ပြည်သူပြည်သား ဒုက္ခသည်များ

ဦးအောင်ခင်ရဲ့ မြန်မာ့အရေး သုံးသပ်ချက်

မိုးရာသီမှာ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေဟာ ပိုပြီးဒုက္ခ ရောက်နေကြပါတယ်။ နေရေးထိုင်ရေး အခက်အခဲတွေ ရှိလာပြီး၊ ငှက်ဖျားရောဂါနဲ့ အခြားရောဂါတွေကို စတင်ခံစားလာရတဲ့ အချိန်အခါ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒုက္ခသည်ဦးရေဟာ အမြဲတမ်း တိုးပွားနေပါတယ်။ အရင်က ဒုက္ခသည်မရှိတဲ့၊ စစ်ကိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ သတ်ဖြတ်မီးရှို့မှုကြောင့် ဒုက္ခရောက်သူဦးရေ များပြားလာပါတယ်။ အာဏာသိမ်းချိန်ကစပြီး ဧပြီလကုန်အထိ တပြည်လုံးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်က မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ နေအိမ်ပေါင်း (၁၁၄၀၀) ရှိတယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းတခုတည်းမှာတင် နေအိမ်ပေါင်း (၇၅၀၀) ကျော် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရပါတယ်။ တချို့နေရာတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတဲ့အတွက် မိုးသည်းထန်ပြီး မှောင်နေချိန်မှာ နေရပ်ကို စွန့်ခွါကြရတယ်လို့ မေလ (၁၀) ရက်နေ့ထုတ် 'လူထုနွေဦး' မှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ဒေသခံတွေက ပြန်တိုက်လို့ မီးရှို့တဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်မှာ သေဆုံးတာတွေ ရှိပေမဲ့ မီးရှို့ခံရတဲ့ အိုးအိမ်တွေက ပိုများနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကိုင်းလူထုနဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ စိတ်ဓါတ်ခိုင်မာ ပြင်းထန်တာမို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အနော်ရထား စစ်ဆင်ရေးကို တုံ့ပြန်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်ရေးရာရုံး UNHCR ရဲ့ ဧပြီလ (၆) ရက်နေ့ သတင်းစဉ်မှာ တနှစ်ကျော်ကာလအတွင်း အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားရတဲ့ ပြည်သူပြည်သား ဒုက္ခသည်များစာရင်းကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ အိုးအိမ်ပျက်စီးသွားရသူဦးရေမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်းက (၂၂၇,၃၀၀) အများဆုံးဖြစ်ပြီး၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်က (၉၂,၆၀၀) ဒုတိယအများဆုံး ဖြစ်နေပါတယ်။ ကရင်ပြည်နယ်က (၇၄,၀၀၀) တတိယအများဆုံး၊ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှမ်းက (၅၈,၂၀၀) စတုတ္ထ၊ မကွေးတိုင်းက (၄၅,၀၀၀) ပဉ္စမ အများဆုံး ဖြစ်နေပါတယ်။ အိုးအိမ်မဲ့ဖြစ်သူ ဦးရေက တသောင်းအောက်မှာရှိတဲ့ ဒေသတွေကတော့ မွန်ပြည်နယ်၊ တနင်္သာရီတိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ကချင်ပြည်နယ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်ကနေ အိန္ဒိယမှာ ခိုလှုံသူဦးရေ (၃၆,၃၀၀) ရှိပြီး၊ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ခိုလှုံသူကတော့ (၂၀၀၀) ခန့်သာ ရှိတယ်လို့ ခန့်မှန်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်က ဒုက္ခသည်စခန်း (၈) ခုမှာလည်း ခိုလှုံနေကြသူတွေ ရှိနေပါတယ်။

