{{Zawgyi/Unicode}}
နှစ်စဉ် သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို စည်စည်ကားကား ဆင်နွှဲလေ့ရှိတဲ့ မြန်မာ့အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ တတိယလှိုင်း ကူးစက်မှု မြင့်တက်နေတာကြောင့် ဒီနှစ် သင်္ကြန်ပွဲတွေ လုပ်ခွင့်မရပါဘူး။ ပုံမှန်အားဖြင့် သင်္ကြန်ပွဲတွေ အင်မတန်စည်ကားတဲ့ နေရာတွေမှာ ဒီနှစ် ခြောက်ကပ်နေတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက်မအေးအေးမာက ပြောပြပါမယ်။
မြန်မာ့အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အခုလို အချိန်မျိုးဆို ဆုန်ခရမ် သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို ဆင်နွဲကြလေ့ရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသား သန်းနဲ့ချီအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသားတွေပါ ထိုင်းသင်္ကြန်ပွဲတော်မှာ ပါဝင်ပျော်ကြတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလိုပဲ ရေပက်ကြတဲ့ ထိုင်းသင်္ကြန်ဟာ ဒီနှစ်တော့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ထိန်းချုပ် ကန့်သတ်မှုကြောင့် ပွဲတွေ လုပ်လို့ မရပါဘူး။
အရင်နှစ်တွေကဆိုရင် ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်မှာ နှစ်နိုင်ငံ ခြားထားတဲ့ သောင်ရင်းမြစ်ကြောင်းတလျှောက် ရေကစားသူတွေနဲ့ စည်ကားခဲ့ပေမယ့် ဒီနှစ်မှာတော့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဘေးကြောင့် ရေကစားတာတွေ၊ အပန်းဖြေနေရာတွေမှာ လူစုလူဝေးနဲ့ပျော်ပါးတာတွေ၊ သွားလာတာတွေကို ထိုင်းအစိုးရက ပိတ်ပင်ထားတဲ့အကြောင်း ရောင်ခြည်ဦးအလုပ်သမားအဖွဲ့က အလုပ်သမားရေးလှုပ်ရှားသူ ဦးမိုးကျော်က အခုလိုပြောပြပါတယ်။
" ရေပက်ကစားတာတွေ၊ ဒေသတခုနဲ့တခု ကျော်ဖြတ်သွားလာတာတွေ၊ အပန်းဖြေအနားယူတဲ့နေရာတွေကို တားမြစ်ထားတာတွေရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ာကိုဗစ်တတိယလှိုင်းလို့ပြောကြတယ်၊ အတော်လေး ကူးစက်မြန်တယ်လို့လည် းသိရပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ထောင်နဲ့ချီပြီး ကူးစက်တာတွေရှိလာတယ်။ အခုဆိုရင် ကိုဗစ်စည်ကမ်းချက်တွေအရ ရေပက်ကစားတာတွေ၊ အပန်းဖြေ အနားယူတဲ့ နေရာတွေ၊ ပွဲလမ်းသဘင်လုပ်တာကို တားမြစ်တာတွေရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီနှစ်မှာဆိုရင် လူစုလူဝေးနဲ့ အလှူအတန်းတွေကို ပါ ရှောင်တာကိုတွေ့ရပါတယ်။"
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလက ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဒုတိယလှိုင်းကူးစက်မှုဟာ စမုတ်စခွန်းမှာရှိတဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေဆီကနေ စတင်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ မြန်မာတွေအပါအဝင် နိုင်ငံခြား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေအားလုံးကို တနယ်ကနေ တနယ် ခရီးသွားလာခွင့် ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက ပိတ်ပင်ခဲ့ပါတယ်။
