Covid 19 ရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွါးတာ တနှစ်မပြည့်ခင်မှာပဲ ကာကွယ်ဆေးတွေ ရလာနေပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ ဒီရောဂါနဲ့ အချိန်အတော်ကြာအောင် အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ရဖို့ရှိသလို လာမယ့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာဆိုရင် ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုဟာ လူတွေ နေ့စဉ် လုပ်နေကျ အလုပ်တခု ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ခန့်မှန်းနေကြပါတယ်။ ဒီရောဂါရှိမရှိ စမ်းသပ်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးနောက်ဆုံး အခြေနေကို သိရဖို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မြောက်ကာရိုလိုင်းနားပြည်နယ်၊ Greenville က Vidant Medical Center အဏုဇီဝဗေဒ ဓါတ်ခွဲခန်း တာဝန်ခံ ဒေါက်တာဖြူမြတ်သွယ်ကို မေးမြန်းပြီး တင်ပြထားပါတယ်။
မေး ။ ။ မင်္ဂလာပါ ဒေါက်တာဖြူမြတ်သွယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ အတွက်ကို ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်နေပါပြီ။ ဒါပေမဲ့လို့ သူတို့က ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုတွေကလဲ အမြဲတမ်း လုပ်နေရတယ်။ ဆိုတော့ ဒေါက်တာဖြူမြတ်သွယ်တို့ ဓါတ်ခွဲခန်းမှာ လက်ရှိသုံးနေတဲ့ ဘယ်ဟာမျိုးကို စမ်းသပ်တာ အဓိက လုပ်နေလဲ အဲဒါကို ပြောပြပေးပါ။
ဖြေ ။ ။ ဒီမှာ အခုလုပ်နေတဲ့ ဓါတ်ခွဲခန်း Vidant Medical Center က မြောက်ကာရိုလိုင်းနားပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ Microbiology Lab - အဏုဇီဝဗေဒ ဓါတ်ခွဲခန်းမှာ အခုက (၃) မျိုး ရှိတယ်။ (၃) မျိုးမှာ (၂) မျိုးကတော့ ကိုဗစ် ဖြစ်စေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပိုး ရှိမရှိ သူ့ရဲ့ RNA ကို စမ်းသပ်တာ။ ပြီးတော့ PCR ကို သုံးပြီးတော့ RNA ကို ပွားများတဲ့နည်း။ အဲဒီနှစ်ခုက တစ်မျိုး။ နောက်တစ်မျိုးကတော့ Anti-body ကို တိုင်းတာ။ ကိုယ်ခံအား ရှိမရှိ၊ လက္ခဏာ ရှိမရှိ၊ ရောဂါရှိပြီးသားလူတွေ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ခံအား ရှိလာလားဆိုတဲ့ Anti-body တိုင်းတာပါ။ အဲဒီလိုမျိုး စမ်းသပ်မှု test အမျိုးအစားက (၃) မျိုး၊ ဒါပေမဲ့ ခွဲခြားထားတာကတော့ နှစ်မျိုးပါ။ ရောဂါပိုး ရှိလားနဲ့ ကိုယ်ခံအား ရှိလားတို့ ဖြစ်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး စမ်းသပ်မှု လုပ်တယ်ဆိုရင် ရောဂါ ရှိမရှိ စမ်းသပ်မှု test လုပ်တဲ့အခါ အခုလောလောဆယ် အချိန်ဘယ်လောက်ပေးရပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ အခုဆိုရင် ဥပမာပြောရရင် ဒီမှာ ဆေးရုံမှာလုပ်တဲ့ စမ်းသပ်မှုကဆိုရင် နှစ်မျိုးခွဲထားတယ်။ အရေးပေါ်စမ်းသပ်မှုနဲ့ အရေးတကြီးမဟုတ် ပုံမှန်ဆိုပြီး နှစ်မျိုး ခွဲထားတယ်။ အရေးပေါ်ဆိုရင် (၂) နာရီ အများဆုံး။ ဥပမာ အရေးတကြီး facility ဝင်ရမယ့် လူနာတို့ဆိုရင် သူတို့မှာ ရောဂါရှိမရှိ စမ်းတဲ့အခါ။ ဒါမှမဟုတ် အရမ်းကို အရေးပေါ် ICU ထဲ ရောက်နေတဲ့လူတွေဆိုရင် အရေးပေါ်စမ်းသပ်မှုကို လုပ်လိုက်တယ်။ အဲဒါဆိုရင် (၂) နာရီအောက်အတွင်း