စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ကန့်ကွက်နေကြတဲ့ ပြည်သူတွေက ရတဲ့နည်းနဲ့ ဆက်ပြီး ဆန္ဒပြနေကြတာမှာ လုံခြုံရေးတင်းကြပ်တဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ လူငယ်တချို့က ဒီနေ့ အိမ်တွင်းသပိတ်လုပ်ကြပါတယ်။ ထားဝယ်မြို့မှာတော့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပစ်ခတ်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူတွေအတွက် ဆီးမီးထွန်း ဆုတောင်း ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်းအပြည့်အစုံကို နန်းလောင်ဝ်ကပြောပြပါမယ်။
လျှပ်တပြက်သပိတ်တွေ လုပ်လေ့ရှိတဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ဒီနေ့တော့ လှိုင်သာယာမြို့နယ်ထဲကG-Z လူငယ်တွေ အင်အားအနည်းငယ်နဲ့ အဖွဲ့ခွဲပြီး ပျောက်ကြားဆန္ဒပြပွဲတွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ လှိုင်သာယာဟာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာထားတဲ့မြို့နယ်ဖြစ်တာမို့ တချို့နေရာတွေမှာ လုံခြုံရေးကြောင့် လမ်းပေါ်ထွက်ဆန္ဒပြနိုင်ဖို့ အခက်အခဲရှိတယ်လို့ ဆန္ဒပြသူတွေက ပြောပါတယ်။ လမ်းပေါ် ထွက်လို့မရတဲ့သူတွေကတော့ အိမ်တွင်းသပိတ်မှောက်ကြတယ်လု့ိ ဆန္ဒပြပွဲမှာပါဝင်တဲ့ ကိုညီထက်က ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့တော့ အိမ်တွင်းသပိတ်ပဲ လုပ်မယ်ဗျ။ အပြင်တော့မထွက်တော့ဘူး၊ ရေးချင်တဲ့ စာလေးတွေ ရေးပြီးတော့ ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီးတော့ လိုင်းပေါ်တင်တာမျိုးပေါ့ အဲ့လိုပါပဲ၊ စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်တဲ့ စာသားတွေပါပဲ။ နေရာတိုင်းလိုလိုမှာလည်း သူကတပ်စွဲထားတယ် ပြီးတော့ သူတို့ရဲ့ ဒလံတွေ ကလည်း နေရာတိုင်းမှာရှိတယ်လေ၊ အခွင့်သာတဲ့ ရက်တွေ ဒီလိုမျိုးနည်းနည်း(စစ်ကောင်စီတပ်) လူရှင်းတဲ့ ရက်တွေ ဘာတွေကျ ထွက်လို့ရတာပေါ့၊ တချို့ရက်တွေကျတော့ ထွက်လို့ အဆင်မပြေ ဘူးလေ။ (ဆန္ဒပြသူ) တချို့လူတွေက အလုပ်အကိုင်နဲ့ဆိုတော့ အလုပ်ပြန်နေရတဲ့သူတွေလည်းရှိတယ် အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ထွက်လို့အဆင်မပြေဘူး။”
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့မှာလည်း လက်နက်အပြည့်ကိုင်ဆောင်ထားတဲ့ စစ်သားတွေက စစ်ကားနဲ့ မြို့တွင်းကင်းလှည့်နေတာမို့ သတိထားနေရတယ်လို့ ဆန္ဒပြသူတွေက ပြောကြပါတယ်။ ဒီကြားထဲကပဲ ကလေးမြို့မှာ မနက်အစောပိုင်းက အရုဏ်ဦးသပိတ်၊ နောက် နေ့လည်နဲ့ ညနေမှာလည်း ဆိုင်ကယ် သပိတ်၊ လမ်းလျှောက်သပိတ်တွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အခုရပ်ကွက်သပိတ်က မနက် ၇ နာရီမှာ စတယ် ပြီးသွားပါတယ်ဗျ။ (ဆန္ဒပြစစ်ကြောင်း) သုံးကြောင်း လေးကြောင်းလောက်ထွက်တယ်။ အခုဒီနေ့ဆိုရင် ၁၀ နာရီခွဲ ၁၁ နာရီလောက်မှာ ကျနော်တို့ ဈေးထဲမှာ လက်ကမ်းစာစောင်တွေ ဝေပြီးတော့ ဆန္ဒပြကြပါတယ်ဗျ၊ ဈေးသူဈေးသား တွေကလည်း ဝိုင်းဝန်ပြီးတော့ ကူညီပေးပါတယ်။လက်ကမ်းစာစောင်ထဲမှာ ကျနော်တို့က မိဘ အပေါင်းတို့ ခေတ်ကောင်းသို့ပြောင်းလဲဖို့ စနစ်ကောင်းကိုပြောင်းလဲဖို့ ဒို့ကလေးတွေကို ကျောင်းလည်း မပို့ပါနဲ့ အဲ့လိုမျိုးလေးတွေပေါ့။”
တခါ မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ကလေး၊ ဖားကန့်၊ လောင်းလုံ စတဲ့ မြို့တွေမှာလည်း နေ့စဉ်ထွက်ကြတဲ့ သပိတ် မှောက်စစ်ကြောင်းတွေ ဆက်ရှိနေပါတယ်။ ဆားလင်းကြီးနဲ့ ယင်းမာပင်မြို့အနီးက ကျေးရွာတွေရဲ့ ရွာပေါင်းစုသပိတ်မှာတော့ လူထောင်ချီ ပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ တခြားဒေသတွေမှာလည်း ပျောက်ကြား သပိတ်၊ လူမဲ့သပိတ်တွေ ပြုလုပ်ပြီး စစ်အာဏာသိမ်း အုပ်ချုပ်နေတာကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြပါတယ်။
တနင်္သာရီတိုင်း ထားဝယ်ခရိုင်မှာတော့ စစ်အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီးနောက် တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ လက်ချက်နဲ့ သေဆုံးခဲ့ရသူတွေအတွက် အောက်မေ့ဖွယ်အခမ်းအနား လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သေဆုံးခဲ့သူတွေကို အောင်မေ့သတိရတဲ့အနေနဲ့ လွမ်းသူ့ပန်းခွေတွေ၊ ပန်းစည်းတွေချကြဖို့၊ ည ၇ နာရီမှာ ဆီးမီးထွန်း ဆုတောင်းကြဖို့ အရင်နေ့တွေထဲက လက်ကမ်းစာစောင်တွေ ဖြန့်ဝေ ဆော်သြခဲ့တယ်လို့ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
“ထားဝယ်မှာ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲမှုတွေ စတင်ခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့ကနေ စပြီးတော့ ဒီနေ့အထိ ဆိုလို့ရှိရင် သုံးလအတွင်းပြည့်သွားပြီပေါ့နော်၊ ဒီသုံးလပြည့်နေ့မှာ ဒီလိုမျိုးကျဆုံးခဲ့ရတဲ့သူတွေအတွက် အောင်မေ့သတိရတဲ့အနေနဲ့ ကျနော်တို့ လွမ်းသူပန်းခွေချတဲ့သပိတ်ကို လုပ်ခဲ့တယ်။ ည ၇ နာရီမှာ ဆိုလို့ရှိရင် ဒီကျဆုံးခဲ့ရတဲ့သူတွေ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ ကျဆုံးခဲ့သူတွေကို ရည်စူးပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆီမီးထွန်းပေးပြီးတော့ ဆုတောင်းပေးမယ့် အစီအစဉ်တွေလည်း စီစဉ်ထားတာရှိတယ် ဒါတော့ တမြို့လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ဒီဆီမီးထွန်းတဲ့သပိတ်မှာ ပါဝင်ကြဖို့ ပန်ကြားထားတာတွေရှိတယ်။”
