သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ဆုံဆို့နာကြောင့် သေဆုံးမူကာကွယ်ရေး


တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

ဆုံဆို့နာကြောင့် ရှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်းမှာ တစ်လအတွင်း ခလေး (၆) ဦး သေဆုံးခဲ့ရကာ၊ ကိုဗစ်ကာလတလျှောက် သေဆုံးသူအရေအတွက်ထိ ရောက်သွားခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ နှစ်တိုင်း ဆုံဆို့နာ ကြိုကြားကြိုကြား ဖြစ်လေ့ရှိပြီး၊ ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အကြား အဖြစ်နည်းတဲ့နှစ်တွေမှာ (၃၀) ယောက်ခန့်ဖြစ်ပြီး၊ အဖြစ်များတဲ့နှစ်တွေမှာ (၁၃၅) ကနေ (၁၄၀) ယောက်ခန့်အထိ ဖြစ်တတ်ပေမယ့်၊ ဒီနှစ်သေဆုံးမူနှုန်းကတော့ များနေပါတယ်။ ဒီရောဂါဖြစ်လာလျှင် ဖျားတာ၊ လည်ချောင်းနာတာနဲ့ စပြီး၊ နောက်ပိုင်းမှာ အာသီး (၂) ခုကြား ပေါ်လာတဲ့ ဆုံဆို့နာအမြှေးပါး (Diphtheria Membrane) ကြောင့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းကို ပိတ်စေပြီး အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တာပါ။

ဒီအတွက် Tracheostomy (ခေါ်) လည်ချောင်းကို လည်ပင်းကနေဖောက်ပြီး အသက်ရူလမ်းကြောင်း ခေတ္တခဏဖွင့်ပေးဖို့ ခွဲစိတ်မူ လုပ်ပေးရပါတယ်။ အခုလို မလုပ်နိုင်လျှင်တော့ အသက်ဆုံးရှုံးတာ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီအဆင့်ကနေ ကောင်းသွားပြီးကာမှ၊ ရက်သတ္တပတ် (၄) ပတ်မှ (၆) ပတ်အကြာမှာ နှလုံးရောင်တာ၊ အာရုံကြော ထိခိုက်တာတွေကြောင့်လည်း သေပျောက်နိုင်ပါသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီရောဂါဖြစ်တာကို စောစောသိလျှင်တော့ ကြိုတင်ကုသဖြင်းဖြင့် သေပျောက်နှုန်း နည်းစေနိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ စောစောကြိုတင် မကုနိုင်လျှင်တော့၊ (၅)% ကနေ (၁၀)% အထိ သေပျောက်နှုန်းရှိနိုင်ပါတယ်။

စေစောကြိုသိနိုင်ဖို့ ထူးခြားတဲ့ လက္ခဏာတွေကို သတိပြုစောင့်ကြည့်ဖို့ လိုပါတယ်။ အခြားဖျားနာတာတွေမှာကဲ့သို့ အဖျားရှိတာ၊ လည်ချောင်းနာတာတွေ စဖြစ်ပေမယ့်၊ ဆုံဆို့နာမှာ ထူးခြားတဲ့ လက္ခဏာကတော့ လည်ပင်းအကြိတ်ကြီးပြီး နွားလည်ပင်းကဲ့သို့ (Bull Neck) အကြီးကြီး ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လည်ချောင်းကို စမ်းသပ်ကြည့်လျှင် ပါးစပ်ရဲ့ ဟိုဘက်ဒီဘက်မှာရှိတဲ့ အာသီးဘက်မှာ (တချို့မှာ အာသီးကြီးလေ့မရှိ) အဖြူရောင် (သို့မဟုတ်) မီးခိုးရောင် အမြှေးပါး (Membrane) ပေါ်လာတာပါ။ ဒီအမြှေးပါးလေး ဟိုဖက်ဒီဖက်ဆက်သွားလျှင် အသက်ရူမရ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နှာစေး၊ ချောင်းဆိုးတာလဲ စဖြစ်တတ်ပြီး၊ နှာခေါင်းထဲမှာလည်း ဒီ အမြှေးပါးပေါ်လာကာ အသက်ရှုအရမ်းကြပ်ပြီး သေဆုံးစေနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီ ဆုံဆို့နာ ဖြစ်သူတွေက ကာကွယ်ဆေး မထိုးထားသူ၊ ကာကွယ်ဆေးမရတဲ့ ကလေးတွေနဲ့ ကာကွယ်ဆေး ပြည့်စုံအောင် မထိုးဖြစ်တဲ့ ကလေးတွေပါ။ မိဘက ကလေးအတွက် မထိုးပေးဖြစ်တာ၊ တချို့သွားလာရခက်ပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးနိုင်တဲ့ နေရာမှာမရှိတာ၊ တချို့ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွေ ရောက်နေတာ၊ တချို့မိဘမဲ့ကျောင်းတွေမှာ နေရတာတွေကြောင့် ကာကွယ်ဆေး အပြည့်အဝ မရတာတွေ ရှိနေပါတယ်။

