အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ တောင်ပေါ် အပူပိုင်းသစ်တောတွေမှာ သစ်ပင်တွေ အလျှင်အမြန် ပျောက်ကွယ်ကုန်ပြီး သဘာဝ ပတ်ဝန်ကျင် ပျက်စီးကုန်မှာ စိုးရိမ်နေရကြောင်း သုတေသန ပညာရှင်တွေက လေ့လာတွေ့ရှိကြပါတယ်။
တကမ္ဘာလုံးက အပူပိုင်းသစ်တော အားလုံးရဲ့ ၁၅ရာခိုင်နှုန်းလောက်ဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာရှိပြီး သစ်ပင်တွေ၊ တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲတွေ ရေရှည်တည်တန့်ရေးအတွက် အဓိက အထောက်ကူပေးနေပါတယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။ သစ်ပင်တွေ ကို ရှင်းလင်းပစ်တာဟာ ဂေဟဗေဒစနစ်ကို ဖျက်ဆီးရာရောက်တယ်လို့လည်းထောက်ပြပါတယ် ။ အရှေ့တောင်အာရှမှာ တရားမဝင် သစ်ခုတ်လှဲတာဟာ အဓိက သစ်တောပြုံးတီးရတဲ့ အကြောင်းတရားဖြစ်တယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။
သုတေသန ပညာရှင်တွေဟာ ဂြိုလ်တု့ဓါတ်ပုံတွေကိုလည်း အသုံးပြုလေ့လာခဲ့ရာမှာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ အနှစ်၂ဝအတွင်း သစ်တော ဧက၁၅ဝကျော် ဆုံးရှုံးသွားတာတွေ့ကြရပါတယ်။ ၂ဝဝဝခုနှစ် တနှစ်ထဲမှာတင် ပျမ်းမျှ ဧက ၅သန်းနီးပါး ဆုံးရှုံးခဲ့ တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ၂ဝ၁၀ ကနေ၂ဝ၁၉ အထိ တနှစ်ကို ဧက ၁ဝသန်းနီးပါး ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်လို့လည်း ပါရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ အာရှနည်းပညာ အင်စတီကျု့က သစ်ပင်တွေရဲ့ ကာဘွန်ထိမ်းသိမ်းမှုကို လေ့လာနေတဲ့ Sasaki က ကျနော်တို့အနေနဲ့ သစ်ပင်တွေကို ထိန်းသိမ်းဖို့ တာဝန်ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့်ဆိုတော့ သစ်ပင်တွေမရှိရင် ကျနော်တို့ ဘဝ ရပ်တည်လို့ မရနိုင်လို့ပါလို့ ပြောပါတယ်။
---------------------------------
Your browser doesn’t support HTML5
https://burmese.voanews.com/a/clearance-of-tropical-mountain-forests-in-southeast-asi-expanding-accelerating-says-study/5976261.html
အရှေ့တောငျအာရှ တောပွုနျးမှု ပညာရှငျတှစေိုးရိမျ
အရှေ့တောငျအာရှရဲ့ တောငျပေါျ အပူပိုငျးသဈတောတှမှော သဈပငျတှေ အလြှငျအမွနျ ပြောကျကှယျကုနျပွီး သဘာဝ ပတျဝနျကငြျ ပကြျစီးကုနျမှာ စိုးရိမျနရေကွောငျး သုတသေန ပညာရှငျတှကေ လေ့လာတှေ့ရှိကွပါတယျ။
တကမ်ဘာလုံးက အပူပိုငျးသဈတော အားလုံးရဲ့ ၁၅ရာခိုငျနှုနျးလောကျဟာ အရှေ့တောငျအာရှမှာရှိပွီး သဈပငျတှေ၊ တိရစ်ဆာနျတှရေဲ့ ဇီဝမြိုးစုံမြိုးကှဲတှေ ရရှေညျတညျတန့ျရေးအတှကျ အဓိက အထောကျကူပေးနပေါတယျလို့လညျးဆိုပါတယျ။ သဈပငျတှေ ကို ရှငျးလငျးပဈတာဟာ ဂဟေဗဒေစနဈကို ဖကြျဆီးရာရောကျတယျလို့လညျးထောကျပွပါတယျ ။ အရှေ့တောငျအာရှမှာ တရားမဝငျ သဈခုတျလှဲတာဟာ အဓိက သဈတောပွုံးတီးရတဲ့ အကွောငျးတရားဖွဈတယျလို့လညျးဆိုပါတယျ။
သုတသေန ပညာရှငျတှဟော ဂွိုလျတု့ဓါတျပုံတှကေိုလညျး အသုံးပွုလေ့လာခဲ့ရာမှာ အရှေ့တောငျအာရှမှာ အနှဈ၂ဝအတှငျး သဈတော ဧက၁၅ဝကြောျ ဆုံးရှုံးသှားတာတှေ့ကွရပါတယျ။ ၂ဝဝဝခုနှဈ တနှဈထဲမှာတငျ ပမြျးမြှ ဧက ၅သနျးနီးပါး ဆုံးရှုံးခဲ့ တယျလို့ဆိုပါတယျ။ ၂ဝ၁၀ ကနေ၂ဝ၁၉ အထိ တနှဈကို ဧက ၁ဝသနျးနီးပါး ဆုံးရှုံးခဲ့တယျလို့လညျး ပါရှိပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံ အာရှနညျးပညာ အငျစတီကြု့က သဈပငျတှရေဲ့ ကာဘှနျထိမျးသိမျးမှုကို လေ့လာနတေဲ့ Sasaki က ကနြောျတို့အနနေဲ့ သဈပငျတှကေို ထိနျးသိမျးဖို့ တာဝနျရှိပါတယျ။ ဘာကွောင့ျဆိုတော့ သဈပငျတှမေရှိရငျ ကနြောျတို့ ဘဝ ရပျတညျလို့ မရနိုငျလို့ပါလို့ ပွောပါတယျ။