{{Zawgyi/Unicode}}
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဆန္ဒပြလို့ ဖမ်းဆီး ပြစ်ဒဏ်ချခံထားရတဲ့ အကျဉ်းသား ၁၃၀၀ ကျော်ကို ကန့်သတ်ချက်နဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပြုလိုက်သလို အမှုရင်ဆိုင်နေရာသူ ၄ ထောင်ကျော်ကိုလည်း အမှုတွေ ပိတ်သိမ်းပြီး လွှတ်ပေးမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာပါတယ်။ ဒီနေ့ ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာကြသူတွေထဲမှာ NLD ပါတီဗဟိုကော်မတီဝင်တယောက်အပြင် DVB နဲ့ မဇ္ဇိမသတင်းဌာနက သတင်းထောက်တွေ ပါတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မအေးအေးမာက စုံစမ်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
သီတင်းကျွတ်ကာလမှာ ဖမ်းဆီးထားသူ စုစုပေါင်း ၁,၃၀၀ ကျော် လွှတ်ပေးမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ဒီနေ့ အောက်တိုဘာလ ၁၈ ရက်မှာ ကြေညာပါတယ်။ ဆူပူဆန္ဒပြမှုတွေကြောင့် ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရသူ ၁,၃၁၆ ယောက်ကို နောက်တကြိမ် ပြစ်မှု ထပ်မံကျူးလွန်ရင် အဲဒီပြစ်ဒဏ်အပြင် ယခုကျန်ရှိတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တို့နဲ့ ပေါင်းပြီး ကျခံရမယ်ဆိုတဲ့ ကန့်သတ်ချက်နဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပြုတယ်လို့ စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်တခါ ဆန္ဒပြမှုတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အတွက် တရားရုံးအသီးသီးမှာ အမှုရင်ဆိုင်နေရသူ ၄,၃၂၀ ကိုလည်း ကြားနာစစ်ဆေးနေတဲ့ အမှုတွေ ပိတ်သိမ်းပြီး အမှုကနေ လွှတ်ပေးမယ်လို့ စစ်ကောင်စီအတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေးက အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေ့ပြန်လွတ်လာသူတွေထဲမှာ NLD ဗဟိုကော်မတီဝင်၊ ဗဟိုပြန်ကြားရေးတာဝန်ရှိသူတယောက်ဖြစ်တဲ့ မုံရွာအောင်ရှင် ပြန်လွတ်တယ်လို့ သူ့ဇနီးက အတည်ပြုပါတယ်။ သတင်းထောက်တချို့လည်း ပြန်လွတ်လာကြတဲ့ထဲမှာ မြိတ်မြို့အခြေစိုက် DVB သတင်းထောက် ကိုအောင်ကျော် က ပုဒ်မ ၄၀၁ ပုဒ်မခွဲ (၁) အရ ခံဝန်ကတိနဲ့ လွှတ်ပေးတာဖြစ်တယ်လို့ VOA ကို အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ပြန်လွတ်လာတာကတော့ ၄၀၁ ဥပဒေအရပေါ့လေ၊ ကျနော်တို့ လက်မှတ်ထိုးပြီးပြန်လွှတ်ပေးလိုက်တယ်။ လွှတ်ပေးထားတော့ ဘာရေးထားလဲဆိုတော့ ဒီပြစ်မှုကို နောက်တကြိမ်မှာ ကျူးလွန်မယ်ဆိုရင်တော့ကျန်ခဲ့တဲ့အကြွေးကျန်တွေကို နောက်တကြိမ်မှာ ပြန်လည်ပေါင်းထည့်မယ်လို့ပြောတယ်။ ကျနော်တို့မြိတ် အကျဉ်းထောင်မှာ ၈၄ ယောက်လွတ်တယ်။ ၅၀၅ ပုဒ်မနဲ့ ဆွဲခံထားရသူတွေများတယ်။ ၅၀၅ နဲ့ ဆွဲခံရသူတွေများတယ်။ ၅၀၅ အပြင်တခြားပုဒ်မတွေနဲ့ တပ်ခံရသူတွေက အထဲမှာကျန်နေရတုန်းပဲ။”
