[[Zawgyi/Unicode]]
တိုင်းပြည်ကို ပထမဆုံးအကြိမ်ပြောကြားတဲ့ နိုင်ငံတော်အခြေပြမိန့်ခွန်းမှာ သမ္မတ Joe Biden က ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်တဲ့ ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin ကို ပြစ်တင်ဝေဖန်လိုက်ပြီး အေမရိကန်က နိုင်ငံရေးပါတီကြီး ၂ ခုစလုံးရဲ့ ထောက်ခံမှုရအောင် ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ကပ်ေရောဂါက စီးပွားပြန်နာလန်ထူဖို့အရေး ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ကြီးမြင့်မှုက အဟန့်အတားဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စ၊ လွှတ်တော်အတွင်း ပါတီကြီး ၂ ခုစလုံးရဲ့ ထောက်ခံမှုရနိုင်ငံမယ့် ညီညွတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေအေကြာင်း စတဲ့ အေကြာင်းအရာ အတော်များများကို သမ္မတက ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒီအေကြာင်း ဗွီအိုအေ အိမ်ဖြူတော်သတင်းထောက် Patsy Widakuswara သတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
သမ္မတ Joe Biden ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလတုန်းက လွှတ်တော် ၂ ရပ်ရှေ့မှာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပေမယ့် နိုင်ငံတော်အေခြပြမိန့်ခွန်းအဖြစ် မနေ့ အင်္ဂါနေ့ညက ပထမဆုံးအကြိမ် ပြောကြားခဲ့တာပါ။
ဒီမိန့်ခွန်းဟာ အစဉ်အလာအားဖြင့် ပြည်တွင်း အခြေအနေတွေကို ဦးစားပေး ပြောကြားလေ့ရှိပေမယ့် ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin က ယူကရိန်းကို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်ပြီး နျူကလီယားတပ်ဖွဲ့တွေကို အသင့်အနေအထားမှာ ရှိနေကြဖို့ ညွှန်ကြားလိုက်တာကြောင့် မိန့်ခွန်း အစမှာတင်ပဲ သမ္မတဘိုင်ဒန်က ဒီကိစ္စကို ဦးစားပေး ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“အနောက်အုပ်စုနဲ့ နေတိုးအဖွဲ့က တုံ့ပြန်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ သမ္မတပူတင်က ထင်ခဲ့ပုံရပါတယ်။ သူက ကျနော်တို့တွေ အချင်းချင်းကြား သွေးကွဲအောင်၊ ဒီလွှတ်တော် အတွင်းမှာ၊ ဥရောပတိုက်မှာ သွေးကွဲမှုတွေ ဖြစ်လာအောင် လုပ်နိုင်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ပုံရပါတယ်။ သူထင်ထားတာ မှားပါတယ်။ ကျနော်တို့ဟာ သူ့ကိုရင်ဆိုင်ဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပါတယ်။”
ပါတီ ၂ ရပ်စလုံးက လွှတ်တော်အမတ်အတော်များများက ယူကရိန်းကို ထောက်ခံတဲ့အနေနဲ့ ယူကရိန်းအလံရောင် အပြာနဲ့ အဝါပါတဲ့ ရင်ထိုးတွေ တပ်ဆင်ထားကြတဲ့ တချိန်တည်းမှာပဲ သမ္မတကေတာ် Jill Biden ကလည်း အမေရိကန်ဆိုင်ရာ ယူကရိန်းသံအမတ်ကြီး Oksana Markarova ကို သူနဲ့အတူ နိုင်ငံတော် အခြေပြ မိန့်ခွန်း တက်ရောက် နားထောင်ဖို့ ဖိတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။
