ဖ ။ ။ Think Tank တွေ ပြောတဲ့ဟာကို Lawmakers - ဥပဒေရေးဆွဲသူတွေ၊ အစိုးရဘက်ကလူတွေက ဖတ်တယ်။ သူတို့ဖတ်တဲ့ဟာတွေကို များသောအားဖြင့် သူတို့တွေရဲ့ ပေါ်လစီထဲ ထည့်သွင်းတတ်ကြတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး လုပ်တတ်တယ်။ ဆိုတော့ အခုတလောမှာ Think Tank တွေ ပိုများများ အကြံပြုတိုက်တွန်းပြောလာတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီပေါ်လစီသမားတွေအတွက် influence လွှမ်းမိုးမှု ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ပြောနိုင်တယ်။
===Unicode ====
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျကောငျစီနဲ့ အာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတိုကျခိုကျနတေဲ့ အငျအားစုတို့ အားပွိုငျပှဲမှာ ရုရှားကွောင့ျ စဈကောငျဘကျကို ပိုမို အလေးသာသှားနိုငျပါသလား ဒါမှမဟုတျ စဈအေးကာလတုနျးက တခြို့နိုငျငံတှေ ကွုံခဲ့ရသလို Proxy War ခေါျ ကွားလူထားတိုကျတဲ့ စဈပှဲရဲ့စဈမွပွေငျ ဖွဈလာနိုငျပါသလား။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက မွနျမာ့အရေးသုံးသပျသူ ပါမောက်ခ မီမီဝငျးဘာ့ချ နဲ့ ဦးကြောျဇံသာ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။
မေး ။ ။ ဒေါကျတာမီမီဝငျးဘာ့ချ … ဒီနေ့ ဆှေးနှေးခငြျတဲ့ အကွောငျးအရာကတော့ ရုရှားနဲ့ မွနျမာနိုငျငံ အထူးသဖွင့ျ ရုရှားနဲ့ စဈကောငျစီတို့ ပိုမိုနီးးစပျလာတဲ့ကိစ်စ။ ဒီလိုနီးစပျမှုဟာ မွနျမာနိုငျငံတှငျးနဲ့ ဒသေတှငျးမှာ ဘယျလိုရိုကျခတျမှုတှေ ရှိနိုငျသလဲဆိုတာကို ဆှေးနှေးခငြျလို့ ဖွဈပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ ဒီနေ့ ကမြပွောပွမယ့ျ အခကြျအလကျတှကေတော့ ကမြအနနေဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတဦး၊ ပညာရှငျတဦးရဲ့ အနနေဲ့ ပွောပွတာပါ။ ကမြရဲ့ အလုပျအကိုငျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ ပွောတာမဟုတျပါဘူး။ US Department of Defense ကိုယျစားလှယျအဖွဈနဲ့ ပွောတာမဟုတျပါဘူး။
မေး ။ ။ ပထမဦးဆုံးကတော့ ရုရှားက မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပိုမိုနီးကပျလာတဲ့အတှကျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပွညျတှငျးအခွအေနေ ဘယျလိုဖွဈလာနိုငျသလဲဆိုတာကို ကွည့ျကွရအောငျပါ။ ရုရှားဆီက အကူအညီတှေ ပိုရလာတဲ့အတှကျ စဈကောငျစီအနနေဲ့ ပိုမိုအငျအားကောငျးသှားမလား။ သူတို့ကို ခုခံတှနျးလှနျနသေူတှပေေါျ အနိုငျရဖို့အတှကျ အလားအလာ ပိုမြားသှားပွီလားဆိုတာကို ပထမဦးဆုံး သုံးသပျပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ အခုအခြိနျမှာ ရုရှားက မွနျမာနိုငျငံကို သူတို့မှာ ရှိနတေဲ့ used equipment သုံးထားပွီးတဲ့ လကျနကျဟောငျးတှကေို ပွနျပွီးတော့ ရောငျးဖို့အတှကျ မွနျမာက သူတို့ရဲ့ ဈေးကှကျ။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ လုပျနတော။ နောကျတခုကွတော့ သူတို့က ယူကရိနျးကို သှားပွီးတော့ တိုကျခိုကျတဲ့အခါမှာ နိုငျငံတကာကနေ Sanction တှေ လုပျထားကွတယျ။ UN ထဲမှာ မဲလိုလာကွပွီ။ ထောကျခံတဲ့ နိုငျငံတှေ သိပျမရှိတော့တဲ့အခါကွတော့ မွနျမာနိုငျငံကို စဈကောငျစီရဲ့ ထောကျခံမှုကိုရဖို့ လုပျတာပါ။ ဒါပမေဲ့ အကယျ၍ မွနျမာစဈတပျက မဝယျနိုငျတော့ဘူးဆိုရငျတော့ သူတို့ရောငျးမှာ မဟုတျတော့ဘူး။ သူတို့က ဒီလကျနကျတှကေို အလကားပေးနတော မဟုတျဘူး။ သူတို့က ရောငျးနတော။
မေး ။ ။ ဒီနရောမှာ ရုရှားဘကျက သူတို့အကြိုးစီးပှားပေါ့။ ဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံ စဈကောငျစီအတှကျကော ဒီလိုဆကျဆံလုပျနတော အကြိုးမရှိဘူးလား။
ဖွေ ။ ။ သူတို့ဝယျနိုငျသမြှ ကာလပတျလုံးတော့ နညျးနညျးသူတို့ရဲ့ ပံ့ပိုးမှု ရတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ တနေ့မပေးနိုငျတော့ဘူးဆိုရငျတော့ ရုရှားက အလကားလာပေးမှာ မဟုတျဘူး။ ရုရှားတို့က မွနျမာနိုငျငံကို ဂုတျသှေးစုပျနတော။ သှေးကုနျသှားရငျတော့ ဒီအတိုငျး ပဈသှားမှာပေါ့။
မေး ။ ။ အခုလောလောဆယျ မကွာသေးခငျကပဲ မွနျမာနိုငျငံဟာ ရုရှားဆီကနေ ရနေံဝယျမယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှလညျး လောငျစာအခကျအခဲက အမြားကွီးရငျဆိုငျနရေတဲ့ အခြိနျ ဖွဈပါတယျ။ ရုရှားဆီက လောငျစာတှေ၊ ဓါတျဆီတှေ ဝယျယူလိုကျခွငျးအားဖွင့ျ မွနျမာနိုငျငံ လုပျငနျးတှအေတှကျ မီးလငျးလာမယျ။ ပွညျသူတှအေတှကျကော တနညျးအားဖွင့ျ အကြိုးလာမယျဆိုရငျကော မှားမလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ စဈတပျက ဝယျလာတဲ့ ဆီတှကေိုတော့ သူတို့ပိုငျသူတို့ပဲ ပွနျသုံးမလား။ ပွညျသူလူထုကို ဝခေပြွီးတော့ သုံးမလားဆိုတာကိုတော့ ကမြ မသိဘူး။ အကယျ၍ ပွညျသူလူထုက ဒီဆီဝယျလာတဲ့ဟာကို မသုံးရဘူးဆိုရငျ ပွညျသူလူထုအတှကျ အလကားပါပဲ။
