ဘက္မလိုက္ မီဒီယာ တကယ္႐ွိႏိုင္သလား (အပိုင္း ၁)

ဘက္မလိုက္ မီဒီယာ တကယ္႐ွိႏိုင္သလား (အပိုင္း ၁)

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ ႏိုင္ငံတခုမွာ အေျခအေနတရပ္ဟာ ႏိုင္ငံံ႔အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ ပတ္သက္လာတဲ့အခါ တနည္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရး အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္လာတဲ႔အခါ မီဒီယာေတြက ဘယ္လို ေရးသားတင္ျပသင့္ပါသလဲ။အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓါတ္အေျခခံနဲ႔ ေရးသားတင္ျပသင့္တယ္ မသင့္ဘူးဆိုတာကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Public Diplomacy နဲ႔ Global Communication ညႊန္ၾကားေရးမွဴးလည္းျဖစ္၊ George Washington တကၠသိုလ္ မီဒီယာ၊ လူထုေရးရာ၊ ႏိုင္ငံတကာေရးရာ တြဲဘက္ပါေမာကၡလဲျဖစ္တဲ႔ Janet Steele (ဂ်နက္ စတီးလ္) နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာတို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Prof. Janet အခုလို က်ေနာ္တုိ႔ VOA ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ျပဳတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

Prof. Janet ။ ။ ဟုတ္ကဲ့… ရပါတယ္။ ေျဖၾကားရတာ ဝမ္းသာပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပထမဦးဆံုး သေဘာတရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းတခု ေမးခ်င္ပါတယ္။ မီဒီယာရဲ ႔ ဘက္မလိုက္ အယူအဆဟာ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒ Nationalism ကို ေက်ာ္လႊာႏုိင္မယ္ ထင္ပါသလား။ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒဟာ လူ႔အသိုက္အဝန္းမွာ အင္မတန္ စြမ္းအားႀကီးတဲ့ ဝါဒတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘက္မလုိက္သင့္ဘူးဆိုတဲ့ မီဒီယာရဲ ႔ အယူအဆဟာ ဒီလိုအင္အားျပင္းထန္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒကို ဆန္႔က်င္ထိုးေဖာက္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား

Prof. Janet ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ Journalist ေတြ ထိုးေဖာက္ေက်ာ္လႊာႏုိင္မယ္လို႔ က်မ ထင္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အမ်ဳိးသားေရးဝါဒကို ထိုးေဖာက္ေက်ာ္လႊာေရးဆိုတာ တကယ္ေတာ့ မီဒီယာအေနနဲ႔ လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥလို႔ ထင္ပါတယ္။ Journalist ေတြလည္း အမ်ားတကာလို ႏုိင္ငံသားေတြပါ။ သူတုိ႔ကလည္း အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓါတ္ ရိွတဲ့သူေတြပါ။ တျခားတဘက္မွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ ႔ တာဝန္၊ သူတုို႔ရဲ ႔အလုပ္က အမွန္တရားကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ပါ။ တခါတေလလဲ ဒီလိုအမွန္တရားကို ေရးသားတင္ျပတဲ့အခါမွာ အမ်ဳိးသားေရးလုိင္းကို ထိခိုက္ေစတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိအခါမ်ဳိးမွာလဲ သူ႔ရဲ ႔တာဝန္ကေတာ့ အမွန္တရားကို ေျပာဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မအဖုိ႔ကေတာ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး အမွန္တရားဘက္က ရပ္တည္တာ Journalist ေတြအတြက္ အျမင့္မားဆံုးတာဝန္လို႔ ထင္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အက်ဳိး ထမ္းေဆာင္တာထက္ေတာ့ ပိုျမင့္မားတယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံေတြ က်မတုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေတြက အၿမဲတမ္း မမွန္ပါဘူး။ အဲဒီအခါမွာ အစိုးရက စိတ္ဆိုးၿပီး ေဒါသျဖစ္ႏုိင္သည့္တိုင္ေအာင္ အမွန္တရားကို ေထာက္ျပဖို႔က Journalist ေတြရဲ ႔ တာဝန္ပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဒီအမ်ဳိးသားေရးစြမ္းအားကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ တနည္းေျပာရရင္ အစိုးရ ၿငိဳျငင္တာကို ခံႏုိင္ဖို႔အတြက္ Journalist ေတြဘက္က ခြန္အားလိုတာေပါ့။ သူ႔ဘက္က မွန္ကန္ေနဖို႔ဆိုတာလည္း အရည္အခ်င္းနဲ႔ ျပည့္စံုဖို႔ လိုအပ္တယ္ ထင္ပါတယ္။

