ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးအပါအဝင် နို်င်ငံတဝန်းကမြို့တွေမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်တဲ့ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဒီနေ့မှာဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ရန်ကုန်မှာတော့ စစ်တပ်နဲ့ရဲတပ်ဖွဲ့ကပစ်ခတ်တာကြောင့် ၄ ယောက် သေဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။ တာမွေအပါအဝင် တချို့မြို့နယ်တွေထဲက ရပ်ကွက်တွေ၊ လမ်းတွေထဲကို ဝင်ရောက်ပြီးတော့ ပစ်ခတ်ခြိမ်းခြောက်တာတွေလုပ်ခဲ့သလို ကားတွေကိုလည်းဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့အကြောင်း ကိုရန်နိုင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ရန်ကုန်မှာတော့ စစ်တပ်နဲ့ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်နှင်းခဲ့တာကြောင့် ဒီနေ့မှာ ဆန္ဒပြတဲ့သူ ၄ ယောက်ထက်မနည်း သေဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။ ဆန္ဒပြပွဲတွေ မြို့နယ်တချို့မှာပဲ ကြိုကြားကြိုကြားရှိနေခဲ့ပြီး ဒါကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်နှင်းခဲ့လို့ သာကေတ၊ တောင်ဥက္ကလာ၊ တာမွေနဲ့ လှိုင်မြို့နယ်တွေမှာ ၁ ယောက် စီ သေဆုံးခဲ့တာပါ။ တာမွေမြို့နယ် ကျောက်မြောင်းက မြို့သစ် ၂ လမ်းထိပ်မှာလည်း ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းက လူငယ်တဦး ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရတဲ့အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီး တာမွေမြို့နယ်မှာ နေထိုင်သူတဦးက ဗီအိုအေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ကျောက်မြောင်းကတော့ ဒီနေ့ ကလေးတယောက်ကတော့ မြို့သစ် ၂ လမ်းထိပ်မှာ Head-shot ပဲ ခေါင်းကိုပစ်ခံလိုက်ရတယ်။ အဲဒီနားမှာပဲ တခါတည်း ဆုံးသွားတယ်။ ၂၁ နှစ်လို့ ကြားတယ်။ မနေ့ညက ဒီမှာဝင်ကြမ်းထားတယ်။ ဒီမှာ ဝင်ပြီးတော့ ပစ်ခတ်ထားတော့ ဒီနေ့က သပိတ်က ကျောက်မြောင်းထဲမှာ မရှိဘူးလို့ပြောလို့ရတယ်။ လူငယ် အယောက် ၂၀-၂၅ လောက်ပဲ စုပြီးတော့ ရှိတာပါ။ အဲဒါကို ဘလိုင်းကြီးဝင်ပြီး ပစ်ချသွားတာ။ ဆန္ဒပြဖို့လုပ်တာတော့ မှန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြတောင် မပြရသေးပါဘူး။ ဒီအတိုင်း လူစုရုံပဲရှိသေးတယ် အဲဒီမှာပစ်တာပဲ။ ပထမတော့ အသံဗုံးတွေဖောက်တယ်။ ရာဘာကျည်တွေပစ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ်ကျတော့ ကျည်အစစ်တွေနဲ့ ပစ်တာပါ။”
