ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် ဝင်ငွေထိခိုက်နေတဲ့ ရန်ကုန်မြို့အခြေခံလူတန်းစားတွေထဲက အနှေးယာဉ်လုပ်သား ထောင်နဲ့ချီကို အခြေခံစားကုန်တွေ တနိုင်တပိုင် လှူဒါန်းဖို့ စီစဉ်ခဲ့သူ Mandalay Technology နည်းပညာကုမ္ပဏီရဲ့ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ကိုဇော်နိုင် ကို မစုမြတ်မွန် က Skype မှတဆင့် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မေး ။ ။ မင်္ဂလာပါရှင့် ကိုဇော်နိုင်တို့က ရန်ကုန်မြို့နယ် တော်တော်များများမှာရှိတဲ့ ဆိုက်ကားဆရာတွေ၊ အနှေးယာဉ်လုပ်သားတွေအတွက်ကို အလှူတွေ လုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတော့ အဲဒီလိုလုပ်တဲ့အခါမှာ ကိုယ်ရတဲ့ ပီတိကို အရင်ဆုံးပြောပြပေးပါရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အရမ်းကျေနပ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အကိုတို့က အခုလက်ရှိတော့ ဆိုက်ကားဆရာတွေကို focus လုပ်ပြီးတော့ လှူဒါန်းနေတာ။ အဲဒီအခါကြတော့ သူတို့တွေရဲ့ မျက်နှာကိုကြည့်ရတာ အရမ်းကို သူတို့ ဒီဟာကို လိုအပ်နေလို့ အလှူလာခံတာမျိုးကို တွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာ အကိုတို့က မနက် (၁၀) နာရီမှာ သူတို့အတွက်ကို ဆန်၊ ဆီ၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန်တွေ လှူမယ်လို့ပြောတော့ မနက် (၇) နာရီခွဲ (၈) နာရီလောက်ထဲက ရောက်နေကြတယ်။ ပြီးတဲ့အခါကြတော့ တန်းစီးပြီးတော့ အလှူခံကြတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့တွေ ပျော်နေကြတယ်။ ဆန်တစ်အိတ်၊ နောက်တခါ ဆီ၊ ငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်လေးတွေရတာ ဒို့အတွက်ကတော့ တန်းဖိုးမများဘူး။ လှူတဲ့လူတွေအတွက်က စုပြီးလှူလိုက်ကြတာ။ တယောက်နည်းနည်းနဲ့ စုပြီးလှူလိုက်ကြတာ။ အဲဒီလို တန်းဖိုးမများဘူး ထင်ရပေမယ့် သူတို့အတွက်ကြတော့ အဲဒါသည် တန်းဖိုးလည်းကြီးတယ်။
နောက်ပြီးတော့ ဘာဖြစ်လဲဆိုတော့ ဆိုက်ကားဆရာကြီးတယောက်ကဆို သူအပြင်ထွက်လာတဲ့အချိန်မှာ အဲဒီနားမှာ မတ်တပ်ရပ်ပြီးတော့ ဘာပြောသလဲဆိုတော့ “ဒါဆိုရင် ဆရာရယ် .. ကျနော်တို့ ဒီသင်္ကြန်အတွင်းကတော့ အလုပ်လဲလုပ်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ ကျနော် ကောင်းကောင်းနားလို့ရပြီ” လို့ပြောတယ်။ အဲဒီအခါကြတော့ “မိသားစု ဘယ်လောက်ရှိတာလဲ။” ဆိုတော့ “ကျနော်တို့က (၃) ယောက်ထဲ ရှိတာပါ။ အဲဒီတော့ နှစ်ပတ်စာလောက်တော့ လောက်သွားပြီ။ ဆန် (၆) ပြည်၊ ငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်၊ ဆီ ပါတယ်။” ဆိုတော့ အကိုတို့က တကယ်တမ်းတော့ တစ်သောင်းဖိုးလှူတာ။ သို့သော် တခြားအလှူရှင်တွေကလာတဲ့ အလှူ၊ တခြားပစ္စည်းတွေလည်းပါသေးတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဒီဟာလှူတာ ဆန်ကုန်သည်တွေက လျှော့ပေးထားတာလည်းပါတော့ အားလုံးပေါင်း နှစ်သောင်းဖိုးလောက်တော့ ရှိမှာပေါ့။ အဲဒီနှစ်သောင်းဖိုး လှူလိုက်တာဟာ သူတို့အတွက် နှစ်ပတ်စာလောက် ရသွားပြီဆိုတော့ အလွန်ဝမ်းသာပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီနေ့ဆိုရင် လူအယောက် (၄၀၀)။ မနေ့ကဆိုရင် အယောက် (၆၀၀)၊ တနေ့ကဆိုရင် အယောက် (၅၀၀) အဲဒီလို လှူခဲ့ရတော့ အရမ်းဝမ်းသာပါတယ်။
မေး ။ ။ ကိုဇော်နိုင်တို့ အခုလို လှူနိုင်ဖို့ ဒါလုပ်တာ တစ်ပတ်အတွင်းမှာ ဖြစ်လာတယ်လို့ သိရပါတယ်။ နားလည်ထားပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး လှူဖို့ စလုပ်ကတည်းက ဒီလောက်အတိုင်းအတာ အများကြီးလှူဖို့အတွက် အစီအစဉ်နဲ့ လုပ်ခဲ့တာလားရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ပထမ စစီစဉ်တုန်းကတော့ ဘယ်လောက်လှူမယ်ဆိုတာလဲ မခန့်မှန်းတတ်ပါဘူး။ သို့သော်လဲ အကိုအနေနဲ့ အများကြီးလဲ မဟုတ်ဘူး၊ ဆယ်သိန်းလောက်လေး မတည်လိုက်တယ်။ ပြီးတော့ သူငယ်ချင်းတွေကိုပြောတယ် “ထည့်ဝင်ကြပါအုံး။ အခုလိုမျိုးပဲ တနေ့လုပ်မှ တနေ့စား လက်လုပ်လက်စားတွေ၊ အခြေခံလူတန်းစားတွေမှာ ခက်ခဲနေပြီ။ ဒါပေမဲ့ အခုတော့ စချင်တာတော့ ဆိုက်ကားဆရာတွေနဲ့ စချင်တယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ကူကြပါအုံး” လို့ ပြောလိုက်တဲ့အခါကြတော့ ဥပမာ တစ်ယောက်က တစ်သိန်းလှူတယ်။ နောက်တစ်ယောက်က နှစ်သိန်းလှူတယ်။ နောက်တစ်ယောက်က ငါးသိန်းလှူတယ်။ နောက်တစ်ယောက်က နှစ်သိန်းလှူတယ် အစရှိသဖြင့် နည်းနည်းနဲ့ စုလိုက်တာ သိန်း (၄၀) ရရှိတဲ့အချိန်မှာ ဒို့က အခုနပြောတဲ့ တစ်သောင်းတန် အစု package လေးတွေ (၄၀၀) ရပြီ။ အဲဒီ (၄၀၀) ကနေ စပြီးတော့ လှူမယ်ဆိုပြီး လှူလိုက်တာ အခုတော့ စုစုပေါင်း အဲဒီလို package (၂၀၀၀) ကျော်လောက် လှူခဲ့ပြီးပါပြီ။ အဲဒီတော့ ဒီသင်္ကြန်ကာလအတွင်းတော့ ခဏနားပါမယ်။ သင်္ကြန်ကာလပြီးတဲ့အချိန်ကြရင် ဆက်လှူပါအုံးမယ်။ အကိုထင်တယ် သင်္ကြန်ပြီးတဲ့ကာလအချိန်မှာလည်း ဒီအခြေခံလူတန်းစားတွေအတွက်တော့ ခက်ခဲမှုတွေ ရှိနေအုံးမယ်လို့ ထင်တယ်။ အဲဒီတော့ အကိုတို့ ဆက်လှူသွားပါမယ်။
မေး ။ ။ ကိုဇော်နိုင်တို့က တနိုင်တပိုင် ပရဟိတ လှူဒါန်းကြသူတွေ။ အဲဒီလိုမျိုး လှူတဲ့နေရာမှာ စည်ပင်တွေ သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ်တွေက စည်ပင်ရုံးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပြီးမှ တော်တော်လေး စနစ်တကျလှူတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီလုပ်ဖို့ အစီအစဉ်လုပ်တဲ့အခါမှာ အခက်အခဲ တွေ့ရပါလားရှင့်။
ဖြေ ။ ။ မရှိပါဘူး။ စည်ပင်အဖွဲ့တွေကို အကိုတို့ သွားပြောပါတယ်။ သွားပြောတဲ့အခါမှာလည်း သူတို့တွေက ကျေးဇူးတင်တယ်။ သူတို့တွေ အကုန်လုံးက စည်ပင်သာယာရေး အကုန်လုံးက ကျေးဇူးတင်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူတို့ကိုယ်တိုင်ကလဲ ပထမဦးဆုံးတခုက သူတို့စည်ပင်ဝန်ထမ်းတွေကိုတောင် သူတို့ထောက်ပံ့ဖို့တောင် အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်။ ဒုတိယတခုက သူုတို့မြို့နယ်တွေထဲမှာ ဒီလိုမျိုး လက်လုပ်လက်စားတွေ၊ အခြေခံလူတန်းစားတွေကို ကူညီထောက်ပံ့ဖို့ သူတို့မှာ ခက်ခဲတယ်။ အဲဒီတော့ သူတို့ကိုယ်တိုင်က မပေးနိုင်တော့ အကိုတို့က လာပြီးလှူတဲ့အချိန်မှာ သူုတို့က ဝမ်းသာပါတယ်။ ပြီးတော့ အကိုတို့မေးတယ် - ဥပမာအားဖြင့် တောင်ဥက္ကလာဆိုရင် ဘယ်လောက်လှူမှာလဲပေါ့။ ကျနော်တို့ ဆိုက်ကားဆရာ လေးရာလောက်ကို လှူချင်ပါတယ်ဆိုတော့ ဆိုက်ကားဆရာက တစ်ထောင့်နှစ်ရာကျော်ရှိတာ စာရင်းထဲမှာ - အဲဒါကို အကုန်မလှူနိုင်ဘူး။ အဲဒီအချိန်တုန်းက လေးရာလောက်ပဲ လှူနိုင်တာဆိုတဲ့အခါကြတော့ - လေးရာလောက်ပဲ စုပေးပါမယ်ဆိုပြီး အဲဒီမှာ ဆိုက်ကားဆရာ တစ်ကနေ လေးရာအတွင်း စုပေးလိုက်တဲ့အချိန်မှာ လေးရာရဲ့ နောက်ပိုင်းက ဆိုက်ကားဆရာတွေလည်းလာတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒို့က မလှူနိုင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ လေးရာလောက်ကိုပဲ လှူရာတာကို ဒို့ကကျေနပ်နေပြီ။ သို့သော်လဲ အမှန်တကယ်တော့ အလှူခံ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက အများကြီး ရှိနေတယ်။ သူတို့အနေနဲ့လဲ မလုပ်နိုင်သေးတော့ သူတို့အနေနဲ့ ကူညီပါတယ်။
ထို့နည်းတူပဲ မြောက်ဥက္ကလာ၊ အင်းစိန်၊ လှိုင်မြို့နယ်၊ ဒလ နေရာတိုင်းက ဝမ်းသာအားရ ကြိုဆိုကြပါတယ်။ ဝမ်းသာအားရ ကူညီကြပါတယ်။ လိုအပ်တာ အကုန်လုံးကို ဖြည့်ဆည်းကူညီဆောင်ရွက်ပေးကြပါတယ်။ သူတို့ကို ကျေးဇူးတင်ရပါမယ်။
