႐ံုးခန္းမ်ဳိးစံုဖြင့္ထားတဲ့ Watergate အေဆာက္အဦးမွာ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လက ခ်ဳိးဖ်က္ခိုး၀င္မႈျဖစ္ခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ၄၅ ႏွစ္ရွိသြားပါၿပီ။ ပထမေတာ့ အဲဒါကို သာမန္ ခိုး၀င္မႈ ေနာက္တခုေလာက္အျဖစ္ပဲ ျမင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ေနာက္ေတာ့မွ အဲဒါဟာ အေမရိကန္ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္နဲ႔နီးစပ္တဲ့ ထင္ေပၚသူေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ အ႐ႈပ္ေတာ္ပံုႀကီးဆိုတာ ေပၚလာတာပါ။ အက်ဳိးဆက္အေနနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ Richard Nixon ႏုတ္ထြက္ေပးလိုက္ရပါတယ္။ ဗီြအိုေအ ႐ုရွားဘာသာဌာနရဲ႕ သတင္း ေထာက္ Rafael Saakov က Watergate ေဟာ္တယ္ကိုေရာ၊ ဒီကိစၥကို စံုစမ္းၿပီး ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခဲ့တာမွာ အဓိက အခန္း က႑ကေနပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အဲဒီအခ်ိန္က သတင္းေထာက္ေတြအလုပ္လုပ္ခဲ့ရာ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာတိုက္ကိုေရာ သြားေရာက္ၿပီး သတင္းလႊာေရးထားပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္္သိန္းက အျပည့္အစံုေျပာျပပါမယ္။
“မနက္ျဖန္ေန႔လည္မြန္းတည့္ခ်ိန္ကစၿပီး သမၼတအျဖစ္က က်ေနာ္ႏုတ္ထြက္ပါမယ္။”
သမၼတ Richard Nixon ရာထူးကႏုတ္ထြက္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနဟာ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၇ ရက္ေန႔က စခဲ့တာပါ။ အဲဒီေန႔မွာ သမၼတနစ္ဆင္ရဲ႕လက္ေထာက္ေတြ ေငြေပးခုိင္းေစခဲ့တဲ့ သူခိုးေတြက Watergate အေဆာက္အဦးမွာရွိတဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ႐ံုးခ်ဳပ္ထဲမွာ အသံဖမ္းစက္ေတြ ခုိးတပ္ဖို႔အတြက္ ခ်ဳိးဖ်က္၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီဌာနခ်ဳပ္ DNC မွာ လူငါးေယာက္ကိုဖမ္းမိၿပီး ေနာက္တရက္မွာေတာ့ အဲဒီအခ်ိိ္န္ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္ေျပာခြင့္ရ Ron Zieglar က အဲဒီျဖစ္ရပ္ကို တတိယတန္းစား ခ်ဳိးဖ်က္ခိုး၀င္မႈလုိ႔ အထင္ကရ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္း ေထာက္ေတြကေတာ့ အဲဒီအတုိင္းမယူလိုက္ၾကဘဲ သတင္းခန္းထဲကေနေရာ၊ ျပင္ပကေနပါ အျပင္းအထန္ စံုစမ္းခဲ့ၾကပါတယ္။
Martin Weil ဟာ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာက ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာသတင္းေထာက္ပါ။
"ရာဇ၀တ္မႈဆိုင္ရာသတင္းေထာက္၊ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာ) “သတင္းေထာက္ေတြဟာ အခ်က္အလက္ေတြကို ဆုပ္ကိုင္ထားသူေတြျဖစ္ၿပီး မခန္႔မွန္းဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ထင္နဲ႔ေတြးမၾကည့္ဖို႔ သူတုိ႔ကိုေျပာထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္ သတင္း ခန္းထဲမွာရွိေနသူတခ်ဳိ႕က ဒီကိစၥဘာဆက္ျဖစ္ႏုိ္င္တယ္ဆိုတာကို သိခဲ့ၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္ခံစားရတယ္။”
