[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမြို့အပါအဝင် မြို့တချို့က စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေးလျှပ်တပြက်ဆန္ဒပြမှုတွေမှာ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်မှုအပေါ်ကန့်ကွက်ရှုတ်ချတဲ့ စာသားတွေကိုပါ ကိုင်ဆောင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့သတင်းကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရန်ကုန်မှာ ဒီကနေ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းက ‘အဖိနှိပ်ခံပဲရှိတယ်။ ဘာသာ၊ လူမျိုး မကွဲပြားဘူး’ ဆိုတဲ့ ခေါင်းစည်းစာတန်းကိုင်ပြီး ရန်ကုန်လူထုသပိတ်အဖွဲ့က ဦးဆောင်ပြီး လျှပ်တပြက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်မှုတွေကို စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲတာကြောင့် ရန်ကုန်မှာပထမဆုံးကျဆုံးခဲ့မှု နှစ်ပတ်လည်အဖြစ်နဲ့ ဆန္ဒပြကြတာပါ။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲမှုကြောင့် ရန်ကုန်မှာ ကျဆုံးခဲ့ကြတဲ့ ကိုညီညီအောင်ထက်နိုင်၊ မောင်ဇင်လင်းထက်၊ ကိုဟိန်းထွဋ်အောင်၊ ဆရာမ ဒေါ်တင်နွဲ့ရီ တို့ ကျဆုံးတဲ့တနှစ်ပြည့်လည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက် မနေ့ကလည်း ‘ကြောက်ခေတ်ကို မှောက်ပစ်’ ခေါင်းစဉ်နဲ့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ တောင်ဒဂုံမြို့နယ်မှာ ‘တော်လှန်သွေးမကုန် တောင်ဒဂုံ သပိတ်အင်အားစု’က ဦးဆောင်ပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲတခု ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲ့ဒီ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ယူကရိန်းပြည်သူတွေနဲ့အတူ ရပ်တည်ကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့ကြတယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲ ဦးဆောင်သူတစ်ဦးက VOA ကို ခုလိုပြောပါတယ်။
“ဒီမိုကရေစီကို သွေဖည်ပြီးတော့ပေါ့ လက်နက်ကိုင် အာဏာရှင် လူတစုက ကျနော်တို့ရဲ့ ဒီမိုကရေစီမြေတွေကို မတရား လက်နက်ကိုင် ခြိမ်းခြောက်တာမျိုးတွေ အနိုင်ကျင့်တဲ့ လုပ်ရပ် မျိုးတွေကို ကန့်ကွက်တယ်ပေါ့နော်။ ယူကရိန်းနဲ့ရုရှားက မြန့်မာ့အရေးမှာ ဝင်ရှုပ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဒီမိုကရေစီ သဘောတရားအရ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ယူကရိန်းဘက်ကနေ ကျနော်တို့ ရပ်တည်တယ်ပေါ့ဗျာ။ အဲ့ဒါကြောင့် ယူကရိန်းနဲ့အတူတူ တသွေးတည်းတသားတည်း ရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြသတာပေါ့။”
မန္တလေးမြို့မှာလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ဆေးတင်းကြပ်မှုတွေ ကြားကပဲ ဒီကနေ့ နေ့လယ်က အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင်တဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ နိုင်ငံတွင်းက စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြကြသလို လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားစစ်ပွဲမှာ ယူကရိန်း ပြည်သူတွေဘက်က ရပ်တည်ကြောင်းကိုလည်း ထည့်သွင်းဆန္ဒပြခဲ့ကြတယ်လို့ မန္တလေးသပိတ်တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မချမ်းက ပြောပါတယ်။
