[[Zawgyi/Unicode]]
ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ ပင်တိုင်ဆောင်းပါးရှင်တဦးဖြစ်သူ ဦးစည်သူအောင်မြင့်အပေါ် စွဲချက်တင် ထားတဲ့ထဲက နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်အောင်လုပ်မှုအတွက် သူ့ကို ဒီနေ့ အလုပ်ကြမ်းနဲ့ ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ် ချလိုက်ပါတယ်။ အမှု ၃ မှုနဲ့ တရားစွဲခံရတဲ့ ဦးစည်သူအောင်မြင့်ဟာ အခုဆို ၃ မှုလုံးအတွက် စုစုပေါင်းချခံရတဲ့ ထောင်ဒဏ် ၁၂ နှစ်ဖြစ်သွားပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မခင်ဖြူထွေး ဆက်ပြောပြပေးထားပါတယ်။
ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းအတွက် ပင်တိုင်ဆောင်းပါး ရေးသားပေးသလို Frontier Myanmar နဲ့ Myanmar Now သတင်းဌာနတွေအတွက်ကိုလည်း ဆောင်းပါးတွေ ရေးသားခဲ့တဲ့ သတင်းစာဆရာ ဦးစည်သူအောင်မြင့်ကို ဗိုလ်တထောင် အထူးတရားရုံးက အလုပ်ကြမ်းနဲ့ ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ် ဒီနေ့ချလိုက်ပါတယ်။ ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေပုဒ်မ ၁၂၄ (က) နဲ့ စွဲချက်တင်ထားတဲ့ နိုင်ငံတော် အကြည်ညိုပျက်အောင်လုပ်မှုအတွက် အမိန့်ချတာဖြစ်တယ်လို့ သူ့ရဲ့ ရှေ့နေကပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့က ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ်ချမှတ်လိုက်တယ်။ ၁၂၄ (က) နဲ့ပတ်သက်လို့ ဒီတော့ဆရာက စုစုပေါင်း ၁၂ နှစ်ဖြစ်သွားတာပေါ့။ ၅၀၅-က နဲ့ဘဲ ၂ ရုံးကချတာ ၅ နှစ်ပေါ့။ ဒီ ၇ နှစ်နဲ့ပေါင်းရင် အားလုံးပေါင်း ၁၂ နှစ်ပေါ့။ အထက်ကိုက အမှု တွေအကုန်လုံးတက်မှာ ပုဇွန်တောင်တရားရုံးအမှုအတွက် ခရိုင်တရားရုံးကအမှုကို အကျဉ်းနီးနဲ့ပလပ်လိုက်တယ်။ တိုင်းကိုတက်ဖို့ပြင်နေတယ်။ နောက်ဗဟန်းရုံးကအမှုကိုလည်းအယူခံတက်ဖို့ပြင်နေတယ်။ နောက် တပတ်လောက်တက်မယ်။ ခုဗိုလ်တထောင်အမှုကိုလည်း တက်မှာပါ။ ဆရာက အကုန်အဆုံးထိတက်ပေးဖို့ ပြောထားတယ်လေ။”
လူမှုမီဒီယာပေါ်မှာ ဦးစည်သူအောင်မြင့် ရေးသားချက်တွေက နိုင်ငံတော်နဲ့တပ်မတော် ပြိုကွဲအောင်လှုံ့ဆော်ရေးသားမှု ဖြစ်စေခဲ့တယ်။ နိုင်ငံတော်ကို အကြည်ညိုပျက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက စွပ်စွဲပြီး တပ်မတော် အကြည်ညိုပျက်စေမှု ပုဒ်မ ၅၀၅-က နဲ့ အမှု ၂ မှု၊ နောက်ပြီး နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်အောင် ပြုလုပ်မှု ရာဇ သတ်ကြီး ဥပဒေပုဒ်မ ၁၂၄ (က) နဲ့ ၁ မှု ပေါင်း ၃ မှုနဲ့စစ်ကောင်စီက တရားစွဲဆိုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