ပြည်တွင်းရေးကိစ္စမှာတော့ သမ္မတဘိုင်ဒန်အတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှုဟာ ကပ်ရောဂါဘေးက လွတ်မြောက်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အစိုးရက ကာကွယ်ဆေး အောင်မြင်စွာ ထိုးပေးနိုင်ခဲ့တဲ့အခြေအနေအပါအဝင် New normal - ပုံစံသစ်မှာ နေထိုင်တတ်ဖို့ အချိန်ရောက်ပြီဆိုတာတွေကို အလေးပေး ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးဌာန CDC က ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ တင်းကြပ်မှုတွေကို မကြာသေးခင်က ဖြေလျှော့ပေးလိုက်တာကြောင့် လွှတ်တော် အမတ် တော်တော်များများလည်း နှာခေါင်းစည်းမတပ်ဘဲ အခမ်းအနားကို တက် လာကြပါတယ်။
“Covid-19 ဟာ ပျောက်ကွယ်သွားမှာမဟုတ်ဘူးဆိုပြီး ပြောဆိုနေကြတာတွေ ကျနော် သိပါတယ်၊ ဒါကို လက်မခံပါဘူး၊ ဒီရောဂါပိုးကိုလည်း တခြားရောဂါတွေလို ကျနော်တို့ တိုက်ဖျက်သွားမှာပါ။”
ဒါပေမယ့် ကပ်ရောဂါကနေ ပြန်နာလန်ထူမယ့်အရေးဟာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကြောင့် အဟန့်အတား ဖြစ်နေပါတယ်။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဟာ လက်ရှိမှာ ၇.၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အခြေခံလုပ်အားခ တိုးမြင့်ပေးရေးနဲ့ ပြည်တွင်း ကုန်ထုတ်လုပ် မှု မြှင့်တင်ရေး အစီအစဉ်တွေက ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မယ်လို့ သမ္မတ ဘိုင်ဒန်က ပြောပါတယ်။
“အမေရိကန်မှာ အခြေခံအဆောက်အဦး တည်ဆောက်ပြီး တီထွင်ကြံဆမှုတွေ လုပ်ဆောင်ရင် ကုန်ပစ္စည်းစီးဆင်းမှု ပိုမိုမြန်ဆန်ပြီး ဈေးနှုန်းလည်း သက်သာလာမှာဖြစ်သလို ကောင်းမွန်တဲ့လစာလည်း ရရှိနိုင်ပါမယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံခြားက တင်သွင်းတာတွေအပေါ် မှီခို အားထားမနေဘဲ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းမှာပဲ ကုန်ပစ္စည်းတွေ ထုတ်လုပ်ကြရအောင်ပါ။”
ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ နှာခေါင်းစည်းတပ်တဲ့ကိစ္စတွေကို လက်မခံသူ Iowa ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Kim Reynolds က ရီပတ်ဘလီကန်ပါတီကိုယ်စား သမ္မတဘိုင်ဒန်ရဲ့ မိန့်ခွန်းကို ပြန်လည်ချေပ ပြောကြားခဲ့တာမှာ - သမ္မတရဲ့ ပေါ်လစီတွေဟာ နောက်ပြန်ဆွဲနေတယ်လို့ စွပ်စွဲလိုက်ပါတယ်။
“သမ္မတဘိုင်ဒန်နဲ့ သူ့ပါတီရဲ့အစီအစဉ်တွေဟာ တိုင်းပြည်ကို ၁၉၇၀ ခုနှစ်နဲ့ ၈၀ ခုနှစ်တွေဆီ နောက်ပြန်ဆွဲသွားသလို ဖြစ်နေပါတယ်။ မိသားစုတွေ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဒဏ် ခံနေရတဲ့ တချိန်တည်းမှာပဲ ကျမတို့ရဲ့ မြို့ပြတွေမှာ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကြီးထွားလာနေပြီး ဆိုဗီယက်တပ်မတော်က ကမ္ဘာ့မြေပုံကို အသစ်ပြန်ရေးဆွဲဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။”