ဒါ့အပြင် လုံခြုံရေးအာဏာပိုင်တွေဟာ ရပ်ကွက်တွေ လမ်းတွေထဲကိုဝင်ပြီး ပစ်ခတ်တာတွေ၊ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုတာတွေလုပ်ခဲ့သလိုလုံခြုံရေးအရ တားဆီးထားတဲ့ အကာအရံတွေကို ရပ်ကွက်နေပြည်သူတွေကို အတင်းဖယ်ရှားခိုင်းတာတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ တာမွေမြို့နယ် ထဲက ၁၆၇ လမ်းမှာဆိုရင်လည်း လမ်းဘေးမှာ ရပ်ထားတဲ့ကားတွေကို ဘူဒိုဇာတွေနဲ့ ထိုးသွားတာကြောင့် ကားတွေ အတော်များများ ထိခိုက်ပျက်စီသွားခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“မနက်ပိုင်းကတည်းက ဈေးထဲတွေမှာ လူတွေကို အတင်းခေါ်ပြီးတော့ အကာအရံတွေကို အတင်းဖယ်ခိုင်းတာတွေလုပ်တယ်။ နောက် အဓိကကတော့ ကားတွေ အစင်းတော်တော်များတယ်။ ကျောက်မြောင်းထဲမှာ အတားအဆီးတွေ ဖယ်မထားဘူးလို့ဆိုပြီး အကြောင်းပြပြီးတော့ သူ့ဘာသာသူ ဘေးမှာ ရပ်ထားတဲ့ကားတွေကိုလည်း အစင်း ၄၀ ကျော်တယ်။ ဘူဒိုဇာနဲ့ထိုးချပြီးတော့ ဖျက်စီးသွားတယ်။”
ဒါ့အပြင် သာကေတမြို့နယ် ၆ ရပ်ကွက် အတွင်းမှာလည်း စစ်တပ်နဲ့ရဲတပ်ဖွဲ့တွေဘက်က ဒီနေ့ညနေပိုင်းမှာ ပစ်ခတ်နှိမ်နှင်းခဲ့တာကြောင့် ၁ ယောက်သေဆုံးပြီး အမျိုးသမီးတဦးအပါအဝင် ၃ ယောက် ဒဏ်ရာရသွားတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လမ်းဘေးမှာ ရပ်ထားတဲ့ ကားတစီးရဲ့မှန်ကို ရိုက်ခွဲဖျက်ဆီးတာကို Facebook လူမှုကွန်ရက်မှာ တွေခဲ့ရပါတယ်။
မန္တလေးဘက်မှာတော့ မြတောင်ကျောင်းတိုက်က သံဃာတွေဦးဆောင်ပြီး မြတောင်သပိတ်စစ်ကြောင်းက ဒီနေ့မှာ ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ ကြပါတယ်။ ဆန္ဒပြတဲ့သူတွေက ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ CRPH ကို ထောက်ခံကြောင်း ဆိုင်းဘုတ်တွေ ပိုစတာတွေ ကိုင်ဆောင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ နဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ အကြမ်းမဖက်အာဏာဖီဆန်တဲ့ (CDM) လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်နေကြတဲ့ မန္တလေးက ရထားပို့ဆောင်ရေးဝန်ထမ်းတွေကို သူတို့ရဲ့ ဝန်ထမ်းအိမ်ရာတွေကနေ မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့ နောက်ဆုံး ဖယ်ပေးဖို့ ပြောထားတာကြောင့် ရထားဝန်ထမ်းတွေဟာသူတို့ရဲ့ ဝန်ထမ်းအိမ်ရာတွေကနေ စတင်ပြောင်းရွှေ့နေကြပြီး မြို့ခံပြည်သူတွေကလည်း ကူညီနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပဲခူးမြို့ဘက်မှာဆိုရင်လည်း ပဲခူးမြို့ ဆံတော်တွင်းမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က ပစ်ခတ်တာတွေကြောင့် ၄ ယောက်ထက်မနည်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသွားတယ်လို့ သိပါတယ်။ အခုလို စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ရပ်ကွက်တွေထဲကို ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်တာတွေကြောင့် လူတွေရဲ့ ဘဝတွေဟာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုမရှိတော့ဘူးလို့ တာမွေမြို့နယ်မှာ နေထိုင်သူက ပြောပါတယ်။
“အခုကတော့ ပြောရရင်တော့ လုံးဝကို ခုနပြောသလိုပေါ့။ ဆန္ဒပြတဲ့သပိတ်အထဲပါဝင်နေမှမဟုတ်ပါဘူး၊ ရပ်ကွက်နေပြည်သူကိုယ်တိုင်လည်း မလုံခြုံပါဘူး။ ဘယ်သူမှ အိမ်ထဲနေလည်း မလုံခြုံဘူး၊ အပြင်ထွက်တဲ့လူကတော့ ပိုဆိုးတယ်။ နေ့ဘက် ညဘက်မရွေးဘူး။ သူတို့က အခုက ဥပဒေလည်း မရှိဘူး။ တရားလက်လွတ်ပဲ၊ ဝင်ချင်သလိုဝင်၊ ထွက်ချင်သလိုထွက်ပြီးတော့ လုပ်ချင်သလိုလုပ်၊ ပေါ်ပေါ်တင်တင် ခေါ်ဖမ်းချင်သလိုဖမ်း၊ ရိုက်ချင်သလိုရိုက် အဲဒီလိုလုပ်နေတာ။ ဆိုင်တွေဆိုလည်း ဝင်လုချင်လုတယ် ဆိုတဲ့အခါကျတော့ သေချာပြောနိုင်တာကတော့ ကျနော်တို့က လုံးဝကို မလုံမခြုံဖြစ်နေတာသေချာတယ်။ ဒီနိုင်ငံရဲ့စစ်တပ်နဲ့ ရဲကြောင့် မလုံမခြုံဖြစ်နေတာပါ။”
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် နိုင်ငံတဝန်းက ဆန္ဒပြပွဲတွေကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ပစ်ခတ်နှိမ်နှင်းခဲ့လို့ အခုဆိုရင်သေဆုံးသူဦးရေဟာ ၂၄၀ ကျော်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျာ။
Unicode
ရနျကုနျဆန်ဒပွပှဲမြား ပဈခတျခံရမှု လေးဦးသဆေုံး
ရနျကုနျနဲ့ မန်တလေးအပါအဝငျ နိုျငျငံတဝနျးကမွို့တှမှော စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျတဲ့ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဒီနေ့မှာဆကျလကျဖွဈပှားခဲ့ပွီး ရနျကုနျမှာတော့ စဈတပျနဲ့ရဲတပျဖှဲ့ကပဈခတျတာကွောင့ျ ၄ ယောကျ သဆေုံးသှားခဲ့ပါတယျ။ တာမှအေပါအဝငျ တခြို့မွို့နယျတှထေဲက ရပျကှကျတှေ၊ လမျးတှထေဲကို ဝငျရောကျပွီးတော့ ပဈခတျခွိမျးခွောကျတာတှလေုပျခဲ့သလို ကားတှကေိုလညျးဖကြျဆီးခဲ့တဲ့အကွောငျး ကိုရနျနိုငျက တငျပွထားပါတယျ။