“စစ်ရှောင်တွေက ဒီမြန်မာမှာတင်မက ယူကရိန်းမှာလည်း စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်ပြီးတော့ စစ်ရှောင်နေရတဲ့သူတွေအတွက်ပေါ့နှော်။ အဲ့ဒီစစ်ရှောင်နေရတဲ့ ပြည်သူတွေနဲ့ အတူတူ တသားတည်းရပ်တည်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်လေးပါ။”
မန္တလေးမြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ လုံခြုံရေးအင်းအားတွေက တိုးမြင့်ထားဆဲ ဖြစ်ပြီးတော့ ဖမ်းဆီးမှုတွေနဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေကလည်း ဆက်ရှိနေတယ်လို့ မချမ်းက ပြောပါတယ်။
“လက်ရှိတော့ မန္တလေးတစ်မြို့လုံးကို ပိုက်စိပ်တိုက်ပြီးစစ်နေတဲ့ အခြေအနေပါပဲ။ လျော့သွားတယ်လို့တော့ မရှိဘူး။ ပိုတိုးလာနေတဲ့ အနေအထားပါပဲ။ ဟိုတခေါက်က ကိုသူရအောင်တို့ ပါသွားတော့ သူတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပါသွားတဲ့သူတွေလည်း ရှိတော့ အဲ့ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုတွေ လိုက်နေလဲဆိုတာလည်း မသိရဘူးလေ။ ဘယ်သူတွေကို လိုက်နေမှန်းမသိရဘူးပေါ့။ အဲ့ကြားထဲကမှ risk ယူပြီး ထွက်ခဲ့ရတာပေါ့။”
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့က ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲမှုကြောင့် ပြည်သူ ၄ ဦး ကျဆုံးပြီး အများအပြား ဒဏ်ရာရခဲ့တဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲ တနှစ်ပြည့် အဖြစ် တနင်္သာရီတိုင်း လောင်းလုံမြို့နယ်မှာ ဒီကနေ့မနက်က ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီကနေ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန္ဒပြပွဲမှာ မြန်မာရဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်တာအပြင် ယူကရိန်းပြည်သူတွေနဲ့ တသားတည်းရှိကြောင်း ပြတဲ့အနေနဲ့ ‘WE stand with Ukarine’ စာတန်းကိုပါ ကိုင်ပြီး ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာပါ။
မြန်မာနဲ့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ ရပိုင်ခွင့်တွေကို အပြည့်အဝ လေးစားလိုက်နာဖို့နဲ့ မြန်မာနဲ့ ယူကရိန်း ပြည်သူတွေနဲ့အတူ တစ်သားတည်းရပ်တည်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ပြင်သစ်သံရုံးကလည်း ဒီကနေ့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့ကလည်း ကချင်ပြည်နယ်က စစ်ဘေးရှောင်လူငယ်တွေစုပေါင်းပြီး ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်တဲ့ ရုရှားကို ရှုတ်ချပြီး ယူကရိန်း ပြည်သူတွေနဲ့ အတူရပ်တည်ကြောင်း ဖော်ထုတ်ပြသတဲ့ လှုုပ်ရှားမှုတခု လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားသူတွေဘက်က အခုလို ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်မှု ကန့်ကွက်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ဆန္ဒပြချိန်မှာပဲ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကတော့ ရုရှားအချုပ်အချာအာဏာတည်တံဖို့နဲ့ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးထိမ်းညှိုဖို့ လုပ်ရပ်အဖြစ် ရုရှားလုပ်ရပ်ကို ထောက်ခံပြောဆိုထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