အခုတော့ ထိုင်းနိုင်ငံက ပြည်နယ်ပေါင်း ၇၇ ထဲက ၇၄ ပြည်နယ်မှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကူးစက်သူတွေရှိနေတာကြောင့် အားလုံးကို နယ်မြေကျော်ပြီး ခရီးသွားလာခွင့်တွေကို သင်္ကြန်ကာလမှာ ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ ထိုင်းတောင်ပိုင်းမှာဆိုရင်လည်း နယ်မြေကျော်ပြီး နေရပ်ပြန်လာသူတွေကို မိမိဖာသာ သီးခြားခွဲနေခိုင်းတဲ့ အစီစဉ်တွေလုပ်လာကြောင်း ထိုင်းတောာင်ပိုင်းအခြေစိုက် FED အဖွဲ့က အလုပ်သမားရေးလုှပ်ရှားသူ ဦးမင်းဦးက ပြောပါတယ်။
"အခုက ကိုဗစ်က အရမ်းကိုအကြီးအကျယ်ဖြစ်သွားတယ်။ ကျနော်တို့ နေရာတွေမှာလည်း စာထုတ်ထားတယ်၊ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေ အခမ်းအနားတွေ စုဝေးတာမလုပ်ဖို့၊ ခရိုင်အတွင်းမှ ာထုတ်ပြန်ထားတယ်၊ ခရိုင်အတွင်းကို အပြင်ခရိုင်က ခရီးသွားလာတဲ့သူတွေဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့ ဖန်ငခရိုင်အပါအဝင် တောင်ပိုင်းမှာ မိမိဖာသာ သီးခြားခွဲနေရမယ်ဆိုတဲ့ အစီစဉ်တွေပါတယ်။"
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူ ၉၇ ဦးထက်မနည်းနဲ့ အတည်ပြုလူနာ ၃၆,၀၀၀ နီးပါးရှိနေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဒီလထဲမှာပဲ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းအဖြစ် ကူးစက်မှုတွေ တကျော့ပြန် တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီရက်ပိုင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ နေစဉ်လူဦးရေ ထောင်ဂဏန်းလောက် ကူးစက်နေတာကြောင့် နှစ်စဉ်ကျင်းပတဲ့ ရိုးရာမဟာသင်္ကြန်ပျော်ပွဲရွင်ပွဲ ရေကစားပွဲတွေကို ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ပိတ်ပင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
.............................................................
{{Unicode}}
နှဈစဉျ သငျ်ကွနျပှဲတောျကို စညျစညျကားကား ဆငျနှှဲလေ့ရှိတဲ့ မွနျမာ့အိမျနီးခငြျး ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါ တတိယလှိုငျး ကူးစကျမှု မွင့ျတကျနတောကွောင့ျ ဒီနှဈ သငျ်ကွနျပှဲတှေ လုပျခှင့ျမရပါဘူး။ ပုံမှနျအားဖွင့ျ သငျ်ကွနျပှဲတှေ အငျမတနျစညျကားတဲ့ နရောတှမှော ဒီနှဈ ခွောကျကပျနတေဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျမအေးအေးမာက ပွောပွပါမယျ။
မွနျမာ့အိမျနီးခငြျး ထိုငျးနိုငျငံမှာ အခုလို အခြိနျမြိုးဆို ဆုနျခရမျ သငျ်ကွနျပှဲတောျကို ဆငျနှဲကွလေ့ရှိပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသား သနျးနဲ့ခြီအပါအဝငျ နိုငျငံခွားသားတှပေါ ထိုငျးသငျ်ကွနျပှဲတောျမှာ ပါဝငျပြောျကွတာပါ။ မွနျမာနိုငျငံမှာလိုပဲ ရပေကျကွတဲ့ ထိုငျးသငျ်ကွနျဟာ ဒီနှဈတော့ ကိုဗဈကပျရောဂါ ထိနျးခြုပျ ကန့ျသတျမှုကွောင့ျ ပှဲတှေ လုပျလို့ မရပါဘူး။