တကယ်တော့ ဒီ ဆုံဆို့နာကာကွယ်ဆေးတွေကို အမျိုးသားကာကွယ်ဆေးထိုး အစီအစဉ်အနေဖြင့်၊ ကလေး (၂) လ၊ (၄) လ၊ (၆) လ အရွယ်တွေမှာ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က စထိုးပေးတဲ့ (၅) မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေးမှာ ထည့်သွင်းပြီးသားပါ။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ ဒီ ကာကွယ်ဆးကို တစ်နှစ်ခွဲအရွယ်တွေမှာလည်း ထပ်ထိုးပေးနေပါပြီ။ ၂၀၁၂ မတိုင်ခင်တုန်းကလည်း DTP ခေါ် ဆုံဆို့နာ၊ မေးခိုင်၊ ကြက်ညှာ (၃) မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေးထိုးရာမှာ ဒီကာကွယ်ဆေးပါထားပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို ကာကွယ်ဆေးထိုးထားသူတွေအနေနဲ့ ဒီရောဂါ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒီကာကွယ်ဆေး မထိုးဖြစ်တဲ့ကလေးတွေ စုပြုံသွားတဲ့နေရာမျိုးတွေမှာတော့ ကပ်ရောဂါအသွင်နဲ့ ဖြစ်နိုင်ဖို့များပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဆုံဆို့နာကာကွယ်ဆေး မထိုးရသေးတဲ့ကလေးတွေမှာ ဖျားတာ၊ လည်ချောင်းနာတာ၊ လည်ပင်းအကြိတ်ရောင်လာတာ၊ အသက်ရူကြပ်တာတွေ ဖြစ်လာလျှင် အမြန်ဆုံး ဆေးရုံပြဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီဘက်တီးယီးယားပိုးက အချို့ကျန်းမာတဲ့ လူကြီးတွေမှာ ရှိနေနိုင်ပေမယ့် တချိန်ထဲမှာ ရောဂါဖြစ်လာတတ်ပြီး၊ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီပိုးက Tonsil toxin (ခေါ်) အဆိပ်တစ်မျိုးကို ထုတ်လွှတ်တာကြောင့်၊ အသက်သေဆုံးစေနိုင်တဲ့ အမြှေးပါး (Membrane) ကို ဖြစ်စေတာအပြင်၊ ဒီအဆိပ်သွေးထဲ ရောက်သွားခဲ့လျှင်လည်း နှလုံးရောင်တာနဲ့ ဦးနှောက်အာရုံကြော ထိခိုက်တာတွေ ဖြစ်စေနိုင်တာပါ။ ဒါကြောင့် အထက်ပါလက္ခဏာတွေနဲ့ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းရောက်လာပြီး၊ လည်ချောင်းကို စစ်ဆေးရာမှာ အမြှေးပါး (Membrane) တွေ့လျှင်တော့ ဒီရောဂါဖြစ်ကြောင်း ယူဆနိုင်ပါတယ်။

