[[Zawgyi/Unicode]]
ကရင်နီလို့ခေါ်တဲ့ ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာတလအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြား အရပ်သား ၁၃ ယောက်သေဆုံး၊ ၂၃ ယောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး နေအိမ် ၁၁၇ လုံးနဲ့ ဘုရားကျောင်း ၂ ကျောင်း ထိခိုက် ပျက်စီးသွားတယ်လို့ ကရင်နီ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် KNDF က သတင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့နေရာတွေရော၊ တိုက်ပွဲမဖြစ်ပွားတဲ့နေရာတွေပါ လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာတွေ ရှိတယ်လို့လည်း ဖော်ပြပါတယ်။ ကရင်နီလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ရဲ့ ပြောဆိုချက်တွေအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF)၊ ကရင်နီတပ်မတော် (KA) ၊အခြား ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြားမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလ တလအတွင်း တိုက်ပွဲ ၅၇ ကြိမ်ထက်မနည်း ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ကရင်နီ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် KNDF က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့ နယ်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်၊ ဘောလခဲမြို့နယ်၊ ရှားတောမြို့နယ်၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်နဲ့ မိုးဗြဲမြို့တွေမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။
ဒီးမော့ဆို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက အခုလို VOA ကို ပြောပါတယ်။
“PDF ဘက်ကျတော့ မိုင်းရှင်းလင်းရေးလုပ်ငန်းတော့ ကျနော်တို့ အမြဲတမ်းလိုလို လုပ်နေတယ်။ ရှင်းနေတဲ့အချိန်မှာ စစ်ကောင်စီလည်း သူတို့ထောင်ထားတဲ့မိုင်းမှာ သူတို့ပြန်ပြီးတော့ လိုက်ကြည့်နေလား၊ အဲ့လိုပြောရမလား မသိဘူး။ အဲ့လိုမျိုးအနေအထား ကြုံတွေ့တဲ့အချိန်မှာ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်တာတော့ ရှိတယ်ဗျ။ ပြီးတော့ သူတို့စခန်းလုံခြုံရေးပေါ့နော် စခန်းပတ်ဝန်းကျင်မှာ သူတို့လုံခြုံရေးအရ သူတို့ သွားနေတဲ့ အချိန်မှာ အဲ့မျိုးထိတွေ့တိုက်ပွဲလေးတွေ ရှိတယ်။”
တိုက်ပွဲအတွင်းမှာ KNDF ဘက်က ရဲဘော် ၅ ဦး ကျဆုံးခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က ဒါဇင်နဲ့ချီ ကျဆုံးနိုင်တဲ့အကြောင်း ဒီမော့ဆို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။ လက်နက်ငယ် ၁၄ လက်၊ စက်သေနတ်တလက်နဲ့ ၆၀ မမ၊ RPG စတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်းတွေ သိမ်းဆည်းရမိတယ်လို့ ပြောပေမယ့် သီးခြားအတည်ပြုချက်တော့ ထွက်ပေါ်လာခြင်း မရှိပါဘူး။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ ကျဆုံး ထိခိုက်ဒဏ်ရရရာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အတည်ပြုချက် မပေးသေးပါဘူး။ ဒီနယ်မြေတွေမှာ ဒေသခံတိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ PDF အဖွဲ့တွေ ခြေကုပ်ယူပြီး အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ လုပ်ကိုင်နေတယ်လို့ စွပ်စွဲပါတယ်။
KNDF ကတော့ တလအတွင်းတိုက်ပွဲတွေမှာ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က လက်နက်ကြီးတွေ အလွန်အကျွံအသုံးပြု ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့အတွက် ဒေသခံနေအိမ် ၁၀၀ ကျော်နဲ့ ဘုရားကျောင်း ၂ ကျောင်း ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ပြောပါတယ်။ လေကြောင်းကနေ အနည်းဆုံး ၁၆ ကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
