နယ်စပ်ကိုဖြတ်ကျော်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို တရားမဝင်ဝင်ရောက်လာတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့သတင်းတွေ မီဒီယာတွေမှာ မကြာခဏတွေ့နေရပါတယ်။ မြန်မာအလုပ်သမားတွေ ထိုင်းနိုင်ငံ ထဲ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ရာမှာ ကားမှောက်သေဆုံးတဲ့သတင်းမျိုးတွေလည်း ကြားရတတ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရှားပါးပြီးဝင်ငွေနည်းတဲ့အတွက် အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံမှာ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကြတဲ့မြန်မာအလုပ်သမားတွေဟာ သန်းနဲ့ချီရှိနေ တာပါ။သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကြ တဲ့ ပုံစံကတော့ မျိုးစုံပါပဲ။ တရားဝင်သွားသူရော၊တရားမဝင်သွားသူရော နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ သွားကြတာပါ။
လွတ်လပ်တဲ့အာရှအသံ(RFA)ရဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက်နေ့က သတင်းတစ်ခုမှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားတွေတင်ဆောင်လာတဲ့ လူမှောင်ခိုကားတစ်စီးနဲ့ ထိုင်းဖျော်ဖြေရေးအဖွဲ့တွေတင်ဆောင်လာတဲ့ ကားတစ်စီးတို့ထိုင်းနိုင်ငံ မနော်ရမ်ခရိုင်၊ချိုင်နတ်မြို့မှာ တိုက်မိတဲ့သတင်းကို စိတ်မကောင်းစွာ ကြားရ ပါတယ်။ အလားတူပါပဲဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက် ဗွီအိုအေ(မြန်မာပိုင်း)သတင်းတစ်ပုဒ်မှာလည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ရက်နဲ့ ၂၀ ရက်နေ့တွေက ထိုင်းနိုင်ငံ ပရာကျွတ်ခီရီကန်ပြည်နယ်မှာ ၂၁၈ ဦး၊ဆောင်ခလာပြည် နယ်၊ ဟတ်ခရိုင်တောထဲမှာ ၂၂ ဦး၊ချင်းရိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ၃၀ ဦး၊တာ့ခ်ပြည်နယ်၊တန်ဆောင်ရမ်းမြို့နယ်ထဲမှာ ၃၀ ဦး၊နှစ်ရက်အတွင်းမှာ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာကြတဲ့ မြန်မာ ၃၀၀ ဦး ဖမ်းဆီးခံရတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းစာကြီးကလည်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ၄၃ ယောက်ကို မောင်နဲ့ ဆိုင်ရွတ်ခရိုင် ထဲမှာ အဖမ်းခံရတယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်နေ့ကရေးပါတယ်။ဖမ်းမိတဲ့ ၄၃ ယောက် ထဲမှာ အမျိုး သားက ၁၇ ယောက်၊အမျိုးသမီးက၁၃ ယောက်ပါဝင်ပြီး သူတို့ဟာ ရန်ကုန်၊ပဲခူး၊မော်လမြိုင်နဲ့ ထားဝယ် တို့က လာကြတာဖြစ်တယ်လို့ဖော်ပြထားပါတယ်။သူတို့ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို ဝင်ရောက်နိုင်ဖို့ ဘတ်၁၇,၀၀၀ ကနေ ၂၂,၀၀၀ ထိ ပေးခဲ့ကြရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။အဲဒီသတင်းမှာပဲ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်(၂၀၂၁)နိုဝင်ဘာလနဲ့ ဒီဇင်ဘာ နှစ်လအတွင်းမှာ ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်သူပေါင်း အနည်းဆုံး ၆၈,၀၀၀ ရှိတယ်၊အဲဒီအထဲက အများစုဟာ မြန်မာတွေဖြစ်ကြတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ ဖွံ့ဖြိုးရေးကွန်ရက်က အာဒီဆွမ်ခပ်မောင်ခိုးလ်ကပြောကြောင်းလည်း ရေးသားထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အလုပ်သမားလိုအပ်ချက်ဟာ ကြီးမားလှပါတယ်။စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့
အလုပ်သမားတွေကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ မြန်မာ၊ကမ္ဘောဒီးယား၊လာအိုတို့ကနေ အများဆုံးခေ ါ်ယူ ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ၂၀၂၀ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဘေးစတင်ချိန်မှာ ထိုင်းလုပ်ငန်းရှင်တွေဟာ အလုပ်သမားတွေေ လျှာ့ချခဲ့ပါတယ်။ထိုင်းအစိုးရကလည်း နယ်စပ်တွေကို ပိတ်ထားခဲ့ ပါတယ်။ အလုပ်သမားသစ်တွေေ ခါ်ယူတာကိုလည်း ရပ်ဆိုင်းထားခဲ့ပါတယ်။နယ်စပ်တွေ ပိတ်ထားခဲ့တယ်ဆိုပေမဲ့ ခိုးဝင်တာတွေကတော့ ရှိနေခဲ့တာပါ။ အခုအခါမှာတော့နှေးကွေးသွားတဲ့ ထိုင်းစီးပွားရေးကို ပြန်လည်ကုစားနိုင်ဖို့ မြန်မာနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားက အလုပ်သမားတွေကိုအကန့်အသတ်နဲ့ ပြန်လည်ခေါ်ယူနေပါပြီ။
ဒီအကြောင်းကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်နေ့က ထိုင်းနိုင်ငံကနေ မအေးအေးမာ ပေးပို့တဲ့သတင်းကို ဗွီအိုအေက
ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ လတ်တလော အလုပ်သမားလိုအပ်ချက်ဟာ လုပ်သားဦးရေ ၈ သိန်းလောက်
ရှိတယ်။လောလောဆယ်အလုပ်သမား တစ်သိန်းခွဲကို သုံးလအတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားကနေ
ခေါ်ယူမယ်။မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ခေါ်ယူတဲ့အလုပ်သမားတွေကို ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ဖြစ်တဲ့ ကမ်ချနာ့ဘူရီ၊
တာ့ခ်၊ချင်းရိုင်၊ရနောင်းနယ်စပ်တွေကနေခေါ်ယူမှာဖြစ်တယ်။ဒါပေမဲ့ အိုမီခရွန်ကူးစက်မြန် ကိုဗစ်ပိုးအန္တရာယ်ရှိနေတာကြောင့် ကွာရင်းတင်းတော့တစ်ပတ်ဝင်ရမှာဖြစ်တယ်။ဒီအကြောင်းကို မြန်မာပြည်သားများအရေးပူးတွဲလှုပ်ရှားမူ့ကော်မတီဥက္ကဌ ဦးမိုးကြိုးက အခုလိုပြောကြောင်း မအေးအေးမာရဲ့သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
" ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ် လေးခု ၊ ထိုင်းကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ်လေးခု၊ အဲဒီမှာ ရွှေပြောင်းအလုပ်သမား ၃ သောင်းခေါ်မယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အလုပ်ကြမ်း လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာအလုပ်လုပ်ကိုင်ဖို့ ခေါ်တာဖြစ်တယ်။ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်တာဖြစ်တဲ့အတွက် ဆောက်လုပ်ရေး၊ အိမ်တွင်းမူ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက်ပဲအဓိကထားပြီးခေါ်တာဖြစ်တယ်။ကမ္ဘောဒီးယားလုပ်သားတွေအတွက်တော့ ကိုဗစ်ကွာရမ်တင်းစင်တာ ၁၁ နေရာ မှာ လူ ၁ဝ၃၆ယောက်အတွက် အခန်း ၂၉၁ ခန်းထားမယ်။ မြန်မာအလုပ်သမားတွေအတွက် ကိုဗစ်စင်တာ၆ နေရာထားတယ်။ လူကတော့တစ်ကြိမ်ကို ၃၃၅ ယောက်အတွက် အခန်းကို ၁၈၅ ခန်း ထားရှိပေးမယ်။ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေအတွက်ကတော့ သတင်းကောင်းပေါ့ "
မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဟာနိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်အတော်များများမှာအလုပ်ထွက်လုပ်ကြပါတယ်။အဲဒီလိုလုပ်ကြရာမှာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ၂၀၂၀ စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံပြောင်းရွှေ့လုပ်သားပေါင်း ၃.၇ သန်းရှိတယ်။အဲဒီပြောင်းရွှေ့လုပ်သားတွေထဲက ၇၀ ရာနှုန်းဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာအလုပ်လုပ်ကြတာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ဒါ့အပြင် ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့(IOM )ရဲ့၂၀၁၉ စာရင်းအရ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေရဲ့ နိုင်ငံတွင်းပြန်ပို့ငွေဟာ ၂.၈ ဘီလီယံရှိတယ်။ဒါဟာမြန်မာနိုင်ငံ GDP ရဲ့ ၄ ရာနှုန်းရှိတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေးအခြေအနေဟာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါအကျိုးသက်ရောက်မှုကြောင့် စီးပွားရေးနှေးကွေး
နေပါတယ်။အဲဒီလိုအချိန်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကြောင့် စီးပွားရေးအခြေအနေဟာ ပိုဆိုးသွားခဲ့ရပါတယ်။ပြည်တွင်းမှာအလုပ်အကိုင် ရှားပါး၊အလုပ်လက်မဲ့တွေများလာတာကြောင့် အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံကိုပြောင်းရွှေ့အလုပ်လုပ်သူတွေများလာပါတယ်။ ဒီအခြေအနေကို ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းစာကြီးက ဇန်နဝါရီ ၆ရက်နေ့က အခုလိုခေါင်းစဉ်ပေးရေးပါတယ်။"မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းလိုက်တာဟာ ဆင်းရဲမွဲတေမှုကို မီးထိုးပေးလိုက်ရာရောက်ပြီး သောင်းနဲ့ချီတဲ့ လူတွေ ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို တွန်းပို့လိုက်ပါတယ်"တဲ့။ အဲဒီသတင်းဆောင်းပါးထဲမှာပဲ နှစ်ရက်တာခရီးလမ်းလျှောက်ပြီးလောလောဆယ်ထိုင်းနိုင်ငံကို မိသားစုနဲ့အတူ ရောက်ရှိ
