[[Zawgyi/Unicode]]
ရှမ်းပြည်နယ်နဲ့ကယားပြည်နယ် နယ်ခြားတိုက်ပွဲတွေကနေ ဘေးလွတ်ရာ ပြေးရှောင်နေသူတွေကြား ကူးစက်မြန်တဲ့ ဗီဇပြောင်း ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာလို့ယူဆရတဲ့ ရောဂါတွေခံစားနေရပြီး ဖျားနာ ချောင်းဆိုးနေကြတယ် လို့ ကျန်းမာရေး ကုသပေးနေသူတွေနဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီနေသူတွေက ပြောဆိုပါတယ်။ ဖျားနာနေသူတွေ ကိုဗစ်ရောဟုတ် မဟုတ် အားလုံးမစစ်ဆေး နိုင်တဲ့အပြင် ဆေးဝါးတွေလည်း မလုံလောက်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်နဲ့ ကယားပြည်နယ် နယ်စပ်က စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေ ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းပေးပို့ချက်ကို အလိမ္မာက တင်ပြထားပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေကြား လနဲ့ချီဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေကြတဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်နဲ့ကယားပြည်နယ်နယ်စပ် ဖယ်ခုံမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်းက ဒေသခံတွေကြားမှာ ကူးစက်မြန်ပြီး ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာလို့ယူဆရတဲ့ ရောဂါတွေ ခံစားနေရပြီး နှားစေး ချောင်းဆိုး ဖျားနာနေကြကြောင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေအတွက် ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးနေတဲ့ သူနာပြုဆရာမတဦးက ပြောပါတယ်။
“ အခုတလောဆို နှာစေး ချောင်းဆိုး ကိုယ်ပူတွေက ကိုဗစ်လက္ခဏာ ခပ်ဆင်ဆင်လေပေါ့နော်။ တယောက်ဖြစ်တယ်ဆို တအိမ်လုံးဖြစ်တယ်။ ဆေးနဲ့ ကျမအတတ်နိုင်ဆုံးတော့ ပြုစုပေးတယ်ပေါ့နော်၊ ဒါပေမယ့် မလုံမလောက်ဘူးပေါ့၊ ဥပမာဆို စကေးတွေနဲ့ ပေးရတာပေ့ါနော်။ စစ်ဘေးရှောင်အတွက်နဲ့ဆိုလို့ရှိရင် ဆေး အင်မတန်မှပဲ အခက်အခဲရှိတယ်ပေါ့နော်။ မိုးဗြဲဆိုလို့ရှိရင်လည်း ဆေးဝယ်လို့ မရတော့ဘူးလေ။ ရာသီတုပ်ကွေးလား၊ အိုမီခရွန်လားတော့ ကျမ မပြောတတ်။ သူတို့က လည်ပင်လည်းနာတယ်၊ နှာလည်းစေးတယ်၊ အသက်ရှူလည်း ကြပ်တယ်၊ ချောင်းလည်းဆိုးတယ်၊ ကိုယ်လည်းပူတယ်။”
ဖယ်ခုံအရှေ့ခြမ်းမှာ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ရွာသူရွာသား ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး အဲဒီအထဲက လူဦးရေ ၃ ပုံ ၂ ပုံလောက်က ဖျားနာနေကြတာလို့ ခန့်မှန်းပါတယ်။