နှစ်ဘက်တိုက်ပွဲတွေ မဖြစ်တဲ့အချိန်မှာလည်း စစ်ကောင်စီဘက်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာတွေ ရှိတယ်လို့ KNDF က ပြောပါတယ်။ လက်နက်ကြီးကြောင့် အရပ်သားပြည်သူ ၁၀ ဦးသေဆုံးပြီး ၁၉ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်းနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ထောင်ထားတဲ့မိုင်းနင်းမိပြီး ပေါက်ကွဲလို့ ၁ ဦးသေ၊ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိတဲ့အကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခံရသူ ၂ ဦး စုစုပေါင်း အရပ်သား ၁၃ ဦးသေ ၂၃ ဦးထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိတာလို့ KNDF က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ ဒီ ကိန်းဂဏန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တစုံတရာ ထုတ်ပြန်တာ မရှိသေးသလို တုံ့ပြန်ပြောဆိုတာလည်း မရှိသေးပါဘူး။
စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည် တယောက်ကတော့ စစ်တပ်ဘက်က အချိန်မရွေး လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတယ်လို့ VOA ကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့က (လက်နက်ကြီးနဲ့) မနက်မထုရင် ညထုတာပဲ။ နေ့တိုင်းလိုလိုထုနေတာပဲ။ အသံတော့ အကျယ်ကြီးပဲ၊ ဟို…ဘယ်လိုပြောရမလဲ၊ ကြာကြာလာဆိုရင် နှလုံးတောင်မခံနိုင်တော့ဘူးပေါ့-အဲ့ဒီ ဒဏ်တွေနဲ့။ ခဏခဏထုတာလေ။ သူတို့ လွိုင်ကော်တပ်ကနေ ထုသွား။ လွိုင်ကော်တပ်ကနေဆို ဒီးမော့ဆိုဘက်ကို ပစ် သွားလိုက်၊ မိုးဗြဲဖက်ကို ထုသွားလိုက်၊ လျှောက်ထုနေတာပဲ။ လွိုင်ကော်ကတော့ အမြဲလှမ်းထုတယ်။”
မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့ နေရာတွေတင် မဟုတ်ဘဲ တိုက်ပွဲမဖြစ် တဲ့ နေရာမှာလည်း လက်နက်ကြီးနဲ့ တိုက်ခိုက်နေတယ်လို့ ကရင်နီလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ကိုဗညားက ခုလို ပြောပါတယ်။
“စစ်ပွဲနဲ့ နီးစပ်ပြီးတော့မှ စစ်ပွဲဧရိယာထဲက ဒေသတွေကို ရမ်းသမ်းထုတာ တခုရှိတယ်၊ နောက်တခု ဥပမာ ပြောလို့ရတာက ကုန်းသာမှာပေါ့နော်။ လွန်ခဲ့တဲ့တပတ် လည်း ထပ်ဖြစ်သေးတယ်ပေါ့နော်။ ကုန်းသာမှာလည်း အဲ့လိုမျိုးပဲ။ သူ့ဟာက ဒီ တိုက်ပွဲဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်ကထုတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ကျေးရွာအပေါ်ကျပြီးတော့မှ ထိခိုက်မှုရှိတာပေါ့။”
စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ကတော့ ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-လွိုင်ကော်- ရန်ကုန် ခရီးစဉ်ပြေးဆွဲတဲ့ မြန်မာအမျိုးသားလေကြောင်းလိုင်း MNA ရဲ့ လေယာဉ်တစင်း လွိုင်ကော်လေဆိပ်အဆင်းမှာ ပစ်ခတ်ခံရပြီး အမျိုးသားတဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ကယားပြည်နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားနေတဲ့ ကရင်နီ တိုးတက်ရေးပါတီ KNPP နဲ့ PDF လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ပစ်ခတ်တာလို့ စွပ်စွဲခဲ့ပြီး KNPP ဘက်ကတော့ အရပ်သားလေယာဉ်ကို ပစ်ခတ်ဖို့ ညွှန်ကြားမထားကြောင်းနဲ့ ဒီသတင်း မဟုတ်မမှန်ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေနဲ့ စစ်ရေး ပဋိပက္ခ တင်းမာနေပြီး အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အပြန်အလှန် စွပ်စွဲချက်တွေကြားမှာ ဒေသခံ ရွာသားတွေ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးနေရဆဲပဲလို့လည်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကရင်နီပြည်နယ်မှာ တလအတွင်း တိုက်ပွဲ ၆၀ နီးပါးဖြစ် (KNDF).mp3
