[[ ZAWGYI / UNICODE ]]
စက်သုံးဆီဈေး ကြီးမြင့်မှုကြောင့် ယာဉ်လိုင်းလုပ်ငန်းရှင်တွေ အခက်တွေ့
စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း အဆမတန် ဈေးမြင့်တက်နေတဲ့အတွက် မွန်ပြည်နယ်က ဆိုင်ကယ်ယာဉ်လိုင်း ပြေးဆွဲသူတွေ အခက်ကြုံနေကြပါတယ်။ ဆီဈေးနှုန်းကြောင့် အခကြေးငွေတွေ တိုးပြီး ကောက်ခံလို့ ခရီးသည်တွေ လျော့နည်း လာနေပါတယ်။ ဆီဈေးမြင့်တက်လို့ အရင်ကထက် ဝင်ငွေ ထက်ဝက်လောက် လျော့နည်းလာပြီး လက်ရှိကုန်ဈေးနှုန်းတွေနဲ့ နေထိုင်စားဝတ်နေရေးအတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေကြတယ်လို့ ဆိုင်ကယ်တက္ကဆီ ပြေးဆွဲသူတွေက ပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်က ပေးပို့လာတဲ့ ဒီသတင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် ပြောပြမှာပါ။
စစ်တပ် အာဏာမသိမ်းခင် အရင်ပုံမှန်ချိန်တုန်းကဆိုရင် အော့တိန်း 92 တလီတာကို ကျပ် ၆၀၀ ကျော်လောက်ရှိရာကနေ လက်ရှိမှာ အော့တိန်း 92 တလီတာကို ကျပ် ၂၂၀၀ ကျော်ပေါက်ဈေး ရှိနေပါတယ်။ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း အဆမတန် ဈေးမြင့်တက်နေတဲ့အတွက် မွန်ပြည်နယ်က ဆိုင်ကယ်တက္ကဆီ ပြေးဆွဲသူတွေ အခက်တွေ့နေကြတာပါ။
မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့မှာ ဆိုင်ကယ်ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲနေသူ တဦးကတော့ ဆီဈေးမြင့်တက်လို့ အရင်ကထက် ဝင်ငွေ ထက်ဝက်လောက် လျော့နည်းလာပြီး လက်ရှိ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေနဲ့ နေထိုင်စားဝတ်နေရေးအတွက် အခက်အခဲဖြစ်စေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ဆီက အဆမတန်ဈေးမြင့်တော့ ခရီးသယ်သမားကို အဆမတန်လည်း ကျနော်တို့ ပိုတောင်လို့ အဆင်မပြေဘူး။ အဆင်တော့မပြေဘူးပေ့ါ။ မပြေလည်း ဒီလိုပဲ လုပ်နေရတယ်။ ဆီဖိုကို ရှာ ဆီဖိုကိုဖယ် ပိုတာကို စားနေရတာပေါ့။ အရင်ကထက်တော့ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲလာတယ်ပေါ့ဗျ။ ကျနော်တို့ အရင်ကဆိုရင် တနေ့ကုန်မောင်းလို့ ၁၀,၀၀၀ လောက်ရရင် ဆီဖိုက ၂,၀၀၀ လောက်ကုန်ရင် ကျနော်တို့ ၈၀၀၀ မိသားစုစားရတာပေါ့။ အခု ၁၀,၀၀၀ လောက်ဆိုရင် ဆီဖိုက ၆၀၀၀ ၇၀၀၀ အဲ့လိုမျိုးဖယ်ရတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ ဝင်ငွေက ထက်ဝက်ကို ကျဆင်းသွားတာပေါ့။ ကုန်ဈေးနှုန်းက မြင့်တက်ပြီးတော့ ဝင်ငွေကျလျော့သွားတော့ အဲ့ဒီမှာပိုပြီးတော့ ဒုက္ခရောက်သွားတာ။ အလုပ်မရှိတာနဲ့ထက်စာရင်တော့ မှိန်းပြီးတော့ လုပ် အကြွေတွေယူ ပြေလည်ရင် ပြန်စပ်အဲ့လိုမျိုးနဲ့ပဲ လုံချာစားနေရတာပေါ့။”
အရင် ဆိုင်ကယ်ယာဉ်လိုင်းခ ကျပ် ၁,၀၀၀ ၊ ၁၅၀၀၊ ၂၀၀၀ ဆိုပြီး ခရီးအကွာအဝေပေါ်မူတည်ကာ ယာဉ်လိုင်းခတွေ သတ်မှတ်ကောက်ခံနေကြတာပါ။ လက်ရှိမှာ ဆီဈေးတွေ အဆမတန်မြင့်တက်လို့ ကျပ် ၅၀၀ မြှင့်တင် ကောက်ခံနေရတာလို့ ဆိုပါတယ်။
တစ်ရက်ကို ဝင်ငွေ ကျပ် ၁၀,၀၀၀ လောက် ရရှိတယ်ဆိုရင် ဆီဖိုးက ၂,၀၀၀ လောက်ပဲ အရင်က ကုန်ကျခဲ့ပေမယ့် လက်ရှိမှာ ကျပ် ၇,၀၀၀ ကုန်ကျနေတာလို့ ဆိုင်ကယ်ယာဉ်လိုင်း ပြေးဆွဲသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေ ကြာရှည် ဆက်လက်ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် စားဝတ်နေရေး အခြေအနေတွေ ပိုမိုအခက်တွေ့လာမှာလို့ နောက်ထပ် သုံးဘီးတက္ကဆီပြေးဆွဲသူ တဦးက ပြောပါတယ်။
“ဆိုင်ကယ်လိုင်းတွေ ပြေးဆွဲရတာ ရင်မောရတာပေါ့။ ဆွဲလို့လည်းမကောင်း၊ ဆီဈေးကလည်း ဆီဈေးတက်သွားတော့ ကားက ဈေးတက်မှ ရမှာပေါ့။ ဈေးတက်တော့ စီးမယ့်ခရီးများမရှိတော့ဘူးပေါ့။ အရင် တစ်ရက်ကို ၂၅,၀၀၀ လောက်ရတယ်။ ဆီက ၅,၀၀၀ လောက်ပဲ ထည့်တာ။ အခုတစ်ရက်ကို ၂၅,၀၀၀ ရဖို့က အကြိတ်အနည်ပဲ၊ ဆီက ၁၀,၀၀၀ ဖိုလောက်ထည့်ရတယ်။ ဈေးဖိုလည်း အနိမ့်ဆုံး ၁၀,၀၀၀ ပေးရတယ်။ ကလေးကျောင်းပို့ဖို့ရှိသေးတယ်။ ကျူရှင်လခရှိသေးတယ်။ အိမ်လခ ရှိသေးတယ်။ ရေဖို၊ မီးဖို လင်မယားလည်း ကွဲတော့မယ်။ ဒီအခြေအနေက ဒီတိုင်းပဲသွားတော့မယ် ကျနော်တို့လည်း ခွက်ဆွဲရတော့မယ်ပုံစံပေါက်သွားပြီးပေါ့။ အားလုံးအမြန်ဆုံပြေပြေလည်လည်ဖြစ်ပြီး ပြီဆုံးသွားရင် ကုန်ဈေးနှုန်းလေးကျရင် ကျနော်တို့ဆင်းရဲသားတွေ ပြေပြေလည်လည်နဲ့ စားနိုင်သောက်နိုင်တာပေါ့၊ ဒါပဲဆုတောင်းပါတယ်။”
လက်ရှိ မြင့်တက်နေတဲ့ စက်သုံးဆီဈေးတွေ ကျဆင်းသွားမှ လက်လုပ်လက်စား လူတန်းစားအတွက် အဆင်ပြေနိုင်မယ်လို့ သုံးဘီးမောင်းသူ ကိုမြင့်စိုးက ပြောပါတယ်။
