စက်သုံးဆီဆိုင်အများစု အလုံအလောက်ရောင်းချဖို့ အခက်ကြုံနေဆဲ

[[Zawgyi/Unicode]]

စက်သုံးဆီဆိုင်တွေမှာ ဆီကို လိုသလောက်ဝယ်လို့ရနေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီက အင်္ဂါနေ့ညနေပိုင်းက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပေမယ့် မြို့ကြီးတွေက ဆီဆိုင်အများစုမှာ အကန့်အသတ်နဲ့ပဲ ရောင်းချနေတုန်းဖြစ်ပါတယ်။ ဓာတ်ဆီဈေးကလည်း သင်္ကြန်နောက်ပိုင်းမှာ တလီတာကို ပျမ်းမျှကျပ် ၂,၀၀၀ ဝန်းကျင်ပေးဝယ်နေရပြီး တက္ကစီယာဉ်မောင်းတွေလို နေ့တိုင်း ဆီဝယ်ယူနေရတဲ့သူတွေအဖို့ အခက်အခဲတွေ ရှိနေပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုသားညွန့်ဦးက တင်ပြပေးထားပါတယ်။

နေ့စဉ်သုံး စက်သုံးဆီဝယ်ယူမှု အကျပ်အတည်းဖြစ်လာတဲ့နောက် ပြည်တွင်းမှာ စက်သုံးဆီအလုံအလောက်ရှိပြီး ပြတ်လပ်မှုလုံးဝမဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ စစ်ကောင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဆီဆိုင်တွေကလည်း လိုသလောက်ရောင်းချပေးမယ်လို့ စာတွေ အသီးသီးထုတ်ပြန်ခဲ့ပေမယ့် ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးအပါအဝင် မြို့ကြီးတွေက စက်သုံးဆီဆိုင်တချို့မှာ ဒီနေ့အထိ အကန့်အသတ်နဲ့ ရောင်းချနေရတုန်း ဖြစ်ပါတယ်။ မနက်ပိုင်းတုန်းက စက်သုံးဆီဆိုင်တချို့ လိုသလောက်ရောင်းချပေးခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်း ဆီပြတ်ပြီး ဆိုင်ပိတ်သွားတာတွေရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရန်ကုန်က တချို့ဆိုင်တွေမှာတော့ ဆီလက်ကျန်မရှိလို့ မရောင်းပေးတဲ့ဆိုင်တွေ ရှိတယ်လို့ ဆီငါးသောင်းဖိုးရဖို့ ဆိုင်သုံးလေးဆိုင်မှာ လှည့်ပတ်ဝယ်ခဲ့တဲ့ တက္ကစီ ယာဉ်မောင်းတဦးက ပြောပါတယ်။

"ကျနော်ကိုယ်တိုင် တညင်းကုန်းအကျော်က ဂတ်စ်ဆိုင်ရှေ့ကဆိုင်မှာ သွားထည့် တယ်။ မယုံလို့ဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့သွားထည့်တယ်။ ထည့်တဲ့အချိန်မှာ 92 နဲ့ 95 ဆိုရင် မရပါဘူးဆိုပြီး ကုန်သွားပါပြီ၊ ဒီအတိုင်းပြောလိုက်တယ်။ ၁၂ နာရီ ၁၅ မိနစ်ကပါ။ ကားနည်းတဲ့ဆိုင်မှန်သမျှ ကျနော်တို့ ဝင်ထိုးရတယ်။ ကျနော်တို့ကားတွေကျ အခက်အခဲရှိတာပေါ့။"

ဆီလက်ကျန်ပြတ်သွားလို့ ဆိုင်ပိတ်ခဲ့ရရင် တာဝန်ရှိသူတွေ ခေါ်ယူမေးမြန်းမှာစိုးတာကြောင့် ဆိုင်အများစုကတော့ ထိန်းပြီးရောင်းနေကြတယ်လို့ ဆီဆိုင်လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ပြောပါတယ်။

