သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

မြန်မာရွေးကောက်ပွဲ မိုင်းကွင်းကြီးကို သတိထား လျှောက်လှမ်းဖို့ အမေရိကန်ကို အာရှ လူမှုအဖွဲ့အစည်း သတိပေး


အမေရိကန်အစိုးရ အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ မူဝါဒသစ်တွေကို ချမှတ်ကျင့်သုံးမယ် ဆိုတဲ့အကြောင်း ထုတ်ပြန် ကြေညာပြီး နောက်ပိုင်း ဒီမူဝါဒသစ်ရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ လေ့လာ စောင့်ကြည့်သူတွေ အကြား ပြောဆိုဆွေးနွေးမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ အခုလည်း Asia Society အာရှ လူမှုအဖွဲ့အစည်းက လုပ်ငန်းအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပြီး “မြန်မာနိုင်ငံ လက်ရှိ ဖြစ်ရပ်မှန်များနှင့် အနာဂတ် ဖြစ်လာနိုင်ခြေများ” ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ အစီရင်ခံစာတစောင် ပြုစုလိုက်ပါတယ်။ ဒီအစီရင်ခံစာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဒီကနေ့ မကြာခင် နာရီပိုင်းအတွင်းမှာ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်တော့မှာ ဖြစ်တာကြောင့် အစီရင်ခံစာမှာ ဘာတွေပါသလဲဆိုတာ သိနိုင်အောင် ဝိုင်းတော်သား ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။

စစ်အစိုးရက ချမှတ်ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဥပဒေတွေဟာ တရားမျှတမှု မရှိတဲ့အပြင် ပါတီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တကွ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်း ခံထားရတဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားတွေ ပါဝင်ခွင့် မရအောင် ကန့်သတ် ထုတ်ပြန်ထားတာကြောင့် NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ဖို့ မှတ်ပုံ ထပ်မတင်တော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချလိုက်ပြီး ၂ ရက်အကြာမှာ ဒီ အာရှလူ့အဖွဲ့အစည်း အလုပ်အဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံစာ ထွက်လာတာပါ။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘရက်ခ် အိုဘားမား (Barack Obama) နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟီလာရီ ကလင်တန် (Hillary Clinton) အပါအဝင် ထိပ်တန်း အစိုးရ အရာရှိတွေထံ တင်သွင်းမယ့် ဒီအစီရင်ခံစာထဲမှာ စစ်အစိုးရက ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲ ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုမှာ တိုက်ရိုက် မပါဝင်သင့်ဘူး၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အပြစ်အနာအဆာ အကြီးအကျယ် ရှိနေတဲ့ ဒီရွေးကောက်ပွဲကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ထောက်ခံအားပေးတယ်လို့ အမြင်ခံရနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အစီရင်ခံစာမှာ ပါဝင်တဲ့ အဓိက အကြောင်းအရာ တချို့ကို အာရှလူ့အဖွဲ့အစည်း အလုပ်အဖွဲ့ရဲ့ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် တဦးဖြစ်တဲ့ NCGUB ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား ညွန့်ပေါင်းအစိုးရရဲ့ ကုလသမဂ္ဂရေးရာ တာဝန်ခံ ဒေါက်တာသောင်းထွန်းက အခုလို ပြောပြပါတယ်။

“အဓိက အကြံပြုချက်တွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် တိုက်ရိုက် ထိတွေ့ ဆက်ဆံပြီး စကားပြောနေတဲ့ အပိုင်းကို ကျနော်တို့ မကန့်ကွက်ဘူး။ သို့သော် အဲဒီလိုမျိုး ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုဟာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဇာတ်ခုံမှာ ပါဝင် ပတ်သက်နေတဲ့ အဓိက ဇာတ်ဆောင်တွေ အားလုံးနဲ့တော့ တွေ့ဖို့လိုတယ်။ နအဖ ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်သလို အဲဒီလိုပဲ တပြိုင်တည်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ခေါင်းဆောင်တွေ၊ တိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့လည်း တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးဖို့ လိုတယ်ဆိုတဲ့ အပိုင်းပေါ့။

“နောက်တခုကတော့ စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့၊ စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုတွေကို ဘယ်အချိန်မှာ ရုပ်မလဲ၊ ဘယ်အချိန်မှာ တင်းမလဲဆိုတဲ့ အပိုင်းတွေမှာ ကျနော်တို့ တင်ပြထားတဲ့ အပိုင်းကတော့ ဒါဟာ မြန်မာပြည်တွင်းမှာ နိုင်ငံရေးအရ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုပေါ့၊ တိုက်ရိုက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေ အပေါ်မှာ၊ ရလဒ်အပေါ်မှာ မူတည်မယ်။ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ရလဒ်တွေ ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် အဲဒီအပေါ် အခြေခံပြီး ဘယ်လို အချိန်အခါမျိုး၊ ဘယ်လို အခြေအနေမျိုးမှာ ပိတ်ဆို့မှုတွေကို လျှော့သင့်သလဲဆိုတဲ့ အပိုင်းပေါ့၊ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးမှာ တင်းသင့်သလဲပေါ့။”