မေး ။ ။ နောကျတခုက စဈကောငျစီရဲ့ လကျနကျတှကေို ရတယျဆိုကွပါစို့ - ပိုကျဆံရှိတုနျး ပေးနိုငျလို့။ အဲဒီလကျနကျတှကွေောင့ျ စဈကောငျစီက သူတို့ကို ခုခံတိုကျခိုကျနတေဲ့ အငျအားစုတှအေပေါျ စဈရေးအားဖွင့ျ အသားစီးရလာနိုငျမယျလို့ ထငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ ကမြအမွဲတမျးပွောတယျ - စဈတိုကျတယျ နိုငျတယျ၊ မနိုငျဘူးဆိုတာက ဗြူဟာနဲ့ပိုပွီးတော့ သကျဆိုငျတယျ။ Fire power လကျနကျအငျအားက (၂၅) ရာခိုငျနှုနျး၊ ဗြူဟာကောငျးလို့ရှိရငျ (၇၅) ရာခိုငျနှုနျးလောကျ ရှိတယျ။ ဆိုတော့ ကမြအစောကွီးကတညျးက ပွောထားတယျ။ သူတို့ဗြူဟာက လုပျတတျတာက တမြိုးပဲ - ပွညျသူလူထုကို အကွမျးဖကျ ဒီလိုမြိုး ရကျရကျစကျစကျ လုပျတာပဲရှိတယျ။ သူတို့ ဒီလိုမြိုး ပွညျသူလူထုကို ရကျရကျစကျစကျ၊ ကွမျးကွမျးတမျးတမျး လုပျလေ၊ ပွညျသူလူထုကို ဓါးပွတိုကျလလေေ၊ စိတျဆငျးရဲအောငျလုပျလလေေ သူတို့ရဲ့ဘကျကို ပွညျသူလူထုရဲ့ Heart and Mind - ရငျထဲစိတျထဲကနေ ထောကျခံနမှော မဟုတျဘူး။ ဆိုတော့ ဘယျလောကျပဲ လကျနကျတှေ ရှိနပေါစေ၊ ဗြူဟာမကောငျးလို့ရှိရငျ ဘယျလိုမှ မနိုငျနိုငျဘူး။
မေး ။ ။ ပွညျတှငျးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ဂယကျရိုကျမှုကို ပွောတဲ့နရောမှာ မီမီ အရငျကပွောခဲ့တဲ့စကားကို သတိရမိပါတယျ။ ဆရာမတယောကျအနနေဲ့ ဒီမိုကရစေီ တောငျးဆိုပွီး တိုကျပှဲဝငျနကွေတဲ့ဘကျကိုရော ဘယျလောကျအမှတျပေးသလဲဆိုတော့၊ အဲဒီတုနျးက ပွောခဲ့တာက B or B+ ပေးတယျဆိုတော့ အခု အမှတျပွနျပေးကွည့ျပါအုံး ဘယျလောကျပေးခငြျပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ ပွညျသူလူထုဘကျက သူတို့က ပိုပွီးတော့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနိုငျလို့ရှိရငျ သူတို့အတှကျ ပိုရမယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ စဈတပျဘကျက လုပျနတေဲ့နညျးတှကေ မအောငျမွငျနိုငျတဲ့ ဗြူဟာတှေ သုံးထားတယျ။ အဲဒီလိုပွောလို့ရတယျ။ ဆိုတော့ Political Prisoners နိုငျငံရေးအကဉြျးသား လေးယောကျကို သတျလိုကျတဲ့အခါမှာ ပွညျသူလူထုက ပိုပွီးတော့ နာကညြျလာတယျ။ ဒီနာကညြျမှုက အမွဲတမျး ရှိနတေယျ။ ဒီနာကညြျမှုကို အသုံးခပြွီးတော့ အခုအခြိနျထိ လုပျနတေုနျးပဲ၊ လုပျနိုငျနတေုနျးပဲဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ Persistence မဆုတျမနဈကွိုးပမျးမှုက အရမျးကွီးမားတယျလို့ ပွောနိုငျတယျ။ မဆုတျမနဈ ကွိုးပမျးမှုကို ကမြအနနေဲ့ A ပေးလို့ရတယျ။
မေး ။ ။ အခုအခါမှာ အရှေ့တောငျအာရှမှာ မွနျမာနိုငျငံဟာ ရုရှားအတှကျ ခွကေုပျစခနျးတခု ဖွဈလာနိုငျမယျဆိုတော့ ဒီနရောမှာ မွနျမာနိုငျငံဟာ တရုတျနိုငျငံရဲ့ မဟာဗြူဟာကတြဲ့ အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာဘကျကိုလညျး ထှကျပေါကျလညျးဖွဈနတေယျဆိုတော့ တရုတျရဲ့ သဘောထား ဘယျလိုဖွဈလာနိုငျမယျ ထငျပါသလဲ။ လုံးဝကြနေပျပါ့မလား။