တပ်မတော်ပြိုကွဲအောင် လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၅၀၅-က နဲ့တရားစွဲထားတဲ့ အမှု ၂ မှုအတွက် အောက်တိုဘာနဲ့ နိုဝင်ဘာလတွေက ထောင်ဒဏ်တွေ ချထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ၅၀၅-က အမှု ၂ ခုအတွက် အလုပ်ကြမ်းနဲ့ ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်ချခံထားရတဲ့အတွက် ဒီနေ့ထောင်ချလိုက်တဲ့ ၇ နှစ်နဲ့ဆိုရင် အမှု ၃ မှုပေါင်းအတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၁၂ နှစ်ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အပေါ် အကြည်ညိုပျက်စေမှုတွေနဲ့ တရားစွဲတာနဲ့ပတ်သက်လို့ ရှေ့နေက ခုလို ပြောပါတယ်။
“အဓိကပြောနိုင်တာကတော့ ဆရာဆိုလည်း သတင်းဆောင်းပါးရေးတဲ့ဆရာပေါ့။ တခြားနိုင်ငံရေးလည်း ပါတာမဟုတ်ဘူးလေ။ လတ်တလောနိုင်ငံရေးမှာ သူကဘယ်နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းနဲ့မှလည်း ပါဝင်ပတ်သက်တာမရှိဘူး။ အဓိကက တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ပဲ သူ့သတင်းပညာနဲ့ သတင်းကိုရေးတာပေါ့နော်။ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာလည်း အားနည်းချက်တွေ၊ လစ်ဟာချက်တွေရှိတာနဲ့ပတ်သက်လို့ မှန်မှန်ကန်ကန်ဝေဖန်ထောက်ပြတာတွေ လုပ်ခဲ့တာရှိတယ်။ တပ်မတော် အာဏာသိမ်းမှရေးတာလည်းမဟုတ်ဘူး။ အရင်ကတည်းက အဆက်ဆက်ရေးခဲ့တာကို အမတို့ တွေ့ရှိခဲ့ရတယ်။ သတင်းဆောင်းပါးရေးလို့၊ တပ်မတော်ကိုဝေဖန်ပုတ်ခတ်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းပြချက်ပေါ့လေ။ အဲရေးသားတာနဲ့ အခုလို ၁၂ နှစ် ချလိုက်တဲ့အခါကျတော့ မဖြစ်သင့်ဘူးထင်တယ်။”
ဦးစည်သူအောင်မြင့်ဟာ ထောင်တွင်းမှာ ကျန်းမာရေးပြဿနာကြီးကြီးမားမားမရှိပေမယ့် ခါးနာဝေဒနာကို ခံစားနေရတယ်လို့ သူ့ရှေ့နေက ပြောပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းကတည်းက ပြည်တွင်း မီဒီယာ ၁၀ ခုကျော်ကို တရားဝင် ထုတ်ဝေခွင့်ပိတ်သိမ်းခဲ့သလို သတင်းသမား ရာဂဏန်း ဖမ်းဆီးခံ၊ တရားစွဲခံခဲ့ရပါတယ်။ သတင်းသမားတွေ မှတ်တမ်းပြုစုထားတဲ့ စာရင်းအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလကနေ ဒီနှစ် ဒီဇင်ဘာအထိ တနိုင်ငံလုံးမှာ သတင်းသမားအယောက် ၁၅၀ ထက်မနည်း ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပါတယ်
နောက်ဆုံးစာရင်းအရ ဖမ်းဆီးခံအယောက် ၁၅၀ နီးပါးထဲမှာ အယောက် ၉၀ ကျော် ပြန်လွတ်ခဲ့ပြီး လက်ရှိ သတင်းထောက် အယောက် ၅၀ နီးပါး အကျဉ်းထောင်အသီးသီးမှာ ဆက်လက် အကျဉ်းကျခံနေရဆဲဖြစ် ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ သတင်းသမားတွေ အဖမ်းခံရတဲ့ အရေအတွက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဝန်ခံတာ၊ အတည်ပြုချက် တစုံတရာပေးတာမျိုး မရှိပါဘူး။