စစ်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရသူတွေကြား ဖျားနာသူက များပြားပြီး ဆေးဝါးအလုံအလောက်မရှိတဲ့အတွက် ဆေးဝါးတွေ မျှပြီး ပေးဝေနေရတာလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဖျားနာသူတွေကို ကိုဗစ်ဟုတ် မဟုတ် စစ်ဆေးဖို့ ကိရိယာတွေလည်း မရှိဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့လပိုင်းတွေအတွင်း လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဖယ်ခုံအရှေ့ခြမ်းဘက်မှာ သွားရေးလာရေးတွေအခက်အခဲနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မြို့ ရွာတွေမှာလည်း ဆေးဝါးတွေ ဝယ်လို့မရ၊ အလှူရှင်တွေဆီက ပံ့ပိုမှုတွေမရှိတာကြောင့် ဆေးဝါးနဲ့ ကိုဗစ်စစ်ဆေးတဲ့ ကိရိယာတွေ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်နေကြရပါတယ်။ ရေရှည်မှာ စိုးရိမ်စရာကောင်းတယ်လို့ သူနာပြုဆရာမက ပြောပါတယ်။
“အခု ဒီပုံစံပဲ ဆက်လက်ဖြစ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ဆေးလည်း မရှိခါကျတော့ ကိုဗစ်လက္ခဏာ ပိုပြီးတော့ နီးစပ်လာတယ်ပေါ့နော်။ အခုဆို အများအားဖြင့်တော့ ဒီလက္ခဏာနဲ့တွေ့နေခါကျတော့ ကျမတယောက်အနေနဲ့ ပိုပြီးတော့ အင်မတန်မှပဲ စိုးရိမ်ရတယ်ပေါ့နော်။ အဖက်ဘက်မှ အကူအညီလည်း တောင်းချင်တယ်။ နံပါတ် (၁) က ဆေးရယ်၊ နံပါတ် (၂) က အခုလိုမျိုးကာကွယ်စောင့်ရှောက်ဖို့ပေါ့နော်။ သိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ သူတို့က ခွဲနေဖို့ဆိုလည်း အဆင်မပြေ၊ တဲသေးသေးလေ။ တစုတည်းတောင်မှ ၁၀ ယောက် ၁၅ ယောက်။ ၈ ယောက် အဲ့လိုမျိုးရှိခါကျတော့ သူတို့အတွက်လည်း ခက်ခဲခါကျတော့ ကျမလည်း ရှိတဲ့ Mask လေးတောင်မှ မလုံလောက်ခါကျတော့ အများကြီး အားငယ်မှုတော့ ရှိတယ်ပေါ့နော်။”
စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေဟာ ဘေးလွတ်ရာမှာ ယာယီမိုးကာတဲထိုးပြီး လူအများနဲ့ စုပြုံနေထိုင်ကြရတာမို့ တယောက်နဲ့ တယောက် အကွာအဝေးတခုခြားပြီး ခပ်ခွာခွာနေဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် တဲတခုမှာ တယောက်က ဖျားနာရင် အကုန်လုံး ကူးစက်သွားတာမျိုး တွေ့ရတယ်လို့ စစ်ရှောင်သူတွေရဲ့ကျန်မာရေး ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးနေတဲ့ သူနာပြုဆရာမက ပြောပါတယ်။
အလားတူ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အရှေ့ခြမ်းက စစ်ရှောင်အတော်များများလည်း ကိုဗစ်လက္ခဏာနဲ့ ခပ်ဆင်ဆင် ရောဂါမျိုးတွေ ခံစားနေရပြီး ဖျားနာနေတဲ့အကြောင်း စစ်ဘေးသင့်သူတွေကို ကူညီနေသူတဦးက ပြောပါတယ်။
