မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေးဆန္ဒပြမှုတွေ အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခံရချိန်မှာ ဆန္ဒပြမှုအားကောင်းတဲ့ မုံရွာမြို့မှာလည်း အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲတာကြောင့် ထိခိုက် ဒဏ်ရာရမှုတွေ အတော်များများရှိနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် အိမ့်သန္တာထွန်း စုံစမ်းမေးမြန်း တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မုံရွာမြို့ အေးသာယာရပ်ကွက် ပြဿဒ်ကျောင်းမှာ ဆန္ဒပြကျောင်းသား၊ ဆရာဆရာမတွေနဲ့ အင်ဂျင်နီယာတွေနဲ့ ပြည်သူအချို့ကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် အင်အား ၅၀၀ ခန့်က ဒီနေ့မနက်ပိုင်းမှာ ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခဲ့ပါတယ်။ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေက အဲ့ဒီနေရာမှာစုဝေးပိတ်ဆို့ပြီး ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွတ်ဖို့ ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ် ဆန္ဒပြတောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ဖမ်းဆီးထားတဲ့သူတွေကို အပြင်ခေါ်ထုတ်မသွားနိုင်စေဖို့ ပိတ်ဆိုထားတဲ့ ပြည်သူတွေကို လူစုခွဲဖို့အတွက် ရာဘာကျည်တွေ မီးခိုးဗုံးတွေ ပစ်ဖောက်ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ အဲ့ဒီနေရာမှာ ရှိနေခဲ့တဲ့ ဆန္ဒပြသူ အမျိုုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“အဲ့ဒီဘုန်းကြီးကျောင်းက သပိတ်ကြောင်းရဲ့ စုရပ်။ အဲ့ဒီဘုန်းကြီးကျောင်းမှာပဲ မနက်တိုင်း ၉ နာရီဆိုစုတာ၊ သူတို့က အဲ့ဒီစုရပ်ကို လာဝိုင်းလိုက်တဲ့သဘော။ တခြာ သူတွေအများကြီးမလာခင်မှာ အဲ့မှာ သပိတ်ခေါင်းဆောင်တွေရှိတယ်၊ ဆရာဆရာမတွေရောက်နေတယ်။ အဲ့ဒီအချိန်မှာ သူတို့က စုရပ်ကို ဝိုင်းလိုက်တာ။ စုရပ်ကိုဝိုင်းလိုက်တော့ အထဲမှာ ပိတ်မိသွားသူဆချို့က အဖမ်းခံရတယ်၊ ပိတ်မိသွားတယ်၊ ဘယ်လိုမှထွက်လို့မရဘူး။ ဆရာဆရာမတွေ ကျောင်းသားတွေကိုလည်း ရိုက်တယ်လို့ကြားတယ်။ ထွက်လို့မရတဲ့အချိန်မှာ လူတွေက ပုံမှန်သပိတ်ကြောင်း ၉ နာရီထွက်မယ့်အချိန်မှာ မထွက်နိုင်ဘူး။ အထဲထဲမှာ စုရပ်ကို ဝိုင်းထားလိုက်တော့ အဲ့ဒီမှာ အပြင်က လူတွေက သူတို့ကို ပြန်ဝိုင်းထားတယ်။ မနက်ကတည်းက တောက်လျောက် ထိုင်နေတယ်။ ထိုင်ပြီးတော့ ဝိုင်းထားတဲ့ဟာကိုမှ သေနတ်နဲ့ ဖောက်တယ်၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးလည်း ခွဲတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် လူစုကတော့ ကွဲသွားပြီ။”
