[ Zawgyi ]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်ဖိနှိပ်မှုကြောင့် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရသူတွေ၊ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေအတွက် တနင်္ဂနွေနေ့က လန်ဒန်မှာပြုလုပ်တဲ့ ဂုဏ်ပြုအောင်းမေ့ဘွယ် အသံတိတ်ချီတက်ပွဲမှာ လူပေါင်း ဒါဇင်နဲ့ ချီပါဝင်ခဲ့သလို ဂျပန်၊ မြန်မာ ဘုန်းတော်ကြီးတွေ ဦးဆောင်တဲ့ တိုကျိုဘုရားကျောင်း ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သတဲ့ပွဲမှာလည်း လူပေါင်းထောင်ချီ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။
မအင်ကြင်းနိုင်က စုစည်းတင်ပြမှာပါ။
ဗြိတိန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့မှာ တနင်္ဂနွေနေ့က ပါလီမန်ရင်ပြင်ကနေ Battersea ပန်းခြံထိ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ A Silent March ဆိုတဲ့ အသံတိတ် ချီတက်ပွဲအစီအစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ CRPH supporter- UK မှာ ပါဝင်သူ မလွင်က အခုလို ဗွီအိုအေကို ရှင်းပြပါတယ်။
”မလွင်တို့ ကြိုတင်စီစဉ်ထားတဲ့အချိန်မှာ အစိုးရသစ်က မကြေညာရသေးဘူး။ အဲဒီအခါကျတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲအတွင်း ကျဆုံးသွားတဲ့ သူရဲကောင်းတွေ၊ အခုဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ သူရဲကောင်းတွေအတွက် ”A Silent March” အသံတိတ် ချီတက်ပွဲနဲ့ ဆုတောင်းပွဲ လုပ်ဖို့ဆိုပြီး စီစဉ် လုပ်လိုက်တာပါ။ ဒါပေမဲ့ အခုဟာက အစိုးရသစ်လည်း ကြေညာလိုက်တဲ့အခါကျတော့ ဒီအစိုးရသစ်ကိုလည်း ထောက်ခံကြောင်းပြသတဲ့အနေနဲ့ ပိုစတာအသစ်တွေနဲ့ ချီတက် ဆုတောင်းပွဲလုပ်ခဲ့တာပါ။”
ဗြိတိန်ဘုရင်မ Elizabeth ရဲ့ ကြင်ယာတော် မင်းသားကြီး Philip ရဲ့ဈာပန နာရေးအချိန်ကာလ၊ ကိုဗစ် ကပ်ရောဂါ စည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်တွေကြားထဲက လန်ဒန်မြို့လည်ကောင်မှာ အသံတိတ်ချီတက်ပွဲကို ပြုလုပ်ခဲ့ရတာဖြစ်တယ်လို့လည်း မလွင်က ပြောပါတယ်။ ဒါအပြင် CRPH ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီက ဧပြီလ (၁၆)ရက်နေ့မှာ ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရကို ဗြိတိန်အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအစိုးရတွေ အပြည့်အဝထောက်ခံတဲ့အထိ ဆက်လက်လှုပ်ရှားသွားဖို့ရှိတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
အလားတူ ဂျပန်နိုင်ငံ တိုကျိုမြို့က Zojoji ဘုရားကျောင်းမှာ တနင်္ဂနွေနေ့က ပြုလုပ်တဲ့ ဂျပန်၊ မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုန်းတော်ကြီးတွေစုပေါင်းဦးဆောင်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူတွေ၊ ဖမ်းဆီးနှိပ်စက် ညှင်းပန်းခံရသူတွေအတွက် ဆုတောင်းမေတ္တာ ပို့သတဲ့ပွဲကို လူပေါင်း ထောင်နဲ့ချီတက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီပွဲမှာကိုယ်တိုင် ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဂျပန်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေထဲက ကိုဌေးလင်းအောင်ကနေ စစ်တပ်အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့သူတွေကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် လာရောက် ဆုတောင်းတာဖြစ်တယ်လို့ ဂျပန်ဘာသာနဲ့ အခုလိုပြောသွားပါတယ်။