=============
[[Unicode]]
ယူကရိနျးပွညျသူတှနေဲ့အတူရှိကွောငျး မွနျမာဆန်ဒပွသူတှထေုတျဖောျ
မွနျမာနိုငျငံတှငျး ရနျကုနျ၊ မန်တလေးမွို့အပါအဝငျ မွို့တခြို့က စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျရေးလြှပျတပွကျဆန်ဒပွမှုတှမှော ယူကရိနျးကို ရုရှားကြူးကြောျမှုအပေါျကန့ျကှကျရှုတျခတြဲ့ စာသားတှကေိုပါ ကိုငျဆောငျဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့သတငျးကို မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရနျကုနျမှာ ဒီကနေ့ ဖဖေောျဝါရီ ၂၈ ရကျနေ့ မနကျပိုငျးက ‘အဖိနှိပျခံပဲရှိတယျ။ ဘာသာ၊ လူမြိုး မကှဲပွားဘူး’ ဆိုတဲ့ ခေါငျးစညျးစာတနျးကိုငျပွီး ရနျကုနျလူထုသပိတျအဖှဲ့က ဦးဆောငျပွီး လြှပျတပွကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျမှုတှကေို စဈတပျက အကွမျးဖကျပဈခတျဖွိုခှဲတာကွောင့ျ ရနျကုနျမှာပထမဆုံးကဆြုံးခဲ့မှု နှဈပတျလညျအဖွဈနဲ့ ဆန်ဒပွကွတာပါ။ စဈကောငျစီရဲ့ ပဈခတျဖွိုခှဲမှုကွောင့ျ ရနျကုနျမှာ ကဆြုံးခဲ့ကွတဲ့ ကိုညီညီအောငျထကျနိုငျ၊ မောငျဇငျလငျးထကျ၊ ကိုဟိနျးထှဋျအောငျ၊ ဆရာမ ဒေါျတငျနှဲ့ရီ တို့ ကဆြုံးတဲ့တနှဈပွည့ျလညျးဖွဈပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီ ၂၇ ရကျ မနေ့ကလညျး ‘ကွောကျခတျေကို မှောကျပဈ’ ခေါငျးစဉျနဲ့ စဈအုပျခြုပျရေးဒသေအဖွဈ သတျမှတျထားတဲ့ တောငျဒဂုံမွို့နယျမှာ ‘တောျလှနျသှေးမကုနျ တောငျဒဂုံ သပိတျအငျအားစု’က ဦးဆောငျပွီး စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွပှဲတခု ပွုလုပျခဲ့ကွပါတယျ။ အဲ့ဒီ ဆန်ဒပွပှဲမှာ ယူကရိနျးပွညျသူတှနေဲ့အတူ ရပျတညျကွောငျးကိုလညျး ဖောျပွခဲ့ကွတယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲ ဦးဆောငျသူတဈဦးက VOA ကို ခုလိုပွောပါတယျ။
“ဒီမိုကရစေီကို သှဖေညျပွီးတော့ပေါ့ လကျနကျကိုငျ အာဏာရှငျ လူတစုက ကနြောျတို့ရဲ့ ဒီမိုကရစေီမွတှေကေို မတရား လကျနကျကိုငျ ခွိမျးခွောကျတာမြိုးတှေ အနိုငျကငြ့ျတဲ့ လုပျရပျ မြိုးတှကေို ကန့ျကှကျတယျပေါ့နောျ။ ယူကရိနျးနဲ့ရုရှားက မွန့ျမာ့အရေးမှာ ဝငျရှုပျခဲ့ပမေယ့ျလညျး ဒီမိုကရစေီ သဘောတရားအရ ကွည့ျမယျဆိုရငျ ယူကရိနျးဘကျကနေ ကနြောျတို့ ရပျတညျတယျပေါ့ဗြာ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ ယူကရိနျးနဲ့အတူတူ တသှေးတညျးတသားတညျး ရှိကွောငျး ထုတျဖောျပွသတာပေါ့။”