Prof. Janet ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒါက ေသခ်ာပါတယ္။ က်မအဖို႔မွာဆိုရင္ သတင္းသမားအလုပ္က အျမင့္ျမတ္ဆံုးလုပ္ငန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ Journalist ေတြက လူထုအတြက္၊ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အမွန္တရားကို ေဆာင္က်ဥ္ေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအလုပ္ကို သိပ္ကိုခက္ခဲပါတယ္။ Journalist တေယာက္ သူ႔ရဲ ႔အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲတယ္ဆုိတာ က်မ ေလွ်ာ့မတြက္ခ်င္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ဒီေန႔ေခတ္မွာ၊ အထူးသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ခက္ခဲပါတယ္။ မီဒီယာေကာင္းက ဘယ္လိုလဲဆိုတာကို အစိုိးရကို အသိေပးရံုတင္မက ႏုိင္ငံသားေတြကို ပညာေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ စစ္မွန္ေကာင္းမြန္တဲ့ Journalisim သတင္းပညာကို အေတြ႔အႀကံဳ မရိွၾကပါဘူး။ သတင္းသမားေတြ သူတုိ႔အလုပ္ သူတုိ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ လုပ္ေနတာကို တခါတရံ လူထုက မႀကိဳက္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ Journalist ေတြကို ဘယ္သူက ပညာေပးရမွာလဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ကိစၥမ်ဳိးမွာ Journalist ေတြက ျပန္လည္ရွင္သန္တာ၊ Journalism ျပန္လည္ရွင္သန္လာတာ သိပ္ရင့္ၾကတ္မႈ မရိွေသးပါဘူး။

Prof. Janet ။ ။ ဒါက သိပ္ကိုစိတ္ဝင္စားဖုိ႔ေကာင္းတဲ့ ကိစၥပါ။ က်မ အရမ္းကံေကာင္းပါတယ္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြအႏံွ ခရီးေတြသြားခြင့္ ရခဲ့တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ (၂၀) ေလာက္က အင္ဒိုနီးရွား ဆူဟာတုိလက္ထက္မွာ Fulbright အစီအစဥ္နဲ႔ ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႔ စၿပီးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက က်မ စဥ္းစားတယ္ … သနားစရာေကာင္းတဲ့ အင္ဒိုနီးရွား သတင္းေထာက္ေတြဟာဆိုရင္ ဆူဟာတိုရဲ ႔ တင္းၾကပ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ခြင့္မရိွၾကဘူး။ Good journalism ေကာင္းမြန္တဲ့ သတင္းေရးသားတင္ျပမႈကို နားမလည္ၾကဘူးလို႔ ထင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါ က်မ မွားပါတယ္။ က်မ လံုးဝကို မွားခဲ့ပါတယ္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ Good Journalism ဘာလဲဆိုတာကို သတင္းေထာက္ေတြ သိၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ အစိုးရလက္ေအာက္မွာျဖစ္ပါေစ သူတုိ႔ သိပါတယ္။

သူတို႔အေနနဲ႔ ဒါကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရိွရင္သာေနမယ္ သူတုိ႔ဟာ ဖိႏိွပ္ခံရမယ္။ အႏၱရာယ္ႀကံဳရႏုိင္တယ္။ ဆင္ဆာလုပ္ခံရမွာကို ေၾကာက္လုိ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေရးႏုိင္တာပဲ ရိွမယ္။ ဒါေပမဲ့ Good Journalism ဘာလဲဆိုတာကို သူတုိ႔ သိၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ Journalist ေတြကို ပညာေပးဖို႔ မလိုဘူး ထင္ပါတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ေရးသားတင္ျပခြင့္ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ အေလ့အက်င့္ပဲ လုိမယ္ထင္ပါတယ္။ ဘာေတြလုပ္ရမယ္ဆိုတာကို သူတို႔ သိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ထပ္သေဘာတရား ေမးခြန္းတခု ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဓမၼဓိဌာန္က်တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥပါ။ ပညာရွင္ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ လူမ်ဳိးစြဲေတြ ကင္းရမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥ။ Journalism ဟာ ဒီလိုအစြဲမ်ဳိး ကင္းႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ Journalism က တနည္းအားျဖင့္ေျပာရင္ Objectives ျဖစ္တယ္ေပါ့။ Journalism က Objective ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆပါသလား။

