စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ကလေးမြို့မှာ ကိုဗစ်- ၁၉ အတည်ပြုလူနာနဲ့၊ ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သံသယလူနာတွေ အောက်စီဂျင်ပြတ်လပ်လို့ သေဆုံးမှု မြင့်တက်နေပါတယ်။ ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးဘက်က ဝယ်ယူရတဲ့ အောက်စီဂျင်ဗူးတွေ သယ်ယူတဲ့နေရာမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေကြောင့် အခက်အခဲဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေကိုတော့ဗီအိုအေသတင်းထောက် နိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်-၁၉ တတိယလှိုင်းဟာ မေလကုန်ပိုင်းကစလို့ တကျော့ပြန်ဖြစ်ပွားခဲ့တာမှာ ချင်းလူမျိူး အများ စုနေထိုင်ကြတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းကလေးမြို့မှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်မှုနှုန်း မြန်နေသလို သေဆုံးသူအရေအတွက်လည်း နေ့စဉ်လို တိုးနေပါတယ်။ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေရော ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်နေတယ်လို့ သံသယရှိတဲ့ လူနာတွေပါ အောက်စီဂျင်ပြတ်လတ်မပြီး သေဆုံးနေတာ နေ့စဉ် ၂၀ ကျော်တယ်လို့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး Volunteer အဖွဲ့ဝင်တဦးကပြောပါတယ်။
"လူနာတွေအတွက်အောက်စီဂျင်ကို ဖြည့်လို့မရတဲ့အနေအထားမှာရှိတယ်။ ဖြည့်တင်းတဲ့သူတွေရှိပေမဲ့လဲ တန်းစီပြီး တော့ နှစ်ရက် သုံးရက်လောက်စောင့်ရတဲ့အခြေအနေဆိုတော့ အောက်စီဂျင်ပြတ်လတ်ပြီးသေဆုံးမှုတွေကလဲ (၂၀) နဲ့(၃၀)ဝန်းကျင်အကြားအမြဲတမ်းရှိနေတယ်ဗျ။ တရက်မှာ(၂၀)နဲ့(၃၀)ဝန်းကျင် အမြဲတမ်းတွေ့နေရတယ်ဗျ သေ ဆုံးမှုတွေက။ မနေ့ကဆို(၂၉)ယောက်လာက်ရှိတယ်။"
ဒီနေ့ ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့မှာလည်း နောက်ဆုံးစာရင်းကို မပြောနိုင်သေးပေမဲ့ ခရစ်ယာန်သချိုင်းမှာ (၇) ဦးသဂြိုလ်တဲ့အထဲမှာ (၅) ဦးဟာ ကိုဗစ်သံသယလူနာလို့ သချိုင်းကော်မီတီဝင်တဦးကပြောပါတယ်။ ကလေးမြို့မှာ တနင်္ဂနွေနေ့ကလည်း ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေနဲ့ သံသယလူနာ (၂၉) ဦးသေဆုံးခဲ့သလို စနေနေ့တုန်းက (၃၃) ဦးသေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး Volunteerအဖွဲ့စာရင်းအရ သိရပါတယ်။
