{{Zawgyi/Unicode}}
အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနဲ့ ဆက်စပ် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေကို ဒီကနေ့ အွန်လိုင်းကနေ ဆက်လက်ကျင်းပနေပြီး ၁၆ ကြိမ်မြောက် အရှေ့အာရှ ထိပ်သီး ညီလာခံ၊ ၂၄ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ + ၃ ညီလာခံ၊ ၂၄ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ-ဂျပန် ထိပ်သီးညီလာခံ၊ ပထမအကြိမ်မြောက် အာဆီယံ-သြစတြေးလျ ထိပ်သီးညီလာခံတွေကို ကျင်းပါတယ်။
ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် Fumio Kishida နဲ့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေ အစည်းအဝေးမှာ အရှေ့တရုတ်နဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွေအရေး အဓိက ပါဝင်ခဲ့တယ်လို့ ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
သြစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ် Scott Morrison နဲ့ အစည်းအဝေးမှာတော့ အရှေ့တောင်အာရှဒေသ လုံခြုံရေး၊ ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုနဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေအတွက် ရန်ပုံငွေ ဒေါ်လာ ၉၃ သန်း ကူညီမယ့်အစီအစဉ်ကို ဝန်ကြီးချုပ် Morrison က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ သြစတြေးလျ၊ ယူကေနဲ့ အမေရိကန် သုံးနိုင်ငံကြား ချုပ်ဆိုထားတဲ့ AUKUS လုံခြုံရေးဆိုင်ရာသဘောတူညီချက်ကိုလည်း ဝန်ကြီးချုပ် Morrison က ကာကွယ်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အရှေ့အာရှ ထိပ်သီးညီလာခံကို အမေရိကန်သမ္မတ Joe Biden နဲ့ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် Li Keqiang တို့ အွန်လိုင်းကတဆင့် တက်ရောက်မှာဖြစ်သလို ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin လည်း ဗွီဒီယိုနဲ့ မိန့်ခွန်းပြောကြားမယ်လို့ AP သတင်းမှာ ရေးပါတယ်။
ဒီနေ့ ဆက်ပြီးကျင်းပတဲ့ ဆက်စပ် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင်တက်ရောက်ခြင်း မရှိပါဘူး။ နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ ဒါမှမဟုတ်၊ အစိုးရအဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံ့အကြီးအကဲကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးအဆင့် ပုဂ္ဂိုလ် ပါဝင်တက်ရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားမှသာ တက်ရောက်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေ မတက်ရောက်တာဟာ အာဆီယံကိုမကျေနပ်လို့ သပိတ်မှောက်တာ မဟုတ်ဘဲ ပဋိဉာဏ်စာချုပ်ပါမူတွေနဲ့အညီ ရသင့်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို တောင်းဆိုတာသာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောထားပါတယ်။
============
{{Unicode}}
အရှေ့အာရှ ထိပျသီးအစညျးအဝေး ကငြျးပ
အာဆီယံ ထိပျသီးအစညျးအဝေးနဲ့ ဆကျစပျ ထိပျသီးအစညျးအဝေးတှကေို ဒီကနေ့ အှနျလိုငျးကနေ ဆကျလကျကငြျးပနပွေီး ၁၆ ကွိမျမွောကျ အရှေ့အာရှ ထိပျသီး ညီလာခံ၊ ၂၄ ကွိမျမွောကျ အာဆီယံ + ၃ ညီလာခံ၊ ၂၄ ကွိမျမွောကျ အာဆီယံ-ဂပြနျ ထိပျသီးညီလာခံ၊ ပထမအကွိမျမွောကျ အာဆီယံ-သွစတွေးလြ ထိပျသီးညီလာခံတှကေို ကငြျးပါတယျ။
ဂပြနျဝနျကွီးခြုပျ Fumio Kishida နဲ့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှေ အစညျးအဝေးမှာ အရှေ့တရုတျနဲ့ တောငျတရုတျပငျလယျတှအေရေး အဓိက ပါဝငျခဲ့တယျလို့ ဂပြနျနိုငျငံခွားရေးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။
သွစတွေးလဝြနျကွီးခြုပျ Scott Morrison နဲ့ အစညျးအဝေးမှာတော့ အရှေ့တောငျအာရှဒသေ လုံခွုံရေး၊ ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှုနဲ့ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာလုပျငနျးတှအေတှကျ ရနျပုံငှေ ဒေါျလာ ၉၃ သနျး ကူညီမယ့ျအစီအစဉျကို ဝနျကွီးခြုပျ Morrison က ကွညောခဲ့ပါတယျ။
တခြိနျတညျးမှာပဲ သွစတွေးလြ၊ ယူကနေဲ့ အမရေိကနျ သုံးနိုငျငံကွား ခြုပျဆိုထားတဲ့ AUKUS လုံခွုံရေးဆိုငျရာသဘောတူညီခကြျကိုလညျး ဝနျကွီးခြုပျ Morrison က ကာကှယျပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
အရှေ့အာရှ ထိပျသီးညီလာခံကို အမရေိကနျသမ်မတ Joe Biden နဲ့ တရုတျဝနျကွီးခြုပျ Li Keqiang တို့ အှနျလိုငျးကတဆင့ျ တကျရောကျမှာဖွဈသလို ရုရှားသမ်မတ Vladimir Putin လညျး ဗှီဒီယိုနဲ့ မိန့ျခှနျးပွောကွားမယျလို့ AP သတငျးမှာ ရေးပါတယျ။
ဒီနေ့ ဆကျပွီးကငြျးပတဲ့ ဆကျစပျ ထိပျသီးအစညျးအဝေးတှမှောလညျး မွနျမာနိုငျငံ ပါဝငျတကျရောကျခွငျး မရှိပါဘူး။ နိုငျငံ့အကွီးအကဲ ဒါမှမဟုတျ၊ အစိုးရအဖှဲ့ အကွီးအကဲ ဒါမှမဟုတျ နိုငျငံ့အကွီးအကဲကို ကိုယျစားပွုတဲ့ ပွညျထောငျစုဝနျကွီးအဆင့ျ ပုဂ်ဂိုလျ ပါဝငျတကျရောကျဖို့ ဖိတျကွားမှသာ တကျရောကျမယျလို့ စဈကောငျစီဘကျက ပွောဆိုထားပါတယျ။
ထိပျသီးအစညျးအဝေးတှေ မတကျရောကျတာဟာ အာဆီယံကိုမကြနေပျလို့ သပိတျမှောကျတာ မဟုတျဘဲ ပဋိဉာဏျစာခြုပျပါမူတှနေဲ့အညီ ရသင့ျတဲ့ အခှင့ျအရေးတှကေို တောငျးဆိုတာသာ ဖွဈတယျလို့လညျး ပွောထားပါတယျ။
#EastAsiaSummit #ASEAN #VOABurmese
#အရှေ့အာရှထိပျသီးအစညျးဝေး#မွနျမာ#အာဆီယံ
============