အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းဝေး ကမ္ဘောဒီးယားမှာ စတင်ကျင်းပ

Cambodia ASEAN

[[Zawgyi/Unicode]]

၄၀ နဲ့ ၄၁ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်အ‌ဝေး၊ အရှေ့အာရှ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနဲ့ ဆက်စပ်အစည်းအဝေးတွေ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်းပင်မြို့မှာ ကျင်းပနေပြီး မြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ယူကရိန်းကို ရုရှားကကျူးကျော်တဲ့ကိစ္စတွေဟာ ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးနဲ့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးကိစ္စတွေနဲ့အတူ အဓိက ဦးစားပေး ဆွေးနွေးတဲ့အကြောင်းအရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လူ့အခွင့်အရေးခြေအနေနဲ့ တိုးတက် ကောင်းမွန်ဖို့နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်တွေကို အကောင်အထည်ဖေါ်ဖို့ ပျက်ကွက်တယ်ဆိုပြီး မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကို အစည်းအ‌ဝေးတက်ဖို့ ဖိတ်ကြား မထားပါဘူး။ နိုင်ငံရေးအရ ကိုယ်စားမပြုတဲ့သူဘဲ တက်ရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားချက်ကိုလည်း မြန်မာဘက်က ငြင်းပယ်ထားပါတယ်။ အာဆီယံဖွင့်ပွဲနေ့အခြေအနေ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်းပင်မြို့မှာ သတင်းယူနေတဲ့ VOA ခမာဌာနက အယ်ဒီတာ Khemara Sok ကို ဦးသိန်းထိုက်ဦး ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။


ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ Khemara Sok ခင်ဗျား။ အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ဒီနေ့ စတင်ပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်က ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေက ခေါင်းဆောင်တွေကို ကြိုဆိုနေတဲ့ပုံတွေ ဗွီဒီယိုတွေ ကျနော်တို့ တွေ့ပါတယ်။ အစည်းအ‌ဝေးအခြေအနေ ဘယ်လို ရှိပါသလဲခင်ဗျား။

Khemara Sok ။ ။ အခုတော့ နိုင်ငံတကာ ခေါင်းဆောင်တွေ တွေ့ဆုံပြီးတော့ ယူကရိန်း အရေးကိစ္စ၊ မြန်မာနိုင်ငံအရေးကိစ္စတွေကို အတော်လေး ဆွေးနွေးနေကြပါတယ်။ ကိုဗစ် 19 ကပ်ရောဂါ ခံစားပြီးတဲ့အချိန်မှာ စီးပွားရေးအရ တိုးတက်အောင် ဘယ်လို လုပ်လုပ်မလဲ၊ တည်ငြိမ်အောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတာတွေ ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ အာဆီယံနဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့၊ တရုတ်နိုင်ငံလို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုလို နိုင်ငံတွေနဲ့ပါ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကတော့ မနက်ဖြန်မှာ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နဲ့ ဒေသတွင်း ခေါင်းဆောင်တွေ တွေ့ဆုံဖို့ ရှိပါတယ်။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ အခု သမ္မတ Joe Biden ကမ္ဘောဒီးယားကို ရောက်နေပါပြီလားခင်ဗျာ။

Khemara Sok။ ။ အမေရိကန် သမ္မတ Joe Biden က မနက်ဖြန်မှ ရောက်မှာပါ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ အစည်းအဝေးလည်း မနက်ဖြန်မှာ စပါလိမ့်မယ်။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားချက်အရ သမ္မတ Joe Biden နဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken တို့ဟာ ဒေသတွင်းခေါင်း‌ဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး မြန်မာနိင်ငံ့အရေး၊ ဒေသတွင်းအရေးကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးမယ်လို့ သိရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအရေး အထူးသဖြင့် မြန်မာ့အရေးမှာ ဘာတွေ မျှော်လင့်နိုင်မယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။

Khemara Sok။ ။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့ အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌရဲ့ ကြေညာချက် ထွက်လာမှာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်က သက်ဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်တွေကို အခြေအနေကို တင်ပြနေပါတယ်။ အခုလောလောဆယ်တော့ အစည်းအဝေးလုပ်နေဆဲပါ။ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌရဲ့ ကြေညာချက်ကို ကျနော်တို့ စောင့်နေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေကတော့ ဆက်ရှိနေမှာပါ။ မြန်မာနိင်ငံဘက်က နိုင်ငံရေးအရ ကိုယ်စားမပြုတဲ့သူကို အစည်းအတေးတက်ဖို့ဖိတ်ကြားထားပေမဲ့လည်း မြန်မာနိင်ငံက ကိုယ်စားလှယ်တယောက်မှာ တက်လာတာ ကျနော် မတွေ့ပါဘူး။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ မြန်မာဘက်က ကိုယ်စားလှယ် တယောက်မှ မလွတ်ဘူးပေါ့။ ဟုတ်