ကလေးမြို့က လူနာတွေအတွက် အရေးပေါ်လိုအပ်နေတဲ့ အောက်စီဂျင်တွေကို မန္တလေး ရန်ကုန်ဘက်မှာ ဝယ်ယူနေရတာပါ။ ဒါပေမဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်တဲ့လမ်းမှာ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတဲ့အတွက် လမ်းမှာ ပိတ်မိနေတာတွေလည်းရှိတယ်လို့ Volunteer အဖွဲ့ဝင်တဦးကပြောပါတယ်။ ဇူလိုင်(၁၁) ရက်နေ့က စစ်ကိုင်းတိုင်းကလေးမြို့နယ်အဝင် မကွေးတိုင်းဂန့်ဂေါမြို့နယ် ယောနယ် ပုံတောင်၊ ပုံညာနယ်စပ်ဒေသမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး PDF တပ်ဖွဲ့တို့တိုက်ပွဲဖြစ်နေလို့ ကလေးမြို့ဘက်ကို အောက်စီ ဂျင် သယ်တဲ့ကားတွေ လမ်းမှာပိတ်မိနေပါတယ်။
"မနေ့က ဂန့်ဂေါနားမှာလို့ပြောတယ်။ အဲဒီPDFနဲ့ စစ်ကောင်စီတို့တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တော့ အဲဒီမှာမဖြတ်ရဲဘဲနဲ့ သောင် တင် နေရတယ်။"
ခုလို ကလေးမြို့မှာ သေဆုံးသူ နေ့စဉ် မြင့်တက်နေချိန်မှာ သေဆုံးသွားသူတချို့ ကိုဗစ်ရောဂါပိုး ရှိ မရှိ မစစ်လိုက်နိုင်တဲ့အတွက် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်သေဆုံးသွားကြတယ်လို့ အတိအကျပြောဖို့ခက်ပါတယ်။ ကလေးမြို့မှာ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းတွေကသာ ကိုဗစ်ရောဂါထိန်းချုပ် ကုသ ရေးမှာလုပ်ဆောင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတချို့ပါသလို ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာပြပေမဲ့ စစ်ဆေးကုသမှုတွေ ထိထိရောက် မလုပ်ရနိုင်တဲ့ အတွက် ကူးစက်ပြန့်ပွါးမှုကို မထိန်းချုပ်နိုင်ကြပါဘူး။
"အဓိကတော့ ကိုဗစ်အတွက် သီးသန့်ဆေးပေးရမဲ့ဟာလဲမရှိတော့ တချို့သက်ကြီးပိုင်းနဲ့ ရောဂါအခံရှိတဲ့သူတွေဆိုရင် ကုသရေး စောင့်ကြည့်ရေးလုပ်တဲ့နေရာမှာ သူတို့ရဲ့လိုအပ်ချက်တွေအားလုံးမပေးနိုင်ဘူး။ ဖြစ်သလိုနည်းနဲ့ ကုသနေ တော့ အဲတာ မစောင့်ရှောက်နိုင်ဘူးလို့ပြောရမှာပေါ့။ စစ်ဆေးနှုန်းနဲ့ပြောမယ်ဆိုရင် တဝက်တဝက်လောက်တော့ Positive ဖြစ်တယ်ဗျ။ တရက်ကိုကျွန်တော်တို့အယောက်(၈၀)လောက်စစ်နိုင်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီအထဲမှာ (၄၀) လောက်က Positive ဖြစ်တယ်ဆိုတော့ လူဦးရေရဲ့ခန့်မှန်းတဝက်လောက်ကတော့ Positive ဖြစ်ဖို့များတယ်ဗျ။ ထိမ်း ချုပ်လို့မရနိုင်တဲ့အနေအထားမှာရှိတယ်ဗျ။ ရောဂါကတော်တော်လေးပြန့်နေပြီးလို့ကျွန်တော်မြင်တယ်။ ထိမ်းချုပ်ဖို့ ကအချိန်ယူရမယ်ထင်တယ်။"
ဇူလိုင်လပထမအပါတ်အတွင်းမှာ ကလေးမြို့မှာ ကိုဗစ်ရောဂါ အတည်ပြုလူနာအပြင်၊ ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်နေတယ်လို့ သံသယရွိတဲ့လူနာ သေဆုံးတာ စုစုပေါင်း ၂၂၉ ဦးရှိနေပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက နေ့စဉ်ထုတ်ပြန်နေတဲ့ စာရင်းတွေထဲမှာတော့ ကလေးမြို့မှာ ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက် အနည်းငယ်သာပါ ဝင်ပေမဲ့ လက်တွေ့မြေပြင်မှာတော့ သေဆုံးမှုကများပြားလာနေတာပါ။ ဇွန်လက နေ ဇူလိုင်လအထိ သေဆုံးသူဦးရေ (၄၀၀) ကျော်နေပြီးလို့ ဗုဒ္ဓဘာသာနဲ့ ခရစ်ယာန်သချိုင်းကော်မတီတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမှာ ကလေးမြို့က အစိုးရရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့် ရှောက်မှုကတော့ အတော်လေး အားနည်းနေပါတယ်။