မန်တလေးမွို့မှာလညျး စဈကောငျစီရဲ့ စဈဆေးတငျးကွပျမှုတှေ ကွားကပဲ ဒီကနေ့ နေ့လယျက အမြိုးသမီးတှေ ဦးဆောငျတဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျရေး ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ နိုငျငံတှငျးက စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွကွသလို လကျရှိဖွဈနတေဲ့ ယူကရိနျးနဲ့ ရုရှားစဈပှဲမှာ ယူကရိနျး ပွညျသူတှဘေကျက ရပျတညျကွောငျးကိုလညျး ထည့ျသှငျးဆန်ဒပွခဲ့ကွတယျလို့ မန်တလေးသပိတျတကျကွှလှုပျရှားသူ မခမြျးက ပွောပါတယျ။
“စဈရှောငျတှကေ ဒီမွနျမာမှာတငျမက ယူကရိနျးမှာလညျး စဈပှဲတှေ ဖွဈပွီးတော့ စဈရှောငျနရေတဲ့သူတှအေတှကျပေါ့နှောျ။ အဲ့ဒီစဈရှောငျနရေတဲ့ ပွညျသူတှနေဲ့ အတူတူ တသားတညျးရပျတညျပါတယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပာယျလေးပါ။”
မန်တလေးမွို့မှာ စဈကောငျစီတပျတှရေဲ့ လုံခွုံရေးအငျးအားတှကေ တိုးမွင့ျထားဆဲ ဖွဈပွီးတော့ ဖမျးဆီးမှုတှနေဲ့ စဈဆေးမှုတှကေလညျး ဆကျရှိနတေယျလို့ မခမြျးက ပွောပါတယျ။
“လကျရှိတော့ မန်တလေးတဈမွို့လုံးကို ပိုကျစိပျတိုကျပွီးစဈနတေဲ့ အခွအေနပေါပဲ။ လြော့သှားတယျလို့တော့ မရှိဘူး။ ပိုတိုးလာနတေဲ့ အနအေထားပါပဲ။ ဟိုတခေါကျက ကိုသူရအောငျတို့ ပါသှားတော့ သူတို့နဲ့ ပတျသကျပွီး ပါသှားတဲ့သူတှလေညျး ရှိတော့ အဲ့ဒါနဲ့ ပတျသကျပွီး ဘယျလိုတှေ လိုကျနလေဲဆိုတာလညျး မသိရဘူးလေ။ ဘယျသူတှကေို လိုကျနမှေနျးမသိရဘူးပေါ့။ အဲ့ကွားထဲကမှ risk ယူပွီး ထှကျခဲ့ရတာပေါ့။”
၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီ ၂၈ ရကျနေ့က ပဈခတျဖွိုခှဲမှုကွောင့ျ ပွညျသူ ၄ ဦး ကဆြုံးပွီး အမြားအပွား ဒဏျရာရခဲ့တဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွပှဲ တဈနှဈပွည့ျနေ့အဖွဈ တနငျ်သာရီတိုငျး လောငျးလုံမွို့နယျမှာ ဒီကနေ့မနကျက ခြီတကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီကနေ့ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန်ဒပွပှဲမှာ မွနျမာရဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျတာအပွငျ ယူကရိနျးပွညျသူတှနေဲ့ တသားတညျးရှိကွောငျး ပွတဲ့အနနေဲ့ ‘WE stand with Ukarine’ စာတနျးကိုပါ ကိုငျပွီး ဆန်ဒပွခဲ့ကွတာပါ။
မွနျမာနဲ့ ယူကရိနျးပွညျသူတှရေဲ့ လှတျလပျခှင့ျနဲ့ ရပိုငျခှင့ျတှကေို အပွည့ျအဝ လေးစားလိုကျနာဖို့နဲ့ မွနျမာနဲ့ ယူကရိနျး ပွညျသူတှနေဲ့အတူ တဈသားတညျးရပျတညျကွောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ပွငျသဈသံရုံးကလညျး ဒီကနေ့ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီ ၂၆ ရကျနေ့ကလညျး ကခငြျပွညျနယျက စဈဘေးရှောငျလူငယျတှစေုပေါငျးပွီး ယူကရိနျးကို ကြူးကြောျတိုကျခိုကျတဲ့ ရုရှားကို ရှုတျခပြွီး ယူကရိနျး ပွညျသူတှနေဲ့ အတူရပျတညျကွောငျး ဖောျထုတျပွသတဲ့ လှုပျရှားမှုတခု လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
ဒီမိုကရစေီရေးလှုပျရှားသူတှဘေကျက အခုလို ယူကရိနျးကို ရုရှားကြူးကြောျမှု ကန့ျကှကျကွောငျး ထုတျဖောျဆန်ဒပွခြိနျမှာပဲ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီကတော့ ရုရှားအခြုပျအခြာအာဏာတညျတံဖို့နဲ့ ကမ်ဘာ့ငွိမျးခမြျးရေးထိမျးညှိုဖို့ လုပျရပျအဖွဈ ရုရှားလုပျရပျကို ထောကျခံပွောဆိုထားပါတယျ။
=============