"ကျွန်တော်ဒီကိုလာခဲ့တာဟာ သူတို့ (လူတွေ) ဟာအချည်းနှီးသေသွားကြတာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ပြဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်ဆုတောင်းဖို့ဖြစ်တယ်။”
မမိုးသူဇာကျော်ကလည်း ပြည်ပရောက် မြန်မာတွေဟာ ပြည်တွင်းမှာ လှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ ထပ်တူရှိနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
”မြန်မာနိုင်ငံမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ပြန်လည်ထူထောင်နိုင်မယ်လို့ ကျမယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာပြည်သူတွေကို ကျမပြောချင်တာ အချိန်နည်းနည်းလောက် ဆက်ပြီးတောင့်ခံပေးထားကြပါတယ်။ ကျမတို့အားလုံးလည်း ဒီကနေ အပြင်းအထန်ကြိုးစားလုပ်ဆောင်နေပါတယ်။”
တိုကျိုမြို့လည်ကောင်က အဲဒီဘုရောင်းကျောင်းမှာပြုလုပ်တဲ့ ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သတဲ့ပွဲကိုဘုရားကျောင်းဝင်း ရင်ပြင်အပြည့် လူပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော်ပါဝင်ခဲ့ကြတယ်လို့ တာဝန်ယူစီစဉ်တဲ့ Japan Myanmar Friendship Association က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒီအတောအတွင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်အဖြစ်ရောက်ရှိလာခဲ့တဲ့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် Yoshihide Suga ဟာ သောကြာနေ့ ဧပြီလ (၁၆)ရက်နေ့က သမ္မတ Joe Biden နဲ့ ပထမဆုံးအကြိမ် လူပုဂ္ဂိုလ်ချင်း တွေ့ဆုံမှုအပြီး ဂျပန်၊ အမေရိကန် ပူးတွဲကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ရာမှာ နှစ်နိုင်ငံလုံးက မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေကို ရှုံ့ချထားပြီး ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အလျင်အမြန်ပြန်လည်ဖေါ်ဆောင်ဖို့ တိုက်တွန်းကြောင်း ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဂျပန်အနေနဲ့ အမေရိကန်နဲ့ အခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ မတူတာက မြန်မာနဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာ မဟာဗျူဟာမြောက်အရေးပါမှုနဲ့ တိုင်းပြည်ချင်း ဆက်နွှယ်မှုတွေရှိနေတဲ့အတွက် ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ ကိစ္စမှာ ပိုပြီးသတိထားတာတွေ့ရပါတယ်။