“စစ်ရှောင်တွေကြားထဲမှာတော့ ဖျားနာမှုတွေ မကြာခဏဖြစ်တယ်ပေါ့၊ အထူးသဖြင့် ဒီ ၈ လပိုင်း သြဂုတ်လကနေ စပြီးတော့မှ အခုချိန်ထိပေါ့နော် ဖျားနာနေတုန်းပဲ၊ လက္ခဏာတွေက ကိုဗစ်လားဆိုတော့ သူ့ရဲ့ ပုံစံကတော့ အရင် ကိုဗစ်ဖြစ်တာနဲ့တူတယ်ပေါ့နော်။ သို့သော်လည်းပဲ ဆရာ ဆရာမတွေ စစ်ဆေးမေးမြန်းကြည့်ချက် အရ သူတို့ စစ်တာက မထွက်ဘူး၊ အဖြေမထွက်ဘူးလို့ ပြောတယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် ဒီလူနာတွေရဲ့လက္ခဏာတွေ တော်တော်များများဖြစ်နေတာ။ ဒီလည်ချောင်းနာတာတို့၊ ချောင်းဆိုးတာတို့၊ အရသာမတွေ့တာတို့ စသဖြင့်ပေါ့လေ။ အဲ့လိုမျိုး ကိုဗစ်လက္ခဏာနဲ့ ဆင်တူတယ်ပေါ့၊ ဒီနေ့ဒီချိန်ထိတော့ ဖြစ်နေတုန်းပဲ၊ ဟုတ်ကဲ့။ စခန်းတခုလုံးကိုဖြစ်နေတာ ပြီးခဲ့တဲ့တလလုံးဆိုလို့ရှိရင်လည်း အဲ့လိုဖြစ်နေတာ တယောက်ပြီးတယောက်၊ တယောက်ပြီးတယောက်နဲ့ စခန်းတခုလုံးနီးပါးပဲ။ အဲ့လိုဖြစ်သွားတယ်။”
ပြည်တွင်း အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ထွက်ပြေးခှိုလှုံနေသူတွေအတွက် အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ဒုက္ခ အခက်အခဲမျိုးစုံနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြရပြီး အလှူရှင်တွေလည်း မရှိသလောက်နည်းပါးလာတယ်လို့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ အဓိက အလိုအပ်ဆုံး အကူအညီကတော့ ဆေးဝါးနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာလို့လည်း ကူညီ စောင့်ရှောက်နေသူတွေက ပြောကြပါတယ်။
==============
[[Unicode]]
စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကွေား ကိုဗဈလက်ခဏာနဲ့ ဖြားနာသူတှေ မြားလာ
ရှမျးပွညျနယျနဲ့ကယားပွညျနယျ နယျခွားတိုကျပှဲတှကေနေ ဘေးလှတျရာ ပွေးရှောငျနသေူတှကွေား ကူးစကျမွနျတဲ့ ဗီဇပွောငျး ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာလို့ယူဆရတဲ့ ရောဂါတှခေံစားနရေပွီး ဖြားနာ ခြောငျးဆိုးနကွေတယျ လို့ ကနြျးမာရေး ကုသပေးနသေူတှနေဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီနသေူတှကေ ပွောဆိုပါတယျ။ ဖြားနာနသေူတှေ ကိုဗဈရောဟုတျ မဟုတျ အားလုံးမစဈဆေး နိုငျတဲ့အပွငျ ဆေးဝါးတှလေညျး မလုံလောကျဘူးလို့ ပွောပါတယျ။ ရှမျးပွညျနယျနဲ့ ကယားပွညျနယျ နယျစပျက စဈဘေးဒုက်ခသညျတှရေဲ့ အခွအေနေ ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးပေးပို့ခကြျကို အလိမ်မာက တငျပွထားပါတယျ။