လာတဲ့ ၄၅ နှစ်အရွယ် ကိုမျိုးချစ်ကိုမေးမြန်းထားပါတယ်။ကိုမျိုးချစ်က ကျွန်တော့်မြို့မှာ ကျွန်တော့် မနေချင်
တော့ဘူး။ဈေးနှုန်းတွေကလည်း အရမ်းတက်နေတယ်။ဒါကြောင့်ထွက်လာခဲ့တာ ပါ။ဝင်ငွေရဖို့ဒီကိုလာခဲ့တာ ပါ။ပြီးတော့ကျွန်တော့ကလေးတွေရဲ့ အနာဂတ်တွက် ထွက်လာခဲ့တာပါလို့ပြော ပါတယ်။ ဒါဟာမြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လူမှုဘဝနဲ့ စီးပွားရေးအခြေအနေ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ထင်ဟတ်နေတယ်လို့ ဆိုရမှာ ဖြစ်ကြောင်းပါခင်ဗျား။
-------------------------------------------
ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားပွသနာမြားက ညှှနျပွနသေော မွနျမာ့စီးပှားရေး
နယျစပျကိုဖွတျကြောျပွီး ထိုငျးနိုငျငံဘကျကို တရားမဝငျဝငျရောကျလာတဲ့ မွနျမာအလုပျသမားတှေ ဖမျးဆီးခံရတဲ့သတငျးတှေ မီဒီယာတှမှော မကွာခဏတှေ့နရေပါတယျ။ မွနျမာအလုပျသမားတှေ ထိုငျးနိုငျငံ ထဲ တရားမဝငျ ဝငျရောကျရာမှာ ကားမှောကျသဆေုံးတဲ့ သတငျးမြိုးတှလေညျး ကွားရတတျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးရှား ပါးပွီးဝငျငှနေညျးတဲ့အတှကျ အိမျနီးခငြျးထိုငျးနိုငျငံမှာ သှားရောကျအလုပျလုပျကွတဲ့မွနျမာအလုပျသမားတှဟော သနျးနဲ့ခြီရှိနေ တာပါ။သှားရောကျအလုပျလုပျကွ တဲ့ ပုံစံကတော့ မြိုးစုံပါပဲ။ တရားဝငျသှားသူရော၊တရားမဝငျသှားသူရော နညျးလမျးပေါငျးစုံနဲ့ သှားကွတာပါ။
လှတျလပျတဲ့အာရှအသံ(RFA)ရဲ့ ဖဖေောျဝါရီ ၁၉ ရကျနေ့က သတငျးတဈခုမှာ မွနျမာရှှေ့ပွောငျး လုပျသားတှတေငျဆောငျလာတဲ့ လူမှောငျခိုကားတဈစီးနဲ့ ထိုငျးဖြောျဖွရေေးအဖှဲ့တှတေငျဆောငျလာတဲ့ ကားတဈစီးတို့ထိုငျးနိုငျငံ မနောျရမျခရိုငျ၊ခြိုငျနတျမွို့မှာ တိုကျမိတဲ့သတငျးကို စိတျမကောငျးစှာ ကွားရ ပါတယျ။ အလားတူပါပဲဖဖေောျဝါရီ ၁၉ ရကျ ဗှီအိုအေ(မွနျမာပိုငျး)သတငျးတဈပုဒျမှာလညျး ဖဖေောျဝါရီ ၁၉ရကျနဲ့ ၂၀ ရကျနေ့တှကေ ထိုငျးနိုငျငံ ပရာကြှတျခီရီကနျပွညျနယျမှာ ၂၁၈ ဦး၊ဆောငျခလာပွညျ နယျ၊ ဟတျခရိုငျတောထဲမှာ ၂၂ ဦး၊ခငြျးရိုငျပွညျနယျထဲမှာ ၃၀ ဦး၊တာ့ချပွညျနယျ၊တနျဆောငျရမျးမွို့နယျထဲမှာ ၃၀ ဦး၊နှဈရကျအတှငျးမှာ တရားမဝငျ ဝငျရောကျလာကွတဲ့ မွနျမာ ၃၀၀ ဦး ဖမျးဆီးခံရတယျလို့ ဖောျပွထားပါတယျ။
ဘနျကောကျပို့ဈသတငျးစာကွီးကလညျး မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသား ၄၃ ယောကျကို မောငျနဲ့ ဆိုငျရှတျခရိုငျ ထဲမှာ အဖမျးခံရတယျလို့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီလ ၈ ရကျနေ့ကရေးပါတယျ။ဖမျးမိတဲ့ ၄၃ ယောကျ ထဲမှာ အမြိုး သားက ၁၇ ယောကျ၊အမြိုးသမီးက၁၃ ယောကျပါဝငျပွီး သူတို့ဟာ ရနျကုနျ၊ပဲခူး၊မောျလမွိုငျနဲ့ ထားဝယျ တို့က လာကွတာဖွဈတယျလို့ဖောျပွထားပါတယျ။သူတို့ဟာ ထိုငျးနိုငျငံထဲကို ဝငျရောကျနိုငျဖို့ ဘတျ၁၇,၀၀၀ ကနေ ၂၂,၀၀၀ ထိ ပေးခဲ့ကွရတယျလို့ဆိုပါတယျ။အဲဒီသတငျးမှာပဲ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ(၂၀၂၁)နိုဝငျဘာလနဲ့ ဒီဇငျဘာ နှဈလအတှငျးမှာ ထိုငျးနိုငျငံထဲကို နယျစပျဖွတျကြောျဝငျရောကျသူပေါငျး အနညျးဆုံး ၆၈,၀၀၀ ရှိတယျ၊အဲဒီအထဲက အမြားစုဟာ မွနျမာတှဖွေဈကွတယျလို့ ထိုငျးနိုငျငံ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားမြား ဖှံ့ဖွိုးရေးကှနျရကျက အာဒီဆှမျခပျမောငျခိုးလျကပွောကွောငျး လညျး ရေးသားထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ အလုပျသမားလိုအပျခကြျဟာ ကွီးမားလှပါတယျ။စီးပှားရေးလုပျငနျးတှအေတှကျ လိုအပျတဲ့
အလုပျသမားတှကေို အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှဖွေဈတဲ့ မွနျမာ၊ကမ်ဘောဒီးယား၊လာအိုတို့ကနေ အမြားဆုံးခေ ါျယူ ပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ၂၀၂၀ ကိုဗဈကပျရောဂါဘေးစတငျခြိနျမှာ ထိုငျးလုပျငနျးရှငျတှဟော အလုပျသမားတှေေ လြှာ့ခခြဲ့ပါတယျ။ထိုငျးအစိုးရကလညျး နယျစပျတှကေို ပိတျထားခဲ့ ပါတယျ။ အလုပျသမားသဈတှေေ ခါျယူတာကိုလညျး ရပျဆိုငျးထားခဲ့ပါတယျ။နယျစပျတှေ ပိတျထားခဲ့တယျဆိုပမေဲ့ ခိုးဝငျတာတှကေတော့ ရှိနခေဲ့တာပါ။ အခုအခါမှာတော့နှေးကှေးသှားတဲ့ ထိုငျးစီးပှားရေးကို ပွနျလညျကုစားနိုငျဖို့ မွနျမာနဲ့ ကမ်ဘောဒီးယားက အလုပျသမားတှကေိုအကန့ျအသတျနဲ့ ပွနျလညျခေါျယူနပေါပွီ။
ဒီအကွောငျးကို ဖဖေောျဝါရီ ၂၂ ရကျနေ့က ထိုငျးနိုငျငံကနေ မအေးအေးမာ ပေးပို့တဲ့သတငျးကို ဗှီအိုအကေ
ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ လတျတလော အလုပျသမားလိုအပျခကြျဟာ လုပျသားဦးရေ ၈ သိနျးလောကျ
ရှိတယျ။လောလောဆယျအလုပျသမား တဈသိနျးခှဲကို သုံးလအတှငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ကမ်ဘောဒီးယားကနေ
ခေါျယူမယျ။မွနျမာနိုငျငံဘကျက ခေါျယူတဲ့အလုပျသမားတှကေို ထိုငျး-မွနျမာနယျစပျဖွဈတဲ့ ကမျခနြာ့ဘူရီ၊
တာ့ချ၊ခငြျးရိုငျ၊ရနောငျးနယျစပျတှကေနခေေါျယူမှာဖွဈတယျ။ဒါပမေဲ့ အိုမီခရှနျကူးစကျမွနျ ကိုဗဈပိုးအန်တရာယျရှိနတောကွောင့ျ ကှာရငျးတငျးတော့တဈပတျဝငျရမှာဖွဈတယျ။ဒီအကွောငျးကို မွနျမာပွညျသားမြားအရေးပူးတှဲလှုပျရှားမူ့ကောျမတီဥက်ကဌ ဦးမိုးကွိုးက အခုလိုပွောကွောငျး မအေးအေးမာရဲ့သတငျးမှာဖောျပွထားပါတယျ။
" ထိုငျးမွနျမာနယျစပျ လေးခု ၊ ထိုငျးကမ်ဘောဒီးယားနယျစပျလေးခု၊ အဲဒီမှာ ရှှပွေောငျးအလုပျသမား ၃ သောငျးခေါျမယျ။ ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ အလုပျကွမျး လုပျငနျးခှငျတှမှောအလုပျလုပျကိုငျဖို့ ခေါျတာဖွဈတယျ။ နယျစပျဒသေတှမှော အလုပျလုပျဖို့ ရညျရှယျတာဖွဈတဲ့အတှကျ ဆောကျလုပျရေး၊ အိမျတှငျးမူ စိုကျပြိုးရေးလုပျငနျးတှအေတှကျပဲအဓိကထားပွီးခေါျတာဖွဈတယျ။ကမ်ဘောဒီးယားလုပျသားတှအေတှကျတော့ ကိုဗဈကှာရမျတငျးစငျတာ ၁၁ နရော မှာ လူ ၁ဝ၃၆ယောကျအတှကျ အခနျး ၂၉၁ ခနျးထားမယျ။ မွနျမာအလုပျသမားတှအေတှကျ ကိုဗဈစငျတာ၆ နရောထားတယျ။ လူကတော့တဈကွိမျကို ၃၃၅ ယောကျအတှကျ အခနျးကို ၁၈၅ ခနျး ထားရှိပေးမယျ။ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှအေတှကျကတော့ သတငျးကောငျးပေါ့ "