မေး ။ ။ နောက်ပြီးတော့ ကိုဗစ်-၁၉ မဖြစ်ခင်ကတည်းက အနှေးယာဉ်လုပ်သားတွေဆိုတာက ဝင်ငွေနည်း လူတန်းစားထဲမှာ ပါပါတယ်။ ကိုဇော်နိုင်တို့ လုပ်ထားတဲ့ research အရတော့ သူတို့ရဲ့ တနေ့ပျမ်မျှဝင်ငွေက ရှစ်ထောင်ကနေ တစ်သောင်းခွဲကြားမှာ ရှိတယ်ဆိုတော့ အခုလိုမျိုး ဒီလိုအခြေအနေဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ သူတို့ ဘယ်လောက်အထိ ထိခိုက်နေပါသလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အခုလက်ရှိအခြေအနေက အခုနစစ်တမ်း ကောက်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ တွေ့ရတာတော့ သူတို့က သုံးထောင်နဲ့ လေးထောင်ငါးရာလောက်ပဲ ဝင်တော့တယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုရက်ပိုင်းမှာဆို တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ပိုဆိုးသွားတယ်။ အခုရက်ပိုင်းအတွင်းမှာဆို တနေ့တခြား ပိုနည်းလာတဲ့သဘော ရှိတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ညနေ (၅) နာရီလောက်အထိ တမနက်လုံးဆွဲလာတာတောင်မှ တစ်ထောင်၊ တစ်ထောင်ငါးရာပဲ ရသေးတဲ့လူတွေ ရှိသေးတယ်။ အဲဒီအခါကြတော့ သူတို့အနေနဲ့က တစ်နေ့တစ်ခြား ပိုဆိုးလာတယ်။ သင်္ကြန်အတွင်းဆိုရင် သူတို့နားကိုနားရတော့မှာ။ အဲဒီတော့ သူတို့ရဲ့ အခြေအနေက ဘယ်လိုပြောရမလဲဆိုတော့ စားဝတ်နေရေးအတွက်ကို လောက်ငဖို့တောင် မရှိတော့ဘူး။ Owner အုံနာခံလည်း ပေးရသေးတယ်။ ဆိုက်ကားဆရာ အများစုက အနှေးယာဉ်လုပ်သားတွေ အများစုက ဆိုက်ကားအုံနာတွေကို အုံနာခပေးရသေးတယ်။ အဲဒီအခါကြတော့ သူတို့တွေမှာ တော်တော်လေး ကြပ်တည်းပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သူတို့မိသားစုတွေထဲမှာ အချို့မိသားစုတွေမှာ သားသမီးတွေက အရင်တုန်းက အလုပ်လုပ်နေကြတယ်။ အခု အဲဒီသားသမီးတွေကလည်း အလုပ်ရပ်သွားကြပြီ။ တချို့တွေက အလုပ်ကိုပြုတ်သွားကြတာ။ အဲဒီအခါကြတော့ သူတို့ဆီမှာ ပိုပြီးတော့ ကြပ်တည်းတဲ့အခြေအနေမျိုးတွေ တွေ့ရပါတယ်။
မေး ။ ။ ဒါကတော့ ကိုဇော်နိုင်တို့ စစ်တမ်းကောက်ထားတာ အနှေးယာဉ်လုပ်သား၊ ဆိုက်ကားသမား အနှေးယာဉ်လုပ်သားတွေ။ တခြားလက်လုပ်လက်စား နေ့စားအခြေခံလူတန်းစားတွေကော ဘယ်လောက်အထိ အကြပ်အတည်း ဖြစ်နေတယ်လို့ သိရပါလဲရှင့်။
ဖြေ ။ ။ တနေ့က ဒဂုံမြို့သစ် အရှေ့ဘက်မှာရှိတဲ့ တူမတစ်ယောက်က အလည်လာတယ်။ အလည်လာတာလို့ ပြောတာထက် အကူအညီ လာတောင်းတယ်။ သူုတို့တွေလည်း အလုပ်တွေရပ်သွားလို့ “ဦးရယ် သမီးတို့ကို နည်းနည်းလေး ကူညီလို့ရတာ ကူညီပါအုံး” ဆိုပြီး တောင်းဆိုတယ်။ မတတ်နိုင်ဘူး သူတို့တွေကလဲ ကိုယ့်ရဲ့ဆွေမျိုးမကင်းသူတွေဖြစ်တော့ ကူလိုက်ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူက ထိုင်ပြီးပြောနေရှာတယ်။ သူတို့ဘက်မှာ တချို့ရပ်ကွက်တွေမှာဆိုရင် ဥပမာ ဈေးဆိုင်လေးတွေ ရှိတယ်။ ဈေးဆိုင်ထဲမှာလာပြီးတော့ ဥပမာ ဆန်က နှစ်ပြည်၊ ငရုတ်သီးက ဘယ်လောက်ဖိုး၊ ကြက်သွန်က ဘယ်လောက်ဖိုး၊ အာလူးက ဘယ်လောက်ဖိုး စသည်ဖြင့် ဝယ်တဲ့ပုံစံမျိုး ထုတ်ခိုင်းတယ်။ အားလုံးထုတ်ခိုင်းပြီးတော့ ငါ့မှာ ပိုက်ဆံမပါဘူး။ ငါယူသွားပြီး ဒါပဲဆိုပြီး ပြောကာ ခပ်တည်တည်နဲ့ ယူသွားတာမျိုး။ ဒါကို အေးဓမြလို့ ပြောရမလား မသိဘူး။ အဲဒီလိုမျိုးတွေ ဖြစ်နေတယ်။ ဆိုင်ရှင်ကလဲ လိုက်ရမှာလား၊ မလိုက်ရဘူးလား။ အဲဒီတော့ သူ့ဆီမှာလဲ ခက်သွားပြီ။ အဲဒီလိုမျိုးတွေနဲ့ နောက်တခါ ဆိုင်ထဲကို ခပ်တည်တည်နဲ့ ဝင်လာပြီး ယူသွားတာမျိုးတွေ အခုရှိနေတယ်ဆိုတော့ ဒါက အခုအချိန်က တကယ်တမ်းကြတော့ အရမ်းကြီးဆိုးဝါးနေတဲ့ အချိန်မဟုတ်သေးဘူး။ ဒါပေမဲ့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အခြေခံလူတန်းစားတွေမှာ ဝင်ငွေက နည်းသထက်နည်းလာပြီးတော့ နောက်ဆုံး သူတို့တွေက တနေ့လုပ်မှ တနေ့စားရတာ။ ဝင်ငွေမရှိတော့တဲ့အချိန်ကြရင် ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာ တော်တော်ပြောရခက်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ကိုဇော်နိုင်ပြောသလိုဆိုရင် စိတ်ပူစရာ အခြေအနေတွေလဲ ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့။
ဖြေ ။ ။ ရာဇဝတ်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်ခြေလဲ ရှိတာပေါ့။ အဲဒီလိုပဲ ပြောရမလား မသိဘူး။
