အင်ဒိုပစိတ်ဖိတ်ဒေသ လွတ်လပ်ပွင့်လင့်မြင်သာမှုရှိစေဖို့ Quad ခေါင်းဆောင်တွေ ကတိပြု

အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသတွင်းလေးနိုင်ငံ Quad ခေါင်းဆောင်တွေ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ (မေ ၂၄၊ ၂၀၂၂) 

[[Zawgyi/Unicode]]

ဒီနေ့ ဂျပန်နိုင်ငံ Tokyo မြို့တော်မှာကျင်းပခဲ့တဲ့ အမေရိကန်၊ ဂျပန် Australia နဲ့ အိန္ဒိယစတဲ့ ၄ နိုင် ငံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ Quad ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမှာ အင်ဒို Pacific ဒေသအတွင်း လွတ်လပ် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရေး အားပေးသွားမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ကြပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု ပြောင်းလဲ ဖောက်ပြန်မှုတိုက်ဖျက်ရေးနဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ တုံ့ပြန်ရေးတို့မှာလည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားဖို့ ကတိပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ဝင်တိုက်တဲ့ကိစ္စဟာ ဥရောပအရေးကိစ္စတခုထဲမဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာ့အရေးဖြစ်တယ်လု့ိ အမေရိကန်သမ္မတ Joe Biden က ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ နယ်မြေပိုင်နက်၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေ၊ လူ့အအခွင့်အရေးတွေချိုးဖောက်မှုတွေ ကမ္ဘာ့ဘယ်နေရာမှာမဆိုဖြစ်နေရင် ကာကွယ်ရမယ်လို့သမ္မတ Biden ကပြောကြားပါတယ်။ ယူကရိန်းမှာဖြစ်သလိုမျိုး အင်ဒို Pacific ဒေသမှာ အဖြစ် မခံနိုင်ဘူးလို့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် Fumio Kishida ကလည်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အလားတူအဖြစ်မျိုး အင်ဒို Pacific ဒေသထဲမှာ အဖြစ်ခံလို့ မရပါဘူး။ ဒီလိုခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေတွေကြားမှာ Quad ၄ နိုင်ငံကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိတယ်ဆိုတာ ပြသဖို့လိုအပ်သလို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှာ အင်ဒို Pacific ဒေသကဟာ လွတ်လပ် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိအောင် သန္နိဌာန်ချမှတ်ထားတယ်ဆိုတာ ပြသဖို့ သိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်လု့ိ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် Kishida ကပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

Quad ၄ နိုင်ငံထဲမှာ ကျုးကျော်စစ်ပွဲအတွက် ရုရှားအပေါ် အပြစ်တင်ပြီး ဒဏ်ခတ်မှုတွေ လုပ်နေတဲ့ထဲမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမပါသေးပါဘူး။ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမှာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့တာမှာလည်း ဝန်ကြီးချုပ် Narendra Modi ကယူကရိန်းစစ်ပွဲအကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။

ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု ပြောင်းလဲ ဖောက်ပြန်မှုနေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ အရေးကြီးတဲ့အကြောင်းကိုတော့ Australia ဝန်ကြီးချုပ်သစ် Anthony Albanese ကပြောကြားခဲ့ပြီး သူ့အစိုးရအနေနဲ့ ထိရောက်တဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေ လုပ်သွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အာရှ Pacific ဒေသ ၁၃ နိုင်ငံပါဝင်တဲ့ ကုန်သွယ်ရေး အစပြုမှုအဖြစ် အင်ဒို Pacific စီးပွားရေး မူဘောင်တွေကို အမေရိကန်သမ္မတ Biden က တနင်္လာနေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

============

[[Unicode]]

အငျဒိုပစိတျဖိတျဒသေ လှတျလပျပှင့ျလင့ျမွငျသာမှုရှိစဖေို့ Quad ခေါငျးဆောငျတှေ ကတိပွု

ဒီနေ့ ဂပြနျနိုငျငံ Tokyo မွို့တောျမှာကငြျးပခဲ့တဲ့ အမရေိကနျ၊ ဂပြနျ Australia နဲ့ အိန်ဒိယစတဲ့ ၄ နိုငျ ငံခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ Quad ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲမှာ အငျဒို Pacific ဒသေအတှငျး လှတျလပျ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုရှိရေး အားပေးသှားမယျလို့ ကတိပွုခဲ့ကွပါတယျ။

