါဘူး။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ပညာရွင္ ဦးေဇာ္ဦးကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈ လက္ေတြ႕မွာ ထိေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ဘဏ္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လုိအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ တိတိက်က်နဲ႔ စီးပြားျပစ္ဒဏ္ခတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ကို ထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ဆုိတာက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ရွိတဲ့၊ အထူးသျဖင့္ အာဆီယံနဲ႔ အေရွ႕အာရွမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈဟာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Targeted Sanctions ဆုိတဲ့ ေငြေရး ေၾကးေရး ဘ႑ာေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ဘဏ္ေငြစာရင္းေတြကို ပုိၿပီးေတာ့ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ သတ္မွတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ဟာ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕အာရွ ႏုိင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။
“အေမရိကန္ ဥပေဒက ျပစ္ဒဏ္ခတ္ သတ္မွတ္ခ်င္တဲ့ နအဖ တာ၀န္ရွိ လူႀကီးပုိင္းေတြရဲ႕ ဘဏ္စာရင္းေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေရွ႕အာရွမွာရွိတဲ့ ဘဏ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ အဲေတာ့ အေရွ႕အာရွမွာရွိတဲ့ ဘဏ္ေတြက ဒီကိစၥကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ မလာမျခင္း အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ စီးပြားျပစ္ဒဏ္ခတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာလည္း တစုံတခုေသာ အတုိင္းအတာအားျဖင့္ အကန္႔အသတ္ ျဖစ္ေနမယ္လို႔ ယူဆလုိ႔ ရပါတယ္။”
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ပညာရွင္ ဦးေဇာ္ဦး ေျပာသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြက ျမန္မာျပည္သူေတြကို ထိခိုက္တာေတြ ရွိတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဖိအားေပးရာမွာ ခုလို အေရးယူမႈေတြ ဆက္ရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔ Kuki International Forum အဖြဲ႕ရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး နဲ႔(ဂ္)ကင္းေပါင္ ကစ္(ပ္) ကန္က ေျပာပါတယ္။
“ထိခိုက္တာေတာ့ စစ္အစိုးရကို ေတာ္ေတာ္ထိခုိက္တယ္။ အဲဒီအျပင္ ျပည္သူလူထုလည္း ထိခုိက္တာေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္လို႔ Sanctions မရွိဘဲနဲ႔ စီးပြားေရး ေျပလည္မႈ ရွိရင္လည္း စစ္အစိုးရက အခု သူတုိ႔ ဒီအတုိင္းပဲ ဆက္လုပ္သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထုအတြက္ ရစရာ သိပ္မရွိပါဘူး။ ျပည္သူလူထုက ေတာ္ေတာ္နစ္နာတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီ Sanctions ကေတာ့ ထားသင့္တယ္၊ ရွိသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။”
Kuki International Forum အဖြဲ႕ရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး နဲ႔(ဂ္)ကင္းေပါင္ ကစ္(ပ္) ကန္ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအက္လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဥပေဒကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စတင္ခ်မွတ္ခဲ့တာပါ။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD အဖြဲ႕၀င္ေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ ဒီပဲယင္း အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားခဲ့အၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ဒီဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့တာပါ။
ဒီဥပေဒထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကုန္ပစၥည္းေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲ တင္ပို႔မႈကို တားျမစ္ထားသလို ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးဘဏ္ေတြကေန ေခ်းေငြနဲ႔ တျခား အေထာက္အပံ့ေတြ မယူႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပင္တာ၊ အေမရိကန္ ဘဏ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သူတို႔မိသားစုေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္တာေတြ အျပင္ စစ္အစိုးရနဲ႔ သူတို႔ မိသားစုေတြကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ခြင့္ဗီဇာ ပိတ္ပင္တာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အခုလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဒီဥပေဒကို သက္တမ္းတိုးဖို႔ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ အထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အလုပ္မျဖစ္ဘူးလို႔ အရင္က ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ရဲ႕ ဒီမိုကရက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်င္မ္ ၀က္ဘ္ (Jim Webb) လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