မေး ။ ။ အဲဒီလိုမျိုး ဒုက္ခရောက်နေတဲ့ အခြေခံလူတန်းစားတွေအတွက် အနှေးယာဉ်လုပ်သားတွေမှ မဟုတ်ဘဲ။ အားလုံးကို လှူဒါန်းနိုင်ဖို့အတွက် ကိုဇော်နိုင်တို့ နောက်အစီအစဉ်တွေ ရှိပါလားရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ခက်တယ်။ ဘယ်လို ပြောရမလဲဆိုတော့ ဒို့တွေကတော့ အခုန အကိုတို့ အဖွဲ့အနေနဲ့ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ပထမတော့ သူငယ်ချင်းတွေစုပြီး လှူကြတာ။ အခုတော့ အဖွဲ့လေး နာမည်ပေးရအောင်ဆိုပြီး ပေးလိုက်ပါတယ်။ “ဲပြည်သူမှ ပြည်သူသို့ မျှဝခြင်း” ဆိုပေမယ့်လဲ အကိုတို့အုပ်စုထဲမှာပါတဲ့ လူ (၇၀) လောက်ကနေ အခုဆို လူ (၂၁၀၀) လောက်ကို ဒို့က မျှဝေနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒီနေ့အထိပေါ့။ အဲဒါဆိုရင် (၇၀) ကနေ (၂၁၀၀) ဆိုတော့ ဒို့တစ်ယောက်ချင်းဆီက ပျမ်းမျှအားဖြင့်ဆိုရင် အယောက် (၃၀) လောက်ကို မျှဝေနိုင်တာပေါ့။ ဟုတ်ပြီ ဒါပေမဲ့ တစ်ခုရှိတယ် - မြန်မာနိုင်ငံတနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ လူဦးရေက သန်း (၅၀) ကျော်။ သန်း (၅၀) ကျော်အတွက်ကို မျှဝေဖို့ဆိုရင် (၃၀) နဲ့စားလိုက် လူ (၁) သန်းခွဲလောက်ကနေ ဝိုင်းပြီးမျှဝေကြရမှာ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ (၁) သန်းခွဲ အကုန်လုံးက ချောင်ချောင်လည်လည်ရှိတဲ့ (၁) သန်းခွဲလာဆိုတာ အဲဒါ မပြောတတ်ဘူး။
အဲဒီတော့ အစိုးရ အရေးကြီးပါတယ်။ အခုဆိုရင် အစိုးရက စီစဉ်နေပြီ။ အခြေခံ ပုံမှန်ဝင်ငွေ မရှိတဲ့ အခြေခံလူတန်းစားတွေကို ကူညီဖို့ ထောက်ပံ့ဖို့ စနေပြီ။ အဲဒီတော့ အဲဒီဟာကို ကြည့်ရမှာပေါ့။ အဲဒီနေရာတွေမှာ ကွက်လပ်တွေ ရှိနေအုံးမယ်ထင်တယ်။ အဲဒီကွက်လပ်တွေကို ဖြည့်နိုင်ကြမယ်ဆိုရင်တော့ မဆိုးဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ အခုဟာကတော့ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ အရေးပေါ်အခြေအနေ ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ ကိုဇော်နိုင်က လှူဖို့စီစဉ်ပြီးတော့ လှူခဲ့တာပေါ့။ နောက်ကော ဒီဟာကို ပုံမှန်ပရဟိတ အလှူတစ်ခုအနေနဲ့ လုပ်သွားဖို့ အစီအစဉ် ရှိပါသလားရှင့်။
ဖြေ ။ ။ အမှန်တကယ်တော့ နောက်ကိစ္စကို ခဏထားပြီးတော့ အခု ကိုဗစ်-၁၉ ကိစ္စပဲ စပြောရင် - အကိုထင်တယ် ဒါက အစပိုင်းလေးပဲ ရှိသေးတယ်လို့ပဲ ပြောရမလား မသိဘူး။ မပြောတတ်ဘူး။ ဘယ်လောက်ကြာမလဲဆိုတာ။ နောက်တခုက အခု lock down လုပ်တယ်။ သင်္ကြန်ကာလ (၁၀) ရက်။ Lock down ပြီးသွားရင် တကယ်ပြီးသွားမှာလား။ ဘယ်သူမှ မပြောနိုင်ဘူး။ ဘယ်လောက် တာရှည်မလဲဆိုတာ မပြောနိုင်ဘူး။ နောက်တခါ တကယ်လို့ ပြီးသွားပြီဆိုပါတော့ Lock down လဲ မလုပ်တော့ဘူး ဆိုပါတော့ လူတွေက ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဈေးတွေထဲကို သွားရဲသေးလား။ လူတွေ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ရုံးပြန်တက်ရဲပြီလား။ မပြောတတ်ဘူး။ အဲဒီတော့ အခုနပြောတဲ့ လက်လုပ်လက်စား အခြေခံလူတန်းစားက သူတို့ရဲ့ စီးပွားရေးပြန်ကောင်းလာပြီလား။ ဒီလက်လုပ်လက်စား အခြေခံလူတန်းစားက သင်္ကြန်ကျော်တာနဲ့ သူတို့လုပ်ငန်းခွင်တွေထဲ ပြန်ဝင်သွားပြီးတော့ ပုံမှန်ဝင်ငွေ ပြန်ရပြီလား။ မပြောတတ်သေးဘူး။ အကိုတို့က အဝေးကြီးကို အခုတော့ မမျှော်သေးဘူး။ ဒီကိုဗစ်ကာလ၊ ဒီ ၁၉ ကာလလေး အတွင်းမှာပဲ - ဒီကာလလေးဆိုတာလဲ ဘယ်လောက်ကြာမယ် မသိသေးဘူး။ ကာလရှည်မှာလား၊ တိုမှာလား မသိတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီကာလအတွက်ကိုပဲ လက်ရှိ Present ကာလလေး - Live Now ပေါ့ - အခုအချိန်လေးအတွက်ကို အာရုံစိုက်လိုက်ပါအုံးမယ်။ အဲဒီတော့ နောင်လာတဲ့ အချိန်အတွက်ကိုတော့ နောက်တခု စဉ်းစားကြတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ နောက်တခုက ဘာလဲဆိုတော့ တကယ်တမ်း အခုဟာက အရေးပေါ်ကာလလို့ ဖြစ်နေတဲ့အခါဖြစ်တော့ Emergency Response လုပ်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါကြတော့ Emergency Response လုပ်နေတဲ့ အချိန်ဆိုတော့ ဒို့တွေက ဒီလိုမျိုး လှူနေတန်းနေတာသည် လက်တလောအနေနဲ့ ဆေးမြီးတိုလိုမျိုး ဖြစ်ရင်ဖြစ်နေမှာပေါ့။ တကယ်လို့ ကြာလာရင် ဘာလုပ်မလဲ။ ဒါက ထပ်ပြီးတော့ စဉ်းစားရမယ့်ကိစ္စ ဖြစ်သွားပြီ။ အဲဒီတော့ နောက်တခါကြရင် နောက်တမျိုး ထပ်စဉ်းစားရမယ်ထင်တယ်။ အဲဒီတော့ သေချာ မသိသေးဘူး ညီမ။
