ထိုင်းက မြန်မာလုပ်သားတွေကြား ကိုဗစ်ကူးစက်မှုမြင့်တက်

{{Zawgyi/Unicode}}

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ တတိယလှိုင်း ကူးစက်ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံက ဘန်ကောက်မြို့တော်နဲ့ စမုတ်ပရာကန်ပြည်နယ်၊ နွံထဘူရီပြည်နယ်တွေမှာရှိကြတဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ရာဂဏန်းအထိ ကိုဗစ်ရောဂါ ကူးစက်နေကြပါတယ်။ အလုပ်သမားတွေကြားမှာ ရောဂါဖြစ်တာကို ထုတ်မပြောဘဲ တိုးတိုးတိတ်တိတ် ကုသနေကြတာလည်းရှိတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေးဆောင်ရွက်နေသူကပြောပါတယ်။ ထိုင်းက မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေကြား ကိုဗစ်ကူးစက်နေတဲ့ အခြေအနေကို ထိုင်းအခြေစိုက် ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။

ကိုဗစ်တတိယလှိုင်း ကူးစက်နေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အများအပြား နေထိုင်အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ ဘန်ကောက်၊ စမုတ်ပရကန်၊ နံွံထဘူရီ စတဲ့ပြည်နယ်တွေမှာ ကူးစက်မှု အများဆုံးဖြစ်နေပါတယ်။

ရာနဲ့ချီတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေလည်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်နေတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ ကပ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ဘန်ကာက်မြို့ထဲမှာဆိုရင် ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ ပိုးတွေ့လူနာ ၁၉၀ ကျော်ရှိသလို ဟွေခွမ်ဈေးမှာ ၉၉ ဦးနဲ့ နွံထဘူရီ ကုန်စိမ်းဒိုင်မှာ ၁၆၀ ကျော် ကိုဗစ်ပိုးကူးစက်နေတာ တွေ့ခဲ့ရတဲ့အတွက် အဲဒီနေရာတွေကို အရေးပေါ် ပိတ်ပြီး ပိုးသတ်ဆေးဖြန်းတာတွေ လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။ အဲဒီ သုံးနေရာက ပိုးတွေလူနာအများစုကတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဖြစ်ကြပါတယ်။

ကူးစက်သူအများစုဟာ နေအိမ်တခုထဲမှာ စုပြီး နေကြသူတွေ၊ အလုပ်တနေရာတည်း လုပ်နေကြသူတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ တချို့မြန်မာနိုင်ငံသားတွေထဲမှာဆိုရင် မိသားစုတခုလုံး ကလေးငယ်တွေပါမကျန် ကူးဆက်နေတာကြောင့် ပိုးတွေ့လူနာတွေ နေထိုင်တဲ့နေရာတွေကို lockdown ချပိတ်ဆို့ကတ်သတ်ထားပါတယ်။

အဲဒီနေရာတွေအပါအဝင် အဲဒီနေရာတွေနဲ့ အနီးဆုံး ရပ်ကွက်တွေ၊ ဈေးတွေမှာလည်း ပိုးသတ်ဆေးတွေဖြန်းပြီး သန့်ရှင်းရေးလုပ်နေကြတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ကူးစက်မူအများဆုံးနေရာတွေမှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေ ကူးစက်နေတဲ့ အခြေအနေကို ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်အရေးကွန်ယက်ဥက္ကဌ ဦးအောင်ကျော်က အခုလိုပြောပါတယ်။

"အဓိကတော့ဘန်ကောက် စမုတ်ပရာကန် နွံထဘူရီဘက်မှာ ကူးစက်မူနှုံးထား များနေတယ်လို့သူတို့ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကိုယ်တိုင်တွေ့နေတာပဲ ကိန်းဂဏန်းကတော့ ရာဂဏန်းလောက်ရှိနေတယ်။ သူတို့ထုတ်ဖော်တာမျိုး မလုပ်ဘဲ ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်နဲ့ ကုသနေတာတွေလည်း ရှိကောင်းရှိနိုင်သေးတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းက ပင်လယ်စာထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံတွေမှာလည်း လုပ်သားတွေကူးစက်နေတာကြားနေရတယ်။ သို့သော် စက်ရုံတွေကတော့ ထုတ်ဖော်ပြောကြားတာမရှိဘဲ လုပ်သားတွေကို ကုသနေကြတာတွေလည်းရှိတယ်။ မြန်မာအလုပ်သမားတွေကူးစက်နေတယ်ဆိုတာကို နေရာအတိုင်းမှာ အဲဒီအသံတွေတော်တော်ထွက်လာတာ။"

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ် ဒုတိယလှိုင်းကူးစက်ခဲ့တုန်းကလည်း ဆမွတ်ဆာခွန်းပြည်နယ်က ပင်လယ်စာထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံတွေမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေဆီကနေ စတင်ကူးစက်ခဲ့တာပါ။