အဲ့ဒိအချိန်မှာ တို့ဖတ် (Swab) ယူစစ်တာ၊ သွေးစစ်တာတွေလုပ်ပြီး၊ ဒီရောဂါသေချာလျှင် ပဋိဇီဝပိုးသတ်ဆေး (Antibiotics) ပေးရပါမယ်။ ဒီ ဘက်တီးရီးယားပိုးကို Penicillin နဲ့ Erythromycin ဆေးတွေနဲ့ သေစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပျံ့သွားပြီဖြစ်တဲ့ အဆိပ်အတွက် အဆိပ်ဖြေဆေး (Antitoxin) ပေးဖို့လိုပါတယ်။ ဒီ အဆိပ်ဖြေဆေးက အထက်ဗဟိုအဆင့်ကနေ မှာယူရတာမို့၊ ဆေးပြတ်တာမျိုး ဖြစ်နိုင်တာကို သတိပြုပြီး ပြင်ဆင်ထားသင့်ပါတယ်။

လက်ရှိဆုံဆို့နာဖြစ်နေတဲ့ဒေသတွေမှာ ပိုမဆိုးလာအောင် ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ကာကွယ်ဆေးချက်ချင်း မရနိုင်လျှင်၊ ဆုံဆို့နာဖြစ်သူနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့သူတွေကို အထက်ပါ ပဋိဇီဝဆေးတွေ တိုက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ကာကွယ်ဆေး ချက်ချင်းထိုးပေးသင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရောဂါလက္ခဏာပြလာလျှင် အဆိပ်ဖြေဆေး စထိုးပေးနိုင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကာကွယ်ဆေး မထိုးရသူတွေမှာ အခုလို ပိုလုပ်ဆောင်ပေးသင့်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဖြစ်သူတွေ့ထားတဲ့ ဒေသတွေက အရင်ဆုံဆို့နာ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးသားသူတွေကိုလည်း ထပ်မံ အပိုဆောင်းကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးသင့်ပါတယ်။

တစ်ဦးကနေ တစ်ဦးကို ကူးစက်မူအတွက်တော့ နှာစေးချောင်းဆိုးတာတွေကို အသက်ရှုလမ်ကြောင်းကတစ်ဆင့်၊ ထိတွေမူကတစ်ဆင့် အခြား ကူးစက်မူတွေကဲ့သို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေးမှာကဲ့သို့ ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းစီးတပ်တာ၊ လက်စနစ်တကျဆေးတာ၊ ခပ်ခွာခွာနေတာတွေ လုပ်ပေးခြင်းဖြင့် ဒီရောဂါကို ကာကွယ်ပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီရောဂါမှာက အနာတွေ ဖြစ်လာတတ်ပြီး၊ ဒီအနာတွေကို ထိတွေ့မှုကတစ်ဆင့်လည်း ကူးစက်နိုင်ပေမယ့် အဲဒီလိုဖြစ်တာ ရှားပါတယ်။