ကမ်ဘာ့ရာသီဥတု ပွောငျးလဲ ဖောကျပွနျမှုတိုကျဖကြျရေးနဲ့ ကိုဗဈကပျရောဂါ တုံ့ပွနျရေးတို့မှာလညျး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျသှားဖို့ ကတိပွုခဲ့ကွပါတယျ။ ယူကရိနျးကို ရုရှားကြူးကြောျဝငျတိုကျတဲ့ကိစ်စဟာ ဥရောပအရေးကိစ်စတခုထဲမဟုတျဘဲ ကမ်ဘာ့အရေးဖွဈတယျလု့ိ အမရေိကနျသမ်မတ Joe Biden က ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲမှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ နယျမွပေိုငျနကျ၊ တရားဥပဒစေိုးမိုးရေး၊ နိုငျငံတကာ ဥပဒေ၊ လူ့အအခှင့ျအရေးတှခြေိုးဖောကျမှုတှေ ကမ်ဘာ့ဘယျနရောမှာမဆိုဖွဈနရေငျ ကာကှယျရမယျလို့သမ်မတ Biden ကပွောကွားပါတယျ။ ယူကရိနျးမှာဖွဈသလိုမြိုး အငျဒို Pacific ဒသေမှာ အဖွဈ မခံနိုငျဘူးလို့ ဂပြနျဝနျကွီးခြုပျ Fumio Kishida ကလညျး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။

အလားတူအဖွဈမြိုး အငျဒို Pacific ဒသေထဲမှာ အဖွဈခံလို့ မရပါဘူး။ ဒီလိုခကျခဲတဲ့ အခွအေနတှေကွေားမှာ Quad ၄ နိုငျငံကွား စညျးလုံးညီညှတျမှုရှိတယျဆိုတာ ပွသဖို့လိုအပျသလို နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးမှာ အငျဒို Pacific ဒသေကဟာ လှတျလပျ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုရှိအောငျ သန်နိဌာနျခမြှတျထားတယျဆိုတာ ပွသဖို့ သိပျကို အရေးကွီးပါတယျလု့ိ ဂပြနျဝနျကွီးခြုပျ Kishida ကပွောကွားခဲ့တာဖွဈပါတယျ။

Quad ၄ နိုငျငံထဲမှာ ကြုးကြောျစဈပှဲအတှကျ ရုရှားအပေါျ အပွဈတငျပွီး ဒဏျခတျမှုတှေ လုပျနတေဲ့ထဲမှာ အိန်ဒိယနိုငျငံမပါသေးပါဘူး။ ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲမှာ မိန့ျခှနျးပွောကွားခဲ့တာမှာလညျး ဝနျကွီးခြုပျ Narendra Modi ကယူကရိနျးစဈပှဲအကွောငျး ထည့ျသှငျးပွောကွားခွငျး မရှိခဲ့ပါဘူး။

ကမ်ဘာ့ရာသီဥတု ပွောငျးလဲ ဖောကျပွနျမှုနကေို ကိုငျတှယျဖွရှေငျးဖို့ အရေးကွီးတဲ့အကွောငျးကိုတော့ Australia ဝနျကွီးခြုပျသဈ Anthony Albanese ကပွောကွားခဲ့ပွီး သူ့အစိုးရအနနေဲ့ ထိရောကျတဲ့ အရေးယူဆောငျရှကျမှုတှေ လုပျသှားမယျလို့ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ အာရှ Pacific ဒသေ ၁၃ နိုငျငံပါဝငျတဲ့ ကုနျသှယျရေး အစပွုမှုအဖွဈ အငျဒို Pacific စီးပှားရေး မူဘောငျတှကေို အမရေိကနျသမ်မတ Biden က တနငျ်လာနေ့က ကွညောခဲ့ပါတယျ။

============