မန္တလေးအပါအဝင် တခြားမြို့တွေက ဆိုင်တွေမှာလည်း မနေ့ကလောက် တိုးကြိတ်တာတွေ မရှိပေမဲ့လည်း ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ်ဈေးတွေကတော့ သင်္ကြန်အပြီးမှာ ထပ်ပြီး တက်လာပါတယ်။ ပရီမီယံဒီဇယ် တပီပါကို သင်္ကြန်မတိုင်ခင်က ဈေးထက် သင်္ကြန်အပြီးမှာ ကျပ် ၂၀၀,၀၀၀ (နှစ်သိန်း) နီးပါးလောက် ဈေးတက်လာတယ်လို့ မန္တလေးက စက်သုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။

"လက်ကားဈေးက ပိုမြောက်သွားတယ် ၅၈၀,၀၀၀၊ ၆၀၀,၀၀၀ ပတ်ချာလည်ကို ကြိုက်ရောင်းကြိုက်ဝယ်တွေ ရောက်သွားတယ်။ သင်္ကြန်မတိုင်ခင်က ဆီတပီပါကို ၄၂၀,၀၀၀ လောက်ပဲရှိတာ။ အောက်တိန်းဆိုရင် ၅၁၀,၀၀၀ လောက်ကို ရောက် သွားတယ်။ တော်တော်ကွာသွားတယ်။ ဒီနေ့ တချို့ဆိုင်ကြီးတွေက ပိတ်သွားတယ်၊ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့ကတော့ မပိတ်ဘူး။ ဆီပြတ်တဲ့အထိ ရောင်းလိုက်တယ်။"

ဓာတ်ဆီကို လိုသလောက်ဝယ်လို့မရသေးတာဟာ တက္ကစီလုပ်ငန်းတွေလို နေ့တိုင်း မရှိမဖြစ် ဓာတ်ဆီသုံးရတဲ့ လုပ်ငန်းတွေအတွက် အခက်အခဲရှိပါတယ်။ တက္ကစီယာဉ်စီးခနှုန်းတွေလည်း ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာ ပိုပြီးယူနေရတယ်လို့ ရန်ကုန်က တက္ကစီယာဉ်မောင်းတဦးက ပြောပါတယ်။

ရန်ကုန်နဲ့ မန္တလေးက စက်သုံးဆီအခြေအနေတွေကို အကဲခတ်ပြီး ဝေးလံခေါင် ဖျား ဒေသတွေက ဆီဆိုင်တွေလည်း အကန့်အသတ်နဲ့ပဲ ထိန်းပြီးရောင်းချကြပါတယ်။ စက်သုံးဆီတင်သွင်းတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တချို့ကတော့ ပြည်ပကနေ ဆီတင်သွင်းဖို့အတွက် သူတို့လက်ထဲမှာ ဒေါ်လာငွေအလုံအလောက် မရှိတာကြောင့်လို့ ဗွီအိုအေပြောပါတယ်။ စက်သုံးဆီဈေးတက်ပြီး လိုသလောက်မပေးနိုင်တာဟာ ပြည်တွင်းမှာ ဒေါ်လာရှားပါးတာကြောင့် လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပေမယ့် ဒီလိုပြောတာတွေဟာ ကောလာဟလတွေသာဖြစ်ပြီး စက်သုံးဆီဈေး တည်ငြိမ်ဖို့အတွက် ဒေါ်လာတွေ ရောင်းချပေးထာတာရှိကြောင်း စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စက်သုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်တွေကိုလည်း တာဝန်ရှိသူတွေက မနေ့က ခေါ်ယူတွေ့ဆုံပြီး၊ စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူဖြန့်ဖြူရေးအတွက် ညှိုနှိုင်းဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ မြန်မာစစ်ကောင်စီသတင်းတွေမှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

စက်သုံးဆီဆိုင်အများစု အလုံအလောက်ရောင်းချဖို့ အခက်ကြုံနေဆဲ

=============
[[Unicode]]