မြန်မာတပြည်လုံးမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ ဧပြီလ (၁၁) ရက်အထိ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားသူပေါင်း (၉၁၂,၇၀၀) ရှိတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်ရုံးက ခန့်မှန်းပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးမှ အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားသူက (၅၆၀,၀၀၀) ရှိပါတယ်။ အရှေ့တောင်ပိုင်းဖြစ်တဲ့ ကယား၊ ကရင်၊ မွန်နဲ့ တနင်္သာရီမှာ အိုးအိမ်မဲ့ဖြစ်သူ (၂၃၄,၆၀၀) ရှိပြီး၊ အနောက်မြောက်ဒေသ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ နှစ်သိန်းကျော် အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားသူတွေဟာ တရွာဝင်တရွာထွက် လှည့်လည်တိမ်းရှောင်ရှိသလို ရပ်ဝေးဒေသကို ထွက်ခွါသူလည်း များပြားလာကြောင်း မေလ (၁၃) ရက်နေ့ထုတ် ဧရာဝတီသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ အခြားလုပ်ငန်းတွေ ရပ်တန့်နေပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး OCHA ရဲ့ မေလ (၆) ရက်နေ့ထုတ် စာရင်းမှာတော့ ဒုက္ခသည်ဦးရေ တိုးပွားနေတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ နေရပ်ကို စွန့်ခွါရသူ (၂၄၀,၆၀၀) ရှိလာပြီး၊ မကွေးတိုင်းမှာ (၅၀,၅၀၀) ဦး၊ ချင်းပြည်နယ်မှာ (၃၆, ၃၀၀) ဦး ရှိလာပါတယ်။ မြန်မာတပြည်လုံးမှာ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူအညီ လိုအပ်နေသူ (၁၄) သန်းကျော် ရှိနေပေမယ့် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အနေနဲ့ (၆) သန်းကျော်ကိုသာ အကူအညီပေးဖို့ ရည်မှန်းထားပါတယ်။ ဒီနှစ် ပထမ (၃) လအထိ လူဦးရေ (၂) သန်းခွဲကိုသာ ကူညီနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မြန်မာပြည်ရဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု ရန်ပုံငွေ လိုအပ်မှုဟာ ဒေါ်လာ (၈၂၆) သန်း ဖြစ်ပေမယ့် သန်း (၃၀) ကျော်သာ ရသေးတယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။ ရိက္ခာလိုအပ်သူ (၁၃) သန်းကျော် ရှိပေမဲ့ (၂) သန်းကျော်ကိုသာ ထောက်ပံ့နိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။

အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ NUG ကလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ ဧပြီလအတွင်းမှာ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ၊ ကျပ်သန်းတရာကျော် ထောက်ပံ့ခဲ့တယ်လို့ မကြာမီ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည်တွေ၊ တော်လှန်ရေးမှာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိသူတွေနဲ့ ကျဆုံးသွားသူတွေရဲ့ မိသားစုတွေကို ထောက်ပံ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်နေသူတွေကိုလည်း ကူညီပံ့ပိုးပေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်က အမျိုးမျိုးအတားအဆီးတွေ လုပ်နေတဲ့ကြားက မိတ်ဖက်အဖွဲ့တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး ပြည်သူဆီ အရောက်ပို့ပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံခြားက အလှူငွေထည့်ဖို့ ကတိပြုထားတဲ့အတိုင်း အပြည့်အဝရတဲ့ နိုင်ငံဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး။ UNHCR ရုံးက ဒီနှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ (၅၇) သန်း လိုအပ်တယ်လို့ သတ်မှတ်ထားတာမှာ (၃၃) ရာခိုင်နှုန်းရပြီလို့ မေလ (၁၀) ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အများဆုံး ထောက်ပံ့သူဟာ ဂျပန်ဖြစ်ပြီး၊ အမေရိကန်က ဒုတိယ အများဆုံးပါ။ မြန်မာပြည်က UNHCR ဒုက္ခသည်ရုံးဟာ ဒုက္ခသည် တသန်းနှစ်သိန်းကျော်ကို ကူညီထောက်ပံ့နေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လုံလောက်တာ မဟုတ်လို့ ပြည်တွင်းပြည်ပက မြန်မာပြည်သူပြည်သားတွေရဲ့ အလှူငွေဟာ သေရေးရှင်ရေး အလွန်အရေးကြီးနေကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။

==Unicode ===

ဦးအောငျခငျရဲ့ မွနျမာ့အရေး သုံးသပျခကြျ

မိုးရာသီမှာ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှနေဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှဟော ပိုပွီးဒုက်ခ ရောကျနကွေပါတယျ။ နရေေးထိုငျရေး အခကျအခဲတှေ ရှိလာပွီး၊ ငှကျဖြားရောဂါနဲ့ အခွားရောဂါတှကေို စတငျခံစားလာရတဲ့ အခြိနျအခါ ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒုက်ခသညျဦးရဟော အမွဲတမျး တိုးပှားနပေါတယျ။ အရငျက ဒုက်ခသညျမရှိတဲ့၊ စဈကိုငျးနဲ့ မကှေးတိုငျးမှာ စဈကောငျစီတပျရဲ့ သတျဖွတျမီးရှို့မှုကွောင့ျ ဒုက်ခရောကျသူဦးရေ မြားပွားလာပါတယျ။ အာဏာသိမျးခြိနျကစပွီး ဧပွီလကုနျအထိ တပွညျလုံးမှာ စဈကောငျစီတပျက မီးရှို့ဖကြျဆီးခဲ့တဲ့ နအေိမျပေါငျး (၁၁၄၀၀) ရှိတယျလို့ ခန့ျမှနျးကွပါတယျ။