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (အေအေပီပီ) ရဲ့ နောက်ဆုံး စာရင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ အာဏာသိမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ လုံခြုံရေးတပ်တွေရဲ့ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့တဲ့ လူပေါင်း ၇၃၀ ကျော်ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
[ Unicode ]
အကွမျးဖကျနှိမျနငျးမှုကွောင့ျ သဆေုံးရသူတှကေို လနျဒနျနဲ့ တိုကြိုက မွနျမာတှေ အောကျမေ့ဂုဏျပွု
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈကောငျစီရဲ့ အကွမျးဖကျဖိနှိပျမှုကွောင့ျ သဆေုံး၊ ဒဏျရာရသူတှေ၊ ဖမျးဆီးခံရသူတှအေတှကျ တနငျ်ဂနှနေေ့က လနျဒနျမှာပွုလုပျတဲ့ ဂုဏျပွုအောငျးမေ့ဘှယျ အသံတိတျခြီတကျပှဲမှာ လူပေါငျး ဒါဇငျနဲ့ ခြီပါဝငျခဲ့သလို ဂပြနျ၊ မွနျမာ ဘုနျးတောျကွီးတှေ ဦးဆောငျတဲ့ တိုကြိုဘုရားကြောငျး ဆုတောငျးမတေ်တာပို့သတဲ့ပှဲမှာလညျး လူပေါငျးထောငျခြီ တကျရောကျခဲ့ကွပါတယျ။
မအငျကွငျးနိုငျက စုစညျးတငျပွမှာပါ။
ဗွိတိနျနိုငျငံ လနျဒနျမွို့မှာ တနငျ်ဂနှနေေ့က ပါလီမနျရငျပွငျကနေ Battersea ပနျးခွံထိ ပွုလုပျခဲ့တဲ့ A Silent March ဆိုတဲ့ အသံတိတျ ခြီတကျပှဲအစီအစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ CRPH supporter- UK မှာ ပါဝငျသူ မလှငျက အခုလို ဗှီအိုအကေို ရှငျးပွပါတယျ။”မလှငျတို့ ကွိုတငျစီစဉျထားတဲ့အခြိနျမှာ အစိုးရသဈက မကွညောရသေးဘူး။ အဲဒီအခါကတြော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီတိုကျပှဲအတှငျး ကဆြုံးသှားတဲ့ သူရဲကောငျးတှေ၊ အခုဆကျလကျတိုကျပှဲဝငျနတေဲ့ သူရဲကောငျးတှအေတှကျ ”A Silent March” အသံတိတျ ခြီတကျပှဲနဲ့ ဆုတောငျးပှဲ လုပျဖို့ဆိုပွီး စီစဉျ လုပျလိုကျတာပါ။ ဒါပမေဲ့ အခုဟာက အစိုးရသဈလညျး ကွညောလိုကျတဲ့အခါကတြော့ ဒီအစိုးရသဈကိုလညျး ထောကျခံကွောငျးပွသတဲ့အနနေဲ့ ပိုစတာအသဈတှနေဲ့ ခြီတကျ ဆုတောငျးပှဲလုပျခဲ့တာပါ။”
ဗွိတိနျဘုရငျမ Elizabeth ရဲ့ ကွငျယာတောျ မငျးသားကွီး Philip ရဲ့ဈာပန နာရေးအခြိနျကာလ၊ ကိုဗဈ ကပျရောဂါ စညျးကမျး သတျမှတျခကြျတှကွေားထဲက လနျဒနျမွို့လညျကောငျမှာ အသံတိတျခြီတကျပှဲကို ပွုလုပျခဲ့ရတာဖွဈတယျလို့လညျး မလှငျက ပွောပါတယျ။ ဒါအပွငျ CRPH ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီက ဧပွီလ (၁၆)ရကျနေ့မှာ ဖှဲ့စညျးလိုကျတဲ့ NUG အမြိုးသားညီညှတျရေး အစိုးရကို ဗွိတိနျအပါအဝငျ နိုငျငံတကာအစိုးရတှေ အပွည့ျအဝထောကျခံတဲ့အထိ ဆကျလကျလှုပျရှားသှားဖို့ရှိတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
အလားတူ ဂပြနျနိုငျငံ တိုကြိုမွို့က Zojoji ဘုရားကြောငျးမှာ တနငျ်ဂနှနေေ့က ပွုလုပျတဲ့ ဂပြနျ၊ မွနျမာ ဗုဒ်ဓဘာသာ ဘုနျးတောျကွီးတှစေုပေါငျးဦးဆောငျပွီး မွနျမာစဈတပျအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့သူတှေ၊ ဖမျးဆီးနှိပျစကျ ညှငျးပနျးခံရသူတှအေတှကျ ဆုတောငျးမတေ်တာ ပို့သတဲ့ပှဲကို လူပေါငျး