အဲဒီတခေါက်ကလည်း ထောင်နဲ့ချီရှိတဲ့အလုပ်သမားတွေကူးစက်ခံခဲ့ရပါတယ်။ အခုဖြစ်နေတဲ့ တတိယလှိုင်းမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံက ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေမှာ ကူးစက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။

လောလောဆယ် အတည်ပြုလူနာအများစုက ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေဖြစ်ပေမယ့် ကူးစက်မှုနှုန်းရော သေဆုံးမှုနှုန်းပါ မြင့်တက်နေတာကြောင့် မြန်မာအလုပ်သမားတွေ သတိထားသင့်တယ်လို့လည်း ဦးအောင်ကျော်က သတိပေးပါတယ်။

"ကျနော်တို့အမြင်ကတော့ ပထမလှိုင်း ဒုတိယလှိုင်းထက်စာရင် ဒီတကြိမ်က အထူးဂရုပြုရမယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့သုံးသပ်တယ် ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လူသေဆုံးမှုနှုန်းထားတွေကမြင့်တက်လာကိုတွေ့ရတယ်။"

အတည်ပြုလူနာ နေ့စဉ် ထောင်ချီ တိုးနေတာကြောင့် ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့လည်း ထိုင်းအစိုးရက တင်းကြပ်တဲ့ စည်းကမ်းချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ သောကြောနေ့မှာ ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာသစ် ၂,၀၀၀ ကျော်နဲ့ သေဆုံးသူ နောက်ထပ် ၃၀ တိုးတယ်လို့ ထိုင်းကျန်းမာရေးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အတည်ပြုလူနာစုစုပေါင်းကတော့ ၉၆,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၅၄၈ ယောက်ထက် မနည်းရှိပါတယ်။

........................................

ထိုင်းက မြန်မာလုပ်သားတွေကြား ကိုဗစ်ကူးစက်မှုမြင့်တက်

{{Unicode}}

ကိုဗဈကပျရောဂါ တတိယလှိုငျး ကူးစကျဖွဈပှားနတေဲ့ အိမျနီးခငြျးထိုငျးနိုငျငံက ဘနျကောကျမွို့တောျနဲ့ စမုတျပရာကနျပွညျနယျ၊ နှံထဘူရီပွညျနယျတှမှောရှိကွတဲ့ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသား ရာဂဏနျးအထိ ကိုဗဈရောဂါ ကူးစကျနကွေပါတယျ။ အလုပျသမားတှကွေားမှာ ရောဂါဖွဈတာကို ထုတျမပွောဘဲ တိုးတိုးတိတျတိတျ ကုသနကွေတာလညျးရှိတယျလို့ အလုပျသမားအရေးဆောငျရှကျနသေူကပွောပါတယျ။ ထိုငျးက မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှကွေား ကိုဗဈကူးစကျနတေဲ့ အခွအေနကေို ထိုငျးအခွစေိုကျ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။

ကိုဗဈတတိယလှိုငျး ကူးစကျနတေဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသား အမြားအပွား နထေိုငျအလုပျလုပျနကွေတဲ့ ဘနျကောကျ၊ စမုတျပရကနျ၊ နံှံထဘူရီ စတဲ့ပွညျနယျတှမှော ကူးစကျမှု အမြားဆုံးဖွဈနပေါတယျ။

ရာနဲ့ခြီတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှလေညျး ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျနတေယျလို့ ထိုငျးနိုငျငံ ကပျရောဂါထိနျးခြုပျရေးအဖှဲ့ရဲ့ သတငျးထုတျပွနျခကြျတှမှော တှေ့ရပါတယျ။ ဘနျကာကျမွို့ထဲမှာဆိုရငျ ဆောကျလုပျရေး လုပျငနျးခှငျတှမှော ပိုးတှေ့လူနာ ၁၉၀ ကြောျရှိသလို ဟှခှေမျဈေးမှာ ၉၉ ဦးနဲ့ နှံထဘူရီ ကုနျစိမျးဒိုငျမှာ ၁၆၀ ကြောျ ကိုဗဈပိုးကူးစကျနတော တှေ့ခဲ့ရတဲ့အတှကျ အဲဒီနရောတှကေို အရေးပေါျ ပိတျပွီး ပိုးသတျဆေးဖွနျးတာတှေ လုပျဆောငျနကွေပါတယျ။ အဲဒီ သုံးနရောက ပိုးတှလေူနာအမြားစုကတော့ မွနျမာနိုငျငံသားတှဖွေဈကွပါတယျ။