=============
[[Unicode]]
ဦးစညျသူအောငျမွင့ျကို ထောငျ ၇ နှဈ ထပျခြ
ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ ပငျတိုငျဆောငျးပါးရှငျတဦးဖွဈသူ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျအပေါျ စှဲခကြျတငျ ထားတဲ့ထဲက နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျအောငျလုပျမှုအတှကျ သူ့ကို ဒီနေ့ အလုပျကွမျးနဲ့ ထောငျဒဏျ ၇ နှဈ ခလြိုကျပါတယျ။ အမှု ၃ မှုနဲ့ တရားစှဲခံရတဲ့ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျဟာ အခုဆို ၃ မှုလုံးအတှကျ စုစုပေါငျးခခြံရတဲ့ ထောငျဒဏျ ၁၂ နှဈဖွဈသှားပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မခငျဖွူထှေး ဆကျပွောပွပေးထားပါတယျ။
ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးအတှကျ ပငျတိုငျဆောငျးပါး ရေးသားပေးသလို Frontier Myanmar နဲ့ Myanmar Now သတငျးဌာနတှအေတှကျကိုလညျး ဆောငျးပါးတှေ ရေးသားခဲ့တဲ့ သတငျးစာဆရာ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျကို ဗိုလျတထောငျ အထူးတရားရုံးက အလုပျကွမျးနဲ့ ထောငျဒဏျ ၇ နှဈ ဒီနေ့ခလြိုကျပါတယျ။ ရာဇသတျကွီး ဥပဒပေုဒျမ ၁၂၄ (က) နဲ့ စှဲခကြျတငျထားတဲ့ နိုငျငံတောျ အကွညျညိုပကြျအောငျလုပျမှုအတှကျ အမိန့ျခတြာဖွဈတယျလို့ သူ့ရဲ့ ရှေ့နကေပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့က ထောငျဒဏျ ၇ နှဈခမြှတျလိုကျတယျ။ ၁၂၄ (က) နဲ့ပတျသကျလို့ ဒီတော့ဆရာက စုစုပေါငျး ၁၂ နှဈဖွဈသှားတာပေါ့။ ၅၀၅-က နဲ့ဘဲ ၂ ရုံးကခတြာ ၅ နှဈပေါ့။ ဒီ ၇ နှဈနဲ့ပေါငျးရငျ အားလုံးပေါငျး ၁၂ နှဈပေါ့။ အထကျကိုက အမှု တှအေကုနျလုံးတကျမှာ ပုဇှနျတောငျတရားရုံးအမှုအတှကျ ခရိုငျတရားရုံးကအမှုကို အကဉြျးနီးနဲ့ပလပျလိုကျတယျ။ တိုငျးကိုတကျဖို့ပွငျနတေယျ။ နောကျဗဟနျးရုံးကအမှုကိုလညျးအယူခံတကျဖို့ပွငျနတေယျ။ နောကျ တပတျလောကျတကျမယျ။ ခုဗိုလျတထောငျအမှုကိုလညျး တကျမှာပါ။ ဆရာက အကုနျအဆုံးထိတကျပေးဖို့ ပွောထားတယျလေ။”
လူမှုမီဒီယာပေါျမှာ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျ ရေးသားခကြျတှကေ နိုငျငံတောျနဲ့တပျမတောျ ပွိုကှဲအောငျလှုံ့ဆောျရေးသားမှု ဖွဈစခေဲ့တယျ။ နိုငျငံတောျကို အကွညျညိုပကြျတယျလို့ စဈကောငျစီက စှပျစှဲပွီး တပျမတောျ အကွညျညိုပကြျစမှေု ပုဒျမ ၅၀၅-က နဲ့ အမှု ၂ မှု၊ နောကျပွီး နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျအောငျ ပွုလုပျမှု ရာဇ သတျကွီး ဥပဒပေုဒျမ ၁၂၄ (က) နဲ့ ၁ မှု ပေါငျး ၃ မှုနဲ့စဈကောငျစီက တရားစှဲဆိုခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