ထိပ်တန်း ကုမ္ပဏီ ၅ ခုက ကောက်ယူထားတဲ့ လူထုစစ်တမ်းတွေအရ သမ္မတဘိုင် ဒန်ကို ထောက်ခံသူ ၄၁% ပဲ ရှိပါတယ်။
သမ္မတအနေနဲ့ တိုင်းပြည်ကို ကပ်ရောဂါဘေး၊ ယူကရိန်းအရေးကိစ္စနဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု အခြေအနေတွေကနေ ကယ်ထုတ်နိုင်မလားဆိုတဲ့အချက်တွေက ဒီ အခြေအနေကို ပြောင်းလဲစေမှာပါ။
ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ American Enterprise Institute က အကြီးတန်း သုတေသီ Norman Ornstein က အခုလိုပြောပါတယ်။
“အဲဒီအချက်တွေက အရေးကြီးသလိုပဲ အခုလို မိန့်ခွန်းပြောတဲ့အခါမှာ သမ္မတ အနေနဲ့ သူဟာ လုပ်နိုင် ကိုင်နိုင်တယ်၊ ယုံကြည် အားကိုးရလောက်တယ် ဆိုတဲ့ လူတွေကြားချင်တဲ့အချက်တွေကို ထည့်ပြောကြရတာပါပဲ။ အဲဒါတွေက အထောက်အကူ ပြုပါတယ်။”
ဒီမိုကရက်ပါတီက လွှတ်တော် ၂ ရပ်စလုံးမှာ အနည်းငယ်သာ အသာစီးရထားတာကြောင့် သမ္မတဘိုင်ဒန်က အားရစေမယ့် စကားကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
“တိုင်းပြည်အခြေအနေ ကောင်းနေတာဟာ အမေရိကန်ပြည်သူတွေရဲ့ အင်အား တောင့်တင်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။”
ဒါပေမယ့် လူမှုဖူလုံရေး အသုံးစရိတ်၊ ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှု ထိန်းချုပ်ရေး၊ မဲပေးခွင့်၊ သေနတ်ကိုင်ဆောင်ခွင့် ကန့်သတ်ရေး၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြုပြင် ပြောင်းလဲရေးတို့အပြင် ကပ်ရောဂါကြောင့် စိတ်ထိခိုက်ကြရသူတွေကို စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေးရံပုံငွေ စတဲ့ သမ္မတ ဘိုင်ဒန် အဆိုပြုထားတဲ့ ဥပေဒကြမ်းတွေဟာ အခုချိန်ထိ မရေရာတဲ့အဆင့်မှာပဲ ရှိနေပါသေးတယ် ခင်ဗျား။
#SOTU #USPolitics #UkraineConflict #VOABurmese
#၂၀၂၂ #နိုင်ငံတော်အခြေပြမိန့်ခွန်း #ဘိုင်ဒန် #အမေရိကန် #ယူကရိန်း #ဗွီအိုအေ
==============
[[Unicode]]
ယူကရိနျးအရေး ညီညှတျဖို့ သမ်မတ Biden တိုကျတှနျး
တိုငျးပွညျကို ပထမဆုံးအကွိမျပွောကွားတဲ့ နိုငျငံတောျအခွပွေမိန့ျခှနျးမှာ သမ်မတ Joe Biden က ယူကရိနျးနိုငျငံကို ကြူးကြောျ ဝငျရောကျတဲ့ ရုရှားသမ်မတ Vladimir Putin ကို ပွဈတငျဝဖေနျလိုကျပွီး အမေရိကနျက နိုငျငံရေးပါတီကွီး ၂ ခုစလုံးရဲ့ ထောကျခံမှုရအောငျ ထည့ျသှငျး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ကပျရေောဂါက စီးပှားပွနျနာလနျထူဖို့အရေး ကုနျဈေးနှုနျးတှေ ကွီးမွင့ျမှုက အဟန့ျအတားဖွဈနတေဲ့ကိစ်စ၊ လှှတျတောျအတှငျး ပါတီကွီး ၂ ခုစလုံးရဲ့ ထောကျခံမှုရနိုငျငံမယ့ျ ညီညှတျရေး လုပျငနျးစဉျတှအေကွောငျး စတဲ့ အကွောငျးအရာ အတောျမြားမြားကို သမ်မတက ထည့ျသှငျး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအေ အိမျဖွူတောျသတငျးထောကျ Patsy Widakuswara သတငျးပေးပို့ထားတာကို ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