============
[[Unicode]]
ကရငျနီပွညျနယျမှာ တလအတှငျး တိုကျပှဲ ၆၀ နီးပါးဖွဈ (KNDF)
ကရငျနီလို့ခေါျတဲ့ ကယားပွညျနယျအတှငျးမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာတလအတှငျး မွနျမာစဈတပျနဲ့ တိုကျပှဲတှကွေား အရပျသား ၁၃ ယောကျသဆေုံး၊ ၂၃ ယောကျ ထိခိုကျဒဏျရာရခဲ့ပွီး နအေိမျ ၁၁၇ လုံးနဲ့ ဘုရားကြောငျး ၂ ကြောငျး ထိခိုကျ ပကြျစီးသှားတယျလို့ ကရငျနီ အမြိုးသားကာကှယျရေးတပျ KNDF က သတငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျဘကျက တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့နရောတှရေော၊ တိုကျပှဲမဖွဈပှားတဲ့နရောတှပေါ လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျခဲ့တာတှေ ရှိတယျလို့လညျး ဖောျပွပါတယျ။ ကရငျနီလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ရဲ့ ပွောဆိုခကြျတှအေကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ကရငျနီအမြိုးသားမြားကာကှယျရေးတပျ (KNDF)၊ ကရငျနီတပျမတောျ (KA) ၊အခွား ဒသေခံ ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျကွားမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာလ တလအတှငျး တိုကျပှဲ ၅၇ ကွိမျထကျမနညျး ဖွဈပှားခဲ့တယျလို့ ကရငျနီ အမြိုးသားကာကှယျရေးတပျ KNDF က သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။ ဒီးမော့ဆိုမွို့ နယျ၊ ဖရူဆိုမွို့နယျ၊ လှိုငျကောျမွို့နယျ၊ ဘောလခဲမွို့နယျ၊ ရှားတောမွို့နယျ၊ ဖယျခုံမွို့နယျနဲ့ မိုးဗွဲမွို့တှမှော တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တာပါ။
ဒီးမော့ဆို ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံက အခုလို VOA ကို ပွောပါတယျ။
“PDF ဘကျကတြော့ မိုငျးရှငျးလငျးရေးလုပျငနျးတော့ ကနြောျတို့ အမွဲတမျးလိုလို လုပျနတေယျ။ ရှငျးနတေဲ့အခြိနျမှာ စဈကောငျစီလညျး သူတို့ထောငျထားတဲ့မိုငျးမှာ သူတို့ပွနျပွီးတော့ လိုကျကွည့ျနလေား၊ အဲ့လိုပွောရမလား မသိဘူး။ အဲ့လိုမြိုးအနအေထား ကွုံတှေ့တဲ့အခြိနျမှာ အပွနျအလှနျပဈခတျတာတော့ ရှိတယျဗြ။ ပွီးတော့ သူတို့စခနျးလုံခွုံရေးပေါ့နောျ စခနျးပတျဝနျးကငြျမှာ သူတို့လုံခွုံရေးအရ သူတို့ သှားနတေဲ့ အခြိနျမှာ အဲ့မြိုးထိတှေ့တိုကျပှဲလေးတှေ ရှိတယျ။”
တိုကျပှဲအတှငျးမှာ KNDF ဘကျက ရဲဘောျ ၅ ဦး ကဆြုံးခဲ့ပွီး စဈကောငျစီဘကျက ဒါဇငျနဲ့ခြီ ကဆြုံးနိုငျတဲ့အကွောငျး ဒီမော့ဆို ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံက ပွောပါတယျ။ လကျနကျငယျ ၁၄ လကျ၊ စကျသနေတျတလကျနဲ့ ၆၀ မမ၊ RPG စတဲ့ လကျနကျခဲယမျးတှေ သိမျးဆညျးရမိတယျလို့ ပွောပမေယ့ျ သီးခွားအတညျပွုခကြျတော့ ထှကျပေါျလာခွငျး မရှိပါဘူး။ စဈကောငျစီဘကျကတော့ ကဆြုံး ထိခိုကျဒဏျရရရာတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အတညျပွုခကြျ မပေးသေးပါဘူး။ ဒီနယျမွတှေမှော ဒသေခံတိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ PDF အဖှဲ့တှေ ခွကေုပျယူပွီး အကွမျးဖကျလုပျရပျတှေ လုပျကိုငျနတေယျလို့ စှပျစှဲပါတယျ။