Khemara Sok ။ ။ ဟုတ်ပါတယ်။ မတက်ပါဘူး။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ တခြားခေါင်းဆောင်တွေရော တက်လာတာ ဘယ်သူတွေ ပါပါသေးသလဲ။

Khemara Sok။ ။ အခု ကျနော်တွေ့တာတော့ ဒေသတွင်းခေါင်းဆောင်တွေ တရုတ် ဝန်ကြီးချုပ် Li Keqiang နဲ့ ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ အခု ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပနေတုန်းပါ။ အာဆီယံ တရုတ် အစည်းအဝေး ဆက်ပြီး ကျင်းပနေတုန်းပါ။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ ဒီနေ့ အစနေ့ဆိုတော့ ကျနော် မေးခွန်းတွေ အများကြီးတော့ မမေးတော့ပါဘူး။ ခင်ဗျားဘက်က ပြောချင်တာ ဘာတွေ ရှိပါသေးသလဲ။ ထိပ်သီးညီလာခံ အစီအစဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ရော တခြား ဘာတွေ သိထားပါသလဲ။

Khemara Sok ။ ။ ဟုတ်ကဲ့။ ဒီနေ့ကတော့ ကျနော်ပြောထားသလို အစီအစဉ်တွေ အပြည့်ပါ။ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တရားဝင် ဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနား မနက်ပိုင်းက ကျင်းပပါတယ်။ အကြိမ် ၄၀ မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးပါ။ အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံအကြား ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကတော့ မနက်ဖြန်မှ ကျင်းပမှာပါ။ အာဆီယံနဲ့ တောင်ကိုရီးယား၊ အာဆီယံနဲ့ ဂျပန်။ အာဆီယံနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ။ နောက် ဆက်တွဲ အစည်းအဝေးတွေ ဆက်တိုက်ကျင်းပမှာပါ။ မနက်ဖြန် နဲ့သဘက်ခါ ဆက်ကျင်းပမှာပါ။

ဆွေးနွေးမယ့်အကြောင်းအရာတွေမှာ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌရဲ့ကြေညာချက် ထွက်လာတဲ့အခါ အသေးစိတ်ကို သိရမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ အကြောင်းအရာ တော်တော်များများကတော့ ယူကရိန်း စစ်ပွဲကိစ္စ၊ ကိုဗစ်အလွန် စီးပွားရေး၊ မြန်မာနိုင်ငံအရေးကိစ္စကိုလည်း ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒေသတွင်းနဲ့ ကမ္ဘာတဝှမ်း လုံခြုံရေးကိစ္စတွေ ဆွေးနွေးကြပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူကလီယားလက်နက် ခြိမ်းခြောက်မှုနဲ့ လုံခြုံရေးကိစ္စတွေကိုလည်း ဆွေးနွေးကြပါတယ်။

ဦးသိန်းထိုက်ဦး။ ။ ဟုတ်ကဲ့ Khemara Sok ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ နောက်နေ့တွေမှာလည်း အာဆီယံ အစည်းအဝေးနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး နောက်ဆုံးရ အချက်လက်တွေ သိလိုတာတွေရှိရင် ကျနော်တို့ လှမ်းမေးပါရစေ။ ကျေးဇူးပါ။

Your browser doesn’t support HTML5

အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအ‌ဝေး ကမ္ဘောဒီးယားမှာ စတင်ကျင်းပ.mp3

================

[[Unicode]]