အခုနှစ်အတွင်း စစ်အစိုးရက ကျင်းပဖို့ စီစဉ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း ဒီရွေးကောက်ပွဲဟာ နိုင်ငံတကာက သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံချိန် စံညွှန်းတွေနဲ့ ညီညွတ်ဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို အကြံပြုချက်ထဲမှာ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားတဲ့အကြောင်း ဒေါက်တာသောင်းထွန်းက ဆက်ပြောပြပါတယ်။

“ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း ကျနော်တို့က ရွေးကောက်ပွဲဟာ နိုင်ငံတကာ စံချိန်စံညွှန်းတွေနဲ့ ညီသလား၊ အင်အားစု အားလုံးက ကျေကျေလည်လည်နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတခုက ချမှတ်တဲ့ Frame Work ထဲမှာ ဒါကို အားလုံး သဘာတူပြီးတော့ ယုံကြည်မှု ရှိရှိနဲ့ အားလုံးပါဝင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မလား၊ လွတ်လပ် တရားမျှတမှု ဘယ်လောက် အခြေခံသလဲ၊ အဲဒီအပေါ်မှာ ဒါကို ဆုံးဖြတ်သင့်တယ်။ အမေရိကန် အစိုးရ အနေနဲ့ ဒီ Position ကို တိုက်ရိုက်မယူဘဲနဲ့ ဒါဟာ မြန်မာပြည်သူလူထုရဲ့ အဓိကကိစ္စ ဖြစ်တယ်။ မြန်မာပြည်သူလူထုက ဆုံးဖြတ်ရမှာ။ ဒီလို အကြံပြုချက်တွေ ရှိပါတယ်။”

အမေရိကန်အစိုးရ အနေနဲ့လည်း မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေ ယုံကြည် စိတ်ချရလောက်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးအောင် တိုက်တွန်းရင်း အပြစ်အနာအဆာရှိတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ကန့်ကွက်ရာလည်း မရောက်၊ တရားမျှတတဲ့အကြောင်း ဖော်ပြရာလည်း မရောက်အောင် ရှောင်ရှားပြီး ဒီမိုင်းကွင်းကြီးကို သတိထား လျှောက်လှမ်း သွားရပေလိမ့်မယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် တိုးချဲ့လာတဲ့ ဆက်ဆံရေးကို အထောက်အကူပေးဖို့ ၂၀၀၈ ခုနှစ် မြန်မာ့ကျောက်စိမ်း ပိတ်ပင်ရေး Tom Lantos စစ်အစိုးရ ဒီမိုကရေစီ ဆန့်ကျင်ရေး လုပ်ဆောင်ချက်များ အက်ဥပဒေ (Jade Act) မှာ တောင်းဆိုထားတဲ့အတိုင်း အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ မူဝါဒ ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်သူတဦး အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ခန့်အပ်သင့်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုလည်း ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို အကူအညီပေးတဲ့ နေရာမှာ တိုင်းပြည်အတွင်း နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေ အားလုံးပါဝင်ပြီး တိုးတက်တဲ့ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်၊ သိသာ ပြောင်းလဲမှု တစုံတရာ ဖြစ်ထွန်းလာစေရေးကို ဦးတည်တဲ့ အကူအညီမျိုးကိုသာ ပေးသင့်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုလည်း အစီရင်ခံစာမှာ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မြန်မာစစ်အစိုးရရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ၊ တိုင်းပြည်အတွင်းမှာ မတရား ဖမ်းဆီး ထောင်ချမှုတွေ၊ နယ်စပ်ဒေသ တလျှောက်မှာ ရှိနေကြတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုတွေအပေါ် ဖိနှိပ် ညှဉ်းပန်း နှိပ်စက် သတ်ဖြတ်မှုတွေ ဆက်တိုက် လုပ်ဆောင်လာနေတာတွေကြောင့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေထဲကို မြန်မာပြည်သားတွေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြရာက ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုတွေကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

Asia Society အာရှလူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အလုပ်အမှုဆောင် အဖွဲ့ကို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက အငြိမ်းစား ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းလည်းဖြစ်၊ ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီရဲ့ သမ္မတလောင်းအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ ဝက်စ်လေ ကလာ့ခ် (Wesley Clark) နဲ့ USAID အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုရဲ့ နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးမှု အထောက်အကူပြုရေး အဖွဲ့ရဲ့ အကြီးအကဲဟောင်း ဟန်နရီရက်တာ ဖိုး (Henrietta Fore) တို့က ဦးဆောင်ပြီး သံတမန်ဟောင်းတွေ၊ အငြိမ်းစား အစိုးရ အဆင့်မြင့် အရာရှိတွေ၊ မြန်မာ့အရေး တက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားနေကြသူတွေနဲ့ တခြား တတ်သိပညာရှင်တွေက ဝိုင်းဝန်း အကြံပြု တင်ပြခဲ့ကြတာပါ။

ဒီအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံစာကို အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့မှာ ရှိတဲ့ အာရှ လူမှုအဖွဲ့အစည်းရဲ့ ရုံးခန်းမှာ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ် တင်ပြကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆက်စပ်သတင်းများ ...

XS
SM
MD
LG