စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိနှိပ်သတ်ဖြတ်မှုတွေ ပိုဆိုးလာကြောင်း သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းတင်ပြ

[[Zawgyi/Unicode]]

မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ်ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ တခြားရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့လုပ်ရပ်တွေကို စစ်တပ်က မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း ဆက်လုပ်နေတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ကုလသမဂ္ဂမှာ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက် သောကြာနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးရဲ့ နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာနဲ့ပတ်သက်လို့ မနေ့က ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးအတွင်း သုံးသပ်ဆွေးနွေးခဲ့ချိန်မှာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက အဲ့ဒီလို ပြောသွားတာပါ။

မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့ ICJ တရားရုံးရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ကြိုဆိုကြောင်းနဲ့ ICJ နဲ့ အပြည့်အဝ ဆက်လက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမယ့်အကြောင်း သံအမတ်ကြီးက ပြောကြားခဲ့သလို ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေအတွက် တရားရေးဆိုင်ရာ ပညာသင်ကြားမှု အစီအစဉ်တွေ ပေးသွားဖို့ ICJ ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုလည်း ကြိုဆိုခဲ့ပါတယ်။

“အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေအတွက် တရားရေးဆိုင်ရာ ပညာသင်ကြားမှုအစီအစဉ်တွေ လုပ်သွားဖို့ တရားရုံးရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကြိုဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆိတ်သုဉ်းပြီး တရားမဝင် အာဏာသိမ်းမှုကို အောင်အောင်မြင်မြင် တွန်းလှန်ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့အချိန်ကျရင် မြန်မာနိုင်ငံကလူငယ်တွေလည်း ဒီအစီအစဉ်မှာ ပါဝင်ခွင့်ရဖို့ အထူးမျှော်လင့်ပါတယ်။” - ဆိုပြီး သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း ပြောသွားတာပါ။

သိပ်မကြာခင် ရက်ပိုင်း လပိုင်းတွေအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက် ဖိနှိပ်သက်ဖြတ်မှုတွေမှုတွေ ပို တိုးလာတယ်လို့ လည်း သံအမတ်ကြီးက ဖြစ်ရပ်တချို့ကိုထောက်ပြသွားပါတယ်။ ဒီလ ၂၃ ရက်နေ့က ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်ဒေသ အနန့်ပါရွာမှာ ဂီတ ဖျော်ဖြေပွဲလုပ်နေချိန် မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အမျိုးသမီးနဲ့ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် လူ ၁၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့တဲ့အကြောင်း သံအမတ်ကြီးက ပြောပါတယ်။ အလားတူ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလကလည်း ဒီပဲယင်း လက်ယက်ကုန်းကျေးရွာ စာသင်ကျောင်းကိုလည်း လေကြောင်းက တိုက်ခိုက်တာကြောင့် ကလေးငယ် ၇ ဦး အပါအဝင် ၁၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ရပ်တွေမှာ ထိခိုက် ဒဏ်ရာရခဲ့သူတွေအတွက် အရေးပေါ် အကူအညီတွေ အမြန်ဆုံး လိုအပ်နေတယ်လို့လည်း နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို သံအမတ်ကြီးက ပြောသွားပါတယ်။

မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ၂၀၁၆ နဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွေတုန်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နယ်မြေ ရှင်းလင်းစစ်ဆင်မှုတွေလုပ်ခဲ့တာမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကျူးလွန်ခဲ့တယ်လို့ဆိုပြီး ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တရားစွဲထားတဲ့ အမှုကို ICJ တရားရုံးက ဆက်လက် စစ်ဆေးကြားနာသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချထားချိန်မှာ နောက်ထပ် ဒီလိုကျူးလွန်မှုတွေ နိုင်ငံအနှံ့ ဆက်လုပ်နေတယ်လို့ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီးက ပြောကြားသွားခဲ့ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိနှိပ်သတ်ဖြတ်မှုတွေ ပိုဆိုးလာကြောင်း သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းတင်ပြ.mp3

===============

[[Unicode]]

စဈကောငျစီရဲ့ ဖိနှိပျသတျဖွတျမှုတှေ ပိုဆိုးလာကွောငျး သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးတငျပွ

မွနျမာနိုငျငံမှာ လူသားမြိုးနှယျစုအပေါျကြူးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှနေဲ့ တခွားရကျစကျကွမျးကွုတျတဲ့လုပျရပျတှကေို စဈတပျက မွနျမာနိုငျငံတဝနျး ဆကျလုပျနတေယျလို့ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာအမွဲတမျးကိုယျစားလှယျ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးက ကုလသမဂ်ဂမှာ အောကျတိုဘာ ၂၈ ရကျ သောကွာနေ့က ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။

ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးရဲ့ နှဈပတျလညျအစီရငျခံစာနဲ့ပတျသကျလို့ မနေ့က ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ မကြျနှာစုံညီ အစညျးအဝေးအတှငျး သုံးသပျဆှေးနှေးခဲ့ခြိနျမှာ မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးက အဲ့ဒီလို ပွောသှားတာပါ။

မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပတျသကျလို့ ICJ တရားရုံးရဲ့ ဆောငျရှကျခကြျတှကေို ကွိုဆိုကွောငျးနဲ့ ICJ နဲ့ အပွည့ျအဝ ဆကျလကျ ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျသှားမယ့ျအကွောငျး သံအမတျကွီးက ပွောကွားခဲ့သလို ဖှံ့ဖွိုးဆဲနိုငျငံတှအေတှကျ တရားရေးဆိုငျရာ ပညာသငျကွားမှု အစီအစဉျတှေ ပေးသှားဖို့ ICJ ရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျကိုလညျး ကွိုဆိုခဲ့ပါတယျ။

“အထူးသဖွင့ျ ဖှံ့ဖွိုးဆဲနိုငျငံတှအေတှကျ တရားရေးဆိုငျရာ ပညာသငျကွားမှုအစီအစဉျတှေ လုပျသှားဖို့ တရားရုံးရဲ့ဆုံးဖွတျခကြျကို ကွိုဆိုပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာရှငျစနဈ ဆိတျသုဉျးပွီး တရားမဝငျ အာဏာသိမျးမှုကို အောငျအောငျမွငျမွငျ တှနျးလှနျဖယျရှားနိုငျတဲ့အခြိနျကရြငျ မွနျမာနိုငျငံကလူငယျတှလေညျး ဒီအစီအစဉျမှာ ပါဝငျခှင့ျရဖို့ အထူးမြှောျလင့ျပါတယျ။” - ဆိုပွီး သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး ပွောသှားတာပါ။

သိပျမကွာခငျ ရကျပိုငျး လပိုငျးတှအေတှငျး မွနျမာနိုငျငံမှာ အကွမျးဖကျ ဖိနှိပျသကျဖွတျမှုတှမှေုတှေ ပို တိုးလာတယျလို့ လညျး သံအမတျကွီးက ဖွဈရပျတခြို့ကိုထောကျပွသှားပါတယျ။ ဒီလ ၂၃ ရကျနေ့က ကခငြျပွညျနယျ ဖားကန့ျဒသေ အနန့ျပါရှာမှာ ဂီတ ဖြောျဖွပှေဲလုပျနခြေိနျ မွနျမာစဈတပျရဲ့လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ အမြိုးသမီးနဲ့ကလေးငယျတှေ အပါအဝငျ လူ ၁၀၀ ခန့ျ သဆေုံးခဲ့တဲ့အကွောငျး သံအမတျကွီးက ပွောပါတယျ။ အလားတူ ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာလကလညျး ဒီပဲယငျး လကျယကျကုနျးကြေးရှာ စာသငျကြောငျးကိုလညျး လကွေောငျးက တိုကျခိုကျတာကွောင့ျ ကလေးငယျ ၇ ဦး အပါအဝငျ ၁၃ ဦး သဆေုံးခဲ့ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ဒီလိုဖွဈရပျတှမှော ထိခိုကျ ဒဏျရာရခဲ့သူတှအေတှကျ အရေးပေါျ အကူအညီတှေ အမွနျဆုံး လိုအပျနတေယျလို့လညျး နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးကို သံအမတျကွီးက ပွောသှားပါတယျ။

မွနျမာစဈတပျဟာ ၂၀၁၆ နဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှဈတှတေုနျး ရခိုငျပွညျနယျမှာ နယျမွေ ရှငျးလငျးစဈဆငျမှုတှလေုပျခဲ့တာမှာ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုကြူးလှနျခဲ့တယျလို့ဆိုပွီး ဂမျဘီယာနိုငျငံက တရားစှဲထားတဲ့ အမှုကို ICJ တရားရုံးက ဆကျလကျ စဈဆေးကွားနာသှားဖို့ ဆုံးဖွတျခကြျခထြားခြိနျမှာ နောကျထပျ ဒီလိုကြူးလှနျမှုတှေ နိုငျငံအနှံ့ ဆကျလုပျနတေယျလို့ မွနျမာ အမွဲတမျးကိုယျစားလှယျ သံအမတျကွီးက ပွောကွားသှားခဲ့ပါတယျ။