ထောငျနဲ့ခြီတကျရောကျခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီပှဲမှာကိုယျတိုငျ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ဂပြနျရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှထေဲက ကိုဌေးလငျးအောငျကနေ စဈတပျအကွမျးဖကျ ပဈခတျသတျဖွတျမှုကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့သူတှကေို ဂုဏျပွုတဲ့အနနေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ လာရောကျ ဆုတောငျးတာဖွဈတယျလို့ ဂပြနျဘာသာနဲ့ အခုလိုပွောသှားပါတယျ။
"ကြှနျတောျဒီကိုလာခဲ့တာဟာ သူတို့ (လူတှေ) ဟာအခညြျးနှီးသသှေားကွတာမဟုတျဘူးဆိုတာ ပွဖို့ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာငွိမျးခမြျးရေးအတှကျဆုတောငျးဖို့ဖွဈတယျ။”
မမိုးသူဇာကြောျကလညျး ပွညျပရောကျ မွနျမာတှဟော ပွညျတှငျးမှာ လှုပျရှားသူတှနေဲ့ ထပျတူရှိနတေယျလို့ဆိုပါတယျ။
”မွနျမာနိုငျငံမှာ ငွိမျးခမြျးရေးကို မွနျမွနျဆနျဆနျနဲ့ ပွနျလညျထူထောငျနိုငျမယျလို့ ကမြယုံကွညျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ မွနျမာပွညျသူတှကေို ကမြပွောခငြျတာ အခြိနျနညျးနညျးလောကျ ဆကျပွီးတောင့ျခံပေးထားကွပါတယျ။ ကမြတို့အားလုံးလညျး ဒီကနေ အပွငျးအထနျကွိုးစားလုပျဆောငျနပေါတယျ။”
တိုကြိုမွို့လညျကောငျက အဲဒီဘုရောငျးကြောငျးမှာပွုလုပျတဲ့ ဆုတောငျးမတေ်တာပို့သတဲ့ပှဲကိုဘုရားကြောငျးဝငျး ရငျပွငျအပွည့ျ လူပေါငျး ၁၀၀၀ ကြောျပါဝငျခဲ့ကွတယျလို့ တာဝနျယူစီစဉျတဲ့ Japan Myanmar Friendship Association က ရိုကျတာသတငျးဌာနကို ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဒီအတောအတှငျး အမရေိကနျပွညျထောငျစုကို ခစြျကွညျရေးခရီးစဉျအဖွဈရောကျရှိလာခဲ့တဲ့ ဂပြနျဝနျကွီးခြုပျ Yoshihide Suga ဟာ သောကွာနေ့ ဧပွီလ (၁၆)ရကျနေ့က သမ်မတ Joe Biden နဲ့ ပထမဆုံးအကွိမျ လူပုဂ်ဂိုလျခငြျး တှေ့ဆုံမှုအပွီး ဂပြနျ၊ အမရေိကနျ ပူးတှဲကွညောခကြျ ထုတျပွနျရာမှာ နှဈနိုငျငံလုံးက မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈကောငျစီရဲ့ အကွမျးဖကျလုပျရပျတှကေို ရှုံ့ခထြားပွီး ဒီမိုကရစေီစနဈကို အလငြျအမွနျပွနျလညျဖေါျဆောငျဖို့ တိုကျတှနျးကွောငျး ဖေါျပွထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ဂပြနျအနနေဲ့ အမရေိကနျနဲ့ အခွားနိုငျငံတှနေဲ့ မတူတာက မွနျမာနဲ့ ဆကျဆံရေးမှာ မဟာဗြူဟာမွောကျအရေးပါမှုနဲ့ တိုငျးပွညျခငြျး ဆကျနှှယျမှုတှရှေိနတေဲ့အတှကျ ပိတျဆို့အရေးယူဖို့ ကိစ်စမှာ ပိုပွီးသတိထားတာတှေ့ရပါတယျ။
နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး (အအေပေီပီ) ရဲ့ နောကျဆုံး စာရငျးထုတျပွနျခကြျအရ အာဏာသိမျးမှုကိုဆန့ျကငြျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှကေို ရပျတန့ျဖို့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ လုံခွုံရေးတပျတှရေဲ့ ပဈခတျနှိမျနငျးမှှုကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့တဲ့ လူပေါငျး ၇၃၀ ကြောျရှိနပွေီဖွဈပါတယျ။