“အရင်ကဆိုလို့ရှိရင် မြန်သာယာကနေခေါ်တယ်။ မြို့ထဲကနေသွားကြိုပေးလို့ရတယ်။ ဒိုင်းဝန်ကွင်းကခေါ်တယ် မြို့ထဲကနေသွားကြိုပေးလို့ရတယ်။ အခုက ဒိုင်းဝန်ကွင်ကခေါ်လို့ရှိရင်လည်း မြို့ထဲက သွားမကြိုနိုင်တော့ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အဲ့ဒီကိုသွားမယ့် ကုန်ကျတဲ့ ဆီဈေးနှုန်းကိုမခံနိုင်တော့လို့ နောက်ပြီးသူတို့ကို ပိုတော့တောင်မယ်ဆိုရင် သူတို့မပေးနိုင်ကြဘူး။ ဆီဈေးမြင့်မာလာတော့ အဝေးကြိုရမယ့် ဖောက်သည်တွေ လမ်းကြောင့်မတည့်ရင်သွားမကြိုတော့ဘူး။ အဝေးကြိုရမယ့် ဖောက်သည်တွေကို လုံးဝရပ်နားလိုက်ပြီး မြင့်မာတဲ့ဆီဈေးနှုန်းတွေကျသွားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကိုမြင့်စိုးတို့ လက်လုပ်လက်စား အငယ်တန်းတွေရော အားလုံးအတွက် တော်တော်လေးကို အဆင်ပြေသွားမယ်လို့ထင်တယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းယူပြီးတဲ့နောက် လောင်စာဆီအပြင် ကုန်ဈေးနှုန်းဈေးတွေလည်း အဆမတန် ဈေးမြင့်တက်နေတာပါ။ ဒါကြောင့် အခြေခံလူတန်းစား အတော်များများ စားဝတ်နေရေးအတွက် ပိုမို အခက်ကြုံလာကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် တိုင်းပြည်အခြေအနေ ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်လာမှသာ ပြေပြေလည်လည်နဲ့ လုပ်ကိုင်စားသောက်နိုင်မယ်လို့ ဆိုင်ကယ်ယာဉ်လိုင်းပြေးဆွဲနေသူတွေက မျှော်နေလင့်နေကြပါတယ်။
===========
{{ UNICODE }}
စကျသုံးဆီဈေး ကွီးမွင့ျမှုကွောင့ျ ယာဉျလိုငျးလုပျငနျးရှငျတှေ အခကျတှေ့
စကျသုံးဆီဈေးနှုနျး အဆမတနျ ဈေးမွင့ျတကျနတေဲ့အတှကျ မှနျပွညျနယျက ဆိုငျကယျယာဉျလိုငျး ပွေးဆှဲသူတှေ အခကျကွုံနကွေပါတယျ။ ဆီဈေးနှုနျးကွောင့ျ အခကွေးငှတှေေ တိုးပွီး ကောကျခံလို့ ခရီးသညျတှေ လြော့နညျး လာနပေါတယျ။ ဆီဈေးမွင့ျတကျလို့ အရငျကထကျ ဝငျငှေ ထကျဝကျလောကျ လြော့နညျးလာပွီး လကျရှိကုနျဈေးနှုနျးတှနေဲ့ နထေိုငျစားဝတျနရေေးအတှကျ အခကျအခဲဖွဈနကွေတယျလို့ ဆိုငျကယျတက်ကဆီ ပွေးဆှဲသူတှကေ ပွောပါတယျ။ ရနျကုနျက ပေးပို့လာတဲ့ ဒီသတငျး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျ ပွောပွမှာပါ။