မွနျမာနိုငျငံသားတှဟောနိုငျငံခွားတိုငျးပွညျအတောျမြားမြားမှာအလုပျထှကျလုပျကွပါတယျ။အဲဒီလိုလုပျကွရာမှာ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံဖွဈတဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ အမြားဆုံးဖွဈပါတယျ။ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ၂၀၂၀ စာရငျးအရ မွနျမာနိုငျငံပွောငျးရှှေ့လုပျသားပေါငျး ၃.၇ သနျးရှိတယျ။အဲဒီပွောငျးရှှေ့လုပျသားတှထေဲက ၇၀ ရာနှုနျးဟာ ထိုငျးနိုငျငံမှာအလုပျလုပျကွတာဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ဒါ့အပွငျ ပွောငျးရှှေ့နထေိုငျရေးဆိုငျရာ နိုငျငံတကာအဖှဲ့(IOM )ရဲ့၂၀၁၉ စာရငျးအရ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှရေဲ့ နိုငျငံတှငျးပွနျပို့ငှဟော ၂.၈ ဘီလီယံရှိတယျ။ဒါဟာမွနျမာနိုငျငံ GDP ရဲ့ ၄ ရာနှုနျးရှိတယျလို့ ဖောျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံရဲ့စီးပှားရေးအခွအေနဟော ကိုဗဈကပျရောဂါအကြိုးသကျရောကျမှုကွောင့ျ စီးပှားရေးနှေးကှေး
နပေါတယျ။အဲဒီလိုအခြိနျမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကွောင့ျ စီးပှားရေးအခွအေနဟော ပိုဆိုးသှားခဲ့ရပါတယျ။ပွညျတှငျးမှာအလုပျအကိုငျ ရှားပါး၊အလုပျလကျမဲ့တှမြေားလာတာကွောင့ျ အိမျနီးခငြျးထိုငျးနိုငျငံကိုပွောငျးရှှေ့အလုပျလုပျသူတှမြေားလာပါတယျ။ ဒီအခွအေနကေို ဘနျကောကျပို့ဈသတငျးစာကွီးက ဇနျနဝါရီ ၆ရကျနေ့က အခုလိုခေါငျးစဉျပေးရေးပါတယျ။"မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျကအာဏာသိမျးလိုကျတာဟာ ဆငျးရဲမှဲတမှေုကို မီးထိုးပေးလိုကျရာရောကျပွီး သောငျးနဲ့ခြီတဲ့ လူတှေ ထိုငျးနိုငျငံထဲကို တှနျးပို့လိုကျပါတယျ"တဲ့။ အဲဒီသတငျးဆောငျးပါးထဲမှာပဲ နှဈရကျတာခရီးလမျးလြှောကျပွီးလောလောဆယျထိုငျးနိုငျငံကို မိသားစုနဲ့အတူ ရောကျရှိ
လာတဲ့ ၄၅ နှဈအရှယျ ကိုမြိုးခစြျကိုမေးမွနျးထားပါတယျ။ကိုမြိုးခစြျက ကြှနျတော့ျမွို့မှာ ကြှနျတော့ျ မနခေငြျ
တော့ဘူး။ဈေးနှုနျးတှကေလညျး အရမျးတကျနတေယျ။ဒါကွောင့ျထှကျလာခဲ့တာ ပါ။ဝငျငှရေဖို့ဒီကိုလာခဲ့တာ ပါ။ပွီးတော့ကြှနျတော့ကလေးတှရေဲ့ အနာဂတျတှကျ ထှကျလာခဲ့တာပါလို့ပွော ပါတယျ။ ဒါဟာမွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ လကျရှိဖွဈပေါျနတေဲ့ လူမှုဘဝနဲ့ စီးပှားရေးအခွအေနေ တဈစိတျတဈပိုငျးကို ထငျဟတျနတေယျလို့ ဆိုရမှာ ဖွဈကွောငျးပါခငျဗြား။