တိုကျပှဲတှကွေား လနဲ့ခြီဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျနကွေတဲ့ ရှမျးပွညျနယျနဲ့ကယားပွညျနယျနယျစပျ ဖယျခုံမွို့နယျအရှေ့ခွမျးက ဒသေခံတှကွေားမှာ ကူးစကျမွနျပွီး ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာလို့ယူဆရတဲ့ ရောဂါတှေ ခံစားနရေပွီး နှားစေး ခြောငျးဆိုး ဖြားနာနကွေကွောငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျတှအေတှကျ ကူညီစောင့ျရှောကျပေးနတေဲ့ သူနာပွုဆရာမတဦးက ပွောပါတယျ။
“ အခုတလောဆို နှာစေး ခြောငျးဆိုး ကိုယျပူတှကေ ကိုဗဈလက်ခဏာ ခပျဆငျဆငျလပေေါ့နောျ။ တယောကျဖွဈတယျဆို တအိမျလုံးဖွဈတယျ။ ဆေးနဲ့ ကမြအတတျနိုငျဆုံးတော့ ပွုစုပေးတယျပေါ့နောျ၊ ဒါပမေယ့ျ မလုံမလောကျဘူးပေါ့၊ ဥပမာဆို စကေးတှနေဲ့ ပေးရတာပေ့ါနောျ။ စဈဘေးရှောငျအတှကျနဲ့ဆိုလို့ရှိရငျ ဆေး အငျမတနျမှပဲ အခကျအခဲရှိတယျပေါ့နောျ။ မိုးဗွဲဆိုလို့ရှိရငျလညျး ဆေးဝယျလို့ မရတော့ဘူးလေ။ ရာသီတုပျကှေးလား၊ အိုမီခရှနျလားတော့ ကမြ မပွောတတျ။ သူတို့က လညျပငျလညျးနာတယျ၊ နှာလညျးစေးတယျ၊ အသကျရှူလညျး ကွပျတယျ၊ ခြောငျးလညျးဆိုးတယျ၊ ကိုယျလညျးပူတယျ။”
ဖယျခုံအရှေ့ခွမျးမှာ စဈဘေးတိမျးရှောငျနရေတဲ့ ရှာသူရှာသား ၁,၀၀၀ ကြောျရှိပွီး အဲဒီအထဲက လူဦးရေ ၃ ပုံ ၂ ပုံလောကျက ဖြားနာနကွေတာလို့ ခန့ျမှနျးပါတယျ။
စဈပွေး တိမျးရှောငျနရေသူတှကွေား ဖြားနာသူက မြားပွားပွီး ဆေးဝါးအလုံအလောကျမရှိတဲ့အတှကျ ဆေးဝါးတှေ မြှပွီး ပေးဝနေရေတာလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဖြားနာသူတှကေို ကိုဗဈဟုတျ မဟုတျ စဈဆေးဖို့ ကိရိယာတှလေညျး မရှိဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့လပိုငျးတှအေတှငျး လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့ ဖယျခုံအရှေ့ခွမျးဘကျမှာ သှားရေးလာရေးတှအေခကျအခဲနဲ့ ပတျဝနျးကငြျမွို့ ရှာတှမှောလညျး ဆေးဝါးတှေ ဝယျလို့မရ၊ အလှူရှငျတှဆေီက ပံ့ပိုမှုတှမေရှိတာကွောင့ျ ဆေးဝါးနဲ့ ကိုဗဈစဈဆေးတဲ့ ကိရိယာတှေ အခကျအခဲတှေ ဖွဈနကွေရပါတယျ။ ရရှေညျမှာ စိုးရိမျစရာကောငျးတယျလို့ သူနာပွုဆရာမက ပွောပါတယျ။