မေး ။ ။ အခုလိုမျိုး အချိန်ပေးပြီး ဖြေကြားပေးတဲ့အတွက် အများကြီးကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ နောင်လဲ အများကြီး ကူညီနိုင်ပါစေရှင့်။
ဖြေ ။ ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ VOA ကိုလည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ညီမတို့ အကုန်လုံးလည်း အမေရိကမှာရှိနေတဲ့ VOA ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ မြန်မာပြည်မှာရှိနေတဲ့ VOA ဝန်ထမ်းတွေအားလုံး ကိုဗစ်-၁၉ ဘေးရန်ကနေ ကင်းကွာကြပါစေ။ VOA ရဲ့ သောတရှင်ပရိသတ်တွေအားလုံးလည်း ကိုဗစ်-၁၉ ဘေးရန်ကနေ ကင်းကွာကြပါစေ။ ကျန်းမာကြပါစေလို့ ဆုတောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။
==Unicode==
ကိုဗဈ-၁၉ ကပျရောဂါကွောင့ျ ဝငျငှထေိခိုကျနတေဲ့ ရနျကုနျမွို့အခွခေံလူတနျးစားတှထေဲက အနှေးယာဉျလုပျသား ထောငျနဲ့ခြီကို အခွခေံစားကုနျတှေ တနိုငျတပိုငျ လှူဒါနျးဖို့ စီစဉျခဲ့သူ Mandalay Technology နညျးပညာကုမ်ပဏီရဲ့ အမှုဆောငျအရာရှိခြုပျ ကိုဇောျနိုငျ ကို မစုမွတျမှနျ က Skype မှတဆင့ျ ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မေး ။ ။ မငျ်ဂလာပါရှင့ျ ကိုဇောျနိုငျတို့က ရနျကုနျမွို့နယျ တောျတောျမြားမြားမှာရှိတဲ့ ဆိုကျကားဆရာတှေ၊ အနှေးယာဉျလုပျသားတှအေတှကျကို အလှူတှေ လုပျခဲ့တယျဆိုတော့ အဲဒီလိုလုပျတဲ့အခါမှာ ကိုယျရတဲ့ ပီတိကို အရငျဆုံးပွောပွပေးပါရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အရမျးကြနေပျပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အကိုတို့က အခုလကျရှိတော့ ဆိုကျကားဆရာတှကေို focus လုပျပွီးတော့ လှူဒါနျးနတော။ အဲဒီအခါကွတော့ သူတို့တှရေဲ့ မကြျနှာကိုကွည့ျရတာ အရမျးကို သူတို့ ဒီဟာကို လိုအပျနလေို့ အလှူလာခံတာမြိုးကို တှေ့ရပါတယျ။ ဥပမာ အကိုတို့က မနကျ (၁၀) နာရီမှာ သူတို့အတှကျကို ဆနျ၊ ဆီ၊ ငရုတျ၊ ကွကျသှနျတှေ လှူမယျလို့ပွောတော့ မနကျ (၇) နာရီခှဲ (၈) နာရီလောကျထဲက ရောကျနကွေတယျ။ ပွီးတဲ့အခါကွတော့ တနျးစီးပွီးတော့ အလှူခံကွတယျ။ ပွီးတော့ သူတို့တှေ ပြောျနကွေတယျ။ ဆနျတဈအိတျ၊ နောကျတခါ ဆီ၊ ငရုတျသီး၊ ကွကျသှနျလေးတှရေတာ ဒို့အတှကျကတော့ တနျးဖိုးမမြားဘူး။ လှူတဲ့လူတှအေတှကျက စုပွီးလှူလိုကျကွတာ။ တယောကျနညျးနညျးနဲ့ စုပွီးလှူလိုကျကွတာ။ အဲဒီလို တနျးဖိုးမမြားဘူး ထငျရပမေယ့ျ သူတို့အတှကျကွတော့ အဲဒါသညျ တနျးဖိုးလညျးကွီးတယျ။
နောကျပွီးတော့ ဘာဖွဈလဲဆိုတော့ ဆိုကျကားဆရာကွီးတယောကျကဆို သူအပွငျထှကျလာတဲ့အခြိနျမှာ အဲဒီနားမှာ မတျတပျရပျပွီးတော့ ဘာပွောသလဲဆိုတော့ “ဒါဆိုရငျ ဆရာရယျ .. ကနြောျတို့ ဒီသငျ်ကွနျအတှငျးကတော့ အလုပျလဲလုပျလို့ရမှာ မဟုတျဘူး။ ကနြောျ ကောငျးကောငျးနားလို့ရပွီ” လို့ပွောတယျ။ အဲဒီအခါကွတော့ “မိသားစု ဘယျလောကျရှိတာလဲ။” ဆိုတော့ “ကနြောျတို့က (၃) ယောကျထဲ ရှိတာပါ။ အဲဒီတော့ နှဈပတျစာလောကျတော့ လောကျသှားပွီ။ ဆနျ (၆) ပွညျ၊ ငရုတျသီး၊ ကွကျသှနျ၊ ဆီ ပါတယျ။” ဆိုတော့ အကိုတို့က တကယျတမျးတော့ တဈသောငျးဖိုးလှူတာ။ သို့သောျ တခွားအလှူရှငျတှကေလာတဲ့ အလှူ၊ တခွားပစ်စညျးတှလေညျးပါသေးတယျ။ နောကျပွီးတော့ ဒီဟာလှူတာ ဆနျကုနျသညျတှကေ လြှော့ပေးထားတာလညျးပါတော့ အားလုံးပေါငျး နှဈသောငျးဖိုးလောကျတော့ ရှိမှာပေါ့။ အဲဒီနှဈသောငျးဖိုး လှူလိုကျတာဟာ သူတို့အတှကျ နှဈပတျစာလောကျ ရသှားပွီဆိုတော့ အလှနျဝမျးသာပါတယျ။ ပွီးတော့ ဒီနေ့ဆိုရငျ လူအယောကျ (၄၀၀)။ မနေ့ကဆိုရငျ အယောကျ (၆၀၀)၊ တနေ့ကဆိုရငျ အယောကျ (၅၀၀) အဲဒီလို လှူခဲ့ရတော့ အရမျးဝမျးသာပါတယျ။
