နကၡတၱေဗဒ ဆိုင္ရာ ရူပေဗဒပညာရပ္မွာ ထူးျခားတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈအျဖစ္ အလင္းႏွစ္ သန္းေပါင္း ၅၀ ေလာက္ရွိတဲ့အကြာအေဝးမွာ ရွိတဲ့ black hole လို႔ေခၚတဲ့ တြင္းနက္ႀကီးရဲ႕ ဓါတ္ပံုကို ႏိုင္ငံတကာသိပၸံပညာရွင္ေတြပါဝင္တဲ့အဖြဲ႔က ပထမဆံုး ျပသႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ မွန္ေျပာင္းကြန္ယက္ကို သံုးၿပီး သုေတသနပညာရွင္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္တဲ့ Event Horizon Telescope စီမံကိန္းကေန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က စတင္ၿပီး black hole ကို တိုက္ရိုက္ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဝါရွင္တန္၊ Brussels, Santiago ၊ ရွန္ဟိုင္း၊ တိုင္ေပနဲ႔ တိုက်ိဳေတြမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ၿပီး အရင္က မွန္းဆၾကည့္ေနရတဲ့ black hole ကို အခု မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျပသခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ စၾကဝဠာ ေတြၾကားက black holes ႀကီး ၂ ခုကို ေလ့လာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ားစိတ္ဝင္စားေနတဲ့ black hole ေခၚ တြင္းနက္ႀကီးဆိုတာ ဘာပါလဲ။ အေမရိကန္အာကာသစူးစမ္းေရးဌာနက သိပၸံပညာရွင္ ေဒါက္တာ ပေဒသာတင္က ခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“အလြန္တရာမွာ သိပ္သည္းတဲ့ ေနရာတေနရာလို႔ သတ္မွတ္လို႔ ရပါတယ္။ တြင္းနက္ႀကီးရဲ႕ သိပ္သည္းဆ ဘယ္ေလာက္မ်ားလဲဆိုရင္ ဘယ္အရာ၀တၳဳပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ပတ္၀န္းက်င္ကို ျဖတ္သြားရင္ သူက တခါတည္း အတြင္းထဲကို စုပ္သြင္းလိုက္ႏိုင္ေအာင္ကို သိပ္သည္းဆမ်ားပါတယ္။ gravitational pull ေပါ့ေနာ္ ဆြဲအားအရမ္းမ်ားပါတယ္။ ပစၥည္း၀တၳဳေတာင္မေျပာနဲ႔ အလင္းေရာင္ေတာင္မွ သူ႔ေရွ႕ျဖတ္သြားရင္ အလင္းေရာင္အစုပ္ခံလိုက္ရပါတယ္။ အဲေလာက္ သိပ္သည္းဆ မ်ားတာကို Black hole လို႔ေခၚပါတယ္။ အိုင္စတိုင္းေဟာခဲ့တဲ့ ဒီလိုေနရာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ကိုယ္ေတြ႔မ်က္ျမင္ ေတြ႔ရတာျဖစ္ပါတယ္။
လန္ဒန္ သိပၸံျပတိုက္က Roger Highfield ကေတာ့ ဒီ Black hole အရြယ္အစားဟာ မာက်ဴရီ ၿဂိဳဟ္ပတ္လမ္း အရြယ္အစားေလာက္ ႀကီးမား သလို ကမာၻက ျမင္ေနရတဲ့ ေနထက္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာႀကီးမားတဲ့ ထုရွိၿပီး ဒီ Black hole ႀကီးေတြကို ေန စၾကဝဠာ တိုင္းမွာ ေတြ႔ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။