ကူးစကျသူအမြားစုဟာ နအေိမျတခုထဲမှာ စုပွီး နကွေသူတှေ၊ အလုပျတနရောတညျး လုပျနကွေသူတှဖွေဈကွပါတယျ။ တခြို့မွနျမာနိုငျငံသားတှထေဲမှာဆိုရငျ မိသားစုတခုလုံး ကလေးငယျတှပေါမကနြျ ကူးဆကျနတောကွောင့ျ ပိုးတှေ့လူနာတှေ နထေိုငျတဲ့နရောတှကေို lockdown ခပြိတျဆို့ကတျသတျထားပါတယျ။

အဲဒီနရောတှအေပါအဝငျ အဲဒီနရောတှနေဲ့ အနီးဆုံး ရပျကှကျတှေ၊ ဈေးတှမှောလညျး ပိုးသတျဆေးတှဖွေနျးပွီး သနျ့ရှငျးရေးလုပျနကွေတာတှလေညျးရှိပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ကူးစကျမူအမြားဆုံးနရောတှမှော မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှေ ကူးစကျနတေဲ့ အခွအေနကေို ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားအခှင့ျအရေးကှနျယကျဥက်ကဌ ဦးအောငျကြောျက အခုလိုပွောပါတယျ။

"အဓိကတော့ဘနျကောကျ စမုတျပရာကနျ နှံထဘူရီဘကျမှာ ကူးစကျမူနှုံးထား မြားနတေယျလို့သူတို့ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနကိုယျတိုငျတှေ့နတောပဲ ကိနျးဂဏနျးကတော့ ရာဂဏနျးလောကျရှိနတေယျ။ သူတို့ထုတျဖောျတာမြိုး မလုပျဘဲ ကိုယ့ျနညျးကိုယျဟနျနဲ့ ကုသနတောတှလေညျး ရှိကောငျးရှိနိုငျသေးတယျ။ နောကျပွီးတော့ ထိုငျးနိုငျငံတောငျပိုငျးက ပငျလယျစာထုတျလုပျတဲ့ စကျရုံတှမှောလညျး လုပျသားတှကေူးစကျနတောကွားနရေတယျ။ သို့သောျ စကျရုံတှကေတော့ ထုတျဖောျပွောကွားတာမရှိဘဲ လုပျသားတှကေို ကုသနကွေတာတှလေညျးရှိတယျ။ မွနျမာအလုပျသမားတှကေူးစကျနတေယျဆိုတာကို နရောအတိုငျးမှာ အဲဒီအသံတှတေောျတောျထှကျလာတာ။"

ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈ ဒုတိယလှိုငျးကူးစကျခဲ့တုနျးကလညျး ဆမှတျဆာခှနျးပွညျနယျက ပငျလယျစာထုတျလုပျတဲ့ စကျရုံတှမှော အလုပျလုပျတဲ့ မွနျမာအလုပျသမားတှဆေီကနေ စတငျကူးစကျခဲ့တာပါ။

အဲဒီတခေါကျကလညျး ထောငျနဲ့ခြီရှိတဲ့အလုပျသမားတှကေူးစကျခံခဲ့ရပါတယျ။ အခုဖွဈနတေဲ့ တတိယလှိုငျးမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံက ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှမှော ကူးစကျနတောဖွဈပါတယျ။

လောလောဆယျ အတညျပွုလူနာအမြားစုက ထိုငျးနိုငျငံသားတှဖွေဈပမေယ့ျ ကူးစကျမှုနှုနျးရော သဆေုံးမှုနှုနျးပါ မွင့ျတကျနတောကွောင့ျ မွနျမာအလုပျသမားတှေ သတိထားသင့ျတယျလို့လညျး ဦးအောငျကြောျက သတိပေးပါတယျ။

"ကနြောျတို့အမွငျကတော့ ပထမလှိုငျး ဒုတိယလှိုငျးထကျစာရငျ ဒီတကွိမျက အထူးဂရုပွုရမယျဆိုတာကို ကနြောျတို့သုံးသပျတယျ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ လူသဆေုံးမှုနှုနျးထားတှကေမွင့ျတကျလာကိုတှေ့ရတယျ။"

အတညျပွုလူနာ နေ့စဉျ ထောငျခြီ တိုးနတောကွောင့ျ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးကို ထိနျးခြုပျနိုငျဖို့လညျး ထိုငျးအစိုးရက တငျးကွပျတဲ့ စညျးကမျးခကြျတှေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ သောကွောနေ့မှာ ကိုဗဈအတညျပွုလူနာသဈ ၂,၀၀၀ ကြောျနဲ့ သဆေုံးသူ နောကျထပျ ၃၀ တိုးတယျလို့ ထိုငျးကနြျးမာရေးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံမှာ အတညျပွုလူနာစုစုပေါငျးကတော့ ၉၆,၀၀၀ ကြောျရှိပွီး သဆေုံးသူ စုစုပေါငျး ၅၄၈ ယောကျထကျ မနညျးရှိပါတယျ။