"လုပ်ထားတဲ့စင်တာတွေ ဆရာဝန်တွေကအစ Volunteerတွေကအစ သူတို့ထိမ်းချုပ်မှုအောက်မှာ ထည့်သွင်းချင်တဲ့ သဘောမှာရှိတော့ အာဏာပိုင်တွေက သီးသန့်သူတို့ဟာနဲ့ လုပ်ပေးတဲ့ဟာတွေမရှိဘူး။ စစ်ကောင်စီရဲ့စစ်ဆေးရုံတွေ လက်ရှိလူနာတွေလုံးဝလက်မခံနိုင်တဲ့အနေအထားမှာရှိတယ်။ ကိုဗစ်တွေ Positiveတွေ လက်မခံတော့ဘူးဆိုတဲ့ဟာမျိုး အာဏာပိုင်ဘက်က လုပ်ပေးတဲ့ဟာ ဘာတခုမှမရှိတော့ဘူးဗျ။"
လက်ရှိကလေးမြို့မှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအများစုဟာ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာပါဝင်နေကြလို့ ဆေးရုံမှာကုသရေး အခက်ခဲရှိနေလို့ နေမကောင်းဖြစ်နေကြသူ အများစုဟာ ကိုယ့်နေအိမ်တွေမှာပဲ အဆင်ပြေသလို ကုသနေကြရတာဖြစ်ပါတယ်။ နေပြည်တော်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ စစ်ကောင်စီသတင်းစာရှင်းပွဲမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကို မြို့ခံရပ်မိ ရပ်ဖတွေ၊ လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်းကူညီတိုက်ဖျက်ကြဖို့ ကျန်းမာရေးဌာနာ တာဝန်ရှိသူက တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကလေးမြို့ ကိုဗစ်သံသယလူနာ သေဆုံးမှု များပြား
-----------------------------------
ကလေးမွို့ ကိုဗဈသံသယလူနာ သဆေုံးမှု မြားပွား
စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး ကလေးမွို့မှာ ကိုဗဈ- ၁၉ အတညျပွုလူနာနဲ့၊ ကိုဗဈရောဂါဖွဈနိုငျတယျဆိုတဲ့ သံသယလူနာတှေ အောကျစီဂငြျပွတျလပျလို့ သဆေုံးမှု မွင့ျတကျနပေါတယျ။ ရနျကုနျနဲ့ မန်တလေးဘကျက ဝယျယူရတဲ့ အောကျစီဂငြျဗူးတှေ သယျယူတဲ့နရောမှာလညျး တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ အခကျအခဲဖွဈနပေါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေကေိုတော့ဗီအိုအသေတငျးထောကျ နိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ ထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈ-၁၉ တတိယလှိုငျးဟာ မလေကုနျပိုငျးကစလို့ တကြော့ပွနျဖွဈပှားခဲ့တာမှာ ခငြျးလူမြိူး အမြား စုနထေိုငျကွတဲ့ စဈကိုငျးတိုငျးကလေးမွို့မှာ ကိုဗဈ-၁၉ ကူးစကျမှုနှုနျး မွနျနသေလို သဆေုံးသူအရအေတှကျလညျး နေ့စဉျလို တိုးနပေါတယျ။ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတှရေော ကိုဗဈရောဂါဖွဈနတေယျလို့ သံသယရှိတဲ့ လူနာတှပေါ အောကျစီဂငြျပွတျလတျမပွီး သဆေုံးနတော နေ့စဉျ ၂၀ ကြောျတယျလို့ ကိုဗဈကပျရောဂါ ကာကှယျထိနျးခြုပျရေး Volunteer အဖှဲ့ဝငျတဦးကပွောပါတယျ။
