သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပါ ငါးဦးအမှု တရားလို စတင်စစ်ဆေး 


နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်။ (ဓာတ်ပုံ - Aung San Suu Kyi - မေ ၁၄၊ ၂၀၂၀)
နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်။ (ဓာတ်ပုံ - Aung San Suu Kyi - မေ ၁၄၊ ၂၀၂၀)

{{Zawgyi/Unicode}}

နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သူ့ရဲ့စီးပွားရေးအကြံပေး သြစတြေးလျနိုင်ငံသား Sean Turnell နဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက်က ဝန်ကြီးသုံးယောက်အပေါ် အမှုတွဲ တရားစွဲထားတဲ့ နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ဖောက်ဖျက်တယ်ဆိုတဲ့အမှုအတွက် ဒီကနေ့မှာ တရားလိုကို စတင်စစ်ဆေးပါတယ်။ ဒီအမှုအပါအဝင် ဒေါ်အောင်းစုကြည်အပေါ် စစ်ကောင်စီက အမှုပေါင်း တဒါဇင်လောက်ဖွင့်ပြီး တရားစွဲထားရတာက အမှုတွေကျူးလွန် ထားကြောင်း ထင်ရှားလို့ဖြစ်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်း အပြည့်အစုံကို မခင်ဖြူထွေးက တင်ပြပေးထားပါတယ်။

နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက် အက်ဥပဒေကို ချိုးဖောက်တယ်လို့ဆိုပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သြစတြေးလျနိုင်ငံသား Sean Turnell တို့အပါအဝင်ငါးယောက်အပေါ် ပူးတွဲတရားစွဲထားတဲ့အမှုကို နေပြည်တော်အထူးတရားရုံးမှာ ဒီနေ့ ဆက်လက် စစ်ဆေးကြားနာပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ အမှုဖွင့်တိုင်ကြားသူ တရားလို ရဲမှူးအောင်မျိုးလွင်ကို နှစ်ဘက်ရှေ့နေတွေက မေးခွန်းတွေ မေးခဲ့ကြတယ်လို့ရှေ့နေတဦးကပြောပါတယ်။

“တရားလိုကိုစစ်တယ်။ မစ္စတာရှောင်တာနယ်ရှေ့နေ ဦးနေဝင်းက ပြန်လှန်မေးခွန်းမေးခဲ့တယ်။ တရားလိုကို အဓိကစစ်မေးခြင်းပေါ့။ ပြီးတော့ စွပ်စွဲခံရသူ မစ္စတာရှောင်တာနယ်ရှေ့နေ က ပြန်လှန်မေးခွန်းမေးတယ်။ ဒါပါပဲ။ ကျန်တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ ဦးကျော်ဝင်းတို့ ဦးဆက်အောင်တို့ရှေ့နေတွေကတော့မမေးဖြစ်ခဲ့ဘူး။ နားလိုက်ပြီဖြစ်လို့မမေးဖြစ်ခဲ့ဘူး။ နောက်တပတ် ကြာသပတေးနေ့ကျရင်တော့အမှတ် ၂ စွပ်စွဲခံရသူ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရှေ့နေဘက်က ပြန်လှန်မေးခွန်းမေးမယ်။ ပြီးရင် ၃ ဦးကျော်ဝင်း၊ ၄ ဦးစိုးဝင်း။ ၅ ဦးဆက်အောင်၊သူတို့တွေက ဆက်ပြီးမေးကြမှာပေါ့။”

ဒီအမှုဖွင့်ထားတာ လအတန်ကြာနေပြီဖြစ်ပေမယ့် အရင်ရုံးချိန်းတွေတုန်းကအမှုကို ရန်ကုန် ကနေ နေပြည်တော်ကိုပြောင်းရွှေ့တာ၊ ရှေ့နေကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာတင်တာ၊ Sean Turnell အတွက် စကားပြန်ထားရှိနိုင်ဖို့လုပ်နေတာကြောင့် ဒီနေ့ ရုံးချိန်းမှာမှ တရားလိုကို စတင်စစ်ဆေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Sean Turnell တယောက်တည်းအပေါ် စွဲဆိုထားတဲ့ လဝကအက်ဥပဒေ ချိုးဖောက်တဲ့အမှုအတွက် တရားလိုလာရောက်တာမရှိဘဲ ခွင့်တိုင်တာမို့ ဒီနေ့မစစ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ နောက်တခေါက်ရုံးချိန်းကို လာမယ့် ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်မှာ ဆက်လက်စစ်ဆေးဖို့ တရားရုံးက ရက်ချိန်းပေးထားပါတယ်။

“ဒီ ဖန်တီး တရားစွဲဆိုတယ်ဆိုတာကလည်း အမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ ခိုင်လုံတဲ့ သက်သေအထောက် အထားနဲ့ ခိုင်လုံတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေရှိလို့ စွဲဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ... တရားစွဲဆိုတယ်ဆိုတာကိုက....အမှုကျူးလွန်ကြောင်းထင်ရှားတဲ့အတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်တဲ့ စီရင်မှုကတော့မလွဲမသွေလုပ်ရမှာပါပဲ။” (ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း)


စီးပွားရေးအကြံပေး Sean Turnell ရဲ့ Laptop ထဲမှာတွေ့ရတဲ့ စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေကြောင့် သူ့အပြင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက်က စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးနှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးကျော်ဝင်းနဲ့ ဦးစိုးဝင်း၊ ဒုဝန်ကြီး ဦးဆက်အောင် စုစုပေါင်း ငါးဦးကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဘက်က နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၃ (၁) ဂ နဲ့ တရားစွဲဆိုထားတာဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ အမှုပေါင်း ၁၁ မှုနဲ့ အမှုရင်ဆိုင်နေရပြီး နောက်ထပ်လည်း ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ပုဒ်မတွေတပ်ပြီး တရားစွဲထားတယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ပြောထားပါတယ်။ အခုလို ပုဒ်မအမြောက်အမြားနဲ့ တရားစွဲရတာနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ပြန်ကြားရေး ဒုဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို ဗွီအိုအေက မေးမြန်းတာမှာတော့ အခုလို တုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

“ဒီ ဖန်တီး တရားစွဲဆိုတယ်ဆိုတာကလည်း အမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ ခိုင်လုံတဲ့ သက်သေအထောက် အထားနဲ့ ခိုင်လုံတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေရှိလို့ စွဲဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ တရားစွဲဆိုခဲ့တဲ့အတိုင်းကျနော်တို့က တရားစွဲဆိုတယ်ဆိုတာကိုက ထင်ရှားလို့လုပ်တာပေါ့နော်။ အမှုကျူးလွန်ကြောင်းထင်ရှားတဲ့အတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်တဲ့ စီရင်မှုကတော့မလွဲမသွေလုပ်ရမှာပါပဲ။”

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် စွဲချက်တင်ခံထားရတဲ့အမှုတချို့ကို ရှေ့သီတင်းပတ်ကစပြီး တရားသူကြီးက အဆုံးအဖြတ်တွေ ချတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အပြီးသတ်အမိန့်ချတဲ့အခါ ပြည်တွင်းပြည်ပသတင်းထောက်တွေ တရားရုံးမှာ သွားရောက် လေ့လာနိုင်ခွင့်ရမရကို ဗွီအိုအေက မေးတဲ့အခါ အထူးတရားရုံးဖြစ်တာမို့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက -

“အဲဒါကတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ အထူးတရားရုံး ဖွင့်လှစ်တာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ဒါတွေက ရှိမယ်မထင်ပါဘူး။”

လက်ရှိမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ အမှုပေါင်း ၁၁ မှုနဲ့ရင်ဆိုင်နေရပြီးအမှု ၅ မှုနဲ့ စွဲချက်တင်ခံထားရပါတယ်။ အဲဒီထဲက အများပြည်သူ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ပျက်ပြားအောင် လုပ်ဆောင်မှု ပုဒ် မ ၅၀၅-ခ အမှုအတွက် အပြီးသတ်အမိန့်ကို လာမယ့် နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်မှာ တရားရုံးက ချမှတ်ဖို့ရှိနေပြီး ဒါဟာ သူ့ကိုစွဲဆိုထားတဲ့အမှုတွေအနက် ပထမဆုံး အမိန့်ချခံရမယ့် အမှုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ လာမယ့် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့မှာလည်း သဘာဝဘေးပုဒ်မ ၂ နဲ့ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုတခုကို အပြီးသတ်အမိန့်ချဖို့ရှိပါတယ်။

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

============

{{Unicode}}

ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျပါ ငါးဦးအမှု တရားလို စတငျစဈဆေး

နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သူ့ရဲ့စီးပှားရေးအကွံပေး သွစတွေးလနြိုငျငံသား Sean Turnell နဲ့ NLD အစိုးရလကျထကျက ဝနျကွီးသုံးယောကျအပေါျ အမှုတှဲ တရားစှဲထားတဲ့ နိုငျငံတောျလြှို့ဝှကျခကြျအကျဥပဒေ ဖောကျဖကြျတယျဆိုတဲ့အမှုအတှကျ ဒီကနေ့မှာ တရားလိုကို စတငျစဈဆေးပါတယျ။ ဒီအမှုအပါအဝငျ ဒေါျအောငျးစုကွညျအပေါျ စဈကောငျစီက အမှုပေါငျး တဒါဇငျလောကျဖှင့ျပွီး တရားစှဲထားရတာက အမှုတှကြေူးလှနျ ထားကွောငျး ထငျရှားလို့ဖွဈတယျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျး အပွည့ျအစုံကို မခငျဖွူထှေးက တငျပွပေးထားပါတယျ။

နိုငျငံတောျလြှို့ဝှကျခကြျ အကျဥပဒကေို ခြိုးဖောကျတယျလို့ဆိုပွီး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သွစတွေးလနြိုငျငံသား Sean Turnell တို့အပါအဝငျငါးယောကျအပေါျ ပူးတှဲတရားစှဲထားတဲ့အမှုကို နပွေညျတောျအထူးတရားရုံးမှာ ဒီနေ့ ဆကျလကျ စဈဆေးကွားနာပါတယျ။ ဒီနေ့မှာတော့ အမှုဖှင့ျတိုငျကွားသူ တရားလို ရဲမှူးအောငျမြိုးလှငျကို နှဈဘကျရှေ့နတှေကေ မေးခှနျးတှေ မေးခဲ့ကွတယျလို့ရှေ့နတေဦးကပွောပါတယျ။

“တရားလိုကိုစဈတယျ။ မစ်စတာရှောငျတာနယျရှေ့နေ ဦးနဝေငျးက ပွနျလှနျမေးခှနျးမေးခဲ့တယျ။ တရားလိုကို အဓိကစဈမေးခွငျးပေါ့။ ပွီးတော့ စှပျစှဲခံရသူ မစ်စတာရှောငျတာနယျရှေ့နေ က ပွနျလှနျမေးခှနျးမေးတယျ။ ဒါပါပဲ။ ကနြျတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့ ဦးကြောျဝငျးတို့ ဦးဆကျအောငျတို့ရှေ့နတှေကေတော့မမေးဖွဈခဲ့ဘူး။ နားလိုကျပွီဖွဈလို့မမေးဖွဈခဲ့ဘူး။ နောကျတပတျ ကွာသပတေးနေ့ကရြငျတော့အမှတျ ၂ စှပျစှဲခံရသူ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ရှေ့နဘေကျက ပွနျလှနျမေးခှနျးမေးမယျ။ ပွီးရငျ ၃ ဦးကြောျဝငျး၊ ၄ ဦးစိုးဝငျး။ ၅ ဦးဆကျအောငျ၊သူတို့တှကေ ဆကျပွီးမေးကွမှာပေါ့။”

ဒီအမှုဖှင့ျထားတာ လအတနျကွာနပွေီဖွဈပမေယ့ျ အရငျရုံးခြိနျးတှတေုနျးကအမှုကို ရနျကုနျ ကနေ နပွေညျတောျကိုပွောငျးရှှေ့တာ၊ ရှေ့နကေိုယျစားလှယျလှှဲစာတငျတာ၊ Sean Turnell အတှကျ စကားပွနျထားရှိနိုငျဖို့လုပျနတောကွောင့ျ ဒီနေ့ ရုံးခြိနျးမှာမှ တရားလိုကို စတငျစဈဆေးနိုငျတာ ဖွဈပါတယျ။

“ဒီ ဖနျတီး တရားစှဲဆိုတယျဆိုတာကလညျး အမှုနဲ့ပတျသကျလို့ ခိုငျလုံတဲ့ သကျသအေထောကျ အထားနဲ့ ခိုငျလုံတဲ့ ဖွဈရပျတှရှေိလို့ စှဲဆိုတာပဲဖွဈပါတယျ။ ... တရားစှဲဆိုတယျဆိုတာကိုက....အမှုကြူးလှနျကွောငျးထငျရှားတဲ့အတှကျ ထိုကျသင့ျတဲ့ ပွဈဒဏျခမြှတျတဲ့ စီရငျမှုကတော့မလှဲမသှလေုပျရမှာပါပဲ။” (ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျး)


Sean Turnell တယောကျတညျးအပေါျ စှဲဆိုထားတဲ့ လဝကအကျဥပဒေ ခြိုးဖောကျတဲ့အမှုအတှကျ တရားလိုလာရောကျတာမရှိဘဲ ခှင့ျတိုငျတာမို့ ဒီနေ့မစဈနိုငျခဲ့ပါဘူး။ နောကျတခေါကျရုံးခြိနျးကို လာမယ့ျ ဒီဇငျဘာ ၂ ရကျမှာ ဆကျလကျစဈဆေးဖို့ တရားရုံးက ရကျခြိနျးပေးထားပါတယျ။

စီးပှားရေးအကွံပေး Sean Turnell ရဲ့ Laptop ထဲမှာတှေ့ရတဲ့ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီးဌာနနဲ့ ဆကျစပျတဲ့ စာရှကျစာတမျးတှကွေောင့ျ သူ့အပွငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ NLD အစိုးရလကျထကျက စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီးနှဈဦးဖွဈတဲ့ ဦးကြောျဝငျးနဲ့ ဦးစိုးဝငျး၊ ဒုဝနျကွီး ဦးဆကျအောငျ စုစုပေါငျး ငါးဦးကို စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီဘကျက နိုငျငံတောျလြှို့ဝှကျခကြျအကျဥပဒပေုဒျမ ၃ (၁) ဂ နဲ့ တရားစှဲဆိုထားတာဖွဈပါတယျ။

လကျရှိမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဟာ အမှုပေါငျး ၁၁ မှုနဲ့ အမှုရငျဆိုငျနရေပွီး နောကျထပျလညျး ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ ပုဒျမတှတေပျပွီး တရားစှဲထားတယျလို့ စဈကောငျစီက ပွောထားပါတယျ။ အခုလို ပုဒျမအမွောကျအမွားနဲ့ တရားစှဲရတာနဲ့ပတျသကျလို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ ပွနျကွားရေး ဒုဝနျကွီး ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကို ဗှီအိုအကေ မေးမွနျးတာမှာတော့ အခုလို တုံ့ပွနျခဲ့ပါတယျ။

“ဒီ ဖနျတီး တရားစှဲဆိုတယျဆိုတာကလညျး အမှုနဲ့ပတျသကျလို့ ခိုငျလုံတဲ့ သကျသအေထောကျ အထားနဲ့ ခိုငျလုံတဲ့ ဖွဈရပျတှရှေိလို့ စှဲဆိုတာပဲဖွဈပါတယျ။ တရားစှဲဆိုခဲ့တဲ့အတိုငျးကနြောျတို့က တရားစှဲဆိုတယျဆိုတာကိုက ထငျရှားလို့လုပျတာပေါ့နောျ။ အမှုကြူးလှနျကွောငျးထငျရှားတဲ့အတှကျ ထိုကျသင့ျတဲ့ ပွဈဒဏျခမြှတျတဲ့ စီရငျမှုကတော့မလှဲမသှလေုပျရမှာပါပဲ။”

ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ စှဲခကြျတငျခံထားရတဲ့အမှုတခြို့ကို ရှေ့သီတငျးပတျကစပွီး တရားသူကွီးက အဆုံးအဖွတျတှေ ခတြော့မှာဖွဈပါတယျ။ ဒီလို အပွီးသတျအမိန့ျခတြဲ့အခါ ပွညျတှငျးပွညျပသတငျးထောကျတှေ တရားရုံးမှာ သှားရောကျ လေ့လာနိုငျခှင့ျရမရကို ဗှီအိုအကေ မေးတဲ့အခါ အထူးတရားရုံးဖွဈတာမို့ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက -

“အဲဒါကတော့ ကနြောျတို့အနနေဲ့ အထူးတရားရုံး ဖှင့ျလှဈတာဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ ဒါတှကေ ရှိမယျမထငျပါဘူး။”

လကျရှိမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဟာ အမှုပေါငျး ၁၁ မှုနဲ့ရငျဆိုငျနရေပွီးအမှု ၅ မှုနဲ့ စှဲခကြျတငျခံထားရပါတယျ။ အဲဒီထဲက အမြားပွညျသူ တညျငွိမျအေးခမြျးမှု ပကြျပွားအောငျ လုပျဆောငျမှု ပုဒျ မ ၅၀၅-ခ အမှုအတှကျ အပွီးသတျအမိန့ျကို လာမယ့ျ နိုဝငျဘာ ၃၀ ရကျမှာ တရားရုံးက ခမြှတျဖို့ရှိနပွေီး ဒါဟာ သူ့ကိုစှဲဆိုထားတဲ့အမှုတှအေနကျ ပထမဆုံး အမိန့ျခခြံရမယ့ျ အမှုလညျးဖွဈပါတယျ။ လာမယ့ျ ဒီဇငျဘာလ ၆ ရကျနေ့မှာလညျး သဘာဝဘေးပုဒျမ ၂ နဲ့ စှဲဆိုထားတဲ့ အမှုတခုကို အပွီးသတျအမိန့ျခဖြို့ရှိပါတယျ။

#WhatIsHappeningInMyanmar #MyanmarMilitaryCoup #DawAungSanSuuKyi #voaburmese #စဈအာဏာသိမျးမှု #ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ #ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး

=============

XS
SM
MD
LG