မေး ။ ။ ကိုဇောျနိုငျတို့ အခုလို လှူနိုငျဖို့ ဒါလုပျတာ တဈပတျအတှငျးမှာ ဖွဈလာတယျလို့ သိရပါတယျ။ နားလညျထားပါတယျ။ အဲဒီလိုမြိုး လှူဖို့ စလုပျကတညျးက ဒီလောကျအတိုငျးအတာ အမြားကွီးလှူဖို့အတှကျ အစီအစဉျနဲ့ လုပျခဲ့တာလားရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ပထမ စစီစဉျတုနျးကတော့ ဘယျလောကျလှူမယျဆိုတာလဲ မခန့ျမှနျးတတျပါဘူး။ သို့သောျလဲ အကိုအနနေဲ့ အမြားကွီးလဲ မဟုတျဘူး၊ ဆယျသိနျးလောကျလေး မတညျလိုကျတယျ။ ပွီးတော့ သူငယျခငြျးတှကေိုပွောတယျ “ထည့ျဝငျကွပါအုံး။ အခုလိုမြိုးပဲ တနေ့လုပျမှ တနေ့စား လကျလုပျလကျစားတှေ၊ အခွခေံလူတနျးစားတှမှော ခကျခဲနပွေီ။ ဒါပမေဲ့ အခုတော့ စခငြျတာတော့ ဆိုကျကားဆရာတှနေဲ့ စခငြျတယျ။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ ကူကွပါအုံး” လို့ ပွောလိုကျတဲ့အခါကွတော့ ဥပမာ တဈယောကျက တဈသိနျးလှူတယျ။ နောကျတဈယောကျက နှဈသိနျးလှူတယျ။ နောကျတဈယောကျက ငါးသိနျးလှူတယျ။ နောကျတဈယောကျက နှဈသိနျးလှူတယျ အစရှိသဖွင့ျ နညျးနညျးနဲ့ စုလိုကျတာ သိနျး (၄၀) ရရှိတဲ့အခြိနျမှာ ဒို့က အခုနပွောတဲ့ တဈသောငျးတနျ အစု package လေးတှေ (၄၀၀) ရပွီ။ အဲဒီ (၄၀၀) ကနေ စပွီးတော့ လှူမယျဆိုပွီး လှူလိုကျတာ အခုတော့ စုစုပေါငျး အဲဒီလို package (၂၀၀၀) ကြောျလောကျ လှူခဲ့ပွီးပါပွီ။ အဲဒီတော့ ဒီသငျ်ကွနျကာလအတှငျးတော့ ခဏနားပါမယျ။ သငျ်ကွနျကာလပွီးတဲ့အခြိနျကွရငျ ဆကျလှူပါအုံးမယျ။ အကိုထငျတယျ သငျ်ကွနျပွီးတဲ့ကာလအခြိနျမှာလညျး ဒီအခွခေံလူတနျးစားတှအေတှကျတော့ ခကျခဲမှုတှေ ရှိနအေုံးမယျလို့ ထငျတယျ။ အဲဒီတော့ အကိုတို့ ဆကျလှူသှားပါမယျ။
မေး ။ ။ ကိုဇောျနိုငျတို့က တနိုငျတပိုငျ ပရဟိတ လှူဒါနျးကွသူတှေ။ အဲဒီလိုမြိုး လှူတဲ့နရောမှာ စညျပငျတှေ သကျဆိုငျရာမွို့နယျတှကေ စညျပငျရုံးတှနေဲ့ ဆကျသှယျပွီးမှ တောျတောျလေး စနဈတကလြှူတာကို တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒီလုပျဖို့ အစီအစဉျလုပျတဲ့အခါမှာ အခကျအခဲ တှေ့ရပါလားရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ မရှိပါဘူး။ စညျပငျအဖှဲ့တှကေို အကိုတို့ သှားပွောပါတယျ။ သှားပွောတဲ့အခါမှာလညျး သူတို့တှကေ ကြေးဇူးတငျတယျ။ သူတို့တှေ အကုနျလုံးက စညျပငျသာယာရေး အကုနျလုံးက ကြေးဇူးတငျတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ သူတို့ကိုယျတိုငျကလဲ ပထမဦးဆုံးတခုက သူတို့စညျပငျဝနျထမျးတှကေိုတောငျ သူတို့ထောကျပံ့ဖို့တောငျ အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျ။ ဒုတိယတခုက သူုတို့မွို့နယျတှထေဲမှာ ဒီလိုမြိုး လကျလုပျလကျစားတှေ၊ အခွခေံလူတနျးစားတှကေို ကူညီထောကျပံ့ဖို့ သူတို့မှာ ခကျခဲတယျ။ အဲဒီတော့ သူတို့ကိုယျတိုငျက မပေးနိုငျတော့ အကိုတို့က လာပွီးလှူတဲ့အခြိနျမှာ သူုတို့က ဝမျးသာပါတယျ။ ပွီးတော့ အကိုတို့မေးတယျ - ဥပမာအားဖွင့ျ တောငျဥက်ကလာဆိုရငျ ဘယျလောကျလှူမှာလဲပေါ့။ ကနြောျတို့ ဆိုကျကားဆရာ လေးရာလောကျကို လှူခငြျပါတယျဆိုတော့ ဆိုကျကားဆရာက တဈထောင့ျနှဈရာကြောျရှိတာ စာရငျးထဲမှာ - အဲဒါကို အကုနျမလှူနိုငျဘူး။ အဲဒီအခြိနျတုနျးက လေးရာလောကျပဲ လှူနိုငျတာဆိုတဲ့အခါကွတော့ - လေးရာလောကျပဲ စုပေးပါမယျဆိုပွီး အဲဒီမှာ ဆိုကျကားဆရာ တဈကနေ လေးရာအတှငျး စုပေးလိုကျတဲ့အခြိနျမှာ လေးရာရဲ့ နောကျပိုငျးက ဆိုကျကားဆရာတှလေညျးလာတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒို့က မလှူနိုငျဘူး။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီ လေးရာလောကျကိုပဲ လှူရာတာကို ဒို့ကကြနေပျနပွေီ။ သို့သောျလဲ အမှနျတကယျတော့ အလှူခံ ပုဂ်ဂိုလျတှကေ အမြားကွီး ရှိနတေယျ။ သူတို့အနနေဲ့လဲ မလုပျနိုငျသေးတော့ သူတို့အနနေဲ့ ကူညီပါတယျ။
ထို့နညျးတူပဲ မွောကျဥက်ကလာ၊ အငျးစိနျ၊ လှိုငျမွို့နယျ၊ ဒလ နရောတိုငျးက ဝမျးသာအားရ ကွိုဆိုကွပါတယျ။ ဝမျးသာအားရ ကူညီကွပါတယျ။ လိုအပျတာ အကုနျလုံးကို ဖွည့ျဆညျးကူညီဆောငျရှကျပေးကွပါတယျ။ သူတို့ကို ကြေးဇူးတငျရပါမယျ။
