ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြနဲ႔ လူထုအေပၚ စစ္အစုိးရက ဖိႏွိပ္မႈေတြ လုပ္ေနတာဟာ ဒီလုပ္ငန္းမွာ ဖက္စပ္ပါ၀င္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီႀကီးေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ ျပစ္တင္ ေျပာဆုိလုိက္တာကုိ ဒီကုမၸဏီႀကီးေတြက ျငင္းဆန္လုိက္ပါတယ္။ ရတနာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္လုပ္ကုိင္ ေနၾကတဲ့ ျပင္သစ္ပုိင္ တုိတယ္လ္၊ နဲ႔ အေမရိကန္က ရွယ္ဗရြန္ ေရနံကုမၸဏီတုိ႔က လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ Earth Rights International (ERI) ရဲ႔ စြပ္စဲြခ်က္ကုိ ပယ္ခ်လုိက္ၾကတာပါ။ ဒီလုိပဲ ဒီလုပ္ငန္းကရတဲ့ ေငြေတြကုိ အပ္ႏွံထားတယ္လုိ႔ စြပ္စဲြခံခဲ့ရတဲ့ စကၤာပူႏုိင္ငံကဘဏ္ ၂ ခုကလည္း ဒါဟာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိလုိက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပေပးပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အဓိက သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ ရတနာစီမံကိန္းကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြကုိ စစ္အစုိးရက လူထုအတြက္ မသုံးစဲြပဲ ဖိႏွိပ္မႈေတြအတြက္သာ အသုံးျပဳေနတာမုိ႔ ဒီလုပ္ငန္းက ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီႀကီးေတြအေပၚ အျပစ္တင္လုိက္တာကုိ အဓိက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ထားတဲ့ ျပင္သစ္က တုိတယ္လ္နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွယ္ဗရြန္ ေရနံကုမၸဏီႀကီးေတြက ပယ္ခ်လုိက္ၾကတာပါ။ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၄,၈၃၀ အထိ ရေနတဲ့ ရတနာသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းက ေငြေတြဟာ စစ္အစုိးရ အတြက္သာ အေထာက္အပ့ံ ျဖစ္ေစၿပီး၊ ဒီအတြက္လည္း စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြမွာ တာ၀န္မကင္းတဲ့ အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ Earth Rights International (ERI) က ၾကာသပေတးေန႔ကပဲ အစီရင္ခံစာေတြ ထုတ္ျပန္ၿပီး အျပစ္ဖုိ႔ခဲ့ၾကတာပါ။ ရတနာဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းရဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားဆုံး အစုရွယ္ယာ ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ ျပင္သစ္ပုိင္ တုိတယ္လ္ ကုမၸဏီ ကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းေတြက ရပ္ဆုိင္း ထြက္ခြာသြားမယ္ဆုိရင္ တျခား လုပ္ကုိင္မယ့္သူ အသစ္ေတြ ၀င္လာမွာျဖစ္လုိ႔ ဒါဟာ စစ္အစုိးရရဲ႔ ၀င္ေငြကုိ ထိခုိက္စရာ မရွိဘူးဆုိၿပီးေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံမွာ ထုတ္ေ၀တဲ့ Le Parisien သတင္းစာနဲ႔ ေမးျမန္းခန္းတခုမွာ တု႔ံျပန္ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ဒုတိယ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွယ္ဗရြန္ ေရနံ ကုမၸဏီရဲ႔ ျပန္ၾကားေရးအရာရွိ တဦးျဖစ္တဲ့ Morgan Crinklar ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႔ လုပ္ငန္းေတြဟာ ဆုိးက်ဳိးထက္ ေကာင္းက်ဳိးသာျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။
“ဒီစီမံကိန္းက အေရွ႔ေတာင္အာရွက စြမ္းအင္လုိအပ္ခ်က္ကုိ ေထာက္ပ့ံေပးေနတာပါ။ ဒါ့အျပင္ တုိတယ္လ္ အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပ့ံပုိးေပးေနတဲ့ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္း အမ်ားအျပားကုိလည္း လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စီမံကိန္းေဒသက လူေတြအတြက္ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ တုိးတက္မႈေတြ ျဖစ္ေစဖုိ႔ အေရးပါတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။”