စဈတပျ အာဏာမသိမျးခငျ အရငျပုံမှနျခြိနျတုနျးကဆိုရငျ အော့တိနျး 92 တလီတာကို ကပြျ ၆၀၀ ကြောျလောကျရှိရာကနေ လကျရှိမှာ အော့တိနျး 92 တလီတာကို ကပြျ ၂၂၀၀ ကြောျပေါကျဈေး ရှိနပေါတယျ။ စကျသုံးဆီဈေးနှုနျး အဆမတနျ ဈေးမွင့ျတကျနတေဲ့အတှကျ မှနျပွညျနယျက ဆိုငျကယျတက်ကဆီ ပွေးဆှဲသူတှေ အခကျတှေ့နကွေတာပါ။
မှနျပွညျနယျ မောျလမွိုငျမွို့မှာ ဆိုငျကယျယာဉျလိုငျးပွေးဆှဲနသေူ တဦးကတော့ ဆီဈေးမွင့ျတကျလို့ အရငျကထကျ ဝငျငှေ ထကျဝကျလောကျ လြော့နညျးလာပွီး လကျရှိ ကုနျဈေးနှုနျးတှနေဲ့ နထေိုငျစားဝတျနရေေးအတှကျ အခကျအခဲဖွဈစတေယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ဆီက အဆမတနျဈေးမွင့ျတော့ ခရီးသယျသမားကို အဆမတနျလညျး ကနြောျတို့ ပိုတောငျလို့ အဆငျမပွဘေူး။ အဆငျတော့မပွဘေူးပေ့ါ။ မပွလေညျး ဒီလိုပဲ လုပျနရေတယျ။ ဆီဖိုကို ရှာ ဆီဖိုကိုဖယျ ပိုတာကို စားနရေတာပေါ့။ အရငျကထကျတော့ ပိုပွီးတော့ ခကျခဲလာတယျပေါ့ဗြ။ ကနြောျတို့ အရငျကဆိုရငျ တနေ့ကုနျမောငျးလို့ ၁၀,၀၀၀ လောကျရရငျ ဆီဖိုက ၂,၀၀၀ လောကျကုနျရငျ ကနြောျတို့ ၈၀၀၀ မိသားစုစားရတာပေါ့။ အခု ၁၀,၀၀၀ လောကျဆိုရငျ ဆီဖိုက ၆၀၀၀ ၇၀၀၀ အဲ့လိုမြိုးဖယျရတယျ။ ကနြောျတို့ရဲ့ ဝငျငှကေ ထကျဝကျကို ကဆြငျးသှားတာပေါ့။ ကုနျဈေးနှုနျးက မွင့ျတကျပွီးတော့ ဝငျငှကေလြြော့သှားတော့ အဲ့ဒီမှာပိုပွီးတော့ ဒုက်ခရောကျသှားတာ။ အလုပျမရှိတာနဲ့ထကျစာရငျတော့ မှိနျးပွီးတော့ လုပျ အကွှတှေယေူ ပွလေညျရငျ ပွနျစပျအဲ့လိုမြိုးနဲ့ပဲ လုံခြာစားနရေတာပေါ့။”
အရငျ ဆိုငျကယျယာဉျလိုငျးခ ကပြျ ၁,၀၀၀ ၊ ၁၅၀၀၊ ၂၀၀၀ ဆိုပွီး ခရီးအကှာအဝပေေါျမူတညျကာ ယာဉျလိုငျးခတှေ သတျမှတျကောကျခံနကွေတာပါ။ လကျရှိမှာ ဆီဈေးတှေ အဆမတနျမွင့ျတကျလို့ ကပြျ ၅၀၀ မွှင့ျတငျ ကောကျခံနရေတာလို့ ဆိုပါတယျ။
တဈရကျကို ဝငျငှေ ကပြျ ၁၀,၀၀၀ လောကျ ရရှိတယျဆိုရငျ ဆီဖိုးက ၂,၀၀၀ လောကျပဲ အရငျက ကုနျကခြဲ့ပမေယ့ျ လကျရှိမှာ ကပြျ ၇,၀၀၀ ကုနျကနြတောလို့ ဆိုငျကယျယာဉျလိုငျး ပွေးဆှဲသူတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေေ ကွာရှညျ ဆကျလကျဖွဈနမေယျဆိုရငျ စားဝတျနရေေး အခွအေနတှေေ ပိုမိုအခကျတှေ့လာမှာလို့ နောကျထပျ သုံးဘီးတက်ကဆီပွေးဆှဲသူ တဦးက ပွောပါတယျ။