ဒီရောဂါက ကလေးတွေမှာ အဓိကဖြစ်ပေမယ့် အသက်ကြီးလာလျှင်လည်း၊ တချို့မှာ ကာကွယ်ဆေးအာနိသင် လျော့သွားတာကြောင့်၊ ပြန်ဖြစ်တတ်တာမို့ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေကို အရင်မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးပဲ ထိုးရာကနေ၊ အခု ဆုံဆို့နာပါတွဲပြီး ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေပါပြီး။ တကယ်တော့ ဖြစ်နိုင်လျှင် လက်ရှိထိုးပေးနေတဲ့ တစ်နှစ်ခွဲအပြင်၊ (၅) နှစ်အရွယ်မှာလည်း (၄) မျိုးစပ် (ဆုံဆို့နာ၊ ကြည်ညှာ၊ မေးခိုင်၊ ပိုလီယို) ကာကွယ်ဆေးအဖြစ် ထပ်ထိုးပေးသင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အသက် (၁၀) နှစ် (၁၅) နှစ်အရွယ်ထိပါ၊ ဆုံဆို့နာနဲ့မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးကို အားဖြည့်ထိုးပေးနိုင်လျှင်တော့၊ အသက်ကြီးချိန်ထိ ဒီရောဂါမဖြစ်အောင် ထိထိရောက်ရောက် ကာကွယ်သွားနိုင်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီရောဂါက ကာကွယ်ဆေးထိုး ကာကွယ်နိုင်တဲ့ရောဂါသာဖြစ်ပြီး၊ ရောဂါဖြစ်လာလျှင်တောင်၊ စောစောကုသပေးခြင်းဖြင့် အသက်ဆုံးရှုံးမူမှ ထိထိရောက်ရောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

ဒီရောဂါအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်း က ကလေးအထူးကုနဲ့ ဆေးတက္ကသိုလ် (၁) ကလေးကျန်းမာ၊ပညာဌာန အငြိမ်းစားဌာနမှူး ပါမောက္ခ ဒေါက်တာစောဝင်း ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

==Unicode==

ဆုံဆို့နာကွောင့ျ ရှမျးပွညျအရှေ့ပိုငျးမှာ တဈလအတှငျး ခလေး (၆) ဦး သဆေုံးခဲ့ရကာ၊ ကိုဗဈကာလတလြှောကျ သဆေုံးသူအရအေတှကျထိ ရောကျသှားခဲ့ပါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံမှာ နှဈတိုငျး ဆုံဆို့နာ ကွိုကွားကွိုကွား ဖွဈလေ့ရှိပွီး၊ ၂၀၁၄ ခုနှဈကနေ ၂၀၁၉ ခုနှဈအကွား အဖွဈနညျးတဲ့နှဈတှမှော (၃၀) ယောကျခန့ျဖွဈပွီး၊ အဖွဈမြားတဲ့နှဈတှမှော (၁၃၅) ကနေ (၁၄၀) ယောကျခန့ျအထိ ဖွဈတတျပမေယ့ျ၊ ဒီနှဈသဆေုံးမူနှုနျးကတော့ မြားနပေါတယျ။ ဒီရောဂါဖွဈလာလြှငျ ဖြားတာ၊ လညျခြောငျးနာတာနဲ့ စပွီး၊ နောကျပိုငျးမှာ အာသီး (၂) ခုကွား ပေါျလာတဲ့ ဆုံဆို့နာအမွှေးပါး (Diphtheria Membrane) ကွောင့ျ အသကျရှုလမျးကွောငျးကို ပိတျစပွေီး အသကျဆုံးရှုံးနိုငျတာပါ။

ဒီအတှကျ Tracheostomy (ခေါျ) လညျခြောငျးကို လညျပငျးကနဖေောကျပွီး အသကျရူလမျးကွောငျး ခတေ်တခဏဖှင့ျပေးဖို့ ခှဲစိတျမူ လုပျပေးရပါတယျ။ အခုလို မလုပျနိုငျလြှငျတော့ အသကျဆုံးရှုံးတာ ရှိနိုငျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဒီအဆင့ျကနေ ကောငျးသှားပွီးကာမှ၊ ရကျသတ်တပတျ (၄) ပတျမှ (၆) ပတျအကွာမှာ နှလုံးရောငျတာ၊ အာရုံကွော ထိခိုကျတာတှကွေောင့ျလညျး သပြေောကျနိုငျပါသေးတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီရောဂါဖွဈတာကို စောစောသိလြှငျတော့ ကွိုတငျကုသဖွငျးဖွင့ျ သပြေောကျနှုနျး နညျးစနေိုငျပါတယျ။ တကယျလို့ စောစောကွိုတငျ မကုနိုငျလြှငျတော့၊ (၅)% ကနေ (၁၀)% အထိ သပြေောကျနှုနျးရှိနိုငျပါတယျ။