နေ့လည် ၂ နာရီခွဲ ဝန်းကျင်လောက်မှာ ဗကသ အလံထောင်ပြီးတော့ ကျောင်းသားတွေဦးဆောင်ပြီး မြို့ကို လှည့်ပတ်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က ဆန္ဒပြသူတွေကို ဖြိုခွဲဖို့လာခဲ့ပေမယ့် လမ်းတွေကို ဝင်မရအောင် တားဆီးပိတ်ဆို့ထားတာကြောင့် ညနေမှာတော့ ကျောင်းသားတွေနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့ခဲ့တာမရှိခဲ့ဘူးလို့ ဆန္ဒပြပွဲ ဦးဆောင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ တမြို့လုံးကို ပတ်လိုက်တယ်။ ပတ်ပြီးတော့ ကျောက္ကာလမ်းနဲ့ ပြည်ထောင်စုလမ်းမှာ ဟောပြောပွဲကျင်းပတဲ့အခါ သူတို့က မနခ က စစ်ကား ၁၀ စီးထွက် လာတယ်လို့ ကြားပါတယ်ဗျ။ သို့သော်လည်း ကျနော်တို့က ဟောပြောပွဲက အဲ့နားမှာ တစ်နာရီကျော်ကြာသွားပြီ။ ပြီးတော့ အဲ့နားကနေ လူစုခွဲပြန်လာတယ်။ ပြန်လာပြီး ၁၅ မိနစ် မိနစ် ၂၀ လောက်နေမှ စစ်ကားတွေ ရာက်လာတယ်။ သူတို့ဘာမှ မတတ်နိုင်လိုက်ဘူး၊ ပြည်သူတွေကလည်း စစ်ကြောင်းမှာလည်း နှစ်ထောင် သုံးထောင်လောက်တော့ ပါမှာပေါ့နှော်။ ကျန်တဲ့နေရာတွေမှာလည်း ပြည်သူတွေက ဝန်းရံထားတယ်။ ကျွန်တော့်အထင် ၅၀၀၀ လောက်ရှိမယ် ပြည်သူတွေက ထပ်ပြီးတော့ ပေါင်းပြီး ပါလာကြတယ်။”
မုံရွာမြို့မှာ ဒီနေ့က ဆန္ဒပြမှုမှာ ဖမ်းခံရသူက ၁၅၀ လောက်ရှိမယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲဦးဆောင်သူတွေက ဆိုပါတယ်။
ဒီနေ့ အစောပိုင်းမှာပဲ မုံရွာမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲလို့ အမျိုးသားတစ်ဦးနဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦး သေနတ်ထိမှန်ခဲ့ပါတယ်။ သေနတ်ထိမှန်တဲ့ အမျိုးသမီးကတော့ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ပြဿဒ်ကျောင်းအတွင်းမှာပဲ သွေးထွက်လွန်ပြီး သေဆုံးသွားပြီဆိုတဲ့သတင်းတွေ ထွက်နေပေမယ့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ဘယ်ကို ဖမ်ဆီးခေါ်ဆောင်သွားသလဲဆိုတာကို စုံးစမ်းနေဆဲဖြစ်ပြီး သေဆုံးတယ်ဆိုတာကို ခုထိ အတည်မပြုနိုင်သေးဘူးလို့ ဆန္ဒပြခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“PhD ဒေါက်တာ ဆရာမလေးပါ။ သူ့ကိုဆုံးတယ်လို့ အတည်ပြုလို့တော့ မရသေးဘူးဗျ။ ဆေးရုံကြီးမှာလည်း မရှိဘူး။ တခြားသူတွေကို ထားတဲ့နေရာတွေမှာလည်း မရှိဘူးဗျ။ အဲ့ဒါကို ခုထိတော့ အတည်မပြုရသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် ဆုံးတယ်လို့တော့ ပြောနေကြတယ်ပေ့ါနှော်။ ကျနော်တို့လည်း အဲ့ဒါကို လိုက်ပြီးတော့ စုံစမ်းနေပါတယ်။ ဒဏ်ရာရတဲ့ အမျိုးသားကိုတော့ ဘုန်းကြီးကိုယ်တိုင်က Request လုပ်ပြီးတော့ ဆေးရုံတင်ထားတာတော့ ရှိပါတယ်။ ဒီ ပစ်ခတ်တာကတော့ ရာဘာကျည်လို့ပြောပေမယ့်လည်း ဆရာမလေးရဲ့သတင်းကတော့ ပျောက်နေတယ်ဗျ။ ကျနော်တို့အရပ်ဖက်အဖွဲ့တွေရော၊ နာကူတွေရော ပေါင်းပြီးတော့ စုံစမ်းနေပါတယ်။ ခုအချိန်ထိတော့ တိတိကျကျ အဖြေမရသေးဘူးဗျ။”
အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနာချုပ်ကနေ တပ်တွေ မုံရွာမြို့ထဲကို လာမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကြောင့် ကားတွေဝင်မရအောင် မုံရွာမြို့လမ်းတွေကို ပိတ်ဆိုထားကြပေမယ့် အဲ့ဒီ အတားအဆီးတွေကို ဖယ်ရှားပြီး ရဲကားနဲ့ အချုပ်ကားတွေက မုံရွာမြို့ထဲက ထွက်သွားတယ်လို့ပြောပါတယ်။ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကို အနောက်မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်မှာ ဖမ်းဆီးထားတယ်လို့ ဆန္ဒပြကျောင်းသားခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
ညနေပိုင်းမှာတော့ ဖမ်းဆီးထားသူတွေထဲက ကျောင်းဆရာမအယောက် ၄၀ လောက်ကို နောက်ထပ် ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ မပါဝင်ဘူးဆိုတဲ့စာမှာ လက်မှတ်ထိုးခိုင်းပြီး ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
ဒီလို ဖမ်းဆီးမှုတွေကြောင့် ဆန္ဒပြတာတွေကတော့ ရပ်တန့်သွားမှာမဟုတ်ဘဲ ပိုပြီး အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်ကြမှာဖြစ်တယ်လို့ ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်တွေက ပြောပါတယ်ရှင်။
Your browser doesn’t support HTML5
Unicode
မုံရှာဆန်ဒပွမှုအကွမျးဖကျနှိမျနငျးခံရ ထိခိုကျဒဏျရာရမှုရှိ
မွနျမာနိုငျငံအနှံ့ စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျရေးဆန်ဒပွမှုတှေ အကွမျးဖကျနှိမျနငျးခံရခြိနျမှာ ဆန်ဒပွမှုအားကောငျးတဲ့ မုံရှာမွို့မှာလညျး အကွမျးဖကျဖွိုခှဲတာကွောင့ျ ထိခိုကျ ဒဏျရာရမှုတှေ အတောျမြားမြားရှိနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ အိမ့ျသန်တာထှနျး စုံစမျးမေးမွနျး တငျဆကျပေးထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး၊ မုံရှာမွို့ အေးသာယာရပျကှကျ ပွူဒျကြောငျးမှာ ဆန်ဒပွကြောငျးသား၊ ဆရာဆရာမတှနေဲ့ အငျဂငြျနီယာတှနေဲ့ ပွညျသူအခြို့ကို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျ အငျအား ၅၀၀ ခန့ျက ဒီနေ့မနကျပိုငျးမှာ ဝငျရောကျဖမျးဆီးခဲ့ပါတယျ။ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံပွညျသူတှကေ အဲ့ဒီနရောမှာစုဝေးပိတျဆို့ပွီး ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှတျဖို့ ထိုငျသပိတျပွုလုပျ ဆန်ဒပွတောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။
လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှေ ဖမျးဆီးထားတဲ့သူတှကေို အပွငျခေါျထုတျမသှားနိုငျစဖေို့ ပိတျဆိုထားတဲ့ ပွညျသူတှကေို လူစုခှဲဖို့အတှကျ ရာဘာကညြျတှေ မီးခိုးဗုံးတှေ ပဈဖောကျခဲ့တာဖွဈတယျလို့ အဲ့ဒီနရောမှာ ရှိနခေဲ့တဲ့ ဆန်ဒပွသူ အမြိုးသမီးတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“အဲ့ဒီဘုနျးကွီးကြောငျးက သပိတျကွောငျးရဲ့ စုရပျ။ အဲ့ဒီဘုနျးကွီးကြောငျးမှာပဲ မနကျတိုငျး ၉ နာရီဆိုစုတာ၊ သူတို့က အဲ့ဒီစုရပျကို လာဝိုငျးလိုကျတဲ့သဘော။ တခွာ သူတှအေမြားကွီးမလာခငျမှာ အဲ့မှာ သပိတျခေါငျးဆောငျတှရှေိတယျ၊ ဆရာဆရာမတှရေောကျနတေယျ။ အဲ့ဒီအခြိနျမှာ သူတို့က စုရပျကို ဝိုငျးလိုကျတာ။ စုရပျကိုဝိုငျးလိုကျတော့ အထဲမှာ ပိတျမိသှားသူဆခြို့က အဖမျးခံရတယျ၊ ပိတျမိသှားတယျ၊ ဘယျလိုမှထှကျလို့မရဘူး။ ဆရာဆရာမတှေ ကြောငျးသားတှကေိုလညျး ရိုကျတယျလို့ကွားတယျ။ ထှကျလို့မရတဲ့အခြိနျမှာ လူတှကေ ပုံမှနျသပိတျကွောငျး ၉ နာရီထှကျမယ့ျအခြိနျမှာ မထှကျနိုငျဘူး။ အထဲထဲမှာ စုရပျကို ဝိုငျးထားလိုကျတော့ အဲ့ဒီမှာ အပွငျက လူတှကေ သူတို့ကို ပွနျဝိုငျးထားတယျ။ မနကျကတညျးက တောကျလြောကျ ထိုငျနတေယျ။ ထိုငျပွီးတော့ ဝိုငျးထားတဲ့ဟာကိုမှ သနေတျနဲ့ ဖောကျတယျ၊ မကြျရညျယိုဗုံးလညျး ခှဲတယျ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ လူစုကတော့ ကှဲသှားပွီ။”
နေ့လညျ ၂ နာရီခှဲ ဝနျးကငြျလောကျမှာ ဗကသ အလံထောငျပွီးတော့ ကြောငျးသားတှေဦးဆောငျပွီး မွို့ကို လှည့ျပတျဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ အနောကျမွောကျတိုငျးစဈဌာနခြုပျက ဆန်ဒပွသူတှကေို ဖွိုခှဲဖို့လာခဲ့ပမေယ့ျ လမျးတှကေို ဝငျမရအောငျ တားဆီးပိတျဆို့ထားတာကွောင့ျ ညနမှောတော့ ကြောငျးသားတှနေဲ့ ထိပျတိုကျတှေ့ခဲ့တာမရှိခဲ့ဘူးလို့ ဆန်ဒပွပှဲ ဦးဆောငျသူတဦးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ တမွို့လုံးကို ပတျလိုကျတယျ။ ပတျပွီးတော့ ကြောက်ကာလမျးနဲ့ ပွညျထောငျစုလမျးမှာ ဟောပွောပှဲကငြျးပတဲ့အခါ သူတို့က မနခ က စဈကား ၁၀ စီးထှကျ လာတယျလို့ ကွားပါတယျဗြ။ သို့သောျလညျး ကနြောျတို့က ဟောပွောပှဲက အဲ့နားမှာ တဈနာရီကြောျကွာသှားပွီ။ ပွီးတော့ အဲ့နားကနေ လူစုခှဲပွနျလာတယျ။ ပွနျလာပွီး ၁၅ မိနဈ မိနဈ ၂၀ လောကျနမှေ စဈကားတှေ ရာကျလာတယျ။ သူတို့ဘာမှ မတတျနိုငျလိုကျဘူး၊ ပွညျသူတှကေလညျး စဈကွောငျးမှာလညျး နှဈထောငျ သုံးထောငျလောကျတော့ ပါမှာပေါ့နှောျ။ ကနြျတဲ့နရောတှမှောလညျး ပွညျသူတှကေ ဝနျးရံထားတယျ။ ကြှနျတော့ျအထငျ ၅၀၀၀ လောကျရှိမယျ ပွညျသူတှကေ ထပျပွီးတော့ ပေါငျးပွီး ပါလာကွတယျ။”