သမ်မတ Joe Biden ဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ ဧပွီလတုနျးက လှှတျတောျ ၂ ရပျရှေ့မှာ မိန့ျခှနျးပွောကွားခဲ့ပမေယ့ျ နိုငျငံတောျအခွေပွမိန့ျခှနျးအဖွဈ မနေ့ အငျ်ဂါနေ့ညက ပထမဆုံးအကွိမျ ပွောကွားခဲ့တာပါ။
ဒီမိန့ျခှနျးဟာ အစဉျအလာအားဖွင့ျ ပွညျတှငျး အခွအေနတှေကေို ဦးစားပေး ပွောကွားလေ့ရှိပမေယ့ျ ရုရှားသမ်မတ Vladimir Putin က ယူကရိနျးကို ကြူးကြောျ ဝငျရောကျပွီး နြူကလီယားတပျဖှဲ့တှကေို အသင့ျအနအေထားမှာ ရှိနကွေဖို့ ညှှနျကွားလိုကျတာကွောင့ျ မိန့ျခှနျး အစမှာတငျပဲ သမ်မတဘိုငျဒနျက ဒီကိစ်စကို ဦးစားပေး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
“အနောကျအုပျစုနဲ့ နတေိုးအဖှဲ့က တုံ့ပွနျမှာမဟုတျဘူးလို့ သမ်မတပူတငျက ထငျခဲ့ပုံရပါတယျ။ သူက ကနြောျတို့တှေ အခငြျးခငြျးကွား သှေးကှဲအောငျ၊ ဒီလှှတျတောျ အတှငျးမှာ၊ ဥရောပတိုကျမှာ သှေးကှဲမှုတှေ ဖွဈလာအောငျ လုပျနိုငျမယျလို့ ထငျခဲ့ပုံရပါတယျ။ သူထငျထားတာ မှားပါတယျ။ ကနြောျတို့ဟာ သူ့ကိုရငျဆိုငျဖို့ အသင့ျဖွဈနပေါတယျ။”
ပါတီ ၂ ရပျစလုံးက လှှတျတောျအမတျအတောျမြားမြားက ယူကရိနျးကို ထောကျခံတဲ့အနနေဲ့ ယူကရိနျးအလံရောငျ အပွာနဲ့ အဝါပါတဲ့ ရငျထိုးတှေ တပျဆငျထားကွတဲ့ တခြိနျတညျးမှာပဲ သမ်မတကတောျ Jill Biden ကလညျး အမရေိကနျဆိုငျရာ ယူကရိနျးသံအမတျကွီး Oksana Markarova ကို သူနဲ့အတူ နိုငျငံတောျ အခွပွေ မိန့ျခှနျး တကျရောကျ နားထောငျဖို့ ဖိတျကွားခဲ့ပါတယျ။
ပွညျတှငျးရေးကိစ်စမှာတော့ သမ်မတဘိုငျဒနျအတှကျ အကွီးမားဆုံးစိနျခေါျမှုဟာ ကပျရောဂါဘေးက လှတျမွောကျဖို့ပဲ ဖွဈပါတယျ။ သူ့အစိုးရက ကာကှယျဆေး အောငျမွငျစှာ ထိုးပေးနိုငျခဲ့တဲ့အခွအေနအေပါအဝငျ New normal - ပုံစံသဈမှာ နထေိုငျတတျဖို့ အခြိနျရောကျပွီဆိုတာတှကေို အလေးပေး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
အမရေိကနျ ကူးစကျရောဂါကာကှယျထိနျးခြုပျရေးဌာန CDC က ကပျရောဂါဆိုငျရာ တငျးကွပျမှုတှကေို မကွာသေးခငျက ဖွလြှေော့ပေးလိုကျတာကွောင့ျ လှှတျတောျ အမတျ တောျတောျမြားမြားလညျး နှာခေါငျးစညျးမတပျဘဲ အခမျးအနားကို တကျ လာကွပါတယျ။
“Covid-19 ဟာ ပြောကျကှယျသှားမှာမဟုတျဘူးဆိုပွီး ပွောဆိုနကွေတာတှေ ကနြောျ သိပါတယျ၊ ဒါကို လကျမခံပါဘူး၊ ဒီရောဂါပိုးကိုလညျး တခွားရောဂါတှလေို ကနြောျတို့ တိုကျဖကြျသှားမှာပါ။”
ဒါပမေယ့ျ ကပျရောဂါကနေ ပွနျနာလနျထူမယ့ျအရေးဟာ ငှကွေေးဖောငျးပှမှုကွောင့ျ အဟန့ျအတား ဖွဈနပေါတယျ။ ငှကွေေးဖောငျးပှမှုဟာ လကျရှိမှာ ၇.၅ ရာခိုငျနှုနျး ရှိပါတယျ။ သူ့ရဲ့ အခွခေံလုပျအားခ တိုးမွင့ျပေးရေးနဲ့ ပွညျတှငျး ကုနျထုတျလုပျ မှု မွှင့ျတငျရေး အစီအစဉျတှကေ ဒီပွူနာကို ဖွရှေငျးနိုငျမယျလို့ သမ်မတ ဘိုငျဒနျက ပွောပါတယျ။