သတင်းထာက် ကိုအောင်ကျော်အပါအဝင် ဖမ်းဆီးခံသူတွေဟာ စစ်ကြောရေးကာလမှာ အပြင်းအထန် နှိပ် စက်ညှင်းပမ်းမှုတွေ ခံခဲ့ရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အလားတူ သတင်းယူရင်း အဖမ်းခံရတဲ့ DVB သတင်းထောက် ကိုမင်းညိုကတော့ ပြည်အကျဉ်းထောင်ကနေ လွတ်မြောက်လာတာပါ။ ပြည်အကျဉ်းထောင်မှာ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားတွေအများအပြားရှိနေပေမယ့် သူအပါအဝင် ဒီကနေ့ပြန်လွတ်လာသူ ၈ ဦးသာရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ပြည်ထောင်မှာ ၁၇၀ လောက်ရှိတယ်။ ၅၀၅ နဲ့ဖမ်းရတာလေ။ ဒီနေ့လွတ်တာက ယောက်ကျားလေး ၄ ယောက်၊ မိန်းကလေး ၄ ယောက်။ ၈ ယောက်ပဲလွတ်သေးတယ်။ ကျနော်တို့က ကိုယ်လွတ်တာထက် လူငယ်တွေ အများကြီးကျန်သေးတယ်။ သူတို့မျက်နှာတွေကြည့်ပြီး ကျနော်တို့ ဝမ်းမသာနိုင်ဘူး။ ဒီကလေးတွေ အများစုက ကျန်နေခဲ့တာ။ သူတို့မှာက မျှော်လင့်ချက်တွေနဲ့လေ။”
ဗွီအိုအေသတင်းဌာန ဆောင်းပါးရှင် ဦးစည်သူအောင်မြင့်နဲ့တခြားသတင်းထောက်တွေလည်း ပြန်လွတ်လာမယ်လို့ စာရေးဆရာစည်သူအောင်မြင့်ရဲ့အမှုလိုက်ရှေ့နေကြီးဦးခင်မောင်မြင့်ကတော့ အခုလိုပြောသွားပါတယ်။
“ဒေါ်သင်းသင်းအောင်ပါမယ်-မဇ္ဈိမက။ ဆရာစည်သူအောင်မြင့်ပါပြီ။ မသူဇာပါမယ်။ သူတို့က ၅၀၅ (က) နဲ့ဆိုတော့။ မထက်ထက်အောင်နဲ့ ကိုနှင်းယုတို့ကျတော့ စွဲထားတာက ပေါက်ကွဲ (၅) နဲ့ဆိုတော့ ပါမယ်မပါမယ် မသေချာဘူး။ မထက်ထက်ခိုင်က BBC Media Action က။ သူက ဗဟန်း ၅၀၅ (က) က။ အဲဒါကတော့လွတ်တယ်။ နောက် မင်္ဂလာတောင်ညွန့်မှာ သူ့ကို တမှုထပ်စွဲထားတာကတော့ မတရားအသင်း ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇ (၁) နဲ့။ သူကတော့ လွှတ်မလား မလွှတ်လားဆိုတာ မသေချာသေးဘူး။ မနက်ဖြန် စောင့်ကြည့်ရအုန်းမှာပေါ့။”
မြန်မာစစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ဖေဖေါ်ဝါရီလကစပြီး နိုင်ငံတဝှမ်းလုံးမှာ သတင်းထောက်တွေ အများအပြားဖမ်းဆီးခံရတာ၊ခြိမ်းခြောက်ခံရတာတွေ ရှိခဲ့တာပါ။ အခုချိန်မှာ သတင်းသမားအားလုံး ပြန်လည်လွတ်မြောက်တာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။သတင်းသမားတွေကို ဖမ်းဆီးတာဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာတွေ ဖြစ်နေသလဲဆိုတာကို ကမ္ဘာကိုအသိမပေးချင်ကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ လွတ်မြောက်လာတဲ့ DVB သတင်းထောက် ကိုအောင်ကျော်ကတော့ယူဆပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ပြောင်းလဲမှုကြီးထဲမှာ ပါဝင်သူတွေအားလုံး လွှတ်ပေးဖို့လိုတယ်လို့လည်း ကိုအောင်ကျော်ကပြောပါတယ်။
“သတင်းသမားတွေရှိမှ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာတွေဖြစ်နေမလဲဆိုတာ အားလုံးကအမှန်အတိုင်းသိမှာပေါ့။သတင်းသမားတွေကိုဖမ်းဆီးတယ်ဆိုတာက တကမ္ဘာလုံးက စောင့်ကြည့်နေတဲ့သူတွေလေ။ မြန်မာပြည် မှာ ဘာတွေဖြစ်သလဲဆိုတာကို မသိအောင်လို့ ဖမ်းဆီးတယ်လို့မြင်တယ်။ လက်ရှိမှာ ပြန်လွှတ်ပေးတယ် ဆိုပေမယ့် အများစုကြီးက နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ပြောင်းလဲမှုကြီးမှာ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေ အများကြီးကျန်သေးတယ်။ သူတို့လည်း ပြန်လည်လွတ်မြောက်ဖို့တော့လိုတာပေါ့။”
အခုပြန်လွတ်မြောက်မယ့်အထဲမှာ မဇ္ဈိမ သတင်းဌာနကို တွဲဖက် တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ ဒေါ်သင်းသင်းအောင်နဲ့ ရုံးဝန်ထမ်း ကိုဂျိမ်းပူထောင်းတို့ နှစ်ဦးပါဝင်မယ်လို့ မိသားစုဝင်များက အတည်ပြုကြောင်း မဇ္ဈိမသတင်းဌာန ကတော့ကြေညာပါတယ်။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ AAPP ကတော့ ဖမ်းဆီးရင်း နှိပ်စက်ညှင်းပမ်းခံရလို့သေဆုံး ၁၃၁ ဦးရှိခဲ့ကြောင်းနဲ့ ထိန်းသိမ်းခံထားရသူ ၉,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်နဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားအားလုံး ချွင်းချက်မရှိလွှတ်ပေးဖို့လိုတယ်လို့လည်း ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီးခံရသူ ၁,၃၀၀ ကျော်ပြန်လွှတ်
-----------
{{Unicode}}
စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျ ဆန်ဒပွလို့ ဖမျးဆီး ပွဈဒဏျခခြံထားရတဲ့ အကဉြျးသား ၁၃၀၀ ကြောျကို ကန့ျသတျခကြျနဲ့ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျပွုလိုကျသလို အမှုရငျဆိုငျနရောသူ ၄ ထောငျကြောျကိုလညျး အမှုတှေ ပိတျသိမျးပွီး လှှတျပေးမယျလို့ ထုတျပွနျကွညောပါတယျ။ ဒီနေ့ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာကွသူတှထေဲမှာ NLD ပါတီဗဟိုကောျမတီဝငျတယောကျအပွငျ DVB နဲ့ မဇ်ဇိမသတငျးဌာနက သတငျးထောကျတှေ ပါတဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မအေးအေးမာက စုံစမျးတငျပွပေးထားပါတယျ။
သီတငျးကြှတျကာလမှာ ဖမျးဆီးထားသူ စုစုပေါငျး ၁,၃၀၀ ကြောျ လှှတျပေးမယျလို့ စဈကောငျစီက ဒီနေ့ အောကျတိုဘာလ ၁၈ ရကျမှာ ကွညောပါတယျ။ ဆူပူဆန်ဒပွမှုတှကွေောင့ျ ပွဈဒဏျကခြံနရေသူ ၁,၃၁၆ ယောကျကို နောကျတကွိမျ ပွဈမှု ထပျမံကြူးလှနျရငျ အဲဒီပွဈဒဏျအပွငျ ယခုကနြျရှိတဲ့ ပွဈဒဏျတို့နဲ့ ပေါငျးပွီး ကခြံရမယျဆိုတဲ့ ကန့ျသတျခကြျနဲ့ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျပွုတယျလို့ စဈကောငျစီ ဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျက ကွညောခကြျထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ နောကျတခါ ဆန်ဒပွမှုတှမှော ပါဝငျခဲ့တဲ့ အတှကျ တရားရုံးအသီးသီးမှာ အမှုရငျဆိုငျနရေသူ ၄,၃၂၀ ကိုလညျး ကွားနာစဈဆေးနတေဲ့ အမှုတှေ ပိတျသိမျးပွီး အမှုကနေ လှှတျပေးမယျလို့ စဈကောငျစီအတှငျးရေးမှူး ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး အောငျလငျးဒှေးက အမိန့ျထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ ဒီနေ့ပွနျလှတျလာသူတှထေဲမှာ NLD ဗဟိုကောျမတီဝငျ၊ ဗဟိုပွနျကွားရေးတာဝနျရှိသူတယောကျဖွဈတဲ့ မုံရှာအောငျရှငျ ပွနျလှတျတယျလို့ သူ့ဇနီးက အတညျပွုပါတယျ။ သတငျးထောကျတခြို့လညျး ပွနျလှတျလာကွတဲ့ထဲမှာ မွိတျမွို့အခွစေိုကျ DVB သတငျးထောကျ ကိုအောငျကြောျ က ပုဒျမ ၄၀၁ ပုဒျမခှဲ (၁) အရ ခံဝနျကတိနဲ့ လှှတျပေးတာဖွဈတယျလို့ VOA ကို အခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ပွနျလှတျလာတာကတော့ ၄၀၁ ဥပဒအေရပေါ့လေ၊ ကနြောျတို့ လကျမှတျထိုးပွီးပွနျလှှတျပေးလိုကျတယျ။ လှှတျပေးထားတော့ ဘာရေးထားလဲဆိုတော့ ဒီပွဈမှုကို နောကျတကွိမျမှာ ကြူးလှနျမယျဆိုရငျတော့ကနြျခဲ့တဲ့အကွှေးကနြျတှကေို နောကျတကွိမျမှာ ပွနျလညျပေါငျးထည့ျမယျလို့ပွောတယျ။ ကနြောျတို့မွိတျ အကဉြျးထောငျမှာ ၈၄ ယောကျလှတျတယျ။ ၅၀၅ ပုဒျမနဲ့ ဆှဲခံထားရသူတှမြေားတယျ။ ၅၀၅ နဲ့ ဆှဲခံရသူတှမြေားတယျ။ ၅၀၅ အပွငျတခွားပုဒျမတှနေဲ့ တပျခံရသူတှကေ အထဲမှာကနြျနရေတုနျးပဲ။”
သတငျးထာကျ ကိုအောငျကြောျအပါအဝငျ ဖမျးဆီးခံသူတှဟော စဈကွောရေးကာလမှာ အပွငျးအထနျ နှိပျ စကျညှငျးပမျးမှုတှေ ခံခဲ့ရတယျလို့ဆိုပါတယျ။ အလားတူ သတငျးယူရငျး အဖမျးခံရတဲ့ DVB သတငျးထောကျ ကိုမငျးညိုကတော့ ပွညျအကဉြျးထောငျကနေ လှတျမွောကျလာတာပါ။ ပွညျအကဉြျးထောငျမှာ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားတှအေမြားအပွားရှိနပေမေယ့ျ သူအပါအဝငျ ဒီကနေ့ပွနျလှတျလာသူ ၈ ဦးသာရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ပွညျထောငျမှာ ၁၇၀ လောကျရှိတယျ။ ၅၀၅ နဲ့ဖမျးရတာလေ။ ဒီနေ့လှတျတာက ယောကျကြားလေး ၄ ယောကျ၊ မိနျးကလေး ၄ ယောကျ။ ၈ ယောကျပဲလှတျသေးတယျ။ ကနြောျတို့က ကိုယျလှတျတာထကျ လူငယျတှေ အမြားကွီးကနြျသေးတယျ။ သူတို့မကြျနှာတှကွေည့ျပွီး ကနြောျတို့ ဝမျးမသာနိုငျဘူး။ ဒီကလေးတှေ အမြားစုက ကနြျနခေဲ့တာ။ သူတို့မှာက မြှောျလင့ျခကြျတှနေဲ့လေ။”
ဗှီအိုအသေတငျးဌာန ဆောငျးပါးရှငျ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျနဲ့တခွားသတငျးထောကျတှလေညျး ပွနျလှတျလာမယျလို့ စာရေးဆရာစညျသူအောငျမွင့ျရဲ့အမှုလိုကျရှေ့နကွေီးဦးခငျမောငျမွင့ျကတော့ အခုလိုပွောသှားပါတယျ။