စစေောကွိုသိနိုငျဖို့ ထူးခွားတဲ့ လက်ခဏာတှကေို သတိပွုစောင့ျကွည့ျဖို့ လိုပါတယျ။ အခွားဖြားနာတာတှမှောကဲ့သို့ အဖြားရှိတာ၊ လညျခြောငျးနာတာတှေ စဖွဈပမေယ့ျ၊ ဆုံဆို့နာမှာ ထူးခွားတဲ့ လက်ခဏာကတော့ လညျပငျးအကွိတျကွီးပွီး နှားလညျပငျးကဲ့သို့ (Bull Neck) အကွီးကွီး ဖွဈလာတတျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လညျခြောငျးကို စမျးသပျကွည့ျလြှငျ ပါးစပျရဲ့ ဟိုဘကျဒီဘကျမှာရှိတဲ့ အာသီးဘကျမှာ (တခြို့မှာ အာသီးကွီးလေ့မရှိ) အဖွူရောငျ (သို့မဟုတျ) မီးခိုးရောငျ အမွှေးပါး (Membrane) ပေါျလာတာပါ။ ဒီအမွှေးပါးလေး ဟိုဖကျဒီဖကျဆကျသှားလြှငျ အသကျရူမရ ဖွဈတတျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ နှာစေး၊ ခြောငျးဆိုးတာလဲ စဖွဈတတျပွီး၊ နှာခေါငျးထဲမှာလညျး ဒီ အမွှေးပါးပေါျလာကာ အသကျရှုအရမျးကွပျပွီး သဆေုံးစနေိုငျပါတယျ။

ဒါပမေဲ့ ဒီ ဆုံဆို့နာ ဖွဈသူတှကေ ကာကှယျဆေး မထိုးထားသူ၊ ကာကှယျဆေးမရတဲ့ ကလေးတှနေဲ့ ကာကှယျဆေး ပွည့ျစုံအောငျ မထိုးဖွဈတဲ့ ကလေးတှပေါ။ မိဘက ကလေးအတှကျ မထိုးပေးဖွဈတာ၊ တခြို့သှားလာရခကျပွီး ကာကှယျဆေးထိုးပေးနိုငျတဲ့ နရောမှာမရှိတာ၊ တခြို့ စဈဘေးရှောငျစခနျးတှေ ရောကျနတော၊ တခြို့မိဘမဲ့ကြောငျးတှမှော နရေတာတှကွေောင့ျ ကာကှယျဆေး အပွည့ျအဝ မရတာတှေ ရှိနပေါတယျ။

တကယျတော့ ဒီ ဆုံဆို့နာကာကှယျဆေးတှကေို အမြိုးသားကာကှယျဆေးထိုး အစီအစဉျအနဖွေင့ျ၊ ကလေး (၂) လ၊ (၄) လ၊ (၆) လ အရှယျတှမှော ၂၀၁၂ ခုနှဈက စထိုးပေးတဲ့ (၅) မြိုးစပျကာကှယျဆေးမှာ ထည့ျသှငျးပွီးသားပါ။ အခုနောကျပိုငျးမှာ ဒီ ကာကှယျဆးကို တဈနှဈခှဲအရှယျတှမှောလညျး ထပျထိုးပေးနပေါပွီ။ ၂၀၁၂ မတိုငျခငျတုနျးကလညျး DTP ခေါျ ဆုံဆို့နာ၊ မေးခိုငျ၊ ကွကျညှာ (၃) မြိုးစပျကာကှယျဆေးထိုးရာမှာ ဒီကာကှယျဆေးပါထားပွီးသား ဖွဈပါတယျ။ အခုလို ကာကှယျဆေးထိုးထားသူတှအေနနေဲ့ ဒီရောဂါ မဖွဈနိုငျပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဒီကာကှယျဆေး မထိုးဖွဈတဲ့ကလေးတှေ စုပွုံသှားတဲ့နရောမြိုးတှမှောတော့ ကပျရောဂါအသှငျနဲ့ ဖွဈနိုငျဖို့မြားပါတယျ။