KNDF ကတော့ တလအတှငျးတိုကျပှဲတှမှော မွနျမာစဈတပျဘကျက လကျနကျကွီးတှေ အလှနျအကြှံအသုံးပွု ပဈခတျတိုကျခိုကျခဲ့တဲ့အတှကျ ဒသေခံနအေိမျ ၁၀၀ ကြောျနဲ့ ဘုရားကြောငျး ၂ ကြောငျး ပကြျစီးခဲ့တယျလို့ပွောပါတယျ။ လကွေောငျးကနေ အနညျးဆုံး ၁၆ ကွိမျ တိုကျခိုကျခဲ့တယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
နှဈဘကျတိုကျပှဲတှေ မဖွဈတဲ့အခြိနျမှာလညျး စဈကောငျစီဘကျက လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျတိုကျခိုကျတာတှေ ရှိတယျလို့ KNDF က ပွောပါတယျ။ လကျနကျကွီးကွောင့ျ အရပျသားပွညျသူ ၁၀ ဦးသဆေုံးပွီး ၁၉ ဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့ကွောငျးနဲ့ မွနျမာစဈတပျထောငျထားတဲ့မိုငျးနငျးမိပွီး ပေါကျကှဲလို့ ၁ ဦးသေ၊ ၄ ဦး ဒဏျရာရရှိတဲ့အကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဖမျးဆီးသတျဖွတျခံရသူ ၂ ဦး စုစုပေါငျး အရပျသား ၁၃ ဦးသေ ၂၃ ဦးထိခိုကျဒဏျရာရရှိတာလို့ KNDF က ထုတျပွနျထားပါတယျ။
စဈကောငျစီဘကျကတော့ ဒီ ကိနျးဂဏနျးတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ တစုံတရာ ထုတျပွနျတာ မရှိသေးသလို တုံ့ပွနျပွောဆိုတာလညျး မရှိသေးပါဘူး။
စဈဘေးရှောငျ ဒုက်ခသညျ တယောကျကတော့ စဈတပျဘကျက အခြိနျမရှေး လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျနတေယျလို့ VOA ကို ပွောပါတယျ။
“သူတို့က (လကျနကျကွီးနဲ့) မနကျမထုရငျ ညထုတာပဲ။ နေ့တိုငျးလိုလိုထုနတောပဲ။ အသံတော့ အကယြျကွီးပဲ၊ ဟို…ဘယျလိုပွောရမလဲ၊ ကွာကွာလာဆိုရငျ နှလုံးတောငျမခံနိုငျတော့ဘူးပေါ့-အဲ့ဒီ ဒဏျတှနေဲ့။ ခဏခဏထုတာလေ။ သူတို့ လှိုငျကောျတပျကနေ ထုသှား။ လှိုငျကောျတပျကနဆေို ဒီးမော့ဆိုဘကျကို ပဈ သှားလိုကျ၊ မိုးဗွဲဖကျကို ထုသှားလိုကျ၊ လြှောကျထုနတောပဲ။ လှိုငျကောျကတော့ အမွဲလှမျးထုတယျ။”
မွနျမာစဈတပျဘကျက တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့ နရောတှတေငျ မဟုတျဘဲ တိုကျပှဲမဖွဈ တဲ့ နရောမှာလညျး လကျနကျကွီးနဲ့ တိုကျခိုကျနတေယျလို့ ကရငျနီလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ ဒါရိုကျတာ ကိုဗညားက ခုလို ပွောပါတယျ။
“စဈပှဲနဲ့ နီးစပျပွီးတော့မှ စဈပှဲဧရိယာထဲက ဒသေတှကေို ရမျးသမျးထုတာ တခုရှိတယျ၊ နောကျတခု ဥပမာ ပွောလို့ရတာက ကုနျးသာမှာပေါ့နောျ။ လှနျခဲ့တဲ့တပတျ လညျး ထပျဖွဈသေးတယျပေါ့နောျ။ ကုနျးသာမှာလညျး အဲ့လိုမြိုးပဲ။ သူ့ဟာက ဒီ တိုကျပှဲဖွဈပွီးနောကျပိုငျးမှာ စဈတပျကထုတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ ကြေးရှာအပေါျကပြွီးတော့မှ ထိခိုကျမှုရှိတာပေါ့။”
စကျတငျဘာလ ၃၀ ရကျနေ့ကတော့ ရနျကုနျ-နပွေညျတောျ-လှိုငျကောျ- ရနျကုနျ ခရီးစဉျပွေးဆှဲတဲ့ မွနျမာအမြိုးသားလကွေောငျးလိုငျး MNA ရဲ့ လယောဉျတစငျး လှိုငျကောျလဆေိပျအဆငျးမှာ ပဈခတျခံရပွီး အမြိုးသားတဦး ထိခိုကျဒဏျရာရခဲ့တယျလို့ စဈကောငျစီဘကျက သတငျးထုတျပွနျပါတယျ။ ကယားပွညျနယျအတှငျး လှုပျရှားနတေဲ့ ကရငျနီ တိုးတကျရေးပါတီ KNPP နဲ့ PDF လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ ပဈခတျတာလို့ စှပျစှဲခဲ့ပွီး KNPP ဘကျကတော့ အရပျသားလယောဉျကို ပဈခတျဖို့ ညှှနျကွားမထားကွောငျးနဲ့ ဒီသတငျး မဟုတျမမှနျကွောငျး ငွငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။
လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲတှနေဲ့ စဈရေး ပဋိပက်ခ တငျးမာနပွေီး အကွမျးဖကျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ အပွနျအလှနျ စှပျစှဲခကြျတှကွေားမှာ ဒသေခံ ရှာသားတှေ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေးနရေဆဲပဲလို့လညျး လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။