“ဒေါျသငျးသငျးအောငျပါမယျ-မဇ်ဈိမက။ ဆရာစညျသူအောငျမွင့ျပါပွီ။ မသူဇာပါမယျ။ သူတို့က ၅၀၅ (က) နဲ့ဆိုတော့။ မထကျထကျအောငျနဲ့ ကိုနှငျးယုတို့ကတြော့ စှဲထားတာက ပေါကျကှဲ (၅) နဲ့ဆိုတော့ ပါမယျမပါမယျ မသခြောဘူး။ မထကျထကျခိုငျက BBC Media Action က။ သူက ဗဟနျး ၅၀၅ (က) က။ အဲဒါကတော့လှတျတယျ။ နောကျ မငျ်ဂလာတောငျညှန့ျမှာ သူ့ကို တမှုထပျစှဲထားတာကတော့ မတရားအသငျး ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၇ (၁) နဲ့။ သူကတော့ လှှတျမလား မလှှတျလားဆိုတာ မသခြောသေးဘူး။ မနကျဖွနျ စောင့ျကွည့ျရအုနျးမှာပေါ့။”
မွနျမာစဈကောငျစီက အာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ ဖဖေေါျဝါရီလကစပွီး နိုငျငံတဝှမျးလုံးမှာ သတငျးထောကျတှေ အမြားအပွားဖမျးဆီးခံရတာ၊ခွိမျးခွောကျခံရတာတှေ ရှိခဲ့တာပါ။ အခုခြိနျမှာ သတငျးသမားအားလုံး ပွနျလညျလှတျမွောကျတာမြိုး မရှိသေးပါဘူး။သတငျးသမားတှကေို ဖမျးဆီးတာဟာ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဘာတှေ ဖွဈနသေလဲဆိုတာကို ကမ်ဘာကိုအသိမပေးခငြျကွောင့ျဖွဈတယျလို့ လှတျမွောကျလာတဲ့ DVB သတငျးထောကျ ကိုအောငျကြောျကတော့ယူဆပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ မွနျမာ့နိုငျငံရေးဖွဈစဉျပွောငျးလဲမှုကွီးထဲမှာ ပါဝငျသူတှအေားလုံး လှှတျပေးဖို့လိုတယျလို့လညျး ကိုအောငျကြောျကပွောပါတယျ။
“သတငျးသမားတှရှေိမှ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဘာတှဖွေဈနမေလဲဆိုတာ အားလုံးကအမှနျအတိုငျးသိမှာပေါ့။သတငျးသမားတှကေိုဖမျးဆီးတယျဆိုတာက တကမ်ဘာလုံးက စောင့ျကွည့ျနတေဲ့သူတှလေေ။ မွနျမာပွညျ မှာ ဘာတှဖွေဈသလဲဆိုတာကို မသိအောငျလို့ ဖမျးဆီးတယျလို့မွငျတယျ။ လကျရှိမှာ ပွနျလှှတျပေးတယျ ဆိုပမေယ့ျ အမြားစုကွီးက နိုငျငံရေးဖွဈစဉျပွောငျးလဲမှုကွီးမှာ ဖမျးဆီးခံရသူတှေ အမြားကွီးကနြျသေးတယျ။ သူတို့လညျး ပွနျလညျလှတျမွောကျဖို့တော့လိုတာပေါ့။”
အခုပွနျလှတျမွောကျမယ့ျအထဲမှာ မဇ်ဈိမ သတငျးဌာနကို တှဲဖကျ တညျထောငျခဲ့တဲ့ ဒေါျသငျးသငျးအောငျနဲ့ ရုံးဝနျထမျး ကိုဂြိမျးပူထောငျးတို့ နှဈဦးပါဝငျမယျလို့ မိသားစုဝငျမြားက အတညျပွုကွောငျး မဇ်ဈိမသတငျးဌာန ကတော့ကွညောပါတယျ။ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအဖှဲ့ AAPP ကတော့ ဖမျးဆီးရငျး နှိပျစကျညှငျးပမျးခံရလို့သဆေုံး ၁၃၁ ဦးရှိခဲ့ကွောငျးနဲ့ ထိနျးသိမျးခံထားရသူ ၉,၀၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားအားလုံး ခြှငျးခကြျမရှိလှှတျပေးဖို့လိုတယျလို့လညျး ကွညောခကြျထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
#MyanmarMilitaryCoup #MyanmarPoliticalPrisoners #VOABurmese
#အိန်ဒွာကြောျဇငျ#ဝငျးမငျးသနျး#လှတျငွိမျးခမြျးသာ#၄၀၁#CRPH#NUG