မနက်အစောပိုင်းကတော့ ထားဝယ်မြို့မှာ တပ်ပေါင်းစုသပိတ်စစ်ကြောင်းနဲ့ လူငယ်များပူးပေါင်းပြီး အရုဏ်ဦးသပိတ်ဆင်နွှဲခဲ့ကြပါတယ်။ ထားဝယ်ပင်မစစ်ကြောင်း အပါအဝင် ပုံမှန် ချီတက်ဆန္ဒပြ နေကြတဲ့ စစ်ကြောင်း ၄ ကြောင်းကလည်း စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်တဲ့ ချီတက်ဆန္ဒပြမှုတွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ရနျကုနျမှာ အိမျတှငျးသပိတျနဲ့ တခွားဒသေတှမှော သပိတျပုံစံမြိုးစုံ ဆကျဖွဈခဲ့
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ကန့ျကှကျနကွေတဲ့ ပွညျသူတှကေ ရတဲ့နညျးနဲ့ ဆကျပွီး ဆန်ဒပွနကွေတာမှာ လုံခွုံရေးတငျးကွပျတဲ့ ရနျကုနျမွို့မှာ လူငယျတခြို့က ဒီနေ့ အိမျတှငျးသပိတျလုပျကွပါတယျ။ ထားဝယျမွို့မှာတော့ တပျဖှဲ့ဝငျတှပေဈခတျမှုကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့သူတှအေတှကျ ဆီးမီးထှနျး ဆုတောငျး ပေးခဲ့ကွပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျးအပွည့ျအစုံကို နနျးလောငျဝျကပွောပွပါမယျ။
လြှပျတပွကျသပိတျတှေ လုပျလေ့ရှိတဲ့ ရနျကုနျမွို့မှာ ဒီနေ့တော့ လှိုငျသာယာမွို့နယျထဲက G-Z လူငယျတှေ အငျအားအနညျးငယျနဲ့ အဖှဲ့ခှဲပွီး ပြောကျကွားဆန်ဒပွပှဲတှေ လုပျခဲ့ကွပါတယျ။ လှိုငျသာယာဟာ စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောထားတဲ့မွို့နယျဖွဈတာမို့ တခြို့နရောတှမှော လုံခွုံရေးကွောင့ျ လမျးပေါျထှကျဆန်ဒပွနိုငျဖို့ အခကျအခဲရှိတယျလို့ ဆန်ဒပွသူတှကေ ပွောပါတယျ။ လမျးပေါျ ထှကျလို့မရတဲ့သူတှကေတော့ အိမျတှငျးသပိတျမှောကျကွတယျလု့ိ ဆန်ဒပွပှဲမှာပါဝငျတဲ့ ကိုညီထကျက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့တော့ အိမျတှငျးသပိတျပဲ လုပျမယျဗြ။ အပွငျတော့မထှကျတော့ဘူး၊ ရေးခငြျတဲ့ စာလေးတှေ ရေးပွီးတော့ ဓာတျပုံရိုကျပွီးတော့ လိုငျးပေါျတငျတာမြိုးပေါ့ အဲ့လိုပါပဲ၊ စဈကောငျစီကို ဆန့ျကငြျတဲ့ စာသားတှပေါပဲ။ နရောတိုငျးလိုလိုမှာလညျး သူကတပျစှဲထားတယျ ပွီးတော့ သူတို့ရဲ့ ဒလံတှေ ကလညျး နရောတိုငျးမှာရှိတယျလေ၊ အခှင့ျသာတဲ့ ရကျတှေ ဒီလိုမြိုးနညျးနညျး(စဈကောငျစီတပျ) လူရှငျးတဲ့ ရကျတှေ ဘာတှကြေ ထှကျလို့ရတာပေါ့၊ တခြို့ရကျတှကေတြော့ ထှကျလို့ အဆငျမပွေ ဘူးလေ။ (ဆန်ဒပွသူ) တခြို့လူတှကေ အလုပျအကိုငျနဲ့ဆိုတော့ အလုပျပွနျနရေတဲ့သူတှလေညျးရှိတယျ အဲဒါကွောင့ျ ကနြောျတို့ထှကျလို့အဆငျမပွဘေူး။”
စဈကိုငျးတိုငျး၊ ကလေးမွို့မှာလညျး လကျနကျအပွည့ျကိုငျဆောငျထားတဲ့ စဈသားတှကေ စဈကားနဲ့ မွို့တှငျးကငျးလှည့ျနတောမို့ သတိထားနရေတယျလို့ ဆန်ဒပွသူတှကေ ပွောကွပါတယျ။ ဒီကွားထဲကပဲ ကလေးမွို့မှာ မနကျအစောပိုငျးက အရုဏျဦးသပိတျ၊ နောကျ နေ့လညျနဲ့ ညနမှောလညျး ဆိုငျကယျ သပိတျ၊ လမျးလြှောကျသပိတျတှေ လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