ရနျကုနျမှာတော့ စဈတပျနဲ့ရဲတပျဖှဲ့က ပဈခတျနှိမျနှငျးခဲ့တာကွောင့ျ ဒီနေ့မှာ ဆန်ဒပွတဲ့သူ ၄ ယောကျထကျမနညျး သဆေုံးသှားခဲ့ပါတယျ။ ဆန်ဒပွပှဲတှေ မွို့နယျတခြို့မှာပဲ ကွိုကွားကွိုကွားရှိနခေဲ့ပွီး ဒါကို စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့က ပဈခတျနှိမျနှငျးခဲ့လို့ သာကတေ၊ တောငျဥက်ကလာ၊ တာမှနေဲ့ လှိုငျမွို့နယျတှမှော ၁ ယောကျ စီ သဆေုံးခဲ့တာပါ။ တာမှမွေို့နယျ ကြောကျမွောငျးက မွို့သဈ ၂ လမျးထိပျမှာလညျး ဒီနေ့ နေ့လယျပိုငျးက လူငယျတဦး ပဈခတျခံခဲ့ရတဲ့အခွအေနနေဲ့ပတျသကျပွီး တာမှမွေို့နယျမှာ နထေိုငျသူတဦးက ဗီအိုအကေို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ကြောကျမွောငျးကတော့ ဒီနေ့ ကလေးတယောကျကတော့ မွို့သဈ ၂ လမျးထိပျမှာ Head-shot ပဲ ခေါငျးကိုပဈခံလိုကျရတယျ။ အဲဒီနားမှာပဲ တခါတညျး ဆုံးသှားတယျ။ ၂၁ နှဈလို့ ကွားတယျ။ မနေ့ညက ဒီမှာဝငျကွမျးထားတယျ။ ဒီမှာ ဝငျပွီးတော့ ပဈခတျထားတော့ ဒီနေ့က သပိတျက ကြောကျမွောငျးထဲမှာ မရှိဘူးလို့ပွောလို့ရတယျ။ လူငယျ အယောကျ ၂၀-၂၅ လောကျပဲ စုပွီးတော့ ရှိတာပါ။ အဲဒါကို ဘလိုငျးကွီးဝငျပွီး ပဈခသြှားတာ။ ဆန်ဒပွဖို့လုပျတာတော့ မှနျတယျ။ ဒါပမေဲ့ ပွတောငျ မပွရသေးပါဘူး။ ဒီအတိုငျး လူစုရုံပဲရှိသေးတယျ အဲဒီမှာပဈတာပဲ။ ပထမတော့ အသံဗုံးတှဖေောကျတယျ။ ရာဘာကညြျတှပေဈတယျ။ ဒါပမေဲ့ တကယျကတြော့ ကညြျအစဈတှနေဲ့ ပဈတာပါ။”
ဒါ့အပွငျ လုံခွုံရေးအာဏာပိုငျတှဟော ရပျကှကျတှေ လမျးတှထေဲကိုဝငျပွီး ပဈခတျတာတှေ၊ ခွိမျးခွောကျပွောဆိုတာတှလေုပျခဲ့သလိုလုံခွုံရေးအရ တားဆီးထားတဲ့ အကာအရံတှကေို ရပျကှကျနပွေညျသူတှကေို အတငျးဖယျရှားခိုငျးတာတှရှေိခဲ့ပါတယျ။ တာမှမွေို့နယျ ထဲက ၁၆၇ လမျးမှာဆိုရငျလညျး လမျးဘေးမှာ ရပျထားတဲ့ကားတှကေို ဘူဒိုဇာတှနေဲ့ ထိုးသှားတာကွောင့ျ ကားတှေ အတောျမြားမြား ထိခိုကျပကြျစီသှားခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။
“မနကျပိုငျးကတညျးက ဈေးထဲတှမှော လူတှကေို အတငျးခေါျပွီးတော့ အကာအရံတှကေို အတငျးဖယျခိုငျးတာတှလေုပျတယျ။ နောကျ အဓိကကတော့ ကားတှေ အစငျးတောျတောျမြားတယျ။ ကြောကျမွောငျးထဲမှာ အတားအဆီးတှေ ဖယျမထားဘူးလို့ဆိုပွီး အကွောငျးပွပွီးတော့ သူ့ဘာသာသူ ဘေးမှာ ရပျထားတဲ့ကားတှကေိုလညျး အစငျး ၄၀ ကြောျတယျ။ ဘူဒိုဇာနဲ့ထိုးခပြွီးတော့ ဖကြျစီးသှားတယျ။”
ဒါ့အပွငျ သာကတေမွို့နယျ ၆ ရပျကှကျ အတှငျးမှာလညျး စဈတပျနဲ့ရဲတပျဖှဲ့တှဘေကျက ဒီနေ့ညနပေိုငျးမှာ ပဈခတျနှိမျနှငျးခဲ့တာကွောင့ျ ၁ ယောကျသဆေုံးပွီး အမြိုးသမီးတဦးအပါအဝငျ ၃ ယောကျ ဒဏျရာရသှားတယျလို့သိရပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လမျးဘေးမှာ ရပျထားတဲ့ ကားတစီးရဲ့မှနျကို ရိုကျခှဲဖကြျဆီးတာကို Facebook လူမှုကှနျရကျမှာ တှခေဲ့ရပါတယျ။
