ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကား ကြဲျပားခ်က္ေတြ ပိုၿပီး ေပၚေပါက္ေစႏုိင္သလို ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿပိဳကြဲေရးအထိ အားေပးရာေရာက္ေနတဲ့အေၾကာင္း သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ဒီေန႔ကေန႔ ညေန ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
“ဒီအစီရင္ခံစာကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာ တဖက္သတ္ ေရးထားတဲ့အစီရင္ခံစာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက ဒီလိုမ်ိဳးအစီရင္ခံစာ သူ႔အစီရင္ခံစာေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လူမူသဟဇာတျဖစ္မႈ ေပါ့ေနာ္၊ အသိုင္း၀ိုင္းေတြအားလံုးကို ေပါင္းစည္းေနထုိင္မႈကို ပ်က္ျပားေစ႐ံုသာမက က်ေနာ္တို႔ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေနာက္အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ ဒီဟာေတြကို အထိအခိုက္ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတြ႔ပါတယ္။ ေနာက္ဒီ Facts Finding Mission ရဲ႕ report က သမာသမတ္က်မႈနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဓမၼဓိဌာန္ ခ်မႈကိုလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရိွတယ္။ အဲဒီထဲကမွ ဘာေတြရိွသလဲဆိုေတာ့
၁- တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဖၚညြန္းတဲ့အခါမွာ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အခုသြားေနတဲ့ ျပန္လည္ညီညြတ္ေရးေပါ့ေနာ္ ေပါင္းစည္းေရး၊ သဟဇာတျဖစ္ေရးကို အားမေပးဘဲနဲ႔ ဒီတိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ကြဲျပားေစၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံ ၿပိဳကြဲေရးအထိ အားေပးတဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔တယ္။”
ျမန္မာစစ္တပ္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာရာဇဝတ္တရားခံု႐ံုး ICC ကို လႊဲေျပာင္း စစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆုိမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလို တုန္႔ျပန္ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ statement ေတြလည္းထုတ္ထားပါတယ္ အဓိက ကေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ဖိအားေတြ Facts Finding Mission အေပၚမွာရိွေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ သူလိုခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြကိုပဲ ေကာက္ႏုတ္ၿပီး သူေဖာ္ျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို လမ္းလြဲေစႏိုင္တဲ့ အခုနကလို အခ်က္ေတြပါလာတာ။ အဲဒီပါလာတဲ့ဟာေတြေတြနဲ႔ ပတ္သက္လိုေတာ့ လက္ရိွက်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဦးတည္ခ်က္ရိွတဲ့ ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အဲဒီအေပၚမွာလည္း ၾကားထဲမွာ စိန္ေခၚမူ ေတြအမ်ားႀကီးရိွေနတယ္။ ဒီစိန္ေခၚမူေတြ တည္ရိွေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ ဒီလိုမ်ိဳးက်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အဓိက key stakeholders ေတြေပါ့ေနာ္၊ အေရးႀကီးတဲ့ လူေတြၾကားမွာ စည္းလံုးညီညြတ္မူေတြ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးေအာင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြ ၾကားထဲမွာ စည္းလံုးညီညြတ္မူေတြၿပိဳကြဲပ်က္စီးေအာင္ ဖ်က္စီးမူမွန္သမွ်ကို က်ေနာ္တို႔ ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္ တယ္လို႔ေျပာထားၿပီးသားပါ။ အဲဒါနဲ႔ Facts Finding Mission မွာပါတဲ့ အခ်က္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲဒါေတြကို ကန္႔ကြက္တယ္ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ကိုယ္လုပ္ရမဲ့ အလုပ္ ကိုယ္ေလွ်ာက္ရမယ္လမ္း လိုခ်င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ပန္းတိုင္ ဒါကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မမွိတ္မသုန္သြားမယ္ ဒီတိုင္းပဲ ေျဖၾကားခ်င္တယ္။”
ဒီေန႔ကေန႔ ညေန ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာဆုိသြားတာပါ။ ရခိုင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အျပင္းအထန္ ေဝဖန္ေျပာဆိုထားတဲ့ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထြက္ေပၚလာတဲ့အခ်ိန္၊ ျမန္မာစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကို ႏုိင္ငံတကာရာဇဝတ္တရားခံု႐ံုး ICC ကို လႊဲေျပာင္း စစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆုိေနခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာအစိုးရဘက္က အခုလုိ တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိတာပါ။ မေန႔က ႏိုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Jeremy Hunt ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘယ္လို သတ္ျဖတ္မႈမ်ဳိးအတြက္မဆို လက္နက္ကို္င္တပ္ဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ တာဝန္ခံမႈရွိေစေရး အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္ရွင္။