"လူနာတှအေတှကျအောကျစီဂငြျကို ဖွည့ျလို့မရတဲ့အနအေထားမှာရှိတယျ။ ဖွည့ျတငျးတဲ့သူတှရှေိပမေဲ့လဲ တနျးစီပွီး တော့ နှဈရကျ သုံးရကျလောကျစောင့ျရတဲ့အခွအေနဆေိုတော့ အောကျစီဂငြျပွတျလတျပွီးသဆေုံးမှုတှကေလဲ (၂၀) နဲ့(၃၀)ဝနျးကငြျအကွားအမွဲတမျးရှိနတေယျဗြ။ တရကျမှာ(၂၀)နဲ့(၃၀)ဝနျးကငြျ အမွဲတမျးတှေ့နရေတယျဗြ သေ ဆုံးမှုတှကေ။ မနေ့ကဆို(၂၉)ယောကျလာကျရှိတယျ။"
ဒီနေ့ ဇူလိုငျ ၁၂ ရကျနေ့မှာလညျး နောကျဆုံးစာရငျးကို မပွောနိုငျသေးပမေဲ့ ခရဈယာနျသခြိုငျးမှာ (၇) ဦးသဂွိုလျတဲ့အထဲမှာ (၅) ဦးဟာ ကိုဗဈသံသယလူနာလို့ သခြိုငျးကောျမီတီဝငျတဦးကပွောပါတယျ။ ကလေးမွို့မှာ တနငျ်ဂနှနေေ့ကလညျး ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတှနေဲ့ သံသယလူနာ (၂၉) ဦးသဆေုံးခဲ့သလို စနနေေ့တုနျးက (၃၃) ဦးသဆေုံးခဲ့တယျလို့ ကိုဗဈ ၁၉ ရောဂါကာကှယျထိနျးခြုပျရေး Volunteerအဖှဲ့စာရငျးအရ သိရပါတယျ။
ကလေးမွို့က လူနာတှအေတှကျ အရေးပေါျလိုအပျနတေဲ့ အောကျစီဂငြျတှကေို မန်တလေး ရနျကုနျဘကျမှာ ဝယျယူနရေတာပါ။ ဒါပမေဲ့ သယျယူပို့ဆောငျတဲ့လမျးမှာ တိုကျပှဲတှဖွေဈနတေဲ့အတှကျ လမျးမှာ ပိတျမိနတောတှလေညျးရှိတယျလို့ Volunteer အဖှဲ့ဝငျတဦးကပွောပါတယျ။ ဇူလိုငျ(၁၁) ရကျနေ့က စဈကိုငျးတိုငျးကလေးမွို့နယျအဝငျ မကှေးတိုငျးဂန့ျဂေါမွို့နယျ ယောနယျ ပုံတောငျ၊ ပုံညာနယျစပျဒသေမှာ စဈကောငျစီတပျနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေး PDF တပျဖှဲ့တို့တိုကျပှဲဖွဈနလေို့ ကလေးမွို့ဘကျကို အောကျစီ ဂငြျ သယျတဲ့ကားတှေ လမျးမှာပိတျမိနပေါတယျ။
"မနေ့က ဂန့ျဂေါနားမှာလို့ပွောတယျ။ အဲဒီPDFနဲ့ စဈကောငျစီတို့တိုကျပှဲတှဖွေဈတော့ အဲဒီမှာမဖွတျရဲဘဲနဲ့ သောငျ တငျ နရေတယျ။"
ခုလို ကလေးမွို့မှာ သဆေုံးသူ နေ့စဉျ မွင့ျတကျနခြေိနျမှာ သဆေုံးသှားသူတခြို့ ကိုဗဈရောဂါပိုး ရှိ မရှိ မစဈလိုကျနိုငျတဲ့အတှကျ ကိုဗဈရောဂါကွောင့ျသဆေုံးသှားကွတယျလို့ အတိအကပြွောဖို့ခကျပါတယျ။ ကလေးမွို့မှာ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ဘာသာရေးအဖှဲ့အစညျးတှကေသာ ကိုဗဈရောဂါထိနျးခြုပျ ကုသ ရေးမှာလုပျဆောငျနကွေတာဖွဈပါတယျ။ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာတခြို့ပါသလို ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာပွပမေဲ့ စဈဆေးကုသမှုတှေ ထိထိရောကျ မလုပျရနိုငျတဲ့ အတှကျ ကူးစကျပွန့ျပှါးမှုကို မထိနျးခြုပျနိုငျကွပါဘူး။