“အခု ဒီပုံစံပဲ ဆကျလကျဖွဈမယျဆိုလို့ရှိရငျတော့ ဆေးလညျး မရှိခါကတြော့ ကိုဗဈလက်ခဏာ ပိုပွီးတော့ နီးစပျလာတယျပေါ့နောျ။ အခုဆို အမြားအားဖွင့ျတော့ ဒီလက်ခဏာနဲ့တှေ့နခေါကတြော့ ကမြတယောကျအနနေဲ့ ပိုပွီးတော့ အငျမတနျမှပဲ စိုးရိမျရတယျပေါ့နောျ။ အဖကျဘကျမှ အကူအညီလညျး တောငျးခငြျတယျ။ နံပါတျ (၁) က ဆေးရယျ၊ နံပါတျ (၂) က အခုလိုမြိုးကာကှယျစောင့ျရှောကျဖို့ပေါ့နောျ။ သိတဲ့အတိုငျးပဲ၊ သူတို့က ခှဲနဖေို့ဆိုလညျး အဆငျမပွေ၊ တဲသေးသေးလေ။ တစုတညျးတောငျမှ ၁၀ ယောကျ ၁၅ ယောကျ။ ၈ ယောကျ အဲ့လိုမြိုးရှိခါကတြော့ သူတို့အတှကျလညျး ခကျခဲခါကတြော့ ကမြလညျး ရှိတဲ့ Mask လေးတောငျမှ မလုံလောကျခါကတြော့ အမြားကွီး အားငယျမှုတော့ ရှိတယျပေါ့နောျ။”
စဈဘေးဒုက်ခသညျတှဟော ဘေးလှတျရာမှာ ယာယီမိုးကာတဲထိုးပွီး လူအမြားနဲ့ စုပွုံနထေိုငျကွရတာမို့ တယောကျနဲ့ တယောကျ အကှာအဝေးတခုခွားပွီး ခပျခှာခှာနဖေို့ မဖွဈနိုငျဘူး ဆိုပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တဲတခုမှာ တယောကျက ဖြားနာရငျ အကုနျလုံး ကူးစကျသှားတာမြိုး တှေ့ရတယျလို့ စဈရှောငျသူတှရေဲ့ကနြျမာရေး ကူညီစောင့ျရှောကျပေးနတေဲ့ သူနာပွုဆရာမက ပွောပါတယျ။
အလားတူ ကယား (ကရငျနီ) ပွညျနယျ ဒီးမော့ဆိုမွို့နယျ အရှေ့ခွမျးက စဈရှောငျအတောျမြားမြားလညျး ကိုဗဈလက်ခဏာနဲ့ ခပျဆငျဆငျ ရောဂါမြိုးတှေ ခံစားနရေပွီး ဖြားနာနတေဲ့အကွောငျး စဈဘေးသင့ျသူတှကေို ကူညီနသေူတဦးက ပွောပါတယျ။
“စဈရှောငျတှကွေားထဲမှာတော့ ဖြားနာမှုတှေ မကွာခဏဖွဈတယျပေါ့၊ အထူးသဖွင့ျ ဒီ ၈ လပိုငျး သွဂုတျလကနေ စပွီးတော့မှ အခုခြိနျထိပေါ့နောျ ဖြားနာနတေုနျးပဲ၊ လက်ခဏာတှကေ ကိုဗဈလားဆိုတော့ သူ့ရဲ့ ပုံစံကတော့ အရငျ ကိုဗဈဖွဈတာနဲ့တူတယျပေါ့နောျ။ သို့သောျလညျးပဲ ဆရာ ဆရာမတှေ စဈဆေးမေးမွနျးကွည့ျခကြျ အရ သူတို့ စဈတာက မထှကျဘူး၊ အဖွမေထှကျဘူးလို့ ပွောတယျပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီလူနာတှရေဲ့လက်ခဏာတှေ တောျတောျမြားမြားဖွဈနတော။ ဒီလညျခြောငျးနာတာတို့၊ ခြောငျးဆိုးတာတို့၊ အရသာမတှေ့တာတို့ စသဖွင့ျပေါ့လေ။ အဲ့လိုမြိုး ကိုဗဈလက်ခဏာနဲ့ ဆငျတူတယျပေါ့၊ ဒီနေ့ဒီခြိနျထိတော့ ဖွဈနတေုနျးပဲ၊ ဟုတျကဲ့။ စခနျးတခုလုံးကိုဖွဈနတော ပွီးခဲ့တဲ့တလလုံးဆိုလို့ရှိရငျလညျး အဲ့လိုဖွဈနတော တယောကျပွီးတယောကျ၊ တယောကျပွီးတယောကျနဲ့ စခနျးတခုလုံးနီးပါးပဲ။ အဲ့လိုဖွဈသှားတယျ။”
ပွညျတှငျး အိုးမဲ့အိမျမဲ့ ထှကျပွေးခှိုလှုံနသေူတှအေတှကျ အခြိနျကွာလာတာနဲ့အမြှ ဒုက်ခ အခကျအခဲမြိုးစုံနဲ့ ရငျဆိုငျကွုံတှေ့နကွေရပွီး အလှူရှငျတှလေညျး မရှိသလောကျနညျးပါးလာတယျလို့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။ အဓိက အလိုအပျဆုံး အကူအညီကတော့ ဆေးဝါးနဲ့ စားနပျရိက်ခာလို့လညျး ကူညီ စောင့ျရှောကျနသေူတှကေ ပွောကွပါတယျ။