ဒါကွောင့ျ ဆုံဆို့နာကာကှယျဆေး မထိုးရသေးတဲ့ကလေးတှမှော ဖြားတာ၊ လညျခြောငျးနာတာ၊ လညျပငျးအကွိတျရောငျလာတာ၊ အသကျရူကွပျတာတှေ ဖွဈလာလြှငျ အမွနျဆုံး ဆေးရုံပွဖို့ အရေးကွီးပါတယျ။ ဒီဘကျတီးယီးယားပိုးက အခြို့ကနြျးမာတဲ့ လူကွီးတှမှော ရှိနနေိုငျပမေယ့ျ တခြိနျထဲမှာ ရောဂါဖွဈလာတတျပွီး၊ အထူးသဖွင့ျ ကလေးတှမှော အဖွဈမြားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဒီပိုးက Tonsil toxin (ခေါျ) အဆိပျတဈမြိုးကို ထုတျလှှတျတာကွောင့ျ၊ အသကျသဆေုံးစနေိုငျတဲ့ အမွှေးပါး (Membrane) ကို ဖွဈစတောအပွငျ၊ ဒီအဆိပျသှေးထဲ ရောကျသှားခဲ့လြှငျလညျး နှလုံးရောငျတာနဲ့ ဦးနှောကျအာရုံကွော ထိခိုကျတာတှေ ဖွဈစနေိုငျတာပါ။ ဒါကွောင့ျ အထကျပါလက်ခဏာတှနေဲ့ ဆေးရုံ၊ ဆေးခနျးရောကျလာပွီး၊ လညျခြောငျးကို စဈဆေးရာမှာ အမွှေးပါး (Membrane) တှေ့လြှငျတော့ ဒီရောဂါဖွဈကွောငျး ယူဆနိုငျပါတယျ။

အဲ့ဒိအခြိနျမှာ တို့ဖတျ (Swab) ယူစဈတာ၊ သှေးစဈတာတှလေုပျပွီး၊ ဒီရောဂါသခြောလြှငျ ပဋိဇီဝပိုးသတျဆေး (Antibiotics) ပေးရပါမယျ။ ဒီ ဘကျတီးရီးယားပိုးကို Penicillin နဲ့ Erythromycin ဆေးတှနေဲ့ သစေနေိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ပြံ့သှားပွီဖွဈတဲ့ အဆိပျအတှကျ အဆိပျဖွဆေေး (Antitoxin) ပေးဖို့လိုပါတယျ။ ဒီ အဆိပျဖွဆေေးက အထကျဗဟိုအဆင့ျကနေ မှာယူရတာမို့၊ ဆေးပွတျတာမြိုး ဖွဈနိုငျတာကို သတိပွုပွီး ပွငျဆငျထားသင့ျပါတယျ။

လကျရှိဆုံဆို့နာဖွဈနတေဲ့ဒသေတှမှော ပိုမဆိုးလာအောငျ ကာကှယျနိုငျဖို့အတှကျ ကာကှယျဆေးခကြျခငြျး မရနိုငျလြှငျ၊ ဆုံဆို့နာဖွဈသူနဲ့ ထိတှေ့ခဲ့သူတှကေို အထကျပါ ပဋိဇီဝဆေးတှေ တိုကျပေးနိုငျပါတယျ။ ဖွဈနိုငျလြှငျ ကာကှယျဆေး ခကြျခငြျးထိုးပေးသင့ျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ရောဂါလက်ခဏာပွလာလြှငျ အဆိပျဖွဆေေး စထိုးပေးနိုငျပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကာကှယျဆေး မထိုးရသူတှမှော အခုလို ပိုလုပျဆောငျပေးသင့ျပါတယျ။ ဒီရောဂါဖွဈသူတှေ့ထားတဲ့ ဒသေတှကေ အရငျဆုံဆို့နာ ကာကှယျဆေးထိုးပွီးသားသူတှကေိုလညျး ထပျမံ အပိုဆောငျးကာကှယျဆေး ထိုးပေးသင့ျပါတယျ။