သိနိုင်တယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အရေးတကြီးမဟုတ်ဘူး ပုံမှန်စမ်းသပ်မှုတွေကတော့ ဆေးခန်း၊ ဆေးရုံကို လာကြတယ်။ ဒါမှမဟုတ် ကားမောင်းဝင်ပြီး စမ်းသပ်မှုလုပ်ကြတယ်ဆိုရင်တော့ အဲဒါတွေကို ပုံမှန်စမ်းသပ်မှုထဲ ဝင်သွားတယ်။ အဲဒီစမ်းသပ်မှုက (၇) နာရီ (၈) နာရီ (၁၀) နာရီအထိ ကြာတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး စမ်းသပ်မှုက ပိုများတယ်ဆိုတော့ အုပ်စုခွဲပြီးတော့ စစ်ကြတယ်။ လူနာရဲ့ ဘယ်လောက်အရေးကြီးသလဲပေါ်လဲ မူတည်ပြီးတော့ အချိန်ကွာသွားတယ်။ ဘယ်ပုံစံနဲ့ စမ်းသပ်တယ်ဆိုတဲ့ပေါ်မှာ ကွာသွားတယ်။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ PCR နဲ့ Antigen တို့ ကွာခြားချက်ကို နည်းနည်းပြောပြပေးပါ။ ဘယ်ဟာကို ဘယ်နေရာမှာ သုံးတယ်ဆိုတာကို ရှင်းပြပေးပါ။
ဖြေ ။ ။ Antigen က များသောအားဖြင့် Primary Care Office တွေမှာ သုံးတာများတယ်။ ဆေးခန်း Clinic တွေမှာ သုံးတာများတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ Antigen test တွေက လွယ်လည်းလွယ်တယ်။ မြန်လည်းမြန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ Antigen test တွေကို အစိုးရက သုံးခွင့်ပြုထားတာက လက္ခဏာပြတဲ့ လူနာတွေပေါ်မှာပဲ သုံးရမယ်လို့ သုံးခွင့်ပြုထားတယ်။ ဆိုတော့ လက္ခဏာ ရှိထားတဲ့လူနာက သူ့ဆရာဝန်နဲ့ သွားပြတယ်။ ဒါမှမဟုတ် သူနာပြုနဲ့ သွားပြတယ်ဆိုရင် ဆေးခန်းကိုသွားကြတယ်ဆိုရင် အဲဒီမှာ Point of Care - တိုက်ရိုက်စမ်းသပ်မှုစက်နဲ့ သုံးတာများတယ်။ ပြီးတော့ PCR စမ်းသပ်မှုကတော့ စောစောကပြောထားသလို နှစ်မျိုးခွဲထားတဲ့အတွက်ကြောင့် စမ်းသပ်မှုပုံစံကလည်း အမျိုးမျိုးရှိတာကြောင့် စက်အကြီးကြီးတွေ အကြီးအမားတွေ ဖြစ်တာလဲ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ပြီးတော့ စည်းမျဉ်းကန့်သတ်ချက်တွေ လိုအပ်တာကြောင့် ဓါတ်ခွဲခန်းတွေမှာပဲ သုံးတာများတယ်။
မေး ။ ။ ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်တဲ့အထဲမှာ ကိုယ်ခံအားစမ်းတာ ဘယ်အချိန်မှာ သုံးပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကိုယ်ခံအား စမ်းတာကြတော့ လူနာတစ်ယောက်က လက္ခဏာရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ သူ့သဘောနဲ့သူ အရင်တုန်းက ကိုဗစ် ရှိထားလား၊ မရှိထားလား မသိဘူးဆိုတာကို သိချင်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီအချိန်မှာ သုံးလို့လည်းရတယ်။ နောက်တစ်ခုကြတော့ လူနာတစ်ယောက်ကို အရေးတကြီးနဲ့ ဆေးရုံတင်လိုက်တယ်ဆိုရင် သူ့မှာ ရောဂါလက္ခဏာ ရှိချင်လဲ ရှိနိုင်တယ်။ မရှိချင်လဲ မရှိနိုင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ တခြားကိစ္စကြောင့်မို့ ဆေးရုံတင်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ကိုဗစ်စမ်းသပ်မှုလုပ်တယ်။ ပြီးတော့ အရင်တုန်းက ရှိမရှိကို သိဖို့အတွက်လည်း စမ်းသပ်တယ်။ ဆိုတော့ အခြေအနေအမျိုးမျိုးပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ စမ်းသပ်တိုင်းတာပါတယ်။ ဒီအတိုင်းဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့ သုံးလေးငါးလ ခြောက်လတုန်းက ကိုဗစ်ရခဲ့သလား၊ မရခဲ့လား မသိခဲ့ဘူး။ လက္ခဏာမရှိပေမယ့်။ အဲဒါကို သိချင်တယ်ဆိုရင် တိုင်းကြည့်လို့ရတယ်။