စကျသုံးဆီဆိုငျအမြားစု အလုံအလောကျရောငျးခဖြို့ အခကျကွုံနဆေဲ

စကျသုံးဆီဆိုငျတှမှော ဆီကို လိုသလောကျဝယျလို့ရနတေယျလို့ စဈကောငျစီက အငျ်ဂါနေ့ညနပေိုငျးက သတငျးထုတျပွနျခဲ့ပမေယ့ျ မွို့ကွီးတှကေ ဆီဆိုငျအမြားစုမှာ အကန့ျအသတျနဲ့ပဲ ရောငျးခနြတေုနျးဖွဈပါတယျ။ ဓာတျဆီဈေးကလညျး သွငျ်ကနျနောကျပိုငျးမှာ တလီတာကို ပမြျးမြှကပြျ ၂,၀၀၀ ဝနျးကငြျပေးဝယျနရေပွီး တက်ကစီယာဉျမောငျးတှလေို နေ့တိုငျး ဆီဝယျယူနရေတဲ့သူတှအေဖို့ အခကျအခဲတှေ ရှိနပေါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုသားညှန့ျဦးက တငျပွပေးထားပါတယျ။

နေ့စဉျသုံး စကျသုံးဆီဝယျယူမှု အကပြျအတညျးဖွဈလာတဲ့နောကျ ပွညျတှငျးမှာ စကျသုံးဆီအလုံအလောကျရှိပွီး ပွတျလပျမှုလုံးဝမဖွဈနိုငျဘူးလို့ စဈကောငျစီက သတငျးထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ ဆီဆိုငျတှကေလညျး လိုသလောကျရောငျးခပြေးမယျလို့ စာတှေ အသီးသီးထုတျပွနျခဲ့ပမေယ့ျ ရနျကုနျနဲ့ မန်တလေးအပါအဝငျ မွို့ကွီးတှကေ စကျသုံးဆီဆိုငျတခြို့မှာ ဒီနေ့အထိ အကန့ျအသတျနဲ့ ရောငျးခနြရေတုနျး ဖွဈပါတယျ။ မနကျပိုငျးတုနျးက စကျသုံးဆီဆိုငျတခြို့ လိုသလောကျရောငျးခပြေးခဲ့ပမေယ့ျ နောကျပိုငျး ဆီပွတျပွီး ဆိုငျပိတျသှားတာတှရှေိပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ရနျကုနျက တခြို့ဆိုငျတှမှောတော့ ဆီလကျကနြျမရှိလို့ မရောငျးပေးတဲ့ဆိုငျတှေ ရှိတယျလို့ ဆီငါးသောငျးဖိုးရဖို့ ဆိုငျသုံးလေးဆိုငျမှာ လှည့ျပတျဝယျခဲ့တဲ့ တက်ကစီ ယာဉျမောငျးတဦးက ပွောပါတယျ။

"ကနြောျကိုယျတိုငျ တညငျးကုနျးအကြောျက ဂတျဈဆိုငျရှေ့ကဆိုငျမှာ သှားထည့ျ တယျ။ မယုံလို့ဆိုပွီးတော့ ကနြောျတို့သှားထည့ျတယျ။ ထည့ျတဲ့အခြိနျမှာ 92 နဲ့ 95 ဆိုရငျ မရပါဘူးဆိုပွီး ကုနျသှားပါပွီ၊ ဒီအတိုငျးပွောလိုကျတယျ။ ၁၂ နာရီ ၁၅ မိနဈကပါ။ ကားနညျးတဲ့ဆိုငျမှနျသမြှ ကနြောျတို့ ဝငျထိုးရတယျ။ ကနြောျတို့ကားတှကြေ အခကျအခဲရှိတာပေါ့။"

ဆီလကျကနြျပွတျသှားလို့ ဆိုငျပိတျခဲ့ရရငျ တာဝနျရှိသူတှေ ခေါျယူမေးမွနျးမှာစိုးတာကွောင့ျ ဆိုငျအမြားစုကတော့ ထိနျးပွီးရောငျးနကွေတယျလို့ ဆီဆိုငျလုပျငနျးရှငျတဦးက ပွောပါတယျ။

