ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါ၀င္မႈ အရင္ထက္ ပိုမ်ားလာတယ္ဆုိေပမဲ့လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအပိုင္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ပါ၀င္မႈကေတာ့ အားနည္းေနတုန္းပဲလုိ႔ အမ်ိဳးသမီး ႏုိင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီလိုပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္တိုင္ရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈအျပင္ အစိုးရနဲ႔ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း တခုလံုးရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈက အေရးၾကီးတဲ့အေၾကာင္း ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့သမုိင္းတေလွ်ာက္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ေပမဲ့၊ ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈ အပိုင္းနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးၾကီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္တဲ့ေနရာေတြမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အလံုအေလာက္ ေနရာရတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ႏုိင္ငံလူဦးေရ တ၀က္ေက်ာ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ႏုိင္ငံ့ေရးရာေတြမွာ လႈပ္ရွားပါ၀င္ဖို႔ အေရးႀကီးသလို၊ ဒီလို ပါ၀င္လာေအာင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈနဲ႔ အားလံုးရဲ႕ပံ့ပုိးမႈေတြ လိုအပ္တယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာ ေမ၀င္းျမင့္ က ေျပာပါတယ္။
“အမ်ိဳးသမီးအခန္းက႑က အင္မတန္မွကို အေရးႀကီးပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တန္းတူအခြင့္အေရး ဆုိေပမဲ့ မတူတာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ ပညာေရးမွာေရာ၊ တျခား အခြင့္အေရးေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက မရခဲ့ဘူး။ ဆက္ၿပီး လုပ္ရဦးမယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္လည္း အေရးအခ်င္း ျပည့္၀ေအာင္ လုပ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္တုိင္းျပည္အတြက္ ကိုယ္ဦးေဆာင္တဲ့က႑ကို ျပည့္၀စြာ အသံုးခ်ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ မ်ားမ်ား ပါ၀င္ႏုိင္ေလ ေကာင္းေလေပါ့ေနာ္။ အဲဒါမ်ိဳးအတြက္ အန္တီ့အေနနဲ႔ကေတာ့ ဆက္လက္ ဖိတ္ေခၚတယ္၊ အားလည္း အားေပးတယ္။ အဲဒီအတြက္ကို အမ်ိဳးသမီးထုအားလံုး ပါ၀င္လာႏုိင္ဖို႔အတြက္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးပါတီမွာ လုပ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ CSO မွာ ဦးေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလးေတြ အားလံုးမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒါ ကိုယ့္တုိင္းျပည္အတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ဦးေဆာင္မႈက႑မွာ ပါ၀င္လာမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႀကီးဟာ အာရွမွာသာမက ကမၻာမွာ ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္မယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ တန္းတူ အခြင့္အေရး မရေသးတာမွန္ေပမဲ့ အခု အစိုးရလက္ထက္မွာ အရင္ အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္ေတြမွာနဲ႔မတူ အမ်ိဳးသမီး ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ပိုမ်ားလာတာကေတာ့ အားရစရာ တုိးတက္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ NLD ပါတီကိုယ္စားျပဳ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးျဖစ္တဲ့ ေနာ္ဆူဇန္နာလွလွစိုးက ေျပာပါတယ္။
“အန္တီတို႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တျခား ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္လို႔မရေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းနဲ႔ ယွဥ္လို႔ရွိရင္ ဒါကေတာ့ တိုးတက္လာတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အရင္တုန္းကဆုိရင္ ဒါ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေနရာဆုိလို႔ရွိရင္ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ Key ပဲေလ။ သူ႔ထက္ Key က်တာ မရွိဘူး။ အဲဒီမွာဆုိရင္လည္းပဲ အမ်ိဳးသမီး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ ေနရာရလာတယ္။ ဒါ အရင္တုန္းကဆိုရင္ သမိုင္းေတာက္ေလွ်ာက္မွာ မရွိခဲ့တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒါေလးေတြေတာ့ ေက်နပ္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္လည္း အမ်ိဳးသမီးတေယာက္အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ ေပးအပ္တဲ့ တာ၀န္မ်ားစြာကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ရတာ ၀မ္းသာတယ္။”
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္အမတ္က ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အရင္လႊတ္ေတာ္မွာတုန္းက အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရက ၆ % ႏႈန္းသာ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အရင္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းနဲ႔ ႏႈိႈင္းယွဥ္ရင္ေတာ့ အခု အေရအတြက္က အမ်ားၾကီး တိုးတက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ အသီးသီးနဲ႔ အေရးပါတဲ့ ဦးေဆာင္မႈေနရာေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အခုထက္ ေနရာရဖို႔ လုိအပ္တယ္ဆိုတာကို တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အခုထက္ ပိုျပီး ပါ၀င္လာႏုိင္ဖို႔ကေတာ့ အစိုးရကိုယ္တိုင္က သင့္ေတာ္တဲ့ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ WLB အမ်ိဳးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မူ၀ါဒေရးရာ ဦးေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္တဲ့ မမြန္းေနလီက ေျပာပါတယ္။
“အစိုးရက ေပၚလစီတခုအေနနဲ႔ ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးပါ၀င္ေရးကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုရင္ အမ်ားႀကီးျဖစ္ႏုိင္တဲ့ဟာ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါ၀င္ဖို႔အတြက္ မူ ေပၚလစီအရေရာ၊ ဥပေဒအရေရာ၊ constitution ထဲမွာ ကိုယ္၌ကိုယ္က ဒီကိစၥေတြက တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားတာ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခန္းက႑၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ဖုိ႔ အတြက္ဆုိရင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာကို ဒီဟာကို တိတိက်က် ျဖည့္သြင္းေရးသားေပးဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ေပ့ါ။ အနည္းဆံုး ၃၀% ဆိုတဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆုိရင္ ေနာင္ ၅ ႏွစ္၊ ၁၀ ႏွစ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ပါ၀င္မႈက အမ်ားႀကီး တိုးတက္လာႏုိင္ဖို႔ အေျခအေနရွိတာေပါ့ေနာ္။”
အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕အခန္းက႑ကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ျပီး အခုသီတင္းပတ္ကို အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရက္သတၱပတ္အျဖစ္ NLD အစိုးရက သတ္မွတ္ျပီး အထိန္းအမွတ္ အခမ္းအနားေတြနဲ႔ အစီအစဥ္ေတြ က်င္းပျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရက္သတၱပတ္ စတင္ဖြင့္လွစ္တဲ့ တနလၤာေန႔မွာပဲ နုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေတြ႔ဆံုၿပီး လုပ္ငန္းခြင္အသီးသီးမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ကေမၻာဇဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ ပူေပါင္း က်င္းပေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ရက္သတၱပတ္ လႈပ္ရွားမႈေတြထဲမွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေရးရာနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ၊ မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ေတြ ျပသတာအျပင္ အမ်ဳိးသမီး စာေရးဆရာမေတြရဲ႕ စာေပေဟာေျပာပြဲေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေရးရာဆိုင္ရာ စာအုပ္ပဲြေတာ္ေတြ၊ အားကစားျပိဳင္ပြဲေတြကိုပါ ျပဳလုပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