အာဆီယံထိပျသီး အစညျးအ‌ဝေး ကမ်ဘောဒီးယားမှာ စတငျကငြျးပ

၄၀ နဲ့ ၄၁ ကွိမျမွောကျ အာဆီယံ ထိပျသီးအစညျအ‌ဝေး၊ အရှေ့အာရှ ထိပျသီးအစညျးအဝေးနဲ့ ဆကျစပျအစညျးအဝေးတှေ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံ ဖနှမျးပငျမွို့မှာ ကငြျးပနပွေီး မွနျမာနိုငျငံအရေးနဲ့ ယူကရိနျးကို ရုရှားကကြူးကြောျတဲ့ကိစ်စတှဟော ဒသေတှငျးလုံခွုံရေးနဲ့ ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျရေးကိစ်စတှနေဲ့အတူ အဓိက ဦးစားပေး ဆှေးနှေးတဲ့အကွောငျးအရာတှေ ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအတှငျး လူ့အခှင့ျအရေးခွအေနနေဲ့ တိုးတကျ ကောငျးမှနျဖို့နဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီခကြျတှကေို အကောငျအထညျဖေါျဖို့ ပကြျကှကျတယျဆိုပွီး မွနျမာစဈခေါငျးဆောငျတှကေို အစညျးအ‌ဝေးတကျဖို့ ဖိတျကွား မထားပါဘူး။ နိုငျငံရေးအရ ကိုယျစားမပွုတဲ့သူဘဲ တကျရောကျဖို့ ဖိတျကွားခကြျကိုလညျး မွနျမာဘကျက ငွငျးပယျထားပါတယျ။ အာဆီယံဖှင့ျပှဲနေ့အခွအေနေ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံ ဖနှမျးပငျမွို့မှာ သတငျးယူနတေဲ့ VOA ခမာဌာနက အယျဒီတာ Khemara Sok ကို ဦးသိနျးထိုကျဦး ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။


ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ Khemara Sok ခငျဗြား။ အာဆီယံ ထိပျသီးအစညျးအဝေး ဒီနေ့ စတငျပါတယျ။ ကမ်ဘောဒီးယား ဝနျကွီးခြုပျဟှနျဆနျက ဒသေတှငျးနိုငျငံတှကေ ခေါငျးဆောငျတှကေို ကွိုဆိုနတေဲ့ပုံတှေ ဗှီဒီယိုတှေ ကနြောျတို့ တှေ့ပါတယျ။ အစညျးအ‌ဝေးအခွအေနေ ဘယျလို ရှိပါသလဲခငျဗြား။

Khemara Sok ။ ။ အခုတော့ နိုငျငံတကာ ခေါငျးဆောငျတှေ တှေ့ဆုံပွီးတော့ ယူကရိနျး အရေးကိစ်စ၊ မွနျမာနိုငျငံအရေးကိစ်စတှကေို အတောျလေး ဆှေးနှေးနကွေပါတယျ။ ကိုဗဈ 19 ကပျရောဂါ ခံစားပွီးတဲ့အခြိနျမှာ စီးပှားရေးအရ တိုးတကျအောငျ ဘယျလို လုပျလုပျမလဲ၊ တညျငွိမျအောငျ ဘယျလိုလုပျမလဲဆိုတာတှေ ဆှေးနှေးကွပါတယျ။ အာဆီယံနဲ့ တခွားနိုငျငံတှအေကွား ပူးပေါငျးဆောငျရှကျဖို့၊ တရုတျနိုငျငံလို အမရေိကနျပွညျထောငျစုလို နိုငျငံတှနေဲ့ပါ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကတော့ မနကျဖွနျမှာ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒနျနဲ့ ဒသေတှငျး ခေါငျးဆောငျတှေ တှေ့ဆုံဖို့ ရှိပါတယျ။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ အခု သမ်မတ Joe Biden ကမ်ဘောဒီးယားကို ရောကျနပေါပွီလားခငျဗြာ။

Khemara Sok။ ။ အမရေိကနျ သမ်မတ Joe Biden က မနကျဖွနျမှ ရောကျမှာပါ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုနဲ့ အစညျးအဝေးလညျး မနကျဖွနျမှာ စပါလိမ့ျမယျ။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ပွောကွားခကြျအရ သမ်မတ Joe Biden နဲ့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Antony Blinken တို့ဟာ ဒသေတှငျးခေါငျး‌ဆောငျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံပွီး မွနျမာနိငျငံ့အရေး၊ ဒသေတှငျးအရေးကိစ်စတှကေို ဆှေးနှေးမယျလို့ သိရပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအရေး အထူးသဖွင့ျ မွနျမာ့အရေးမှာ ဘာတှေ မြှောျလင့ျနိုငျမယျလို့ ထငျပါသလဲ။