စဈကိုငျးတိုငျးတခုတညျးမှာတငျ နအေိမျပေါငျး (၇၅၀၀) ကြောျ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရပါတယျ။ တခြို့နရောတှမှော စဈကောငျစီတပျက လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျနတေဲ့အတှကျ မိုးသညျးထနျပွီး မှောငျနခြေိနျမှာ နရေပျကို စှန့ျခှါကွရတယျလို့ မလေ (၁၀) ရကျနေ့ထုတျ 'လူထုနှေဦး' မှာ ဖောျပွပါတယျ။ ဒသေခံတှကေ ပွနျတိုကျလို့ မီးရှို့တဲ့ စဈကောငျစီတပျမှာ သဆေုံးတာတှေ ရှိပမေဲ့ မီးရှို့ခံရတဲ့ အိုးအိမျတှကေ ပိုမြားနပေါတယျ။ ဒါပမေဲ့ စဈကိုငျးလူထုနဲ့ တောျလှနျရေးတပျဖှဲ့တှဟော စိတျဓါတျခိုငျမာ ပွငျးထနျတာမို့ စဈကောငျစီရဲ့ အနောျရထား စဈဆငျရေးကို တုံ့ပွနျနိုငျခဲ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။

ကုလသမဂ်ဂဒုက်ခသညျရေးရာရုံး UNHCR ရဲ့ ဧပွီလ (၆) ရကျနေ့ သတငျးစဉျမှာ တနှဈကြောျကာလအတှငျး အိုးမဲ့အိမျမဲ့ ဖွဈသှားရတဲ့ ပွညျသူပွညျသား ဒုက်ခသညျမြားစာရငျးကို ဖောျပွထားပါတယျ။ အိုးအိမျပကြျစီးသှားရသူဦးရမှော စဈကိုငျးတိုငျးက (၂၂၇,၃၀၀) အမြားဆုံးဖွဈပွီး၊ ကယား (ကရငျနီ) ပွညျနယျက (၉၂,၆၀၀) ဒုတိယအမြားဆုံး ဖွဈနပေါတယျ။ ကရငျပွညျနယျက (၇၄,၀၀၀) တတိယအမြားဆုံး၊ ရှမျးပွညျနယျတောငျပိုငျးရှမျးက (၅၈,၂၀၀) စတုတ်ထ၊ မကှေးတိုငျးက (၄၅,၀၀၀) ပဉ်စမ အမြားဆုံး ဖွဈနပေါတယျ။ အိုးအိမျမဲ့ဖွဈသူ ဦးရကေ တသောငျးအောကျမှာရှိတဲ့ ဒသေတှကေတော့ မှနျပွညျနယျ၊ တနငျ်သာရီတိုငျး၊ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးနဲ့ ကခငြျပွညျနယျတို့ ဖွဈပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးနဲ့ ခငြျးပွညျနယျကနေ အိန်ဒိယမှာ ခိုလှုံသူဦးရေ (၃၆,၃၀၀) ရှိပွီး၊ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ခိုလှုံသူကတော့ (၂၀၀၀) ခန့ျသာ ရှိတယျလို့ ခန့ျမှနျးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျက ဒုက်ခသညျစခနျး (၈) ခုမှာလညျး ခိုလှုံနကွေသူတှေ ရှိနပေါတယျ။

မွနျမာတပွညျလုံးမှာ လှနျခဲ့တဲ့ ဧပွီလ (၁၁) ရကျအထိ အိုးမဲ့အိမျမဲ့ ဖွဈသှားသူပေါငျး (၉၁၂,၇၀၀) ရှိတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂဒုက်ခသညျရုံးက ခန့ျမှနျးပါတယျ။ ဒီအထဲမှာ ဖဖေေါျဝါရီလ (၁) ရကျနေ့ စဈအာဏာသိမျးပွီးမှ အိုးအိမျမဲ့ ဖွဈသှားသူက (၅၆၀,၀၀၀) ရှိပါတယျ။ အရှေ့တောငျပိုငျးဖွဈတဲ့ ကယား၊ ကရငျ၊ မှနျနဲ့ တနငျ်သာရီမှာ အိုးအိမျမဲ့ဖွဈသူ (၂၃၄,၆၀၀) ရှိပွီး၊ အနောကျမွောကျဒသေ စဈကိုငျးတိုငျးမှာ နှဈသိနျးကြောျ အိုးအိမျမဲ့ ဖွဈသှားပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးမှာ အိုးအိမျမဲ့ ဖွဈသှားသူတှဟော တရှာဝငျတရှာထှကျ လှည့ျလညျတိမျးရှောငျရှိသလို ရပျဝေးဒသေကို ထှကျခှါသူလညျး မြားပွားလာကွောငျး မလေ (၁၃) ရကျနေ့ထုတျ ဧရာဝတီသတငျးမှာ ဖောျပွပါတယျ။ စိုကျပြိုးရေးနဲ့ အခွားလုပျငနျးတှေ ရပျတန့ျနပေါတယျ။