အရငျနှဈတှကေဆိုရငျ ထိုငျးမွနျမာနယျစပျမှာ နှဈနိုငျငံ ခွားထားတဲ့ သောငျရငျးမွဈကွောငျးတလြှောကျ ရကေစားသူတှနေဲ့ စညျကားခဲ့ပမေယ့ျ ဒီနှဈမှာတော့ ကိုဗဈကပျရောဂါဘေးကွောင့ျ ရကေစားတာတှေ၊ အပနျးဖွနေရောတှမှော လူစုလူဝေးနဲ့ပြောျပါးတာတှေ၊ သှားလာတာတှကေို ထိုငျးအစိုးရက ပိတျပငျထားတဲ့အကွောငျး ရောငျခွညျဦးအလုပျသမားအဖှဲ့က အလုပျသမားရေးလှုပျရှားသူ ဦးမိုးကြောျက အခုလိုပွောပွပါတယျ။
" ရပေကျကစားတာတှေ၊ ဒသေတခုနဲ့တခု ကြောျဖွတျသှားလာတာတှေ၊ အပနျးဖွအေနားယူတဲ့နရောတှကေို တားမွဈထားတာတှရှေိပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ ထိုငျးနိုငျငံမှ ာကိုဗဈတတိယလှိုငျးလို့ပွောကွတယျ၊ အတောျလေး ကူးစကျမွနျတယျလို့လညျ းသိရပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ထောငျနဲ့ခြီပွီး ကူးစကျတာတှရှေိလာတယျ။ အခုဆိုရငျ ကိုဗဈစညျကမျးခကြျတှအေရ ရပေကျကစားတာတှေ၊ အပနျးဖွေ အနားယူတဲ့ နရောတှေ၊ ပှဲလမျးသဘငျလုပျတာကို တားမွဈတာတှရှေိတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဒီနှဈမှာဆိုရငျ လူစုလူဝေးနဲ့ အလှူအတနျးတှကေို ပါ ရှောငျတာကိုတှေ့ရပါတယျ။"
၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ၊ နိုဝငျဘာလက ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဒုတိယလှိုငျးကူးစကျမှုဟာ စမုတျစခှနျးမှာရှိတဲ့ မွနျမာရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှဆေီကနေ စတငျခဲ့ပွီးနောကျမှာ မွနျမာတှအေပါအဝငျ နိုငျငံခွား ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှအေားလုံးကို တနယျကနေ တနယျ ခရီးသှားလာခှင့ျ ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေ ပိတျပငျခဲ့ပါတယျ။
အခုတော့ ထိုငျးနိုငျငံက ပွညျနယျပေါငျး ၇၇ ထဲက ၇၄ ပွညျနယျမှာ ကိုဗဈကပျဘေးကူးစကျသူတှရှေိနတောကွောင့ျ အားလုံးကို နယျမွကြေောျပွီး ခရီးသှားလာခှင့ျတှကေို သငျ်ကွနျကာလမှာ ပိတျပငျထားပါတယျ။ ထိုငျးတောငျပိုငျးမှာဆိုရငျလညျး နယျမွကြေောျပွီး နရေပျပွနျလာသူတှကေို မိမိဖာသာ သီးခွားခှဲနခေိုငျးတဲ့ အစီစဉျတှလေုပျလာကွောငျး ထိုငျးတောာငျပိုငျးအခွစေိုကျ FED အဖှဲ့က အလုပျသမားရေးလုှပျရှားသူ ဦးမငျးဦးက ပွောပါတယျ။
"အခုက ကိုဗဈက အရမျးကိုအကွီးအကယြျဖွဈသှားတယျ။ ကနြောျတို့ နရောတှမှောလညျး စာထုတျထားတယျ၊ ပြောျပှဲရှှငျပှဲတှေ အခမျးအနားတှေ စုဝေးတာမလုပျဖို့၊ ခရိုငျအတှငျးမှ ာထုတျပွနျထားတယျ၊ ခရိုငျအတှငျးကို အပွငျခရိုငျက ခရီးသှားလာတဲ့သူတှဆေိုရငျလညျး ကနြောျတို့ ဖနျငခရိုငျအပါအဝငျ တောငျပိုငျးမှာ မိမိဖာသာ သီးခွားခှဲနရေမယျဆိုတဲ့ အစီစဉျတှပေါတယျ။"
ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးသူ ၉၇ ဦးထကျမနညျးနဲ့ အတညျပွုလူနာ ၃၆,၀၀၀ နီးပါးရှိနတေဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဒီလထဲမှာပဲ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးအဖွဈ ကူးစကျမှုတှေ တကြော့ပွနျ တှေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီရကျပိုငျး ထိုငျးနိုငျငံမှာ နစေဉျလူဦးရေ ထောငျဂဏနျးလောကျ ကူးစကျနတောကွောင့ျ နှဈစဉျကငြျးပတဲ့ ရိုးရာမဟာသငျ်ကွနျပြောျပှဲရှငျပှဲ ရကေစားပှဲတှကေို ထိုငျးနိုငျငံမှာ ပိတျပငျထားတာဖွဈပါတယျ။