“ဆိုငျကယျလိုငျးတှေ ပွေးဆှဲရတာ ရငျမောရတာပေါ့။ ဆှဲလို့လညျးမကောငျး၊ ဆီဈေးကလညျး ဆီဈေးတကျသှားတော့ ကားက ဈေးတကျမှ ရမှာပေါ့။ ဈေးတကျတော့ စီးမယ့ျခရီးမြားမရှိတော့ဘူးပေါ့။ အရငျ တဈရကျကို ၂၅,၀၀၀ လောကျရတယျ။ ဆီက ၅,၀၀၀ လောကျပဲ ထည့ျတာ။ အခုတဈရကျကို ၂၅,၀၀၀ ရဖို့က အကွိတျအနညျပဲ၊ ဆီက ၁၀,၀၀၀ ဖိုလောကျထည့ျရတယျ။ ဈေးဖိုလညျး အနိမ့ျဆုံး ၁၀,၀၀၀ ပေးရတယျ။ ကလေးကြောငျးပို့ဖို့ရှိသေးတယျ။ ကြူရှငျလခရှိသေးတယျ။ အိမျလခ ရှိသေးတယျ။ ရဖေို၊ မီးဖို လငျမယားလညျး ကှဲတော့မယျ။ ဒီအခွအေနကေ ဒီတိုငျးပဲသှားတော့မယျ ကနြောျတို့လညျး ခှကျဆှဲရတော့မယျပုံစံပေါကျသှားပွီးပေါ့။ အားလုံးအမွနျဆုံပွပွေလေညျလညျဖွဈပွီး ပွီဆုံးသှားရငျ ကုနျဈေးနှုနျးလေးကရြငျ ကနြောျတို့ဆငျးရဲသားတှေ ပွပွေလေညျလညျနဲ့ စားနိုငျသောကျနိုငျတာပေါ့၊ ဒါပဲဆုတောငျးပါတယျ။”
လကျရှိ မွင့ျတကျနတေဲ့ စကျသုံးဆီဈေးတှေ ကဆြငျးသှားမှ လကျလုပျလကျစား လူတနျးစားအတှကျ အဆငျပွနေိုငျမယျလို့ သုံးဘီးမောငျးသူ ကိုမွင့ျစိုးက ပွောပါတယျ။
“အရငျကဆိုလို့ရှိရငျ မွနျသာယာကနခေေါျတယျ။ မွို့ထဲကနသှေားကွိုပေးလို့ရတယျ။ ဒိုငျးဝနျကှငျးကခေါျတယျ မွို့ထဲကနသှေားကွိုပေးလို့ရတယျ။ အခုက ဒိုငျးဝနျကှငျကခေါျလို့ရှိရငျလညျး မွို့ထဲက သှားမကွိုနိုငျတော့ဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အဲ့ဒီကိုသှားမယ့ျ ကုနျကတြဲ့ ဆီဈေးနှုနျးကိုမခံနိုငျတော့လို့ နောကျပွီးသူတို့ကို ပိုတော့တောငျမယျဆိုရငျ သူတို့မပေးနိုငျကွဘူး။ ဆီဈေးမွင့ျမာလာတော့ အဝေးကွိုရမယ့ျ ဖောကျသညျတှေ လမျးကွောင့ျမတည့ျရငျသှားမကွိုတော့ဘူး။ အဝေးကွိုရမယ့ျ ဖောကျသညျတှကေို လုံးဝရပျနားလိုကျပွီး မွင့ျမာတဲ့ဆီဈေးနှုနျးတှကေသြှားမယျဆိုလို့ရှိရငျ ကိုမွင့ျစိုးတို့ လကျလုပျလကျစား အငယျတနျးတှရေော အားလုံးအတှကျ တောျတောျလေးကို အဆငျပွသှေားမယျလို့ထငျတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာသိမျးယူပွီးတဲ့နောကျ လောငျစာဆီအပွငျ ကုနျဈေးနှုနျးဈေးတှလေညျး အဆမတနျ ဈေးမွင့ျတကျနတောပါ။ ဒါကွောင့ျ အခွခေံလူတနျးစား အတောျမြားမြား စားဝတျနရေေးအတှကျ ပိုမို အခကျကွုံလာကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တိုငျးပွညျအခွအေနေ ပုံမှနျပွနျဖွဈလာမှသာ ပွပွေလေညျလညျနဲ့ လုပျကိုငျစားသောကျနိုငျမယျလို့ ဆိုငျကယျယာဉျလိုငျးပွေးဆှဲနသေူတှကေ မြှောျနလေင့ျနကွေပါတယျ။