မေး ။ ။ အခု ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်နေပြီဆိုတော့ ဒါမျိုးစမ်းသပ်မှု ဘယ်လောက် အရေးပါသလဲ ပြောပြပေးပါ။
ဖြေ ။ ။ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီအချိန်မှာ အရေးကြီးတဲ့ စမ်းသပ်မှုကတော့ Antibody Test ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဟာက အရေးကြီးလာတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကိုယ်က ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးသွားပြီ။ ပထမ (၁) လုံးထိုးသည်ဖြစ်စေ။ ဒုတိယ (၁) လုံး ထိုးသည်ဖြစ်စေ ဆေးပတ်ပြည့်သွားပြီဆိုရင် ကိုယ့်မှာ ကိုယ်ခံအား ရှိမရှိဆိုတာကို ဒီ Antibody စမ်းသပ်မှုက ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးတဲ့အချိန်မှာ အရေးကြီးလာပါပြီ။
မေး ။ ။ ကာကွယ်ဆေးဆိုတဲ့ သဘောက ဒီရောဂါပိုး ပွားထားတဲ့ဟာကို ကိုယ်ထဲမှာ ထည့်ပေးလိုက်တာလို့ နားလည်ထားပါတယ်။ ဆိုတော့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးတဲ့လူက ဒီရောဂါပိုး ရောက်နေတယ်လို့ ကိုယ်ထဲကလည်း အသိအမှတ်ပြုပြီးတော့ ကိုယ်ခံအားတွေ ထုတ်တာဆိုတော့ အခုလိုမျိုး ရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်တဲ့ဟာနဲ့ ဘာများသွားပြီးတော့ အနှောင့်အယှက်တွေများ ရှိနိုင်သလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါ။
ဖြေ ။ ။ ရှိတော့ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကာကွယ်ဆေးထဲကို ထည့်ထားတာ ဒီဗိုင်းရပ်စ် တစ်ခုလုံးကို ထည့်ထားတာ မဟုတ်ဘူး။ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ဆင်တူတဲ့ အပိုင်းလေးတပိုင်းကိုပဲ သုံးပြီးတော့ ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ခံအားကို ကြွအောင်လုပ်ပေးတာ။ အဲဒီအခါကြမှ ကိုယ့်ခန္ဓာကနေ Antibody ထုတ်တယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုယ်က COVID Test ကိုဗစ်စမ်းသပ်မှု လုပ်တဲ့ စောစောကပြောတဲ့ Antigen ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ PCR ပဲဖြစ်ဖြစ် စမ်းသပ်မှုနဲ့ သွားပြီးတော့ တိုင်းလုပ်တယ်ဆိုရင်တော့ False Positive ဆိုပြီးတော့ ဖြစ်နိုင်တဲ့ အလားအလာတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါကလဲ အခြေအနေပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးထားတဲ့လူဆိုရင် အကယ်၍ ဖျားလာတယ်၊ နာလာတယ် ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တော့ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုဗစ်ကိုပါ တိုင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်ဆရာဝန်ကို ပြောပြရမှာက ငါ့မှာ ကာကွယ်ဆေး ထိုးထားတယ်။ ဒါဆိုရင် ကိုယ်က False Positive ဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိတယ်။ အကယ်၍ ကိုယ်က ကိုဗစ်ကြောင့် ဖျားတာလဲ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒီအချိန်က repository season တုပ်ကွေး flu တွေလည်း ဖြစ်တယ်။ တခြား ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲဒီအချိန်မှာ ဘာကြောင့်ဖြစ်မှန်း မသိတဲ့အချိန်မှာ ကိုယ်က ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးလည်း ထိုးထားပြီး၊ ကိုဗစ်စစ်ဆေးမှု လုပ်မယ်ဆိုရင် False Positive ရနိုင်တာပေါ့။