တဈဦးကနေ တဈဦးကို ကူးစကျမူအတှကျတော့ နှာစေးခြောငျးဆိုးတာတှကေို အသကျရှုလမျကွောငျးကတဈဆင့ျ၊ ထိတှမေူကတဈဆင့ျ အခွား ကူးစကျမူတှကေဲ့သို ကာကှယျနိုငျပါတယျ။ လကျရှိ ကိုဗဈကာကှယျရေးမှာကဲ့သို့ ပါးစပျနဲ့နှာခေါငျးစီးတပျတာ၊ လကျစနဈတကဆြေးတာ၊ ခပျခှာခှာနတောတှေ လုပျပေးခွငျးဖွင့ျ ဒီရောဂါကို ကာကှယျပွီးသား ဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဒီရောဂါမှာက အနာတှေ ဖွဈလာတတျပွီး၊ ဒီအနာတှကေို ထိတှေ့မှုကတဈဆင့ျလညျး ကူးစကျနိုငျပမေယ့ျ အဲဒီလိုဖွဈတာ ရှားပါတယျ။

ဒီရောဂါက ကလေးတှမှော အဓိကဖွဈပမေယ့ျ အသကျကွီးလာလြှငျလညျး၊ တခြို့မှာ ကာကှယျဆေးအာနိသငျ လြော့သှားတာကွောင့ျ၊ ပွနျဖွဈတတျတာမို့ အထူးသဖွင့ျ ကိုယျဝနျဆောငျမိခငျတှကေို အရငျမေးခိုငျကာကှယျဆေးပဲ ထိုးရာကနေ၊ အခု ဆုံဆို့နာပါတှဲပွီး ကာကှယျဆေး ထိုးပေးနပေါပွီး။ တကယျတော့ ဖွဈနိုငျလြှငျ လကျရှိထိုးပေးနတေဲ့ တဈနှဈခှဲအပွငျ၊ (၅) နှဈအရှယျမှာလညျး (၄) မြိုးစပျ (ဆုံဆို့နာ၊ ကွညျညှာ၊ မေးခိုငျ၊ ပိုလီယို) ကာကှယျဆေးအဖွဈ ထပျထိုးပေးသင့ျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ အသကျ (၁၀) နှဈ (၁၅) နှဈအရှယျထိပါ၊ ဆုံဆို့နာနဲ့မေးခိုငျကာကှယျဆေးကို အားဖွည့ျထိုးပေးနိုငျလြှငျတော့၊ အသကျကွီးခြိနျထိ ဒီရောဂါမဖွဈအောငျ ထိထိရောကျရောကျ ကာကှယျသှားနိုငျပါတယျ။ တကယျတော့ ဒီရောဂါက ကာကှယျဆေးထိုး ကာကှယျနိုငျတဲ့ရောဂါသာဖွဈပွီး၊ ရောဂါဖွဈလာလြှငျတောငျ၊ စောစောကုသပေးခွငျးဖွင့ျ အသကျဆုံးရှုံးမူမှ ထိထိရောကျရောကျ ကာကှယျပေးနိုငျပါတယျ။

ဒီရောဂါအကွောငျး ပိုမိုသိရှိနားလညျနိုငျဖို့ ကိုဝငျးမငျး က ကလေးအထူးကုနဲ့ ဆေးတက်ကသိုလျ (၁) ကလေးကနြျးမာ၊ပညာဌာန အငွိမျးစားဌာနမှူး ပါမောက်ခ ဒေါကျတာစောဝငျး ကို ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

XS
SM
MD
LG