မုံရှာမွို့မှာ ဒီနေ့က ဆန်ဒပွမှုမှာ ဖမျးခံရသူက ၁၅၀ လောကျရှိမယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲဦးဆောငျသူတှကေ ဆိုပါတယျ။
ဒီနေ့ အစောပိုငျးမှာပဲ မုံရှာမှာ ရဲတပျဖှဲ့က ပဈခတျဖွိုခှဲလို့ အမြိုးသားတဈဦးနဲ့ အမြိုးသမီးတဈဦး သနေတျထိမှနျခဲ့ပါတယျ။ သနေတျထိမှနျတဲ့ အမြိုးသမီးကတော့ ဖမျးဆီးထားတဲ့ ပွူဒျကြောငျးအတှငျးမှာပဲ သှေးထှကျလှနျပွီး သဆေုံးသှားပွီဆိုတဲ့သတငျးတှေ ထှကျနပေမေယ့ျ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ ဘယျကို ဖမျဆီးခေါျဆောငျသှားသလဲဆိုတာကို စုံးစမျးနဆေဲဖွဈပွီး သဆေုံးတယျဆိုတာကို ခုထိ အတညျမပွုနိုငျသေးဘူးလို့ ဆန်ဒပွခေါငျးဆောငျတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“PhD ဒေါကျတာ ဆရာမလေးပါ။ သူ့ကိုဆုံးတယျလို့ အတညျပွုလို့တော့ မရသေးဘူးဗြ။ ဆေးရုံကွီးမှာလညျး မရှိဘူး။ တခွားသူတှကေို ထားတဲ့နရောတှမှောလညျး မရှိဘူးဗြ။ အဲ့ဒါကို ခုထိတော့ အတညျမပွုရသေးဘူး။ ဒါပမေယ့ျ ဆုံးတယျလို့တော့ ပွောနကွေတယျပေ့ါနှောျ။ ကနြောျတို့လညျး အဲ့ဒါကို လိုကျပွီးတော့ စုံစမျးနပေါတယျ။ ဒဏျရာရတဲ့ အမြိုးသားကိုတော့ ဘုနျးကွီးကိုယျတိုငျက Request လုပျပွီးတော့ ဆေးရုံတငျထားတာတော့ ရှိပါတယျ။ ဒီ ပဈခတျတာကတော့ ရာဘာကညြျလို့ပွောပမေယ့ျလညျး ဆရာမလေးရဲ့သတငျးကတော့ ပြောကျနတေယျဗြ။ ကနြောျတို့အရပျဖကျအဖှဲ့တှရေော၊ နာကူတှရေော ပေါငျးပွီးတော့ စုံစမျးနပေါတယျ။ ခုအခြိနျထိတော့ တိတိကကြြ အဖွမေရသေးဘူးဗြ။”
အနောကျမွောကျတိုငျးစဈဌာနာခြုပျကနေ တပျတှေ မုံရှာမွို့ထဲကို လာမယျဆိုတဲ့ သတငျးကွောင့ျ ကားတှဝေငျမရအောငျ မုံရှာမွို့လမျးတှကေို ပိတျဆိုထားကွပမေယ့ျ အဲ့ဒီ အတားအဆီးတှကေို ဖယျရှားပွီး ရဲကားနဲ့ အခြုပျကားတှကေ မုံရှာမွို့ထဲက ထှကျသှားတယျလို့ပွောပါတယျ။ ဖမျးဆီးထားတဲ့ ဆန်ဒပွသူတှကေို အနောကျမွောကျတိုငျး စဈဌာနခြုပျမှာ ဖမျးဆီးထားတယျလို့ ဆန်ဒပွကြောငျးသားခေါငျးဆောငျတဈဦးက ပွောပါတယျ။
ညနပေိုငျးမှာတော့ ဖမျးဆီးထားသူတှထေဲက ကြောငျးဆရာမအယောကျ ၄၀ လောကျကို နောကျထပျ ဆန်ဒပွပှဲတှမှော မပါဝငျဘူးဆိုတဲ့စာမှာ လကျမှတျထိုးခိုငျးပွီး ပွနျလှှတျပေးခဲ့ပါတယျ။
ဒီလို ဖမျးဆီးမှုတှကွေောင့ျ ဆန်ဒပွတာတှကေတော့ ရပျတန့ျသှားမှာမဟုတျဘဲ ပိုပွီး အရှိနျမွှင့ျဆောငျရှကျကွမှာဖွဈတယျလို့ ကြောငျးသားခေါငျးဆောငျတှကေ ပွောပါတယျရှငျ။
#MyanmarMilitaryCoup #MyanmarProtest #MonywaProtest #WhatIsHappeningInMyanamr #VOABurmese