မေး ။ ။ အခု ကိုဗစ်-၁၉ အတွက် ကာကွယ်ဆေးတွေ ပေါ်လာတယ်ဆိုပေမယ့် ဒီရောဂါက လူတွေနဲ့ အမြဲတမ်း ယှဉ်တွဲရှင်သန်နေမယ်လို့ ဆေးပညာရှင်တွေက ပြောကြပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မျိုးမှာ ကိုဗစ်စစ်ဆေးမှုကလည်း နောက်ဆိုရင် နေ့တိုင်းလုပ်ရမယ့် သဘောမျိုး ဖြစ်လာနိုင်မယ့် အခြေအနေရှိတယ်။ ထူးထူးခြားခြား နည်းပညာတွေ သုံးပြီးတော့ စမ်းသပ်နေတာတွေ ရှိပါသလား။
ဖြေ ။ ။ နေ့တိုင်းနေ့စဉ် ပုံမှန်စစ်ဆေးမှု ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတာတော့ မှန်ပါတယ်။ ထူးထူးဆန်းဆန်း စမ်းသပ်မှုဆိုတာမျိုးထက် အခုနောက်ပိုင်းမှာ အစိုးရကလည်း ပထမဦးဆုံး test ကို ခွင့်ပေးလိုက်တယ်။ At-home-test kit အဲဒီလိုမျိုး အခွင့်အရေးလေးတွေတာ့ ပေါ်လာတယ်။ နည်းပညာကတော့ ထူးထူးခြားခြားတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒါက နည်းလမ်း ဘယ်အချိန်မှာ သုံးရမလဲ။ အိမ်မှာ သုံးလို့ရတယ်။ ဆေးရုံအထိ သွားစရာ မလိုဘူး။ ဒါပေမဲ့ သုံးဖို့ အခြေအနေက ကိုယ်က ဖျားတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လက္ခဏာ မသိမသာလေး ပေါ်လာတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအချိန်ကျရင် ကိုယ့်ရဲ့ ဆရာဝန်ကို ဖုန်းလေးလှမ်းခေါ်ပြီးတော့ ဆရာဝန်ကနေ ဒါကို prescription ဆေးစာခွင့်ပြုချက်နဲ့ ကိုယ့်အိမ်မှာ ကိုယ်ဟာကိုယ် သုံးခွင့်ပေးတဲ့ အခွင့်အရေးမျိုးတွေ အဲဒီလိုမျိုး အခြေအနေတွေ ရှိလာပါမယ်။ နည်းပညာ ထူးထူးခြားခြား ကွာသွားတယ်ဆိုတာတော့ မရှိပါဘူး။
မေး ။ ။ ကိုယ်ခံအား ရှိမရှိ စမ်းသပ်တာကို ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ လွယ်လွယ်ကူကူ ရနိုင်သလား။
ဖြေ ။ ။ ကိုယ်ခံအား ရှိမရှိ စမ်းသပ်တဲ့ကိရိယာက လောလောဆယ်တော့ FDA ကနေ ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ ထုတ်တဲ့ စောစောကပြောသလို at-home-test kit ဆိုတာမျိုးတော့ မပေါ်လာသေးပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အဲဒါက နောက်ကျလို့ရှိရင် ပေါ်လာဖို့ အခွင့်အရေး ရှိတယ်ဆိုတာတော့ သေချာပေါက် ပြောလို့ရတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကုမ္ပဏီ တော်တော်များများကလည်း ဒီလိုလွယ်လွယ်နဲ့ ပြီးတော့ ဈေးသက်သက်သာသာနဲ့ရဖို့အတွက်နဲ့ အစိုးရကလည်း အဲဒီလိုမျိုး ရဖို့အတွက် ပြည်သူတွေအတွက် အရမ်းကို လုပ်ပေးနေကြတယ်။
မေး ။ ။ ဒီလိုမျိုး ဓါတ်ခွဲခန်းတစ်ခုလုံးအတွက် တာဝန်ယူထားသူအနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဘယ်လိုအကြံပေးချင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကိုဗစ်-၁၉ စစ်ဆေးဖို့အတွက်ကို နမူနာကောက်တယ်။ ဆရာဝန်ပဲဖြစ်ဖြစ် သူနာပြုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လက်တောက်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် အကုန်လုံးက ရှေ့တန်းကနေ တိုက်ပွဲဝင်နေသူတွေ ဖြစ်တော့ သူတို့အနေနဲ့ ဒီကပ်ရောဂါကြီး စကတည်းက တောက်လျှောက် လူနာတွေနဲ့လည်း တွေ့နေရတယ်ဆိုတော့ သူတို့တွေ ကိုယ့်ဟာကိုယ်လည်း self-care ဂရုစိုက်ဖို့ကလည်း အရေးကြီးတယ်။ တတ်နိုင်ဆုံး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်လည်း ဂရုစိုက်ကြဖို့။ PPE အကာအကွယ် အလုံအလောက် ဝတ်ဆင်ပြီးတော့ သေသေချာချာ ဂရုစိုက်ကြပါ။ နောက်တစ်ခုက စနမူနာ ကောက်တာလည်း အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။ စနမူနာကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ကောက်နိုင်မှ အဲဒါမှ အဖြေရလဒ်ကလည်း အဖြေကောင်းရမယ်။
မေး ။ ။ ကိုဗစ်-၁၉ စမ်းသပ်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် test kit တွေကလည်း သိပ်မရသေးတော့ ဒါမျိုးအခြေအနေ၊ အနေအထားမျိုးမှာ စစ်ဆေးစမ်းသပ်မှု လုပ်ဖို့အတွက် ရိုးရိုးသာမန်လူတွေအနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေလုပ်သင့်တယ်လို့ အကြံပေးချင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီလိုမျိုး စစ်ဆေးစမ်းသပ်မှုလုပ်ဖို့ သိပ်မရှိသေးတဲ့ အချိန်မှာ ကိုယ်က ရောဂါလက္ခဏာ ပြလာတာ၊ ကိုဗစ်လိုမျိုး ဖျားနာမှု ဖြစ်တာ၊ အခု ဆောင်းတွင်းရာသီဆိုတာ့ ကိုဗစ်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ တုပ်ကွေးလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်တယ်ဆိုရင် စစ်ဆေးမှုက လုံလုံလောက်လောက် မရှိတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လိုအကြံပေးလို့ ရသလဲဆိုတော့ ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ် အိမ်မှာပဲ သီးခြားနေဖို့၊ အဓိက ဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ Antigen Test ကတော့ ရှိနိုင်ရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ Antigen Test က PCR ထက်စာရင် ဆေးရုံတွေ၊ ဆေးခန်းတွေမှာ သုံးတာများတဲ့အတွက် Antigen Test က နည်းနည်းလွယ်တယ်။ ပြီးတော့ စရိတ်လည်း နည်းနည်းသက်သာတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးတွေ ရှိနိုင်ရင်တော့ အဲဒါမျိုးနဲ့ စမ်းသပ်နိုင်ရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ လုံးဝမစမ်းသပ်နိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် Q လုပ်နိုင်ရင်လုပ်၊ မိသားစုနဲ့ခွဲပြီးတော့ သက်သက်နေနိုင်ပါတယ်။
ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ဒေါက်တာဖြူမြတ်သွယ်ပါ။ ကိုဗစ်ရောဂါပိုးရှိမရှိ အမြန်စစ်ဆေးနိုင်မယ့် အိမ်သုံး Covid 19 ပိုးစစ်ကရိယာ တမျိုးကိုတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံက Lucira ကုမ္ပဏီက တီထွင်နိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ နာရီဝက်လောက်အတွင်း အဖြေထုတ်ပေးနိုင်တဲ့ ဒီကရိယာကို ဆရာဝန်ထောက်ခံချက်နဲ့ အရေးပေါ်အခြေနေမှာ သုံးဖို့အတွက် FDA က အတည်ပြုပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် သုံးနိုင်ဖို့တော့ အချိန်ယူရအုံးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
== Unicode ==
Covid 19 ရောဂါ စတငျဖွဈပှါးတာ တနှဈမပွည့ျခငျမှာပဲ ကာကှယျဆေးတှေ ရလာနပေါပွီ။ ဒါပမေဲ့ ဒီရောဂါနဲ့ အခြိနျအတောျကွာအောငျ အတူယှဉျတှဲ နထေိုငျရဖို့ရှိသလို လာမယ့ျ ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာဆိုရငျ ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျစဈဆေးမှုဟာ လူတှေ နေ့စဉျ လုပျနကြေ အလုပျတခု ဖွဈလာနိုငျတယျလို့ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ခန့ျမှနျးနကွေပါတယျ။ ဒီရောဂါရှိမရှိ စမျးသပျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးနောကျဆုံး အခွနေကေို သိရဖို့ အမရေိကနျပွညျထောငျစု မွောကျကာရိုလိုငျးနားပွညျနယျ၊ Greenville က Vidant Medical Center အဏုဇီဝဗဒေ ဓါတျခှဲခနျး တာဝနျခံ ဒေါကျတာဖွူမွတျသှယျကို မေးမွနျးပွီး တငျပွထားပါတယျ။
မေး ။ ။ မငျ်ဂလာပါ ဒေါကျတာဖွူမွတျသှယျ။ ကိုဗဈ-၁၉ အတှကျကို ကာကှယျဆေးတှေ ထှကျနပေါပွီ။ ဒါပမေဲ့လို့ သူတို့က ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျစဈဆေးမှုတှကေလဲ အမွဲတမျး လုပျနရေတယျ။ ဆိုတော့ ဒေါကျတာဖွူမွတျသှယျတို့ ဓါတျခှဲခနျးမှာ လကျရှိသုံးနတေဲ့ ဘယျဟာမြိုးကို စမျးသပျတာ အဓိက လုပျနလေဲ အဲဒါကို ပွောပွပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ ဒီမှာ အခုလုပျနတေဲ့ ဓါတျခှဲခနျး Vidant Medical Center က မွောကျကာရိုလိုငျးနားပွညျနယျမှာရှိတဲ့ Microbiology Lab - အဏုဇီဝဗဒေ ဓါတျခှဲခနျးမှာ အခုက (၃) မြိုး ရှိတယျ။ (၃) မြိုးမှာ (၂) မြိုးကတော့ ကိုဗဈ ဖွဈစတေဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ပိုး ရှိမရှိ သူ့ရဲ့ RNA ကို စမျးသပျတာ။ ပွီးတော့ PCR ကို သုံးပွီးတော့ RNA ကို ပှားမြားတဲ့နညျး။ အဲဒီနှဈခုက တဈမြိုး။ နောကျတဈမြိုးကတော့ Anti-body ကို တိုငျးတာ။ ကိုယျခံအား ရှိမရှိ၊ လက်ခဏာ ရှိမရှိ၊ ရောဂါရှိပွီးသားလူတှေ သူတို့ရဲ့ ကိုယျခံအား ရှိလာလားဆိုတဲ့ Anti-body တိုငျးတာပါ။ အဲဒီလိုမြိုး စမျးသပျမှု test အမြိုးအစားက (၃) မြိုး၊ ဒါပမေဲ့ ခှဲခွားထားတာကတော့ နှဈမြိုးပါ။ ရောဂါပိုး ရှိလားနဲ့ ကိုယျခံအား ရှိလားတို့ ဖွဈပါတယျ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ အဲဒီလိုမြိုး စမျးသပျမှု လုပျတယျဆိုရငျ ရောဂါ ရှိမရှိ စမျးသပျမှု test လုပျတဲ့အခါ အခုလောလောဆယျ အခြိနျဘယျလောကျပေးရပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ အခုဆိုရငျ ဥပမာပွောရရငျ ဒီမှာ ဆေးရုံမှာလုပျတဲ့ စမျးသပျမှုကဆိုရငျ နှဈမြိုးခှဲထားတယျ။ အရေးပေါျစမျးသပျမှုနဲ့ အရေးတကွီးမဟုတျ ပုံမှနျဆိုပွီး နှဈမြိုး ခှဲထားတယျ။ အရေးပေါျဆိုရငျ (၂) နာရီ အမြားဆုံး။ ဥပမာ အရေးတကွီး facility ဝငျရမယ့ျ လူနာတို့ဆိုရငျ သူတို့မှာ ရောဂါရှိမရှိ စမျးတဲ့အခါ။ ဒါမှမဟုတျ အရမျးကို အရေးပေါျ ICU ထဲ ရောကျနတေဲ့လူတှဆေိုရငျ အရေးပေါျစမျးသပျမှုကို လုပျလိုကျတယျ။ အဲဒါဆိုရငျ (၂) နာရီအောကျအတှငျး သိနိုငျတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ အရေးတကွီးမဟုတျဘူး ပုံမှနျစမျးသပျမှုတှကေတော့ ဆေးခနျး၊ ဆေးရုံကို လာကွတယျ။ ဒါမှမဟုတျ ကားမောငျးဝငျပွီး စမျးသပျမှုလုပျကွတယျဆိုရငျတော့ အဲဒါတှကေို ပုံမှနျစမျးသပျမှုထဲ ဝငျသှားတယျ။ အဲဒီစမျးသပျမှုက (၇) နာရီ (၈) နာရီ (၁၀) နာရီအထိ ကွာတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အဲဒီလိုမြိုး စမျးသပျမှုက ပိုမြားတယျဆိုတော့ အုပျစုခှဲပွီးတော့ စဈကွတယျ။ လူနာရဲ့ ဘယျလောကျအရေးကွီးသလဲပေါျလဲ မူတညျပွီးတော့ အခြိနျကှာသှားတယျ။ ဘယျပုံစံနဲ့ စမျးသပျတယျဆိုတဲ့ပေါျမှာ ကှာသှားတယျ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ PCR နဲ့ Antigen တို့ ကှာခွားခကြျကို နညျးနညျးပွောပွပေးပါ။ ဘယျဟာကို ဘယျနရောမှာ သုံးတယျဆိုတာကို ရှငျးပွပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ Antigen က မြားသောအားဖွင့ျ Primary Care Office တှမှော သုံးတာမြားတယျ။ ဆေးခနျး Clinic တှမှော သုံးတာမြားတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ Antigen test တှကေ လှယျလညျးလှယျတယျ။ မွနျလညျးမွနျတယျ။ ဒါပမေဲ့ Antigen test တှကေို အစိုးရက သုံးခှင့ျပွုထားတာက လက်ခဏာပွတဲ့ လူနာတှပေေါျမှာပဲ သုံးရမယျလို့ သုံးခှင့ျပွုထားတယျ။ ဆိုတော့ လက်ခဏာ ရှိထားတဲ့လူနာက သူ့ဆရာဝနျနဲ့ သှားပွတယျ။ ဒါမှမဟုတျ သူနာပွုနဲ့ သှားပွတယျဆိုရငျ ဆေးခနျးကိုသှားကွတယျဆိုရငျ အဲဒီမှာ Point of Care - တိုကျရိုကျစမျးသပျမှုစကျနဲ့ သုံးတာမြားတယျ။ ပွီးတော့ PCR စမျးသပျမှုကတော့ စောစောကပွောထားသလို နှဈမြိုးခှဲထားတဲ့အတှကျကွောင့ျ စမျးသပျမှုပုံစံကလညျး အမြိုးမြိုးရှိတာကွောင့ျ စကျအကွီးကွီးတှေ အကွီးအမားတှေ ဖွဈတာလဲ ဖွဈနိုငျတယျ။ ပွီးတော့ စညျးမဉြျးကန့ျသတျခကြျတှေ လိုအပျတာကွောင့ျ ဓါတျခှဲခနျးတှမှောပဲ သုံးတာမြားတယျ။
မေး ။ ။ ဒီရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျတဲ့အထဲမှာ ကိုယျခံအားစမျးတာ ဘယျအခြိနျမှာ သုံးပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ ကိုယျခံအား စမျးတာကွတော့ လူနာတဈယောကျက လက်ခဏာရှိသညျဖွဈစေ၊ မရှိသညျဖွဈစေ သူ့သဘောနဲ့သူ အရငျတုနျးက ကိုဗဈ ရှိထားလား၊ မရှိထားလား မသိဘူးဆိုတာကို သိခငြျတယျဆိုလို့ရှိရငျ အဲဒီအခြိနျမှာ သုံးလို့လညျးရတယျ။ နောကျတဈခုကွတော့ လူနာတဈယောကျကို အရေးတကွီးနဲ့ ဆေးရုံတငျလိုကျတယျဆိုရငျ သူ့မှာ ရောဂါလက်ခဏာ ရှိခငြျလဲ ရှိနိုငျတယျ။ မရှိခငြျလဲ မရှိနိုငျဘူး။ ဒါပမေဲ့ တခွားကိစ်စကွောင့ျမို့ ဆေးရုံတငျလိုကျတဲ့အခြိနျမှာ ကိုဗဈစမျးသပျမှုလုပျတယျ။ ပွီးတော့ အရငျတုနျးက ရှိမရှိကို သိဖို့အတှကျလညျး စမျးသပျတယျ။ ဆိုတော့ အခွအေနအေမြိုးမြိုးပေါျမှာ မူတညျပွီးတော့ စမျးသပျတိုငျးတာပါတယျ။ ဒီအတိုငျးဆိုရငျ ပွီးခဲ့တဲ့ သုံးလေးငါးလ ခွောကျလတုနျးက ကိုဗဈရခဲ့သလား၊ မရခဲ့လား မသိခဲ့ဘူး။ လက်ခဏာမရှိပမေယ့ျ။ အဲဒါကို သိခငြျတယျဆိုရငျ တိုငျးကွည့ျလို့ရတယျ။
မေး ။ ။ အခု ကာကှယျဆေးတှေ ထှကျနပွေီဆိုတော့ ဒါမြိုးစမျးသပျမှု ဘယျလောကျ အရေးပါသလဲ ပွောပွပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ ကာကှယျဆေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဒီအခြိနျမှာ အရေးကွီးတဲ့ စမျးသပျမှုကတော့ Antibody Test ဖွဈပါတယျ။ ဒီဟာက အရေးကွီးလာတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကိုယျက ကာကှယျဆေး ထိုးပွီးသှားပွီ။ ပထမ (၁) လုံးထိုးသညျဖွဈစေ။ ဒုတိယ (၁) လုံး ထိုးသညျဖွဈစေ ဆေးပတျပွည့ျသှားပွီဆိုရငျ ကိုယ့ျမှာ ကိုယျခံအား ရှိမရှိဆိုတာကို ဒီ Antibody စမျးသပျမှုက ကာကှယျဆေး ထိုးပွီးတဲ့အခြိနျမှာ အရေးကွီးလာပါပွီ။
