အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ
ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ၊ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြရဲ႕
တန္ဖုိး ျပည္တြင္းအသားတင္
ထုတ္လုပ္မႈဟာ သုံးသပ္သူအမ်ားအျပား ခန္႔မွန္းထား
သလုိပဲ ဒီႏွစ္ တတိယသုံးလပတ္မွာ
အႏုတ္လကၡဏာ ျပေနပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း
ေတြဟာ ႏွစ္စဥ္ .၃% က်ဳံ႕လာေနတယ္လို႔
ကုန္သြယ္ေရးဌာနကလည္း ေျပာပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗြီအုိေအသတင္းေထာက္ ဘယ္ရီ
၀ုဒ္ (Barry Wood)
သတင္းေပးပို႔ထားတာကို မေအးသႏၱာေက်ာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြ
ေျပာၾကတာကေတာ့ ဒါက အေမရိကန္စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္
တဲ့ဆီကို ဦးတည္သြားေနတဲ့ လကၡဏာ
ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ လူေတြက သူတို႔အလုပ္အကုိင္
ေတြ၊ စုေဆာင္းထားတဲ့ ေငြေၾကးေတြ၊
သူတုိ႔အိမ္ယာတန္ဖုိးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပူပန္
ေနၾကတာမုိ႔ စက္တင္ဘာလအတြင္းမွာ
စားသုံးသူေတြရဲ႕ သုံးစြဲမႈ ထိုးက်သြားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒုတိယသုံးလပတ္တုန္းက ျပည္တြင္းအသားတင္ထုတ္လုပ္မႈ
ဂ်ီဒီပီ ၃% နီးပါး
တုိးတက္ခဲ့တာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ အခုကာလမွာ ဂ်ီဒီပီက တုိးတက္ႏႈန္း
က်ဆင္းသြားခဲ့
တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အနည္းဆုံး တတိယသုံးလပတ္ ႏွစ္ခုဆက္တုိက္
စီးပြားေရးတုိးတက္
မႈ အႏုတ္လကၡဏာျပရင္း တရား၀င္ စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈျဖစ္ၿပီလို႔
သတ္မွတ္တဲ့အေန
အထားကို အရိပ္အေယာင္ ျမင္ေနရၿပီလို႔ နယူးေယာက္ခ္တကၠသိုလ္က ႏုိရီယယ္
႐ူဘီနီ
(Nouriel Roubini) က အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္စ္ရဲ႕ ပူးတြဲ စီးပြားေရးေကာ္မတီကို
ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
"လူတုိင္းကေတာ့
စီးပြားေရးဟာ ဆုတ္ယုတ္တဲ့အေနအထား ေရာက္ေနၿပီလို႔ သိေနၾက
ပါၿပီ။ ဆုတ္ယုတ္မႈျဖစ္ေနတာကလည္း
သိသာပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္အရဆုိရင္
ဒီအခ်ိန္မွာ ေမးစရာလိုတာက
ဒီစီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ ဆုိးဆုိး
ရြားရြား ျဖစ္မလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ
ျဖစ္ေနမလဲ ဆုိတာပါပဲ။"
အခု
စားသုံးသူေတြရဲ႕ သုံးစြဲမႈ ၃% က်ဆင္းတာဟာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ပထမဆုံး
အႀကိမ္
က်ဆင္းတာျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၀ ေနာက္ပုိင္း က်ဆင္းမႈေတြရဲ႕ အမ်ားဆုံးက်ဆင္းမႈ
ပါပဲ။
ဒီလိုမ်ဳိး စားသုံးသူေတြရဲ႕ သုံးစြဲမႈ ေလ်ာ့က်တာဟာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္အေရာင္းကို
အထူးသြားထိခိုက္ပါတယ္။ ကမၻာတ၀န္း ေႂကြးၿမီစနစ္မွာ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ပြားၿပီး
အစုရွယ္ယာေစ်းကြက္ေတြရဲ႕ က်ဆင္းမႈလည္း ပိုဆုိးလာတဲ့အေလ်ာက္ စားသုံးသူေတြရဲ႕
စီးပြားေရးေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ က်ဆင္းလာေနပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔
အခုလို စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ အရမ္း အေျခအေန ဆုိးမသြား
ခင္မွာ စားသံုးသူေတြရဲ႕
သုံးစြဲမႈ ျပန္ျမႇင့္တင္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကး
ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕
(IMF) ရဲ႕ ဥကၠ႒ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဆုိင္မြန္ ဂၽြန္ဆင္
(Simon Johnson)
က ကြန္ဂရက္စ္ ပူးတြဲစီးပြားေရးေကာ္မတီကို ေျပာၾကားပါတယ္။
"အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
ျပည္တြင္းအသားတင္ ထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ ၃% နီးပါး၊ အေရ
အတြက္အားျဖင့္ ေဒၚလာသန္း ၄၅၀
ေလာက္ရွိတဲ့ စီးပြားေရး နာလန္ထူေစမယ့္ အစီ
အစဥ္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔
စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ရပ္မ်ဳိးကလည္း တကယ့္
ကိုဆုိးရြားၿပီး ရွည္ၾကာတဲ့
စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈႀကီး ျဖစ္ေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ အေနအထား
မ်ဳိးမွာပဲ
လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ကိစၥပါ။ တျခားအေျခအေနမွာဆုိ ဒါမ်ဳိးလုပ္လုိ႔ မရပါဘူး။"
IMF အႀကီးအကဲေဟာင္း ဆုိင္မြန္ ဂၽြန္ဆင္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့
ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ကြန္ဂရက္စ္က ခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးျပန္ႏုိးထေအာင္
လုပ္ေဆာင္တဲ့
အစီအစဥ္တခုက ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁၅၀ ကုန္က်ခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ေစ်း
ေတြက်မယ္လို႔
ခန္႔မွန္းခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးပညာရွင္ ႏုိရီယယ္ ႐ူဘီနီကပဲ ေျပာတာက
ကြန္ဂရက္စ္အေနနဲ႔
ေ၀ါလ္စထရိ ဘ႑ာေရးရပ္ကြက္မွာ တည္ရွိတဲ့ ဘ႑ာေရးအဖြဲ႕
အစည္းေတြကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့
ေပးေနရာက စီးပြားေရးခက္ခဲမႈနဲ႔ ႀကဳံေနရ
တဲ့ စားသုံးသူေတြဘက္ကို လွည့္ရမယ္လို႔
ေျပာပါတယ္။
"တုိင္းျပည္ရဲ႕
စုစုေပါင္း စားသုံးမႈ မၿပိဳပ်က္သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေ၀ါလ္စထရိကုိ
လည္း
အေထာက္အပံ့ေပးရာေရာက္ေအာင္ လုပ္ရင္လုပ္၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ေတာ့
ဘဏ္စနစ္မၿပိဳပ်က္ေအာင္
က်ေနာ္တုိ႔လုပ္ခဲ့သမွ် ကိစၥေတြဟာ စားသုံးသူေတြရဲ႕ ပွ်မ္းမွ်
၀ယ္လုိအား
က်ဆင္းသြားရတာနဲ႔ပဲ အကုန္ ေရဆုန္ေမ်ာသြားပါလိမ့္မယ္။"
စီးပြားေရးပညာရွင္ ႏုိရီယယ္ ႐ူဘီနီ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဏ္စနစ္ကို ျပန္မတည္ဖုိ႔ အစိုးရက ေဒၚလာသန္း ၂,၀၀၀,၀၀၀ သုံးစြဲဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားၿပီးၿပီလို႔ မစၥတာ႐ူဘီနီကပဲ ေျပာပါတယ္။ အစိုးရက ဒီလို ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား
သုံးစြဲမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံရဲ႕ လုိေငြျပမႈကလည္း စံခ်ိန္ခ်ဳိးလုနီးပါး ျဖစ္သြားခဲ့ရပါၿပီ။