ဖွေ ။ ။ အခုဆိုရငျ Proxy War - ကွားခံထားတိုကျတဲ့စဈပှဲ က မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈနတေယျ။ အဲဒီကွားခံစဈပှဲက ရုရှားနဲ့ တရုတျနဲ့ကွားထဲမှာ - ဒီဘကျ စဈတပျဘကျမှာ ကိုးဆယျရာခိုငျနှုနျးကြောျကြောျ သူတို့ရဲ့စဈလကျနကျတှကေ ရုရှားဘကျကလာတာ။ ဟိုဘကျ EAO တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအုပျစုတှကွေတော့ တရုတျဘကျကလာတာ။ တကယျကွည့ျလိုကျလို့ရှိရငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ တယောကျနဲ့တယောကျ သတျနတေဲ့ဟာက တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့ရဲ့ လကျနကျတှနေဲ့ ဖွဈတယျ။ အဲဒါကို ပွနျသုံးသပျလို့ရှိရငျ တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့က မွနျမာနိုငျငံမှာ Proxy War အနနေဲ့ တိုကျခိုကျနကွေတယျလို့ ပွောလို့ရတယျ။ သူတို့ရဲ့ လကျနကျတှကေို သုံးနတော။
မေး ။ ။ ဒါပမေဲ့ တခြို့ကပွောကွတာက တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့ကိုတဘကျ၊ နောကျပွီးတော့ အမရေိကနျ ဦးဆောငျတဲ့ အနောကျနိုငျငံတှကေို တဘကျထားပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ စဈတပျက တရုတျနဲ့ ရုရှားဘကျက ဒီမိုကရစေီ လိုလားတဲ့အငျအားစုတှကေ အမရေိကနျနဲ့ အနောကျနိုငျငံတှဘေကျကဆိုတဲ့ Proxy War က အဲဒီပုံစံမြိုး စဈအေးကာလတုနျးကလို ဖွဈပွီးတော့ တရုတျ၊ ရုရှားဘကျ၊ အမရေိကနျ အနောကျအုပျစုဘကျ အဲဒီလိုနှဈခွမျးကှဲပွီးတော့ ဖွဈနိုငျတဲ့ Proxy War မြိုးလို့ တခြို့က သုံးသပျရေးသားကွတာကို တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒီကိစ်စကို ဘယျလိုသုံးသပျလိုပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီမှာဆိုရငျ အမရေိကနျရဲ့ လကျနကျတှကေ ဘယျမှာလဲ။ Proxy War လို့ ပွောလိုကျလို့ရှိရငျ ကမြ အခုနပွောသလိုပါပဲ အမရေိကနျဘကျက သနေတျတှေ ဘာမှမရှိဘူး။ သူတို့ပွောတဲ့ Proxy War ဆိုတာက misinformation မမှနျတဲ့သတငျး ဖွဈတယျ။ တရုတျရဲ့ misinformation လို့ ပွောနိုငျတယျ။ အမရေိကနျတှေ ကူညီပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကူညီဟာက မြားသောအားဖွင့ျ Humanitarian Assistance ဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီတာတှေ၊ သံတမနျရေး ဆကျဆံမှုတှေ - ဒီမိုကရစေီကို ကူညီပေးတာ။ တကယျစဈတိုကျနတော Proxy War ကွတော့ လကျနကျတှကေိုကွည့ျလိုကျရငျ တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့ရဲ့ လကျနကျတှကေ မွနျမာနိုငျငံမှာဝငျပွီးတော့ ခနြကွေတာ။