မေး ။ ။ နောကျပွီးတော့ ကိုဗဈ-၁၉ မဖွဈခငျကတညျးက အနှေးယာဉျလုပျသားတှဆေိုတာက ဝငျငှနေညျး လူတနျးစားထဲမှာ ပါပါတယျ။ ကိုဇောျနိုငျတို့ လုပျထားတဲ့ research အရတော့ သူတို့ရဲ့ တနေ့ပမြျမြှဝငျငှကေ ရှဈထောငျကနေ တဈသောငျးခှဲကွားမှာ ရှိတယျဆိုတော့ အခုလိုမြိုး ဒီလိုအခွအေနဖွေဈတဲ့အခါကွတော့ သူတို့ ဘယျလောကျအထိ ထိခိုကျနပေါသလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အခုလကျရှိအခွအေနကေ အခုနစဈတမျး ကောကျလိုကျတဲ့အခြိနျမှာ တှေ့ရတာတော့ သူတို့က သုံးထောငျနဲ့ လေးထောငျငါးရာလောကျပဲ ဝငျတော့တယျ။ ဒါပမေဲ့ အခုရကျပိုငျးမှာဆို တဖွညျးဖွညျးနဲ့ ပိုဆိုးသှားတယျ။ အခုရကျပိုငျးအတှငျးမှာဆို တနေ့တခွား ပိုနညျးလာတဲ့သဘော ရှိတယျ။ ဥပမာအားဖွင့ျ ညနေ (၅) နာရီလောကျအထိ တမနကျလုံးဆှဲလာတာတောငျမှ တဈထောငျ၊ တဈထောငျငါးရာပဲ ရသေးတဲ့လူတှေ ရှိသေးတယျ။ အဲဒီအခါကွတော့ သူတို့အနနေဲ့က တဈနေ့တဈခွား ပိုဆိုးလာတယျ။ သငျ်ကွနျအတှငျးဆိုရငျ သူတို့နားကိုနားရတော့မှာ။ အဲဒီတော့ သူတို့ရဲ့ အခွအေနကေ ဘယျလိုပွောရမလဲဆိုတော့ စားဝတျနရေေးအတှကျကို လောကျငဖို့တောငျ မရှိတော့ဘူး။ Owner အုံနာခံလညျး ပေးရသေးတယျ။ ဆိုကျကားဆရာ အမြားစုက အနှေးယာဉျလုပျသားတှေ အမြားစုက ဆိုကျကားအုံနာတှကေို အုံနာခပေးရသေးတယျ။ အဲဒီအခါကွတော့ သူတို့တှမှော တောျတောျလေး ကွပျတညျးပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ သူတို့မိသားစုတှထေဲမှာ အခြို့မိသားစုတှမှော သားသမီးတှကေ အရငျတုနျးက အလုပျလုပျနကွေတယျ။ အခု အဲဒီသားသမီးတှကေလညျး အလုပျရပျသှားကွပွီ။ တခြို့တှကေ အလုပျကိုပွုတျသှားကွတာ။ အဲဒီအခါကွတော့ သူတို့ဆီမှာ ပိုပွီးတော့ ကွပျတညျးတဲ့အခွအေနမြေိုးတှေ တှေ့ရပါတယျ။
မေး ။ ။ ဒါကတော့ ကိုဇောျနိုငျတို့ စဈတမျးကောကျထားတာ အနှေးယာဉျလုပျသား၊ ဆိုကျကားသမား အနှေးယာဉျလုပျသားတှေ။ တခွားလကျလုပျလကျစား နေ့စားအခွခေံလူတနျးစားတှကေော ဘယျလောကျအထိ အကွပျအတညျး ဖွဈနတေယျလို့ သိရပါလဲရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ တနေ့က ဒဂုံမွို့သဈ အရှေ့ဘကျမှာရှိတဲ့ တူမတဈယောကျက အလညျလာတယျ။ အလညျလာတာလို့ ပွောတာထကျ အကူအညီ လာတောငျးတယျ။ သူုတို့တှလေညျး အလုပျတှရေပျသှားလို့ “ဦးရယျ သမီးတို့ကို နညျးနညျးလေး ကူညီလို့ရတာ ကူညီပါအုံး” ဆိုပွီး တောငျးဆိုတယျ။ မတတျနိုငျဘူး သူတို့တှကေလဲ ကိုယ့ျရဲ့ဆှမြေိုးမကငျးသူတှဖွေဈတော့ ကူလိုကျပါတယျ။ ပွီးတော့ သူက ထိုငျပွီးပွောနရှောတယျ။ သူတို့ဘကျမှာ တခြို့ရပျကှကျတှမှောဆိုရငျ ဥပမာ ဈေးဆိုငျလေးတှေ ရှိတယျ။ ဈေးဆိုငျထဲမှာလာပွီးတော့ ဥပမာ ဆနျက နှဈပွညျ၊ ငရုတျသီးက ဘယျလောကျဖိုး၊ ကွကျသှနျက ဘယျလောကျဖိုး၊ အာလူးက ဘယျလောကျဖိုး စသညျဖွင့ျ ဝယျတဲ့ပုံစံမြိုး ထုတျခိုငျးတယျ။ အားလုံးထုတျခိုငျးပွီးတော့ ငါ့မှာ ပိုကျဆံမပါဘူး။ ငါယူသှားပွီး ဒါပဲဆိုပွီး ပွောကာ ခပျတညျတညျနဲ့ ယူသှားတာမြိုး။ ဒါကို အေးဓမွလို့ ပွောရမလား မသိဘူး။ အဲဒီလိုမြိုးတှေ ဖွဈနတေယျ။ ဆိုငျရှငျကလဲ လိုကျရမှာလား၊ မလိုကျရဘူးလား။ အဲဒီတော့ သူ့ဆီမှာလဲ ခကျသှားပွီ။ အဲဒီလိုမြိုးတှနေဲ့ နောကျတခါ ဆိုငျထဲကို ခပျတညျတညျနဲ့ ဝငျလာပွီး ယူသှားတာမြိုးတှေ အခုရှိနတေယျဆိုတော့ ဒါက အခုအခြိနျက တကယျတမျးကွတော့ အရမျးကွီးဆိုးဝါးနတေဲ့ အခြိနျမဟုတျသေးဘူး။ ဒါပမေဲ့ တဖွညျးဖွညျးနဲ့ အခွခေံလူတနျးစားတှမှော ဝငျငှကေ နညျးသထကျနညျးလာပွီးတော့ နောကျဆုံး သူတို့တှကေ တနေ့လုပျမှ တနေ့စားရတာ။ ဝငျငှမေရှိတော့တဲ့အခြိနျကွရငျ ဘာဖွဈမလဲဆိုတာ တောျတောျပွောရခကျပါတယျ။
မေး ။ ။ ကိုဇောျနိုငျပွောသလိုဆိုရငျ စိတျပူစရာ အခွအေနတှေလေဲ ဖွဈလာနိုငျတာပေါ့။
ဖွေ ။ ။ ရာဇဝတျမှုတှေ ဖွဈလာနိုငျခွလေဲ ရှိတာပေါ့။ အဲဒီလိုပဲ ပွောရမလား မသိဘူး။
မေး ။ ။ အဲဒီလိုမြိုး ဒုက်ခရောကျနတေဲ့ အခွခေံလူတနျးစားတှအေတှကျ အနှေးယာဉျလုပျသားတှမှေ မဟုတျဘဲ။ အားလုံးကို လှူဒါနျးနိုငျဖို့အတှကျ ကိုဇောျနိုငျတို့ နောကျအစီအစဉျတှေ ရှိပါလားရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ခကျတယျ။ ဘယျလို ပွောရမလဲဆိုတော့ ဒို့တှကေတော့ အခုန အကိုတို့ အဖှဲ့အနနေဲ့ မဟုတျဘဲနဲ့ ပထမတော့ သူငယျခငြျးတှစေုပွီး လှူကွတာ။ အခုတော့ အဖှဲ့လေး နာမညျပေးရအောငျဆိုပွီး ပေးလိုကျပါတယျ။ “ဲပွညျသူမှ ပွညျသူသို့ မြှဝခွငျး” ဆိုပမေယ့ျလဲ အကိုတို့အုပျစုထဲမှာပါတဲ့ လူ (၇၀) လောကျကနေ အခုဆို လူ (၂၁၀၀) လောကျကို ဒို့က မြှဝနေိုငျခဲ့တယျ။ ဒီနေ့အထိပေါ့။ အဲဒါဆိုရငျ (၇၀) ကနေ (၂၁၀၀) ဆိုတော့ ဒို့တဈယောကျခငြျးဆီက ပမြျးမြှအားဖွင့ျဆိုရငျ အယောကျ (၃၀) လောကျကို မြှဝနေိုငျတာပေါ့။ ဟုတျပွီ ဒါပမေဲ့ တဈခုရှိတယျ - မွနျမာနိုငျငံတနိုငျငံလုံးမှာရှိတဲ့ လူဦးရကေ သနျး (၅၀) ကြောျ။ သနျး (၅၀) ကြောျအတှကျကို မြှဝဖေို့ဆိုရငျ (၃၀) နဲ့စားလိုကျ လူ (၁) သနျးခှဲလောကျကနေ ဝိုငျးပွီးမြှဝကွေရမှာ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီ (၁) သနျးခှဲ အကုနျလုံးက ခြောငျခြောငျလညျလညျရှိတဲ့ (၁) သနျးခှဲလာဆိုတာ အဲဒါ မပွောတတျဘူး။
အဲဒီတော့ အစိုးရ အရေးကွီးပါတယျ။ အခုဆိုရငျ အစိုးရက စီစဉျနပွေီ။ အခွခေံ ပုံမှနျဝငျငှေ မရှိတဲ့ အခွခေံလူတနျးစားတှကေို ကူညီဖို့ ထောကျပံ့ဖို့ စနပွေီ။ အဲဒီတော့ အဲဒီဟာကို ကွည့ျရမှာပေါ့။ အဲဒီနရောတှမှော ကှကျလပျတှေ ရှိနအေုံးမယျထငျတယျ။ အဲဒီကှကျလပျတှကေို ဖွည့ျနိုငျကွမယျဆိုရငျတော့ မဆိုးဘူးလို့ ထငျပါတယျ။
မေး ။ ။ အခုဟာကတော့ ကိုဗဈ-၁၉ ကပျရောဂါ အရေးပေါျအခွအေနေ ဖွဈတဲ့အခြိနျမှာ ကိုဇောျနိုငျက လှူဖို့စီစဉျပွီးတော့ လှူခဲ့တာပေါ့။ နောကျကော ဒီဟာကို ပုံမှနျပရဟိတ အလှူတဈခုအနနေဲ့ လုပျသှားဖို့ အစီအစဉျ ရှိပါသလားရှင့ျ။
ဖွေ ။ ။ အမှနျတကယျတော့ နောကျကိစ်စကို ခဏထားပွီးတော့ အခု ကိုဗဈ-၁၉ ကိစ်စပဲ စပွောရငျ - အကိုထငျတယျ ဒါက အစပိုငျးလေးပဲ ရှိသေးတယျလို့ပဲ ပွောရမလား မသိဘူး။ မပွောတတျဘူး။ ဘယျလောကျကွာမလဲဆိုတာ။ နောကျတခုက အခု lock down လုပျတယျ။ သငျ်ကွနျကာလ (၁၀) ရကျ။ Lock down ပွီးသှားရငျ တကယျပွီးသှားမှာလား။ ဘယျသူမှ မပွောနိုငျဘူး။ ဘယျလောကျ တာရှညျမလဲဆိုတာ မပွောနိုငျဘူး။ နောကျတခါ တကယျလို့ ပွီးသှားပွီဆိုပါတော့ Lock down လဲ မလုပျတော့ဘူး ဆိုပါတော့ လူတှကေ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဈေးတှထေဲကို သှားရဲသေးလား။ လူတှေ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ရုံးပွနျတကျရဲပွီလား။ မပွောတတျဘူး။ အဲဒီတော့ အခုနပွောတဲ့ လကျလုပျလကျစား အခွခေံလူတနျးစားက သူတို့ရဲ့ စီးပှားရေးပွနျကောငျးလာပွီလား။ ဒီလကျလုပျလကျစား အခွခေံလူတနျးစားက သငျ်ကွနျကြောျတာနဲ့ သူတို့လုပျငနျးခှငျတှထေဲ ပွနျဝငျသှားပွီးတော့ ပုံမှနျဝငျငှေ ပွနျရပွီလား။ မပွောတတျသေးဘူး။ အကိုတို့က အဝေးကွီးကို အခုတော့ မမြှောျသေးဘူး။ ဒီကိုဗဈကာလ၊ ဒီ ၁၉ ကာလလေး အတှငျးမှာပဲ - ဒီကာလလေးဆိုတာလဲ ဘယျလောကျကွာမယျ မသိသေးဘူး။ ကာလရှညျမှာလား၊ တိုမှာလား မသိတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဒီကာလအတှကျကိုပဲ လကျရှိ Present ကာလလေး - Live Now ပေါ့ - အခုအခြိနျလေးအတှကျကို အာရုံစိုကျလိုကျပါအုံးမယျ။ အဲဒီတော့ နောငျလာတဲ့ အခြိနျအတှကျကိုတော့ နောကျတခု စဉျးစားကွတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ နောကျတခုက ဘာလဲဆိုတော့ တကယျတမျး အခုဟာက အရေးပေါျကာလလို့ ဖွဈနတေဲ့အခါဖွဈတော့ Emergency Response လုပျနရေတာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီအခါကွတော့ Emergency Response လုပျနတေဲ့ အခြိနျဆိုတော့ ဒို့တှကေ ဒီလိုမြိုး လှူနတေနျးနတောသညျ လကျတလောအနနေဲ့ ဆေးမွီးတိုလိုမြိုး ဖွဈရငျဖွဈနမှောပေါ့။ တကယျလို့ ကွာလာရငျ ဘာလုပျမလဲ။ ဒါက ထပျပွီးတော့ စဉျးစားရမယ့ျကိစ်စ ဖွဈသှားပွီ။ အဲဒီတော့ နောကျတခါကွရငျ နောကျတမြိုး ထပျစဉျးစားရမယျထငျတယျ။ အဲဒီတော့ သခြော မသိသေးဘူး ညီမ။
မေး ။ ။ အခုလိုမြိုး အခြိနျပေးပွီး ဖွကွေားပေးတဲ့အတှကျ အမြားကွီးကြေးဇူးတငျပါတယျ။ နောငျလဲ အမြားကွီး ကူညီနိုငျပါစရှေင့ျ။
ဖွေ ။ ။ ကြေးဇူးတငျပါတယျ။ VOA ကိုလညျး ကြေးဇူးတငျပါတယျ။ ညီမတို့ အကုနျလုံးလညျး အမရေိကမှာရှိနတေဲ့ VOA ဝနျထမျးတှနေဲ့ မွနျမာပွညျမှာရှိနတေဲ့ VOA ဝနျထမျးတှအေားလုံး ကိုဗဈ-၁၉ ဘေးရနျကနေ ကငျးကှာကွပါစေ။ VOA ရဲ့ သောတရှငျပရိသတျတှအေားလုံးလညျး ကိုဗဈ-၁၉ ဘေးရနျကနေ ကငျးကှာကွပါစေ။ ကနြျးမာကွပါစလေို့ ဆုတောငျးပေးလိုကျပါတယျ။