“အမရေိကနျမှာ အခွခေံအဆောကျအဦး တညျဆောကျပွီး တီထှငျကွံဆမှုတှေ လုပျဆောငျရငျ ကုနျပစ်စညျးစီးဆငျးမှု ပိုမိုမွနျဆနျပွီး ဈေးနှုနျးလညျး သကျသာလာမှာဖွဈသလို ကောငျးမှနျတဲ့လစာလညျး ရရှိနိုငျပါမယျ။ ဒါကွောင့ျ နိုငျငံခွားက တငျသှငျးတာတှအေပေါျ မှီခို အားထားမနဘေဲ အမရေိကနျနိုငျငံအတှငျးမှာပဲ ကုနျပစ်စညျးတှေ ထုတျလုပျကွရအောငျပါ။”
ကပျရောဂါဆိုငျရာ ကန့ျသတျခကြျတှနေဲ့ နှာခေါငျးစညျးတပျတဲ့ကိစ်စတှကေို လကျမခံသူ Iowa ပွညျနယျ အုပျခြုပျရေးမှူး Kim Reynolds က ရီပတျဘလီကနျပါတီကိုယျစား သမ်မတဘိုငျဒနျရဲ့ မိန့ျခှနျးကို ပွနျလညျခြပေ ပွောကွားခဲ့တာမှာ - သမ်မတရဲ့ ပေါျလစီတှဟော နောကျပွနျဆှဲနတေယျလို့ စှပျစှဲလိုကျပါတယျ။
“သမ်မတဘိုငျဒနျနဲ့ သူ့ပါတီရဲ့အစီအစဉျတှဟော တိုငျးပွညျကို ၁၉၇၀ ခုနှဈနဲ့ ၈၀ ခုနှဈတှဆေီ နောကျပွနျဆှဲသှားသလို ဖွဈနပေါတယျ။ မိသားစုတှေ ငှကွေေးဖောငျးပှမှုဒဏျ ခံနရေတဲ့ တခြိနျတညျးမှာပဲ ကမြတို့ရဲ့ မွို့ပွတှမှော ရာဇဝတျမှုတှေ ကွီးထှားလာနပွေီး ဆိုဗီယကျတပျမတောျက ကမ်ဘာ့မွပေုံကို အသဈပွနျရေးဆှဲဖို့ ကွိုးစားနပေါတယျ။”
ထိပျတနျး ကုမ်ပဏီ ၅ ခုက ကောကျယူထားတဲ့ လူထုစဈတမျးတှအေရ သမ်မတဘိုငျ ဒနျကို ထောကျခံသူ ၄၁% ပဲ ရှိပါတယျ။
သမ်မတအနနေဲ့ တိုငျးပွညျကို ကပျရောဂါဘေး၊ ယူကရိနျးအရေးကိစ်စနဲ့ ငှကွေေးဖောငျးပှမှု အခွအေနတှေကေနေ ကယျထုတျနိုငျမလားဆိုတဲ့အခကြျတှကေ ဒီ အခွအေနကေို ပွောငျးလဲစမှောပါ။
ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ American Enterprise Institute က အကွီးတနျး သုတသေီ Norman Ornstein က အခုလိုပွောပါတယျ။
“အဲဒီအခကြျတှကေ အရေးကွီးသလိုပဲ အခုလို မိန့ျခှနျးပွောတဲ့အခါမှာ သမ်မတ အနနေဲ့ သူဟာ လုပျနိုငျ ကိုငျနိုငျတယျ၊ ယုံကွညျ အားကိုးရလောကျတယျ ဆိုတဲ့ လူတှကွေားခငြျတဲ့အခကြျတှကေို ထည့ျပွောကွရတာပါပဲ။ အဲဒါတှကေ အထောကျအကူ ပွုပါတယျ။”
ဒီမိုကရကျပါတီက လှှတျတောျ ၂ ရပျစလုံးမှာ အနညျးငယျသာ အသာစီးရထားတာကွောင့ျ သမ်မတဘိုငျဒနျက အားရစမေယ့ျ စကားကို ပွောခဲ့ပါတယျ။
“တိုငျးပွညျအခွအေနေ ကောငျးနတောဟာ အမရေိကနျပွညျသူတှရေဲ့ အငျအား တောင့ျတငျးမှုကွောင့ျ ဖွဈပါတယျ။”
ဒါပမေယ့ျ လူမှုဖူလုံရေး အသုံးစရိတျ၊ ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှု ထိနျးခြုပျရေး၊ မဲပေးခှင့ျ၊ သနေတျကိုငျဆောငျခှင့ျ ကန့ျသတျရေး၊ ရဲတပျဖှဲ့ ပွုပွငျ ပွောငျးလဲရေးတို့အပွငျ ကပျရောဂါကွောင့ျ စိတျထိခိုကျကွရသူတှကေို စိတျပိုငျးဆိုငျရာ အကူအညီပေးရေးရံပုံငှေ စတဲ့ သမ်မတ ဘိုငျဒနျ အဆိုပွုထားတဲ့ ဥပဒေကွမျးတှဟော အခုခြိနျထိ မရရောတဲ့အဆင့ျမှာပဲ ရှိနပေါသေးတယျ ခငျဗြား။
#SOTU #USPolitics #UkraineConflict #VOABurmese
#၂၀၂၂ #နိုငျငံတောျအခွပွေမိန့ျခှနျး #ဘိုငျဒနျ #အမရေိကနျ #ယူကရိနျး #ဗှီအိုအေ
==============