“ကနြောျတို့ အခုရပျကှကျသပိတျက မနကျ ၇ နာရီမှာ စတယျ ပွီးသှားပါတယျဗြ။ (ဆန်ဒပွစဈကွောငျး) သုံးကွောငျး လေးကွောငျးလောကျထှကျတယျ။ အခုဒီနေ့ဆိုရငျ ၁၀ နာရီခှဲ ၁၁ နာရီလောကျမှာ ကနြောျတို့ ဈေးထဲမှာ လကျကမျးစာစောငျတှေ ဝပွေီးတော့ ဆန်ဒပွကွပါတယျဗြ၊ ဈေးသူဈေးသား တှကေလညျး ဝိုငျးဝနျပွီးတော့ ကူညီပေးပါတယျ။လကျကမျးစာစောငျထဲမှာ ကနြောျတို့က မိဘ အပေါငျးတို့ ခတျေကောငျးသို့ပွောငျးလဲဖို့ စနဈကောငျးကိုပွောငျးလဲဖို့ ဒို့ကလေးတှကေို ကြောငျးလညျး မပို့ပါနဲ့ အဲ့လိုမြိုးလေးတှပေေါ့။”
တခါ မန်တလေး၊ မုံရှာ၊ ကလေး၊ ဖားကန့ျ၊ လောငျးလုံ စတဲ့ မွို့တှမှောလညျး နေ့စဉျထှကျကွတဲ့ သပိတျ မှောကျစဈကွောငျးတှေ ဆကျရှိနပေါတယျ။ ဆားလငျးကွီးနဲ့ ယငျးမာပငျမွို့အနီးက ကြေးရှာတှရေဲ့ ရှာပေါငျးစုသပိတျမှာတော့ လူထောငျခြီ ပါဝငျခဲ့ကွပါတယျ။ တခွားဒသေတှမှောလညျး ပြောကျကွား သပိတျ၊ လူမဲ့သပိတျတှေ ပွုလုပျပွီး စဈအာဏာသိမျး အုပျခြုပျနတောကို ဆန့ျကငြျခဲ့ကွပါတယျ။
တနငျ်သာရီတိုငျး ထားဝယျခရိုငျမှာတော့ စဈအာဏာသိမျးခဲ့ပွီးနောကျ တပျဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ လကျခကြျနဲ့ သဆေုံးခဲ့ရသူတှအေတှကျ အောကျမေ့ဖှယျအခမျးအနား လုပျခဲ့ကွပါတယျ။ သဆေုံးခဲ့သူတှကေို အောငျမေ့သတိရတဲ့အနနေဲ့ လှမျးသူ့ပနျးခှတှေေ၊ ပနျးစညျးတှခေကြွဖို့၊ ည ၇ နာရီမှာ ဆီးမီးထှနျး ဆုတောငျးကွဖို့ အရငျနေ့တှထေဲက လကျကမျးစာစောငျတှေ ဖွန့ျဝေ ဆောျသွခဲ့တယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“ထားဝယျမှာ အကွမျးဖကျဖွိုခှဲမှုတှေ စတငျခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီ ၂၈ ရကျနေ့ကနေ စပွီးတော့ ဒီနေ့အထိ ဆိုလို့ရှိရငျ သုံးလအတှငျးပွည့ျသှားပွီပေါ့နောျ၊ ဒီသုံးလပွည့ျနေ့မှာ ဒီလိုမြိုးကဆြုံးခဲ့ရတဲ့သူတှအေတှကျ အောငျမေ့သတိရတဲ့အနနေဲ့ ကနြောျတို့ လှမျးသူပနျးခှခေတြဲ့သပိတျကို လုပျခဲ့တယျ။ ည ၇ နာရီမှာ ဆိုလို့ရှိရငျ ဒီကဆြုံးခဲ့ရတဲ့သူတှေ တဈနိုငျငံလုံးမှာ ကဆြုံးခဲ့သူတှကေို ရညျစူးပွီးတော့ ကနြောျတို့ ဆီမီးထှနျးပေးပွီးတော့ ဆုတောငျးပေးမယ့ျ အစီအစဉျတှလေညျး စီစဉျထားတာရှိတယျ ဒါတော့ တမွို့လုံးအတိုငျးအတာနဲ့ ဒီဆီမီးထှနျးတဲ့သပိတျမှာ ပါဝငျကွဖို့ ပနျကွားထားတာတှရှေိတယျ။”
မနကျအစောပိုငျးကတော့ ထားဝယျမွို့မှာ တပျပေါငျးစုသပိတျစဈကွောငျးနဲ့ လူငယျမြားပူးပေါငျးပွီး အရုဏျဦးသပိတျဆငျနှှဲခဲ့ကွပါတယျ။ ထားဝယျပငျမစဈကွောငျး အပါအဝငျ ပုံမှနျ ခြီတကျဆန်ဒပွ နကွေတဲ့ စဈကွောငျး ၄ ကွောငျးကလညျး စဈအာဏာရှငျစနဈ ဆန့ျကငြျတဲ့ ခြီတကျဆန်ဒပွမှုတှေ လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
#WhatIsHappeningInMyanmar #WhatsHappeningInMyanmar #MyanmarMilitaryRegime #MyanmarMilitaryCoup #Tatmadaw #MyanmarProtests #voaburmese #စဈဘကျအုပျခြုပျရေး #စဈအာဏာသိမျးမှု #တပျမတောျ #ဆန်ဒပွပှဲ #ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး
