မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Prak Sokhonn ဟာ မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ကနေ ၂၃ ရက်နေ့အထိ သုံးရက်ကြာခရီးစဉ်အဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်းကို Bangaok Post သတင်းစာကြီးက "မြန်မာစစ်တပ်ကို ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းလုပ်ဖို့ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် တိုက်တွန်း"ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ၂၀၂၂၊ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့က ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဆောင်းပါးရဲ့အစမှာ အထူးကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို စစ်ဆင်ရေးတွေအတွင်း ထိမ်းထိမ်းသိမ်းသိမ်းဆောင်ရွက်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊အမှုရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်လို့ ဖမ်းဆီးထိမ်းသိမ်းခြင်းခံထားရတဲ့ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့တော့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေက အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ကို တွေ့ခွင့်မပေးခဲ့ဘူးလို့ ရေးသားထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် "မြန်မာ့အရေးဟာ ရှုပ်ထွေးပြီး ဖြေရှင်းဖို့ အချိန်ယူရလိမ့်မယ်။ အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ သက်တမ်းတစ်ခုအတွင်း၊ ဒါမှမဟုတ် လက်ရှိအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယား တာဝန်ယူထားတဲ့ သက်တမ်းအတွင်းမှာတော့ ဖြေရှင်းနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး"လို့ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ကပြောကြောင်းလည်း ဆောင်းပါးမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့မြန်မာနိုင်ငံကို ပထမဆုံးလာရောက်ခွင့်ရတဲ့ ခရီးစဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အရင် ပထမဆုံးမြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရတဲ့သူဟာ ဘရူနိုင်း ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Erywan Yusof ဖြစ်ပါတယ်။ Erywan Yusof ဟာအထူးကိုယ်စားလှယ်သက်တမ်းသာ ကုန်သွားတယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံကို တစ်ခေါက်မှသွားရောက်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပါဘူး။ Yusof ဟာ သူရဲ့ ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ သက်ဆိုင်သူများကို တွေ့ဆုံခွင့် ပြုရမယ်၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ဆုံခွင့်တောင်းတာကို စစ်ကောင်စီက ငြင်းပယ်တဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံကိုမလာရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာ့အရေးအပေါ် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် ချမှတ်ထားရာမှာ သက်ဆိုင်သူတွေကြား အပြုသဘောဆောင်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ အဖြေရှာရေးဆိုတဲ့ အချက်တစ်ချက် ပါဝင်ပါတယ်။ သက်ဆိုင်သူတွေကြားဆိုတဲ့ စကားရပ်ကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရာမှာတော့ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အမြင်မတူကြပါဘူး။ စစ်ကောင်စီကတော့ CRPH၊ NUG၊ NUCC တို့ကို သက်ဆိုင်သူများလို့ မသတ်မှတ်ပါဘူး။ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် Park Sokhonn ကတော့ သူ့ရဲ့ခရီးစဉ်မတိုင်ခင်မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် CRPH၊ NUG တို့နဲ့တွေ့ဆုံလိုတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပေမယ့် စစ်ကောင်စီကတော့ ခွင့်မပြုခဲ့ပါဘူး။ အမှန်ကတော့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ဆိုတာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျကာတာမှာ ကျင်းပတဲ့အာဆီယံအရေးပေါ်အစည်းအဝေးမှာ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေက သဘောတူညီ ချမှတ်ခဲ့တာပါ။ ၂၀၂၁၊ ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အာဆီယံအရေးပေါ်အစည်းအဝေးကို အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး သဘောတူညီခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့်နောက်ပိုင်းမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီက ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို လိုက်နာအကောင်အထည် မဖော်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လည်း အာဆီယံအရေးပေါ်အစည်းအဝေး နောက်ပိုင်းမှာ ကျင်းပပြုလုပ်တဲ့ အာဆီယံအစည်းအဝေးတွေမှာမြန်မာစစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်နဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတို့ကို တက်ရောက်ခွင့်မပြုတော့ပါဘူး။ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို မြန်မာစစ်ကောင်စီက အကောင်အထည် မဖော်မချင်း အာဆီယံအစည်းအဝေးတွေကိုတက်ရောက်ခွင့်မပြုနိုင်ဘူးလို့ အာဆီယံရဲ့ သဘောထားကို ရှင်းလင်းစွာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့ကလည်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းဖို့ အာဆီယံအဖွဲ့ကြီးရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကိုအကောင်အထည်ဖော်ဖို့ သဘောတူ ထောက်ခံထားကြပါတယ်။အဲဒီ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကတော့-
၁။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချင်းရပ်ပြီးသက်ဆိုင်သူအားလုံး ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ကြဖို့၊
၂။ ပြည်သူတွေရဲ့အကျိုးစီးပွားအတွက် ငြိမ်းချမ်းတဲ့အဖြေတစ်ခု ရအောင်သက်ဆိုင်သူအားလုံး အပြုသဘော ဆွေးနွေးကြဖို့၊
၃။ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အကူအညီနဲ့ ဆွေးနွေးရေးလုပ်ငန်းစဉ်အကောင်အထည်ဖော်နိုင်အောင်အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်က ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးဖို့၊
၄။ အာဆီယံအသင်းရဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေးဌာနကတဆင့်မြန်မာနိုင်ငံကို အကူအညီတွေပေးဖို့၊
၅။ သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့ တွေ့ဆုံဖို့ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့အဖွဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို စေလွှတ်ဖို့တို့ ဖြစ်ပါတယ်။
အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရဲ့မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးခရီးစဉ် မတိုင်မီလေးမှာ VOA မြန်မာပိုင်းက သဘောထားအမြင်တချို့ကို မေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။အဲဒီလို မေးမြန်းရာမှာ NUG ရဲ့ အာဆီယံဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးဖြစ်တဲ့ ဦးဘိုလှတင့်က သူ့အမြင်ကို ခုလိုပြောခဲ့ပါတယ်။
“ဒီလို အပေါ်ယံကြော အားထုတ်မှုတွေက ဘယ်လိုမှ လက်တွေ့ကျတဲ့ ရလဒ်ကောင်းတွေ ထွက်လာမှာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီရဲ့ အချိန်ဆွဲ ကစားကွက်ပေါ့၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူက ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခုလုပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုတွေ ရှိနေတယ်။ ဒီထဲမှာ အာဆီယံ မျောပါသွားရင်တော့ အာဆီယံရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကိုထိပါးစေမှာပဲ။ ဒါကြောင့် တကယ့် ရလဒ်ကောင်းတွေ ထွက်နိုင်ဖို့ကိုလည်း ဦးတည်ပြီးတော့ စနစ်တကျ ပြည့်ပြည့်စုံစုံလည်း စဉ်းစားထားတဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက်လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ် ပြန်ပြီးတော့ ချမှတ်ပေးဖို့ ကျနော်တို့ကတော့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်မှုကို တိုက်တွန်းတယ်ပေါ့"
အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကတော့ မြန်မာ့အရေးဟာ အချိန်ယူရမယ်။ သူ့အထူးကိုယ်စားလှယ် သက်တတမ်း(၂၀၂၂၊ဒီဇင်ဘာလကုန်)အတွင်း ဖြေရှင်းဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ဝန်ခံပြောကြားလိုက်ပါပြီ။အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ဟာ အာဆီယံ အရေးပေါ်အစည်းအဝေးမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ဆွေးနွေး သဘောတူညီခဲ့တာပါ။ဒီလို သဘောတူညီခဲ့ပြီးမှ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ပျက်ကွက်နေတာကို အာဆီယံအနေနဲ့ ဘာဆက်လုပ်မလဲဆိုတာ မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်လို့နေပါပြီ။ ပိုပြီးဝမ်းနည်းစရာကောင်းတာက လူသားချင်းစာနာထောက်ထားတဲ့ အကူအညီတွေ မပေးအပ်နိုင်တာပါ။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတဲ့ စစ်ဘေးရှောင် အရေအတွက်ဟာ ၅ သိန်းကျော်နေပါပြီ။ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး Michelle Bachelet က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အခြေအနေဟာဖရိုဖရဲဖြစ်နေပြီ။စီးပွားရေးဟာ ပြိုလဲလုဖြစ်နေပြီလို့ သတိပေးထားပါတယ်။ဒါကြောင့်လူသားချင်းစာနာတဲ့ အကူအညီတွေ ပေးအပ်နိုင်ဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါပြီ။"လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေမြန်မာနိုင်ငံထဲမှာအများကြီး ရောက်နေပါပြီ။ဒါပေမဲ့ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေလို့ လိုအပ်သူတွေထံပေးပို့လို့ မရဘူးဖြစ်နေတယ်" လို့လည်း အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ကပြောပါတယ်။ဒါကြောင့် ဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ခက်ခဲတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကိစ္စတွေ အသာထားဦး။အနိမ့်ဆုံးအဆင့်အနေနဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်မှာပါဝင်တဲ့လူသားချင်းစာနာထောက်ထားတဲ့ အကူအညီတွေကို လိုအပ်နေသူတွေထံ အမြန်ဆုံးရောက်အောင် ပေးပို့နိုင်ဖို့ ကိုတော့ အရင်ဆုံး အောင်မြင်အောင် စွမ်းဆောင်သင့်လှကြောင်းပါ ခင်ဗျား။
--------------------
မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Prak Sokhonn ဟာ မတျလ ၂၀ ရကျနေ့ကနေ ၂၃ ရကျနေ့အထိ သုံးရကျကွာခရီးစဉျအဖွဈ မွနျမာနိုငျငံကို သှားရောကျခဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျးကို Bangaok Post သတငျးစာကွီးက "မွနျမာစဈတပျကို ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျးလုပျဖို့ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ တိုကျတှနျး"ဆိုတဲ့ ခေါငျးစဉျနဲ့ ၂၀၂၂၊ မတျလ ၂၃ ရကျနေ့က ဖောျပွထားပါတယျ။ ဆောငျးပါးရဲ့အစမှာ အထူးကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ မွနျမာစဈကောငျစီကို စဈဆငျရေးတှအေတှငျး ထိမျးထိမျးသိမျးသိမျးဆောငျရှကျဖို့ တိုကျတှနျးခဲ့ကွောငျး၊အမှုရငျဆိုငျနရေဆဲဖွဈလို့ ဖမျးဆီးထိမျးသိမျးခွငျးခံထားရတဲ့ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့တော့ စဈခေါငျးဆောငျတှကေ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျကို တှေ့ခှင့ျမပေးခဲ့ဘူးလို့ ရေးသားထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ "မွနျမာ့အရေးဟာ ရှုပျထှေးပွီး ဖွရှေငျးဖို့ အခြိနျယူရလိမ့ျမယျ။ အာဆီယံအလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ သကျတမျးတဈခုအတှငျး၊ ဒါမှမဟုတျ လကျရှိအလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ ကမ်ဘောဒီးယား တာဝနျယူထားတဲ့ သကျတမျးအတှငျးမှာတော့ ဖွရှေငျးနိုငျမှာ မဟုတျဘူး"လို့ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျကပွောကွောငျးလညျး ဆောငျးပါးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဟာ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျအနနေဲ့မွနျမာနိုငျငံကို ပထမဆုံးလာရောကျခှင့ျရတဲ့ ခရီးစဉျဖွဈပါတယျ။ သူ့အရငျ ပထမဆုံးမွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ ခန့ျအပျခွငျးခံရတဲ့သူဟာ ဘရူနိုငျး ဒုတိယနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Erywan Yusof ဖွဈပါတယျ။ Erywan Yusof ဟာအထူးကိုယျစားလှယျသကျတမျးသာ ကုနျသှားတယျ၊ မွနျမာနိုငျငံကို တဈခေါကျမှသှားရောကျနိုငျခဲ့ခွငျး မရှိပါဘူး။ Yusof ဟာ သူရဲ့ ခရီးစဉျအတှငျးမှာ သကျဆိုငျသူမြားကို တှေ့ဆုံခှင့ျ ပွုရမယျ၊ အထူးသဖွင့ျ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ တှေ့ဆုံခှင့ျတောငျးတာကို စဈကောငျစီက ငွငျးပယျတဲ့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံကိုမလာရောကျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
မွနျမာ့အရေးအပေါျ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျ ခမြှတျထားရာမှာ သကျဆိုငျသူတှကွေား အပွုသဘောဆောငျတှေ့ဆုံဆှေးနှေးပွီး ငွိမျးခမြျးစှာ အဖွရှောရေးဆိုတဲ့ အခကြျတဈခကြျ ပါဝငျပါတယျ။ သကျဆိုငျသူတှကွေားဆိုတဲ့ စကားရပျကို အဓိပ်ပာယျဖှင့ျဆိုရာမှာတော့ တဈဦးနှင့ျတဈဦး အမွငျမတူကွပါဘူး။ စဈကောငျစီကတော့ CRPH၊ NUG၊ NUCC တို့ကို သကျဆိုငျသူမြားလို့ မသတျမှတျပါဘူး။ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ Park Sokhonn ကတော့ သူ့ရဲ့ခရီးစဉျမတိုငျခငျမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအပါအဝငျ CRPH၊ NUG တို့နဲ့တှေ့ဆုံလိုတယျလို့ ပွောကွားခဲ့ပမေယ့ျ စဈကောငျစီကတော့ ခှင့ျမပွုခဲ့ပါဘူး။ အမှနျကတော့ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျဆိုတာ အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံ ဂကြာတာမှာ ကငြျးပတဲ့အာဆီယံအရေးပေါျအစညျးအဝေးမှာ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှကေ သဘောတူညီ ခမြှတျခဲ့တာပါ။ ၂၀၂၁၊ ဧပွီ ၂၄ ရကျနေ့က ပွုလုပျခဲ့တဲ့ အာဆီယံအရေးပေါျအစညျးအဝေးကို အာဏာသိမျးခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကိုယျတိုငျ တကျရောကျဆှေးနှေးခဲ့ပွီး သဘောတူညီခဲ့တာပါ။ ဒါပမေယ့ျနောကျပိုငျးမှာ မွနျမာစဈကောငျစီက ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကို လိုကျနာအကောငျအထညျ မဖောျခဲ့ပါဘူး။ ဒါကွောင့ျလညျး အာဆီယံအရေးပေါျအစညျးအဝေး နောကျပိုငျးမှာ ကငြျးပပွုလုပျတဲ့ အာဆီယံအစညျးအဝေးတှမှောမွနျမာစဈကောငျစီခေါငျးဆောငျနဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးတို့ကို တကျရောကျခှင့ျမပွုတော့ပါဘူး။ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကို မွနျမာစဈကောငျစီက အကောငျအထညျ မဖောျမခငြျး အာဆီယံအစညျးအဝေးတှကေိုတကျရောကျခှင့ျမပွုနိုငျဘူးလို့ အာဆီယံရဲ့ သဘောထားကို ရှငျးလငျးစှာ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂ၊ အမရေိကနျပွညျထောငျစုနဲ့ တရုတျနိုငျငံတို့ကလညျး မွနျမာ့နိုငျငံရေးအကပြျအတညျးကို ဖွရှေငျးဖို့ အာဆီယံအဖှဲ့ကွီးရဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကိုအကောငျအထညျဖောျဖို့ သဘောတူ ထောကျခံထားကွပါတယျ။အဲဒီ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျကတော့-
၁။ မွနျမာနိုငျငံမှာ အကွမျးဖကျမှုတှေ ခကြျခငြျးရပျပွီးသကျဆိုငျသူအားလုံး ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျး ဆောငျရှကျကွဖို့၊
၂။ ပွညျသူတှရေဲ့အကြိုးစီးပှားအတှကျ ငွိမျးခမြျးတဲ့အဖွတေဈခု ရအောငျသကျဆိုငျသူအားလုံး အပွုသဘော ဆှေးနှေးကွဖို့၊
၃။ အာဆီယံအတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အကူအညီနဲ့ ဆှေးနှေးရေးလုပျငနျးစဉျအကောငျအထညျဖောျနိုငျအောငျအာဆီယံဥက်ကဋ်ဌရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျတဈယောကျက ကွားဝငျညှိနှိုငျးပေးဖို့၊
၄။ အာဆီယံအသငျးရဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီပေးရေးဌာနကတဆင့ျမွနျမာနိုငျငံကို အကူအညီတှပေေးဖို့၊
၅။ သကျဆိုငျသူအားလုံးနဲ့ တှေ့ဆုံဖို့ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျနဲ့အဖှဲ့ မွနျမာနိုငျငံကို စလှေှတျဖို့တို့ ဖွဈပါတယျ။
အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျဖွဈတဲ့ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးရဲ့မွနျမာနိုငျငံ ခရီးစဉျနဲ့ ပတျသကျပွီးခရီးစဉျ မတိုငျမီလေးမှာ VOA မွနျမာပိုငျးက သဘောထားအမွငျတခြို့ကို မေးမွနျးခဲ့ပါတယျ။အဲဒီလို မေးမွနျးရာမှာ NUG ရဲ့ အာဆီယံဆိုငျရာ သံအမတျကွီးဖွဈတဲ့ ဦးဘိုလှတင့ျက သူ့အမွငျကို ခုလိုပွောခဲ့ပါတယျ။
“ဒီလို အပေါျယံကွော အားထုတျမှုတှကေ ဘယျလိုမှ လကျတှေ့ကတြဲ့ ရလဒျကောငျးတှေ ထှကျလာမှာ မဟုတျဘဲနဲ့ လကျရှိ စဈကောငျစီရဲ့ အခြိနျဆှဲ ကစားကှကျပေါ့၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူက ၂၀၂၃ ခုနှဈမှာ ရှေးကောကျပှဲတဈခုလုပျဖို့ ကွိုးပမျးအားထုတျမှုတှေ ရှိနတေယျ။ ဒီထဲမှာ အာဆီယံ မြောပါသှားရငျတော့ အာဆီယံရဲ့ ဂုဏျသိက်ခာကိုထိပါးစမှောပဲ။ ဒါကွောင့ျ တကယ့ျ ရလဒျကောငျးတှေ ထှကျနိုငျဖို့ကိုလညျး ဦးတညျပွီးတော့ စနဈတကြ ပွည့ျပွည့ျစုံစုံလညျး စဉျးစားထားတဲ့ မဟာဗြူဟာမွောကျလုပျငနျးစဉျတဈရပျ ပွနျပွီးတော့ ခမြှတျပေးဖို့ ကနြောျတို့ကတော့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျမှုကို တိုကျတှနျးတယျပေါ့"
အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကတော့ မွနျမာ့အရေးဟာ အခြိနျယူရမယျ။ သူ့အထူးကိုယျစားလှယျ သကျတတမျး(၂၀၂၂၊ဒီဇငျဘာလကုနျ)အတှငျး ဖွရှေငျးဖို့ မဖွဈနိုငျဘူးလို့ ဝနျခံပွောကွားလိုကျပါပွီ။အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီခကြျ ၅ ခကြျဟာ အာဆီယံ အရေးပေါျအစညျးအဝေးမှာ မွနျမာစဈကောငျစီ ခေါငျးဆောငျကိုယျတိုငျ တကျရောကျဆှေးနှေး သဘောတူညီခဲ့တာပါ။ဒီလို သဘောတူညီခဲ့ပွီးမှ အကောငျအထညျဖောျဖို့ ပကြျကှကျနတောကို အာဆီယံအနနေဲ့ ဘာဆကျလုပျမလဲဆိုတာ မေးခှနျးထုတျစရာဖွဈလို့နပေါပွီ။ ပိုပွီးဝမျးနညျးစရာကောငျးတာက လူသားခငြျးစာနာထောကျထားတဲ့ အကူအညီတှေ မပေးအပျနိုငျတာပါ။
စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနရေတဲ့ စဈဘေးရှောငျ အရအေတှကျဟာ ၅ သိနျးကြောျနပေါပွီ။ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ မဟာမငျးကွီး Michelle Bachelet က မွနျမာနိုငျငံရဲ့အခွအေနဟောဖရိုဖရဲဖွဈနပွေီ။စီးပှားရေးဟာ ပွိုလဲလုဖွဈနပွေီလို့ သတိပေးထားပါတယျ။ဒါကွောင့ျလူသားခငြျးစာနာတဲ့ အကူအညီတှေ ပေးအပျနိုငျဖို့ အရေးတကွီး လိုအပျနပေါပွီ။"လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီတှမွေနျမာနိုငျငံထဲမှာအမြားကွီး ရောကျနပေါပွီ။ဒါပမေဲ့ တိုကျပှဲတှဖွေဈနလေို့ လိုအပျသူတှထေံပေးပို့လို့ မရဘူးဖွဈနတေယျ" လို့လညျး အာဆီယံ အထူးကိုယျစားလှယျကပွောပါတယျ။ဒါကွောင့ျ ဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ ခကျခဲတဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရေးကိစ်စတှေ အသာထားဦး။အနိမ့ျဆုံးအဆင့ျအနနေဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျမှာပါဝငျတဲ့လူသားခငြျးစာနာထောကျထားတဲ့ အကူအညီတှကေို လိုအပျနသေူတှထေံ အမွနျဆုံးရောကျအောငျ ပေးပို့နိုငျဖို့ ကိုတော့ အရငျဆုံး အောငျမွငျအောငျ စှမျးဆောငျသင့ျလှကွောငျးပါ ခငျဗြား။