Prof. Janet ။ ။ ဒါက ကတ္သီးကတ္သတ္ ေမးခြန္းးပါ။ လူသားတေယာက္ဟာ ဘယ္ကိစၥမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဓမၼဓိဌာန္က်ဖို႔ လံုးဝဥႆံုအစြဲကင္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီလိုမ်ဳိး မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုလိုက္လို႔ က်မတို႔ Journalist ေတြအေနနဲ႔ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ၊ လမ္းညႊန္မႈေတြအတိုင္း မလိုက္နာႏုိင္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မွ်တမႈရိွဖို႔ တင္ျပမယ့္သတင္းေတြကို မွန္မမွန္ စီစစ္ဖို႔၊ ကိုယ့္ဘက္က အျမင္တခုတည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တျခားဘက္က အျမင္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ ဒီလိုမ်ဳိး စည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ က်မအျမင္မွာေတာ့ Journalism ဆိုတာ discipline of verification အမွားအမွန္ကို စီစစ္ရတဲ့ ဘာသာရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္တင္ျပရမယ့္ သတင္းကို Publish မလုပ္ခင္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း အတည္ျပဳ စစ္ေဆးရတာက Verify လုပ္ရတာ ဓမၼဓိဌာန္က်မက်ဆုိတဲ့ Objectivity ထက္ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ဓမၼဓိဌာန္က်ရမယ္ဆိုတာကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ထင္ပါတယ္။ အဲဒါက အင္မတန္ ေကာင္းတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တရပ္ပါ။ အဲဒီေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ရႏုိ္င္ေအာင္လို႔ေတာ့ အားစိုက္ထုတ္သင့္ပါတယ္။ ဘက္ေပါင္းစံုေတြရဲ ႔ အျမင္ေတြကို စဥ္းစားရမွာပါ။ လူအမ်ားစုမႀကိဳက္တဲ့ လူနည္းစုရဲ ႔ အျမင္ျဖစ္ပါေစ .. ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျပည္တြင္းသတင္းသမားေတြနဲ႔ ျပည္ပသတင္းသမားေတြၾကား ကြဲလြဲမႈကိုလည္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေတြ႔ေနရပါတယ္ - ျပည္တြင္းသတင္းသမားေးတြက အမ်ဳိးသားေရးဝါဒကို အေျခခံၾကတယ္။ ဒီသတင္းဟာ တုိင္းျပည္ရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခိုက္ေစမလားဆိုတာကို ထည့္တြက္ၾကတယ္။ ျပည္ပကလာတဲ့ သတင္းသမားေတြက ဒါကို ထည့္တြက္ၾကတာ မေတြ႔ရဘူး။

Prof. Janet ။ ။ ဟုတ္ကဲ က်မ သိပါတယ္။ က်မက အေမရိကန္ျဖစ္ေနေတာ့ လူေတြ အေမရိကအေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာေနၾကတာ တခါတခါ က်မရဲ ႔ စိတ္ထဲမွာ ကသိကေအာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အေျခအေနက သူတုိ႔ ေျပာေနၾကတာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးတယ္ဆုိတာကို က်မ ျမင္ထားလို႔ပါ။ ျမန္မာျပည္က သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လဲ ဒီလိုပဲ ျဖစ္မယ္ဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားသတင္းေထာက္ေတြလာတယ္။ ေနာက္ သူတုိ႔ျမင္သလို ေရးၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတုိ႔ေရးသလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးတယ္။ က်ယ္ျပန္႔တယ္ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံက Journalist ေတြ သိၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုျဖစ္တတ္တာ သဘာဝပါ။ ဒါေပမဲ့လဲ ငါ ဒီမွာေနတာကြ။ နင္တို႔ထက္ ပိုသိတယ္ဆိုတာကထက္ တခါတခါမွာ ျပည္ပကလူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္တတ္တာေတြလည္း ရိွိႏိုင္ပါတယ္။ က်မ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား နဲ႔ မေလးရွားမွာဆိုရင္ က်မ မသိတာေတြ အမ်ားႀကီရိွေပမယ့္ တခါတခါေတာ့ ေဒသခံေတြ ျမင္တာထက္ က်မ ပိုၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်မမသိဘဲနဲ႔ သူတို႔သိေနတာေတြက အမ်ားႀကီးရိွပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ နည္းနည္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ 9/11 မွာ World Trade Center အတိုက္ခံရၿပီးေနာက္ အေမရိကန္မီဒီယာေတြရဲ ႔ အေျခအေန ဘယ္လိုရိွသလဲဆိုတာကို ျပန္ၿပီးသံုးသပ္ေပးပါ။

