မၾကာခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အက်ဥ္းသား ၆ ေထာင္ေက်ာ္ကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့ ေနရာမွာ မဆိုစေလာက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့အျပင္ တျခား သိသာ ထင္ရွားတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ မရွိေသးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားတာေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ အစီအစဥ္မရွိတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ျပန္လည္ သံုးသပ္တာမ်ိဳးေတာင္ မလုပ္ပါဘူးလို႔ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက အာမခံ ေျပာဆိုလို္က္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်အစိုးရဘက္က တင္းခံထားသ၍ ဥေရာပသမဂၢ (EU) အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔ ထားတာေတြကို ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ Burma Campaign UK က ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ဦးစံမိုးေ၀က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုတာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီလိုေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရကိုယ္စား တက္ေရာက္ စကားေျပာတဲ့၀န္ႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထြက္ဆို ေျပာၾကားခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကို ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားေနတဲ့ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ဒါရိုက္တာ မာ့ခ္ ဖာမနာ (Mark Farmanar) က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ အစိုးရရဲ႕ကိုယ္စား တက္ေရာက္ စကားေျပာခဲ့တဲ့ ၀န္ႀကီးက တရား၀င္ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုရာမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ျပန္ၿပီး သံုးသပ္တာတို႔ ေဆြးေႏြးတာတို႔ မလုပ္ပါဘူးလို႔ အာမခံ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။”
အဲဒီလို ၿဗိတိသွ်ပါလီမံမွာ အာမခံစကား ေျပာဆိုသြားတဲ့ အစိုးရ၀န္ႀကီးကေတာ့ ေလာ့ဒ္ ဟို၀ယ္လ္ (Lord Howell) လို႔ သိရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ လုပ္ထားတာဟာ ထိေရာက္မႈရွိေၾကာင္းနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ မေတြ႔ရမခ်င္း ဆက္ၿပီးထားရွိဖို႔ သူတို႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဆက္ၿပီးဖိအားေပး ေတာင္းဆိုသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း မာ့ခ္ ဖာမနာ က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားတာကို ေစာေစာစီးစီး ျပန႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တာမ်ိဳး မလိုလားပါဘူး။ ပိတ္ဆို႔မႈက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေအာင္၊ အစိုးရက တိုင္းရင္းသားေတြ အေပၚ တိုက္ခိုက္ေနတာေတြ ရပ္သြားေအာင္၊ အဓမၼ အလုပ္ေစခိုင္းတာေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္ ဖိအားေပး ထားတာပါ။ ဒီလိုစစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ေသးဘဲ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းမေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္လာလိမ့္မယ္ဆိုၿပီး အားတက္သေရာ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း တကယ္တမ္းေတာ့ ၂၀၀ ေလာက္သာပါၿပီး အဲဒီျဖစ္စဥ္ဟာ သူ႔အရင္ ဦးသန္းေရႊအာဏာ စရတဲ့ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တုန္းက အက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးတာနဲ႔ေတာင္ မႏိႈင္းသာဘူးလို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဦးသိန္းစိန္ဟာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ေပးေစလိုေနတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္၊ သူ႔အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာကေန လက္ခံတာကို ျမင္လိုတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ နည္းနည္းပါးပါး ေျပာင္းလဲဲျပေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေရအတြက္ဟာ ဦးသန္းေရႊ အာဏာ စတင္ရခ်ိန္က အက်ဥ္းသား ၄၀၀ လႊတ္ေပးခဲ့တာနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ယွဥ္လို႔မရေသးပါဘူး။”
ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံလို ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ ဖယ္ရွားေပးေစ လိုတဲ့ အရိပ္အေရာင္ေတြ ျပသေနတာ ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ အားလံုးရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ လိုေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဘက္က ေလွ်ာ့မေပးသ၍ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈကို ႐ုပ္သိမ္းခြင့္မရွိတာေၾကာင့္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းမႈေတြ လုပ္ေနေၾကာင္း အခုလိုေျပာပါတယ္။
“EU ရဲ႕ မူ၀ါဒအေျပာင္းလဲ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ ၂၇ ႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ ရရွိဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အေျပာင္းလဲလုပ္ေရး ကိစၥမွာ ၿဗိတိန္ဘက္က သေဘာတူညီမႈ မေပးဘူးဆိုရင္ ဘာအေျပာင္းလဲမွ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔လည္း ၿဗိတိသွ်အစိုးရဘက္က ျပတ္ျပတ္သားသား ရွိေအာင္ အၿမဲ တိုက္တြန္းေနပါတယ္။”
Burma Campaign UK အဖြဲ႔ဒါရိုက္တာ မာ့ခ္ ဖာမနာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကသာ စစ္မွန္တဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ တကယ္တမ္း လုပ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားမႈေတြကို တဆင့္ခ်င္းစီ အဆင့္လိုက္ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း သူက ဗြီအိုေအကို ရွင္းျပသြားခဲ့ပါတယ္။