ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိတ္ခ်ာခ်ီ၀ရဲ႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ေတာ့ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း လာေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြကိစၥ၊ ၿပီးေတာ့ လက္ရွိနယ္စပ္ျပႆနာ အေျခအေနေတြအပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္ေနမႈေတြကို ေဆြးေႏြးေျပာဆိုႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကသလို ေရြးေကာက္ပဲြေနာက္ပိုင္း ေျပာင္းလဲလာမယ့္ အေျခ အေနအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာတာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ ကုိေက်ာ္ထင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
မစၥတာအဘီဆစ္ရဲ႕ တရက္တာ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥ အပါအ၀င္ ထုိင္းေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ ေျပာင္း အလုပ္သမား ကိစၥ၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးထိန္းခ်ဳပ္ေရးကုိလည္း ေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔ ထုိင္း မီဒီယာေတြ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ဟာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ပထမဆုံးျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။
မစၥတာအဘီဆစ္ရဲ႕ ဒီမုိကရက္ပါတီနဲ႔နီးစပ္သူ ဦးညိဳအုံးျမင့္က သန္းနဲ႔ခ်ီရွိေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားကိစၥနဲ႔ ဒုကၡသည္အေရးကုိ အေလးထား ေဆြးေႏြးႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“သူတုိ႔အေနနဲ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က တာ၀န္မဲ့တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္မ်ိဳးကုိ သူတုိ႔ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အလုပ္ကုိင္ မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္သားေတြဟာ တျခား အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြမွာ အလုပ္လုပ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Rule of Law လုိ႔ေခၚတဲ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး ကိစၥမွာ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရးမွာ တစိတ္တပုိင္း တာ၀န္ရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီကိစၥမွာ ဥပမာအားျဖင့္ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တည္ၿငိမ္တဲ့ အစုိးရ၊ ေဒသတြင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့အေနထားရွိဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာ သူတုိ႔ အေလးနက္ခံယူပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ သမားေတြ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံထဲ မွီခုိေနတဲ့ ကိစၥကုိ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ဒီအေပၚ ဘယ္လုိတာ၀န္ယူမလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္အေနနဲ႔ သိခ်င္တယ္ လုိ႔ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္”
ဒီမုိကရက္ ပါတီဟာ တျခားပါတီေတြနဲ႔စာရင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တြန္းတြန္းတုိက္တုိက္ ေျပာဆုိေလ့ရွိပါတယ္။ မစၥတာအဘီဆစ္ရဲ႕ အခုခရီးစဥ္ဟာ (၂၀၁၀) ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ေျပာင္းလဲလာမယ့္ အေျခအေနေတြ အေပၚ ခ်ဥ္းကပ္ဖုိ႔ နည္းလမ္း ရွာတာျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဦးညိဳအုံးျမင့္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“အဓိက ကေတာ့ ထုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲကုိ စစ္စစ္မွန္မွန္ျဖစ္ဖုိ႔ အတြက္ ဆႏၵရွိတယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔မွာ အဲေလာက္ထိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားမယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာ ထုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က ထြက္လာမယ့္ရလာဒ္အေပၚ အေျခခံၿပီး သူတုိ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္လည္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔၊ နည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြဖုိ႔ရွိပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ကိစၥက ထုိင္းအစုိးရအတြက္ သူ႔ရဲ႕ေပၚလစီမွာ ေရွ႕တုိးဖုိ႔ အခက္ခဲရွိတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္”
ထုိင္း-ျမန္မာဆက္ဆံေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ ကုိေက်ာ္လင္းဦးကေတာ့ လတ္တေလာျဖစ္ေနတဲ့ နယ္စပ္ ျပႆနာေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြကုိ ေဆြးေႏြးႏုိင္မယ္လုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေလ့သြားထရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအေနနဲ႔ေတာ့ သြားတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ အခ်ိန္အားျဖင့္ ေနာက္က် သြားတယ္၊ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔စာရင္ အခုမွ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာမွ အဘီဆစ္အေနနဲ႔ သြားရတယ္ေပါ့။ ေနာက္တခ်က္က အခု သြားတဲ့အခ်ိန္ က တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ ေနာက္လမွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔လည္း နည္းနည္း နီးကပ္တဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ေနတဲ့ခါက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္ တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊနဲ႔ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စုိးရိမ္မႈေတြ၊ အာဆီယံရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ေတြကုိလည္း ထည့္ေျပာလိမ့္မယ္ထင္တယ္။ ေနာက္တခုက ထုိင္းနဲ႔ျမန္မာၾကားျဖစ္ေနတဲ့ နယ္စပ္ျပႆနာေပါ့ဗ်ာ၊ တံတား ပိတ္ထားတဲ့ ကိစၥ၊ ဒါေတြကလည္း ထုိင္းစီးပြားေရးကုိ ေတာ္ေတာ္ေလးထိခုိက္ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း ခ်က္ခ်င္း နယ္စပ္ တံတား ျပန္မဖြင့္ဘူး ဆုိရင္ေတာင္ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ဖြင့္ႏုိင္မလဲဆုိတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးကိုလည္း ေဆြးေႏြးလိမ့္မယ္ထင္တယ္”
ထုိင္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္း ၉၅၀၀ ေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားၿပီး ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္ဖက္ထဲမွာ အမ်ား ဆုံးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြေတာ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ေရအား လွ်ပ္စစ္နဲ႔ ဓာတ္သတၱဳက႑ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ထုိင္းဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃ ဘီလွ်ံအကုန္က်ခံ တည္ေဆာက္မယ့္ ထား၀ယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းကုိလည္း မၾကာခင္ လက္မွတ္ထုိးမယ္လုိ႔သိရပါတယ္။