Prof. Janet ။ ။ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓါတ္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ႀကီးႀကီးမားမား ထက္သန္ေနပါတယ္ အတိအက်ပါ။ ဒါကလဲ သဘာဝလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ေတာ့ ျပန္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္လူနည္းစု မူစလင္အေၾကာင္းလည္း အေမရိကန္ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ ေရးတင္တယ္ - သူတုိ႔ဟာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ မဟုတ္ဘူး။ ငါတုိ႔လိုပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ လူအုပ္ေတြထဲမွာျဖစ္တိုင္း ဒါဟာ မူစလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြပဲ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ခ်က္ခ်င္းမဆံုးျဖတ္သင့္ပါဘူး။ အဲဒီအကြက္ဆင္ထားတဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ မဝင္သင့္ဘူးလို႔ စဥ္းစားလာၾကပါတယ္။ ဥပမာ Oklahoma city ဗံုးခြဲမႈတုန္းက ျဖစ္ခဲ့တာ ရွင္ သတိရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဗံုးခြဲတဲ့လူက အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား လူျဖဴလူငယ္တေယာက္ပါ။ ဒါကို ခ်က္ခ်င္းပဲ မူစလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြ လက္ခ်က္လို႔ ေျပာၿပီးေတာ့ လိုက္ၾကတဲ့အတြက္ သတင္းေထာက္ေတြအဖို႔ အထူးကို ကသိကေအာက္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေတြက သတင္းေထာက္ေတြအတြက္ သင္ခန္းစာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုေမးမယ့္ ေမးခြန္းကေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ မပတ္သက္ပါဘူး။ တခ်ဳိ ႔အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ႏုိင္ငံေတြမွာ လူတခ်ဳိ ႔က ေျပာၾကတယ္ ဒီမိုကေရစီအျပည့္အဝ မထြန္းကားေသးတဲ့အတြက္ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အဝ မရႏိုင္ေသးဘူး။ အျပည့္အဝ မက်င့္သံုးးေသးဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ …

Prof. Janet ။ ။ ဒါကို က်မ သေဘာမတူပါဘူး။ က်မအျမင္ကေတာ့ Freedom လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတဲ့ စကားလံုးက မွားပါတယ္။ Independence အမီွအခိုကင္းျခင္းဆိုတဲ့ စကားလံုးက မွန္ပါတယ္။ Freedom ဆိုတဲ့ စကားက တံခါးေတြ အမ်ားႀကီး ဖြင့္ထားပါတယ္။ ဥပမာ Pornography ေခၚတဲ့ လိင္မႈကိစၥေတြက Freedom ဆိုတဲ့အထဲမွာ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒါကို က်မတုိ႔ လိုလားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မီဒီယာဟာ အစိုးရရဲ ႔ ၾသဇာအာဏာေအာက္က လြတ္ေျမာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ လူေတြရဲ ႔ ၾသဇာအာဏာေအာက္ကလည္း လြတ္ေျမာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွထဲက ႏုိင္ငံတခ်ဳိ ႔ကိုပဲၾကည့္ပါ က်မအျမင္ အင္ဒိုနီးရွားမွာဆိုရင္ ဆူဟာတို ျပဳတ္က်ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာ ျဖစ္ထြန္းေရးနဲ႔ စာနယ္ဇင္းဥပေဒသစ္။ ၿပီးေတာ့ အစိုးရ ခိုင္းတာ လုပ္စရာမလိုတဲ့ လံုးဝလြတ္ေျမာက္ေသာ Press Council အေကာင္းဆံုး Journalism ကို အစစ္အမွန္ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္တဲ့ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ထြန္းေရးပါ။ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးက Self-regulation ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ကိုယ့္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းနဲ႔ လိုက္နာဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းဖို႔အဆင့္ဆင့္ကို လိုက္ၿပီးေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ေနရမယ္ဆိုတာကို က်မ မယံုၾကည္ပါဘူး။