ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ တကယ္တမ္း အခုိင္အမာ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားတယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုးကို လႊတ္ေပးၿပီး လူမ်ဳိးစုေဒသေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္အထူးသံတမန္ ဒဲရက္က္ မစ္ခ်ဲလ္က ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရဖို႔ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ ပါ၀င္ရမယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ပထမဆံုး ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း အရပ္သားအစိုးရဆိုတာရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့သလို ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Daniel Schearf ဘန္ေကာက္ကေန ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းေဆာင္းပါးကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပ ပါမယ္။
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေန မၾကာေသးခင္က ျပသခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အရိပ္လကၡဏာေတြကို အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုပါတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ အထူးသံတမန္နဲ႔ မူ၀ါဒေရးရာ ညႇိႏိႈင္းေရးမွဴး ဒဲရက္က္ မစ္ခ်ဲလ္က ေျပာပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ထူေထာင္တာ၊ လူနည္းစုလူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးကိစၥ အေလးထားေျပာဆိုတာ၊ သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ တင္းက်ပ္ထားတာေတြ အတန္အသင့္ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့တာေတြကို ဥပမာေတြအျဖစ္ သူက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
အေျပာင္းအလဲအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ျမင့္မားလာေအာင္ ျမန္မာအစိုးရကလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ မစ္ခ်ဲလ္က ေျပာေပမဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းက သံသယရွိေနဆဲပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။
အဲဒီလို သံသယ၀င္ေနတာေတြ မွားတယ္ဆိုတာကိုျပဖို႔က ျမန္မာတာ၀န္ရွိသူေတြအေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္လို႔ ခရီးစဥ္အဆံုး ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ျပန္မထြက္ခြာခင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ မစ္ခ်ဲလ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
““ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေလာက္ကို ဆက္ၿပီး ထိန္းသိမ္းထားတာ၊ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ဆိုးရြားတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဆက္ျဖစ္ေနတာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အားနည္းတာေတြအေပၚ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို က်ေနာ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
ေျမာက္ကုိရီးယားဟာ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ထားတဲ့ လက္နက္ေတြနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြ ျမန္မာအစိုးရကို ေထာက္ပံ့ေန တယ္ဆိုၿပီး စြပ္စြဲခံထားရပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ အဲဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆိုထားၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးအေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြကိုလည္း ပယ္ခ်ပါတယ္။
ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ မျပန္႔ပြားေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လိုက္နာဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို သူတိုက္တြန္းခဲ့တယ္ လို႔ မစ္ခ်ဲလ္ကေျပာပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ ႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ သႏၷိ႒ာန္ရွိပါတယ္ ဆိုတာကို ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးတာ၊ လူနည္းစု လူမ်ဳိးစုေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔အတြက္ ဥပေဒနဲ႔အညီ ယံုၾကည္ရေလာက္တဲ့စနစ္တရပ္ ထူေထာင္တာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရက သက္ေသျပသင့္တယ္ လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
လူမ်ဳိးစုလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေတြအတြင္း ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္ဟာ အတင္းအဓမၼ အလုပ္ခိုင္းတာ၊ လူသတ္တာနဲ႔ မုဒိန္းက်င့္တာေတြအပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ က်ဴးလြန္ထားတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။
လူနည္းစုလူမ်ဳိးစုအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ အတိုက္အခံအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး တာေတြလုပ္ဖို႔ သူအၾကံျပဳခဲ့တယ္လို႔ မစ္ခ်ဲလ္က ေျပာပါတယ္။
“ေဒၚစုဟာ ဒီနုိင္ငံက လူနည္းစု လူမ်ဳိးစုေတြအပါ အ၀င္ ႏုိင္ငံသားေတြအားလံုးအတြက္ အင္မတန္႔ကို အေရးပါေနတုန္းပါပဲဆိုတာနဲ႔ ယံုၾကည္ရေလာက္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဆိုင္ရာ ဘယ္လို ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ဳိးမွာမဆို သူပါ၀င္ရမယ္ဆုိတာကို ခရီးစဥ္တေလွ်ာက္ က်ေနာ့္ကို မျပတ္ သတိေပးခဲ့ၾက ပါတယ္။”
ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေစခ်င္ၿပီး ဒါဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ အရိပ္လကၡဏာေတြကိုျပတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တခုျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြကေျပာပါတယ္။
ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြကို ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ဳိးေတြမွာ ႐ုပ္သိမ္းႏုိင္မယ္ဆိုတာကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ သူ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္လုိ႔ မစ္ခ်ဲလ္က ဗီြအိုေအကိုေျပာထားေပမဲ့ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ မေျပာပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအစိုးရဘက္ကသာ စစ္မွန္ၿပီး ခုိင္မာတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြရွိလာရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဘက္ကလည္း အလားတူ တုံ႔ျပန္ပါ့မယ္လို႔ ေျပာခဲ့ေၾကာင္းပါ။