တပျမတောျပွိုကှဲအောငျ လှုံ့ဆောျမှု ပုဒျမ ၅၀၅-က နဲ့တရားစှဲထားတဲ့ အမှု ၂ မှုအတှကျ အောကျတိုဘာနဲ့ နိုဝငျဘာလတှကေ ထောငျဒဏျတှေ ခထြားပွီးဖွဈပါတယျ။ ၅၀၅-က အမှု ၂ ခုအတှကျ အလုပျကွမျးနဲ့ ထောငျဒဏျ ၅ နှဈခခြံထားရတဲ့အတှကျ ဒီနေ့ထောငျခလြိုကျတဲ့ ၇ နှဈနဲ့ဆိုရငျ အမှု ၃ မှုပေါငျးအတှကျ စုစုပေါငျး ထောငျဒဏျ ၁၂ နှဈဖွဈပါတယျ။ သူ့အပေါျ အကွညျညိုပကြျစမှေုတှနေဲ့ တရားစှဲတာနဲ့ပတျသကျလို့ ရှေ့နကေ ခုလို ပွောပါတယျ။
“အဓိကပွောနိုငျတာကတော့ ဆရာဆိုလညျး သတငျးဆောငျးပါးရေးတဲ့ဆရာပေါ့။ တခွားနိုငျငံရေးလညျး ပါတာမဟုတျဘူးလေ။ လတျတလောနိုငျငံရေးမှာ သူကဘယျနိုငျငံရေးအဖှဲ့အစညျးနဲ့မှလညျး ပါဝငျပတျသကျတာမရှိဘူး။ အဓိကက တိုငျးပွညျဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျဖို့ပဲ သူ့သတငျးပညာနဲ့ သတငျးကိုရေးတာပေါ့နောျ။ NLD အစိုးရလကျထကျမှာလညျး အားနညျးခကြျတှေ၊ လဈဟာခကြျတှရှေိတာနဲ့ပတျသကျလို့ မှနျမှနျကနျကနျဝဖေနျထောကျပွတာတှေ လုပျခဲ့တာရှိတယျ။ တပျမတောျ အာဏာသိမျးမှရေးတာလညျးမဟုတျဘူး။ အရငျကတညျးက အဆကျဆကျရေးခဲ့တာကို အမတို့ တှေ့ရှိခဲ့ရတယျ။ သတငျးဆောငျးပါးရေးလို့၊ တပျမတောျကိုဝဖေနျပုတျခတျတယျဆိုတဲ့အကွောငျးပွခကြျပေါ့လေ။ အဲရေးသားတာနဲ့ အခုလို ၁၂ နှဈ ခလြိုကျတဲ့အခါကတြော့ မဖွဈသင့ျဘူးထငျတယျ။”
ဦးစညျသူအောငျမွင့ျဟာ ထောငျတှငျးမှာ ကနြျးမာရေးပွူနာကွီးကွီးမားမားမရှိပမေယ့ျ ခါးနာဝဒေနာကို ခံစားနရေတယျလို့ သူ့ရှေ့နကေ ပွောပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ ၂၀၂၁ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျးကတညျးက ပွညျတှငျး မီဒီယာ ၁၀ ခုကြောျကို တရားဝငျ ထုတျဝခှေင့ျပိတျသိမျးခဲ့သလို သတငျးသမား ရာဂဏနျး ဖမျးဆီးခံ၊ တရားစှဲခံခဲ့ရပါတယျ။ သတငျးသမားတှေ မှတျတမျးပွုစုထားတဲ့ စာရငျးအရ ၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလကနေ ဒီနှဈ ဒီဇငျဘာအထိ တနိုငျငံလုံးမှာ သတငျးသမားအယောကျ ၁၅၀ ထကျမနညျး ဖမျးဆီးခံခဲ့ရပါတယျ
နောကျဆုံးစာရငျးအရ ဖမျးဆီးခံအယောကျ ၁၅၀ နီးပါးထဲမှာ အယောကျ ၉၀ ကြောျ ပွနျလှတျခဲ့ပွီး လကျရှိ သတငျးထောကျ အယောကျ ၅၀ နီးပါး အကဉြျးထောငျအသီးသီးမှာ ဆကျလကျ အကဉြျးကခြံနရေဆဲဖွဈ ပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျကတော့ သတငျးသမားတှေ အဖမျးခံရတဲ့ အရအေတှကျနဲ့ ပတျသကျလို့ ဝနျခံတာ၊ အတညျပွုခကြျ တစုံတရာပေးတာမြိုး မရှိပါဘူး။
=============