မန်တလေးဘကျမှာတော့ မွတောငျကြောငျးတိုကျက သံဃာတှေဦးဆောငျပွီး မွတောငျသပိတျစဈကွောငျးက ဒီနေ့မှာ ခြီတကျဆန်ဒပွခဲ့ ကွပါတယျ။ ဆန်ဒပွတဲ့သူတှကေ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ CRPH ကို ထောကျခံကွောငျး ဆိုငျးဘုတျတှေ ပိုစတာတှေ ကိုငျဆောငျပွီး ငွိမျးခမြျးစှာ နဲ့ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ အကွမျးမဖကျအာဏာဖီဆနျတဲ့ (CDM) လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျနကွေတဲ့ မန်တလေးက ရထားပို့ဆောငျရေးဝနျထမျးတှကေို သူတို့ရဲ့ ဝနျထမျးအိမျရာတှကေနေ မတျလ ၂၂ ရကျနေ့ နောကျဆုံး ဖယျပေးဖို့ ပွောထားတာကွောင့ျ ရထားဝနျထမျးတှဟောသူတို့ရဲ့ ဝနျထမျးအိမျရာတှကေနေ စတငျပွောငျးရှှေ့နကွေပွီး မွို့ခံပွညျသူတှကေလညျး ကူညီနတေယျလို့ သိရပါတယျ။
ပဲခူးမွို့ဘကျမှာဆိုရငျလညျး ပဲခူးမွို့ ဆံတောျတှငျးမှာ စဈကောငျစီဘကျက ပဈခတျတာတှကွေောင့ျ ၄ ယောကျထကျမနညျး ထိခိုကျဒဏျရာရသှားတယျလို့ သိပါတယျ။ အခုလို စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့က ရပျကှကျတှထေဲကို ဝငျရောကျပဈခတျတာတှကွေောင့ျ လူတှရေဲ့ ဘဝတှဟော ဘေးကငျးလုံခွုံမှုမရှိတော့ဘူးလို့ တာမှမွေို့နယျမှာ နထေိုငျသူက ပွောပါတယျ။
“အခုကတော့ ပွောရရငျတော့ လုံးဝကို ခုနပွောသလိုပေါ့။ ဆန်ဒပွတဲ့သပိတျအထဲပါဝငျနမှေမဟုတျပါဘူး၊ ရပျကှကျနပွေညျသူကိုယျတိုငျလညျး မလုံခွုံပါဘူး။ ဘယျသူမှ အိမျထဲနလေညျး မလုံခွုံဘူး၊ အပွငျထှကျတဲ့လူကတော့ ပိုဆိုးတယျ။ နေ့ဘကျ ညဘကျမရှေးဘူး။ သူတို့က အခုက ဥပဒလေညျး မရှိဘူး။ တရားလကျလှတျပဲ၊ ဝငျခငြျသလိုဝငျ၊ ထှကျခငြျသလိုထှကျပွီးတော့ လုပျခငြျသလိုလုပျ၊ ပေါျပေါျတငျတငျ ခေါျဖမျးခငြျသလိုဖမျး၊ ရိုကျခငြျသလိုရိုကျ အဲဒီလိုလုပျနတော။ ဆိုငျတှဆေိုလညျး ဝငျလုခငြျလုတယျ ဆိုတဲ့အခါကတြော့ သခြောပွောနိုငျတာကတော့ ကနြောျတို့က လုံးဝကို မလုံမခွုံဖွဈနတောသခြောတယျ။ ဒီနိုငျငံရဲ့စဈတပျနဲ့ ရဲကွောင့ျ မလုံမခွုံဖွဈနတောပါ။”
ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျ နိုငျငံတဝနျးက ဆန်ဒပွပှဲတှကေို စဈတပျနဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ပဈခတျနှိမျနှငျးခဲ့လို့ အခုဆိုရငျသဆေုံးသူဦးရဟော ၂၄၀ ကြောျသှားပွီဖွဈပါတယျခငျဗြာ။
#MyanmarMilitaryCoup #MyanmarProtest #WhatIsHappeningInMyanmar #VOABurmese