အခင္းျဖစ္တဲ့ညက Weil ဟာ တာ၀န္က်အယ္ဒီတာျဖစ္ၿပီး ရဲေတြ ဆက္သြယ္ေရး ေရဒီယိုနဲ႔ ေျပာတာကို သူၾကားလိုက္ရတာတခု ေပၚ အာ႐ံုက်ခဲ့ပါတယ္။
“Watergate မွာ တံခါးေတြပြင့္ေနတယ္လို႔ေျပာတာ ၾကားလိုက္ရတယ္။”
အဲဒီေန႔ေနာက္ပိုင္းမွာ သူက သတင္းခန္းကို သြားေမးပါတယ္။
“ဒီေန႔တခုခုျဖစ္တာမ်ားရွိလားဆိုေတာ့ ဟား … သိပ္ရွိတာေပါ့တဲ့ … သူတို႔ေတြ စိတ္လႈပ္ရွားေနၾကတယ္၊ လႈပ္လႈပ္ရြရြနဲ႔ ေပါ့၊ အဲဒီအခ်ိန္ကရွိေနတဲ့သူ အားလံုးကုိ တာ၀န္ေတြခ်ေပးတယ္၊ က်ေနာ္္က ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိတဲ့ နာမည္ ႀကီးပုဂၢိဳလ္အမ်ဳိးမ်ဳိးဆီကို ဖုန္းေခၚဖို႔ တာ၀န္က်တယ္၊ ဒီခိုး၀င္မႈဟာ ရီပတ္ဘလီကန္ေတြစတာ ဒါမွမဟုတ္ လုပ္တာလို႔ ဘယ္သူက မွမေျပာဘဲ ၿပိဳင္ဘက္လုပ္တာလို႔ပဲ ေျပာၾကပါတယ္။”
Weil ဟာ Watergate အ႐ႈပ္ေတာ္ပံုကိစၥကို သတင္း အဓိကလိုက္ခဲ့သူ မဟုတ္ေပမဲ့လဲ စံုစမ္း သတင္းလိုက္ခဲ့ၾကသူ ပို႔စ္သတင္း စာရဲ႕ သတင္းေထာက္ေတြျဖစ္တဲ့ Carl Bernstein နဲ႔ Bob Woodward တို႔ ေန႔ညမျပတ္ လုပ္ခဲ့ၾကတာကို အမွတ္ရဆဲပါ။
“အေစာပိုင္းရက္ေတြမွာ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္က အေတာ့္ကို ေရွ႕ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သတင္းက သိပ္ ေကာင္းလြန္းေတာ့ တျခားသတင္းဌာနေတြက အယ္ဒီတာေတြလဲ ဒါကိုလုိက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာပါပဲ။”
လက္ရွိအခ်ိန္မွာလဲ DNC ရဲ႕ ကြန္ျပဴတာစနစ္ကို ေဖာက္၀င္ၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ ခိုးယူသြားတာမွာ ႐ုရွားပတ္သက္ေနသလား ဆိုတာအေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတာနဲ႔ မီဒီယာေတြအေပၚ ေဒၚနယ္လ္ဒ္ ထရမ့္ပ္ရဲ႕တုန္႔ျပန္ပံုေတြက Watergate တုန္းကနဲ႔ ဆင္တူ ေနတာေတြကို Weil က ေထာက္ျပပါတယ္။
“Watergate ျဖစ္ရပ္ကေန အစိုးရအေပၚ သံသယအျမင္နဲ႔ၾကည့္တာ၊ အတိုက္အခံလို ရပ္တည္ခ်က္ထားတာေတြ အေမြ က်န္ခဲ့တာက အေၾကာင္းတစိတ္တပိုင္းပါ။ ရန္လိုတယ္လုိ႔ က်ေနာ္မဆိုလိုပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ သံသယအျမင္ကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သမၼတဟာ ေသခ်ာစဥ္းစားပံုမရဘဲ မီဒီယာဟာ ရန္သူျဖစ္ႏုိ္င္တယ္ဆုိၿပီး တခါတခါေျပာပစ္သလားလို႔ ခံစားမိတယ္၊ အစိုးရထဲ တေနရာရာက ဒါမွမဟုတ္ မီဒီယာထဲက လူတခ်ဳိ႕က အိမ္ျဖဴေတာ္ကို ရန္သူအျဖစ္ ျမင္ေကာင္းျမင္မယ္၊ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ကေတာ့ အဲဒီလိုလံုး၀မျမင္သလို ဒီမွာ အဲဒီလိုျမင္တဲ့လူ အမ်ားႀကီးရွိမယ္လို႔လဲ က်ေနာ္မထင္ဘူး။”
Watergate အ႐ႈပ္ေတာ္ပံုကို ဖြင့္ခ်တာမွာ သူနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ သတင္းေထာက္ေတြဟာ စာနယ္ဇင္း တာ၀န္ရွိတဲ့အတိုင္း လုပ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ Weil ကေျပာပါတယ္။ ၄၅ ႏွစ္ ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ Weil ဟာ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္မွာ ဆက္ရွိေနေသးၿပီးအဲဒီတာ၀န္ကို ဆက္လုပ္ေနဆဲပါပဲခင္ဗ်ား။