Khemara Sok။ ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပတျသကျလို့ အာဆီယံ အလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌရဲ့ ကွညောခကြျ ထှကျလာမှာပါ။ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျက သကျဆိုငျရာ ခေါငျးဆောငျတှကေို အခွအေနကေို တငျပွနပေါတယျ။ အခုလောလောဆယျတော့ အစညျးအဝေးလုပျနဆေဲပါ။ အလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌရဲ့ ကွညောခကြျကို ကနြောျတို့ စောင့ျနပေါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ဆှေးနှေးမှုတှကေတော့ ဆကျရှိနမှောပါ။ မွနျမာနိငျငံဘကျက နိုငျငံရေးအရ ကိုယျစားမပွုတဲ့သူကို အစညျးအတေးတကျဖို့ဖိတျကွားထားပမေဲ့လညျး မွနျမာနိငျငံက ကိုယျစားလှယျတယောကျမှာ တကျလာတာ ကနြောျ မတှေ့ပါဘူး။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ မွနျမာဘကျက ကိုယျစားလှယျ တယောကျမှ မလှတျဘူးပေါ့။ ဟုတျ

Khemara Sok ။ ။ ဟုတျပါတယျ။ မတကျပါဘူး။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ တခွားခေါငျးဆောငျတှရေော တကျလာတာ ဘယျသူတှေ ပါပါသေးသလဲ။

Khemara Sok။ ။ အခု ကနြောျတှေ့တာတော့ ဒသေတှငျးခေါငျးဆောငျတှေ တရုတျ ဝနျကွီးခြုပျ Li Keqiang နဲ့ ဆှေးနှေးကွပါတယျ။ အခု ဆှေးနှေးပှဲကငြျးပနတေုနျးပါ။ အာဆီယံ တရုတျ အစညျးအဝေး ဆကျပွီး ကငြျးပနတေုနျးပါ။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ ဒီနေ့ အစနေ့ဆိုတော့ ကနြောျ မေးခှနျးတှေ အမြားကွီးတော့ မမေးတော့ပါဘူး။ ခငျဗြားဘကျက ပွောခငြျတာ ဘာတှေ ရှိပါသေးသလဲ။ ထိပျသီးညီလာခံ အစီအစဉျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ရော တခွား ဘာတှေ သိထားပါသလဲ။

Khemara Sok ။ ။ ဟုတျကဲ့။ ဒီနေ့ကတော့ ကနြောျပွောထားသလို အစီအစဉျတှေ အပွည့ျပါ။ ထိပျသီးအစညျးအဝေး တရားဝငျ ဖှင့ျပှဲ အခမျးအနား မနကျပိုငျးက ကငြျးပပါတယျ။ အကွိမျ ၄၀ မွောကျ အာဆီယံထိပျသီးအစညျးအဝေးပါ။ အာဆီယံနိုငျငံတှနေဲ့ တရုတျနိုငျငံအကွား ဆှေးနှေးပှဲကငြျးပပါတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကတော့ မနကျဖွနျမှ ကငြျးပမှာပါ။ အာဆီယံနဲ့ တောငျကိုရီးယား၊ အာဆီယံနဲ့ ဂပြနျ။ အာဆီယံနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ။ နောကျ ဆကျတှဲ အစညျးအဝေးတှေ ဆကျတိုကျကငြျးပမှာပါ။ မနကျဖွနျ နဲ့သဘကျခါ ဆကျကငြျးပမှာပါ။

ဆှေးနှေးမယ့ျအကွောငျးအရာတှမှော အလှည့ျကြ ဥက်ကဋ်ဌရဲ့ကွညောခကြျ ထှကျလာတဲ့အခါ အသေးစိတျကို သိရမှာပါ။ ဒါပမေဲ့ အကွောငျးအရာ တောျတောျမြားမြားကတော့ ယူကရိနျး စဈပှဲကိစ်စ၊ ကိုဗဈအလှနျ စီးပှားရေး၊ မွနျမာနိုငျငံအရေးကိစ်စကိုလညျး ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒသေတှငျးနဲ့ ကမ်ဘာတဝှမျး လုံခွုံရေးကိစ်စတှေ ဆှေးနှေးကွပါတယျ။ မွောကျကိုရီးယားရဲ့ နြူကလီယားလကျနကျ ခွိမျးခွောကျမှုနဲ့ လုံခွုံရေးကိစ်စတှကေိုလညျး ဆှေးနှေးကွပါတယျ။

ဦးသိနျးထိုကျဦး။ ။ ဟုတျကဲ့ Khemara Sok ကြေးဇူးတငျပါတယျ။ နောကျနေ့တှမှောလညျး အာဆီယံ အစညျးအဝေးနဲ့ ဆကျစပျပွီး နောကျဆုံးရ အခကြျလကျတှေ သိလိုတာတှရှေိရငျ ကနြောျတို့ လှမျးမေးပါရစေ။ ကြေးဇူးပါ။