ဒါပမေဲ့ ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ညှိနှိုငျးရေးရုံး OCHA ရဲ့ မလေ (၆) ရကျနေ့ထုတျ စာရငျးမှာတော့ ဒုက်ခသညျဦးရေ တိုးပှားနတော တှေ့နိုငျပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးမှာ နရေပျကို စှန့ျခှါရသူ (၂၄၀,၆၀၀) ရှိလာပွီး၊ မကှေးတိုငျးမှာ (၅၀,၅၀၀) ဦး၊ ခငြျးပွညျနယျမှာ (၃၆, ၃၀၀) ဦး ရှိလာပါတယျ။ မွနျမာတပွညျလုံးမှာ လူသားခငြျးစာနာ ထောကျထားမှု အကူအညီ လိုအပျနသေူ (၁၄) သနျးကြောျ ရှိနပေမေယ့ျ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့အနနေဲ့ (၆) သနျးကြောျကိုသာ အကူအညီပေးဖို့ ရညျမှနျးထားပါတယျ။ ဒီနှဈ ပထမ (၃) လအထိ လူဦးရေ (၂) သနျးခှဲကိုသာ ကူညီနိုငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ မွနျမာပွညျရဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှု ရနျပုံငှေ လိုအပျမှုဟာ ဒေါျလာ (၈၂၆) သနျး ဖွဈပမေယ့ျ သနျး (၃၀) ကြောျသာ ရသေးတယျလို့ ဖောျပွပါတယျ။ ရိက်ခာလိုအပျသူ (၁၃) သနျးကြောျ ရှိပမေဲ့ (၂) သနျးကြောျကိုသာ ထောကျပံ့နိုငျတာ တှေ့ရပါတယျ။

အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရ NUG ကလညျး လှနျခဲ့တဲ့ ဧပွီလအတှငျးမှာ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီ၊ ကပြျသနျးတရာကြောျ ထောကျပံ့ခဲ့တယျလို့ မကွာမီ သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။ စဈဘေးရှောငျဒုက်ခသညျတှေ၊ တောျလှနျရေးမှာ ထိခိုကျဒဏျရာ ရရှိသူတှနေဲ့ ကဆြုံးသှားသူတှရေဲ့ မိသားစုတှကေို ထောကျပံ့တယျလို့ ဆိုပါတယျ။ အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီ လိုအပျနသေူတှကေိုလညျး ကူညီပံ့ပိုးပေးတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ စဈကောငျစီတပျက အမြိုးမြိုးအတားအဆီးတှေ လုပျနတေဲ့ကွားက မိတျဖကျအဖှဲ့တှနေဲ့ ခြိတျဆကျပွီး ပွညျသူဆီ အရောကျပို့ပေးတာ ဖွဈပါတယျ။

နိုငျငံခွားက အလှူငှထေည့ျဖို့ ကတိပွုထားတဲ့အတိုငျး အပွည့ျအဝရတဲ့ နိုငျငံဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး။ UNHCR ရုံးက ဒီနှဈအတှငျး ဒေါျလာ (၅၇) သနျး လိုအပျတယျလို့ သတျမှတျထားတာမှာ (၃၃) ရာခိုငျနှုနျးရပွီလို့ မလေ (၁၀) ရကျနေ့က သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။ အမြားဆုံး ထောကျပံ့သူဟာ ဂပြနျဖွဈပွီး၊ အမရေိကနျက ဒုတိယ အမြားဆုံးပါ။ မွနျမာပွညျက UNHCR ဒုက်ခသညျရုံးဟာ ဒုက်ခသညျ တသနျးနှဈသိနျးကြောျကို ကူညီထောကျပံ့နပေါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လုံလောကျတာ မဟုတျလို့ ပွညျတှငျးပွညျပက မွနျမာပွညျသူပွညျသားတှရေဲ့ အလှူငှဟော သရေေးရှငျရေး အလှနျအရေးကွီးနကွေောငျး တငျပွလိုကျရပါတယျ။