မေး ။ ။ အမရေိကနျက လူသားခငြျးစာနာတဲ့ အကူအညီတှသော ပေးနတေယျ။ အားပေးစကားတှေ ပွောနတေယျ။ လကျနကျမထောကျပံ့ဘူးလို့ ပွောတယျ။ အခုအခါမှာ USIP က Scot Marciel မွနျမာနိုငျငံမှာ အမရေိကနျသံအမတျကွီးအဖွဈ တာဝနျထမျးဆောငျခဲ့သူအပါအဝငျ တခြို့ကပွောကွတယျ။ ခုခံတှနျးလှနျနသေူတှေ အောငျပှဲရအောငျ ကူညီဖို့လိုပွီဆိုပွီးတော့ တိုကျတှနျးနကွေတာ ရှိပါတယျ။ အဲဒီကိစ်စ ဘယျလောကျအထိ ထိရောကျနိုငျပါသလဲ။ အဲဒီလို ကူညီသင့ျတယျလို့ ဒေါကျတာမီမီဝငျဘာ့ချအနနေဲ့ ထငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီကူညီဖို့ဆိုတာတှကေ ဝါရှငျတနျတို့ ဘာတို့မှာ အမြားကွီးဆှေးနှေးမှုတှေ လုပျနကွေတယျဆိုတော့ ဖွဈမလာ၊ ဖွဈလာမလားဆိုတာတော့ ကမြ မသိဘူး။ ဒါပမေဲ့ အခုဆိုလို့ရှိရငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား လေးယောကျကို သတျဖွတျလိုကျပွီးကတညျးက အဲဒီကိစ်စက ပိုပွီးတော့ အသံကယြျလာတယျ။ ပိုပွီးတော့ မြားလာတယျ။ သံအမတျ Vicky Bowman ကိုလညျး ထောငျခတြယျဆိုတာကိုလညျး ကမြ ကွားတယျ။
မေး ။ ။ ထောငျတော့မခဘြူး ဖမျးဆီးလိုကျတာ။
ဖွေ ။ ။ ဖမျးဆီးလိုကျတယျလို့ကွားတယျ။ အဲဒါတှကေ အနောကျနိုငျငံတှမှော ပိုပွီးတော့ ဆှေးနှေးမှုတှေ ပိုမြားလာတယျ။ အရငျတုနျးကတော့ သူတို့တှကေ ယူကရိနျးအတှကျ အာရုံစိုကျပွီးတော့ လုပျနတော၊ အခုကွတော့ မွနျမာနိုငျငံဘကျကို ပွနျပွီးတော့ အာရုံပွနျစိုကျလာကွတယျ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ နောကျဆုံးအနနေဲ့ မေးရရငျ မွနျမာနိုငျငံ စဈကောငျစီဘကျက ရကျစကျကွမျးကွုတျမှုတှေ၊ ဖိနှိပျမှုတှေ၊ ခြုပျခယြျမှုတှေ ပိုမြားလာရငျ ဒီဘကျက ဝငျရောကျစှတျဖကျရေး Think Tank မူဝါဒလေ့လာရေးအဖှဲ့တှကေ အကွံဉာဏျပေးတဲ့အတိုငျး မဖွဈလာနိုငျဘူးလို့ မပွောနိုငျဘူးပေါ့။
ဖွေ ။ ။ ဒီဥစ်စာက Double Negative ကွီး။
မေး ။ ။ ဖွဈလာနိုငျတယျပေါ့။
ဖွေ ။ ။ Think Tank တှေ ပွောတဲ့ဟာကို Lawmakers - ဥပဒရေေးဆှဲသူတှေ၊ အစိုးရဘကျကလူတှကေ ဖတျတယျ။ သူတို့ဖတျတဲ့ဟာတှကေို မြားသောအားဖွင့ျ သူတို့တှရေဲ့ ပေါျလစီထဲ ထည့ျသှငျးတတျကွတယျ။ အဲဒီလိုမြိုး လုပျတတျတယျ။ ဆိုတော့ အခုတလောမှာ Think Tank တှေ ပိုမြားမြား အကွံပွုတိုကျတှနျးပွောလာတဲ့အခါကွတော့ အဲဒီပေါျလစီသမားတှအေတှကျ influence လှှမျးမိုးမှု ရှိလာနိုငျတယျလို့ ပွောနိုငျတယျ။