တကယ္ေတာ့ ရတနာသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းက ထြက္လာမယ့္ ဓာတ္ေငြ႔ေတြကုိ ၀ယ္ယူမယ့္ ထုိင္းႏုိင္ငံဖက္ကုိ ပုိက္လုိင္း ေဖာက္လုပ္မႈေတြ စတင္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းက စလုိ႔ ဒီစီမံကိန္းမွာ အဓမၼလုပ္အားေပး ေစခုိင္းမႈေတြလုိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ အေခ်အတင္ျဖစ္စရာေတြလည္း ေပၚေပါက္ခဲ့တာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြရဲ႔ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကလည္း ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီေတြက သူတုိ႔အေနနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိေ၀ဖန္မႈေတြၾကားက အခုအခါ ရတနာသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံေတြရဲ႔ လူေနမႈဘ၀ေတြမွာ အက်ဳိးခံစားခြင့္ေတြေတာင္ ရွိေနၿပီလုိ႔ ရွယ္ဗရြန္ ကုမၸဏီကေတာ့ ဆုိခဲ့တာပါ။
“ပုိက္လုိင္းတေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ လူေပါင္း ၅ ေသာင္းေလာက္ဟာ အခမဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အပ့ံေတြ ရၾကပါတယ္။ ဒါေတြဟာလုံးဟာ လူေနမႈ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ေရး အစီအစဥ္ေတြက ရလာတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဲဒီမွာ လက္ေ၀ခံကုမၸဏီ တခုအျဖစ္နဲ႔ ရွိေနတာဟာ အဲဒီေဒသက လူေတြဘ၀ တုိးတက္ေစတယ္လို႔ ခံစားမိပါတယ္။”
ဒီလုိ ေရနံကုမၸဏီႀကီးေတြက ေဒသခံေတြ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာဆုိေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ေဒသခံေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြ၊ စီမံကိန္းက ရတဲ့ ၀င္ေငြေတြကုိ လူထုအတြက္ အေထာက္အကူ မေပးႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရွိေနဆဲလုိ႔ ေျပာေနၾကတာပါ။ ERI အဖဲြ႔ရဲ႔ လုပ္ငန္းညႇိႏႈိင္းေရးမႉး ကုိႏုိင္ထူး ကေတာ့ -
“အထူးသျဖင့္ ပိုက္လုိင္းေဒသေတြမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ အဓိက ခံစားေနရတာက ပိုက္လုိင္း လံုၿခံဳေရးအတြက္ တာ၀န္ယူေနတဲ့ ဗမာစစ္တပ္ေတြရဲ႕ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈ၊ အတင္းအဓၶမ အႏုိင္က်င့္မႈေတြကို ခံစားေနရတယ္။ ၀င္ေငြ အဲဒီေလာက္မ်ားေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ တုိးတက္မႈေတြ ဘာမွ မရွိဘူး။ စစ္တပ္ပိုင္း အသံုးက ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ၀င္ေငြတ၀က္ေလာက္ကို သံုးပစ္လုိက္တယ္။ က်န္းမာေရး ပညာေရးမွာက်ေတာ့ တရားနည္းတာေပါ့။ သံုးရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေလးရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ရွိတယ္။”
ဒီ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းက ေငြေၾကးေတြကုိ က်က်နန သုံးစဲြမႈ မရွိတဲ့အျပင္၊ ႏုိင္ငံဘ႑ာျဖစ္ရမယ့္ ေငြေၾကးေတြကုိလည္း ကုိယ္က်ဳိးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး စကၤာပူႏုိင္ငံက ဘဏ္ ၂ ခုမွာ အပ္ႏွံထားတယ္လုိ႔လည္း ERI အဖဲြ႔က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ စြပ္စဲြခံရတဲ့ စကၤာပူႏုိင္ငံက OCBC နဲ႔ DBS Group ဘဏ္ေတြကေတာ့ ဒီလုိ ေျပာဆုိမႈေတြဟာ အေျခအျမစ္မရွိသလုိ၊ မွန္ကန္မႈ မရွိဘူး ဆုိၿပီးေတာ့လည္း ျငင္းပယ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