"အဓိကတော့ ကိုဗဈအတှကျ သီးသန့ျဆေးပေးရမဲ့ဟာလဲမရှိတော့ တခြို့သကျကွီးပိုငျးနဲ့ ရောဂါအခံရှိတဲ့သူတှဆေိုရငျ ကုသရေး စောင့ျကွည့ျရေးလုပျတဲ့နရောမှာ သူတို့ရဲ့လိုအပျခကြျတှအေားလုံးမပေးနိုငျဘူး။ ဖွဈသလိုနညျးနဲ့ ကုသနေ တော့ အဲတာ မစောင့ျရှောကျနိုငျဘူးလို့ပွောရမှာပေါ့။ စဈဆေးနှုနျးနဲ့ပွောမယျဆိုရငျ တဝကျတဝကျလောကျတော့ Positive ဖွဈတယျဗြ။ တရကျကိုကြှနျတောျတို့အယောကျ(၈၀)လောကျစဈနိုငျမယျဆိုလို့ရှိရငျ အဲဒီအထဲမှာ (၄၀) လောကျက Positive ဖွဈတယျဆိုတော့ လူဦးရရေဲ့ခန့ျမှနျးတဝကျလောကျကတော့ Positive ဖွဈဖို့မြားတယျဗြ။ ထိမျး ခြုပျလို့မရနိုငျတဲ့အနအေထားမှာရှိတယျဗြ။ ရောဂါကတောျတောျလေးပွန့ျနပွေီးလို့ကြှနျတောျမွငျတယျ။ ထိမျးခြုပျဖို့ ကအခြိနျယူရမယျထငျတယျ။"
ဇူလိုငျလပထမအပါတျအတှငျးမှာ ကလေးမွို့မှာ ကိုဗဈရောဂါ အတညျပွုလူနာအပွငျ၊ ကိုဗဈရောဂါဖွဈနတေယျလို့ သံသယရှိတဲ့လူနာ သဆေုံးတာ စုစုပေါငျး ၂၂၉ ဦးရှိနပေါတယျ။ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက နေ့စဉျထုတျပွနျနတေဲ့ စာရငျးတှထေဲမှာတော့ ကလေးမွို့မှာ ကိုဗဈကွောင့ျ သဆေုံးသူ အရအေတှကျ အနညျးငယျသာပါ ဝငျပမေဲ့ လကျတှေ့မွပွေငျမှာတော့ သဆေုံးမှုကမြားပွားလာနတောပါ။ ဇှနျလက နေ ဇူလိုငျလအထိ သဆေုံးသူဦးရေ (၄၀၀) ကြောျနပွေီးလို့ ဗုဒ်ဓဘာသာနဲ့ ခရဈယာနျသခြိုငျးကောျမတီတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီလိုအခွအေနမှော ကလေးမွို့က အစိုးရရဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျ ရှောကျမှုကတော့ အတောျလေး အားနညျးနပေါတယျ။
"လုပျထားတဲ့စငျတာတှေ ဆရာဝနျတှကေအစ Volunteerတှကေအစ သူတို့ထိမျးခြုပျမှုအောကျမှာ ထည့ျသှငျးခငြျတဲ့ သဘောမှာရှိတော့ အာဏာပိုငျတှကေ သီးသန့ျသူတို့ဟာနဲ့ လုပျပေးတဲ့ဟာတှမေရှိဘူး။ စဈကောငျစီရဲ့စဈဆေးရုံတှေ လကျရှိလူနာတှလေုံးဝလကျမခံနိုငျတဲ့အနအေထားမှာရှိတယျ။ ကိုဗဈတှေ Positiveတှေ လကျမခံတော့ဘူးဆိုတဲ့ဟာမြိုး အာဏာပိုငျဘကျက လုပျပေးတဲ့ဟာ ဘာတခုမှမရှိတော့ဘူးဗြ။"
လကျရှိကလေးမွို့မှာ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးအမြားစုဟာ CDM လှုပျရှားမှုမှာပါဝငျနကွေလို့ ဆေးရုံမှာကုသရေး အခကျခဲရှိနလေို့ နမေကောငျးဖွဈနကွေသူ အမြားစုဟာ ကိုယ့ျနအေိမျတှမှောပဲ အဆငျပွသေလို ကုသနကွေရတာဖွဈပါတယျ။ နပွေညျတောျမှာ ပွုလုပျတဲ့ စဈကောငျစီသတငျးစာရှငျးပှဲမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါကို မွို့ခံရပျမိ ရပျဖတှေ၊ လူမှုကူညီရေးအဖှဲ့တှေ ပူးပေါငျးကူညီတိုကျဖကြျကွဖို့ ကနြျးမာရေးဌာနာ တာဝနျရှိသူက တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။