မန်တလေးအပါအဝငျ တခွားမွို့တှကေ ဆိုငျတှမှောလညျး မနေ့ကလောကျ တိုးကွိတျတာတှေ မရှိပမေဲ့လညျး ဓာတျဆီ၊ ဒီဇယျဈေးတှကေတော့ သွငျ်ကနျအပွီးမှာ ထပျပွီး တကျလာပါတယျ။ ပရီမီယံဒီဇယျ တပီပါကို သွငျ်ကနျမတိုငျခငျက ဈေးထကျ သွငျ်ကနျအပွီးမှာ ကပြျ ၂၀၀,၀၀၀ (နှဈသိနျး) နီးပါးလောကျ ဈေးတကျလာတယျလို့ မန်တလေးက စကျသုံးဆီလုပျငနျးရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။

"လကျကားဈေးက ပိုမွောကျသှားတယျ ၅၈၀,၀၀၀၊ ၆၀၀,၀၀၀ ပတျခြာလညျကို ကွိုကျရောငျးကွိုကျဝယျတှေ ရောကျသှားတယျ။ သွငျ်ကနျမတိုငျခငျက ဆီတပီပါကို ၄၂၀,၀၀၀ လောကျပဲရှိတာ။ အောကျတိနျးဆိုရငျ ၅၁၀,၀၀၀ လောကျကို ရောကျ သှားတယျ။ တောျတောျကှာသှားတယျ။ ဒီနေ့ တခြို့ဆိုငျကွီးတှကေ ပိတျသှားတယျ၊ ဒါပမေဲ့ ကနြောျတို့ကတော့ မပိတျဘူး။ ဆီပွတျတဲ့အထိ ရောငျးလိုကျတယျ။"

ဓာတျဆီကို လိုသလောကျဝယျလို့မရသေးတာဟာ တက်ကစီလုပျငနျးတှလေို နေ့တိုငျး မရှိမဖွဈ ဓာတျဆီသုံးရတဲ့ လုပျငနျးတှအေတှကျ အခကျအခဲရှိပါတယျ။ တက်ကစီယာဉျစီးခနှုနျးတှလေညျး ဒီရကျပိုငျးထဲမှာ ပိုပွီးယူနရေတယျလို့ ရနျကုနျက တက်ကစီယာဉျမောငျးတဦးက ပွောပါတယျ။

ရနျကုနျနဲ့ မန်တလေးက စကျသုံးဆီအခွအေနတှေကေို အကဲခတျပွီး ဝေးလံခေါငျ ဖြား ဒသေတှကေ ဆီဆိုငျတှလေညျး အကန့ျအသတျနဲ့ပဲ ထိနျးပွီးရောငျးခကြွပါတယျ။ စကျသုံးဆီတငျသှငျးတဲ့ လုပျငနျးရှငျတခြို့ကတော့ ပွညျပကနေ ဆီတငျသှငျးဖို့အတှကျ သူတို့လကျထဲမှာ ဒေါျလာငှအေလုံအလောကျ မရှိတာကွောင့ျလို့ ဗှီအိုအပွေောပါတယျ။ စကျသုံးဆီဈေးတကျပွီး လိုသလောကျမပေးနိုငျတာဟာ ပွညျတှငျးမှာ ဒေါျလာရှားပါးတာကွောင့ျ လုပျငနျးရှငျတှကေ ပွောပမေယ့ျ ဒီလိုပွောတာတှဟော ကောလာဟလတှသောဖွဈပွီး စကျသုံးဆီဈေး တညျငွိမျဖို့အတှကျ ဒေါျလာတှေ ရောငျးခပြေးထာတာရှိကွောငျး စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ စကျသုံးဆီလုပျငနျးရှငျတှကေိုလညျး တာဝနျရှိသူတှကေ မနေ့က ခေါျယူတှေ့ဆုံပွီး၊ စကျသုံးဆီ ဝယျယူဖွန့ျဖွူရေးအတှကျ ညှိုနှိုငျးဆှေးနှေးခဲ့တယျလို့ မွနျမာစဈကောငျစီသတငျးတှမှော ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
=============