မေး ။ ။ ကာကှယျဆေးဆိုတဲ့ သဘောက ဒီရောဂါပိုး ပှားထားတဲ့ဟာကို ကိုယျထဲမှာ ထည့ျပေးလိုကျတာလို့ နားလညျထားပါတယျ။ ဆိုတော့ ကာကှယျဆေး ထိုးပွီးတဲ့လူက ဒီရောဂါပိုး ရောကျနတေယျလို့ ကိုယျထဲကလညျး အသိအမှတျပွုပွီးတော့ ကိုယျခံအားတှေ ထုတျတာဆိုတော့ အခုလိုမြိုး ရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျတဲ့ဟာနဲ့ ဘာမြားသှားပွီးတော့ အနှောင့ျအယှကျတှမြေား ရှိနိုငျသလဲဆိုတာကို ပွောပွပေးပါ။
ဖွေ ။ ။ ရှိတော့ရှိနိုငျပါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကာကှယျဆေးထဲကို ထည့ျထားတာ ဒီဗိုငျးရပျဈ တဈခုလုံးကို ထည့ျထားတာ မဟုတျဘူး။ ဗိုငျးရပျဈနဲ့ ဆငျတူတဲ့ အပိုငျးလေးတပိုငျးကိုပဲ သုံးပွီးတော့ ကိုယ့ျရဲ့ ကိုယျခံအားကို ကွှအောငျလုပျပေးတာ။ အဲဒီအခါကွမှ ကိုယ့ျခန်ဓာကနေ Antibody ထုတျတယျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ ကိုယျက COVID Test ကိုဗဈစမျးသပျမှု လုပျတဲ့ စောစောကပွောတဲ့ Antigen ပဲဖွဈဖွဈ၊ PCR ပဲဖွဈဖွဈ စမျးသပျမှုနဲ့ သှားပွီးတော့ တိုငျးလုပျတယျဆိုရငျတော့ False Positive ဆိုပွီးတော့ ဖွဈနိုငျတဲ့ အလားအလာတော့ ရှိပါတယျ။ ဒါကလဲ အခွအေနပေေါျမှာ မူတညျပါတယျ။ ကာကှယျဆေး ထိုးထားတဲ့လူဆိုရငျ အကယျ၍ ဖြားလာတယျ၊ နာလာတယျ ဖွဈတယျဆိုရငျတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ ကိုဗဈကိုပါ တိုငျးမယျဆိုရငျတော့ ကိုယ့ျဆရာဝနျကို ပွောပွရမှာက ငါ့မှာ ကာကှယျဆေး ထိုးထားတယျ။ ဒါဆိုရငျ ကိုယျက False Positive ဖွဈနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ရှိတယျ။ အကယျ၍ ကိုယျက ကိုဗဈကွောင့ျ ဖြားတာလဲ ဖွဈနိုငျတယျ။ ဒီအခြိနျက repository season တုပျကှေး flu တှလေညျး ဖွဈတယျ။ တခွား ရာသီဥတုဆိုငျရာ ဗိုငျးရပျဈပိုးတှလေညျး ရှိတယျဆိုတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ ဘာကွောင့ျဖွဈမှနျး မသိတဲ့အခြိနျမှာ ကိုယျက ကိုဗဈကာကှယျဆေးလညျး ထိုးထားပွီး၊ ကိုဗဈစဈဆေးမှု လုပျမယျဆိုရငျ False Positive ရနိုငျတာပေါ့။
မေး ။ ။ အခု ကိုဗဈ-၁၉ အတှကျ ကာကှယျဆေးတှေ ပေါျလာတယျဆိုပမေယ့ျ ဒီရောဂါက လူတှနေဲ့ အမွဲတမျး ယှဉျတှဲရှငျသနျနမေယျလို့ ဆေးပညာရှငျတှကေ ပွောကွပါတယျ။ အဲဒီအခြိနျမြိုးမှာ ကိုဗဈစဈဆေးမှုကလညျး နောကျဆိုရငျ နေ့တိုငျးလုပျရမယ့ျ သဘောမြိုး ဖွဈလာနိုငျမယ့ျ အခွအေနရှေိတယျ။ ထူးထူးခွားခွား နညျးပညာတှေ သုံးပွီးတော့ စမျးသပျနတောတှေ ရှိပါသလား။
ဖွေ ။ ။ နေ့တိုငျးနေ့စဉျ ပုံမှနျစဈဆေးမှု ဖွဈနိုငျတယျဆိုတာတော့ မှနျပါတယျ။ ထူးထူးဆနျးဆနျး စမျးသပျမှုဆိုတာမြိုးထကျ အခုနောကျပိုငျးမှာ အစိုးရကလညျး ပထမဦးဆုံး test ကို ခှင့ျပေးလိုကျတယျ။ At-home-test kit အဲဒီလိုမြိုး အခှင့ျအရေးလေးတှတော့ ပေါျလာတယျ။ နညျးပညာကတော့ ထူးထူးခွားခွားတော့ မဟုတျပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဒါက နညျးလမျး ဘယျအခြိနျမှာ သုံးရမလဲ။ အိမျမှာ သုံးလို့ရတယျ။ ဆေးရုံအထိ သှားစရာ မလိုဘူး။ ဒါပမေဲ့ သုံးဖို့ အခွအေနကေ ကိုယျက ဖြားတာပဲဖွဈဖွဈ၊ လက်ခဏာ မသိမသာလေး ပေါျလာတာပဲဖွဈဖွဈ၊ ဒါပမေဲ့ အဲဒီအခြိနျကရြငျ ကိုယ့ျရဲ့ ဆရာဝနျကို ဖုနျးလေးလှမျးခေါျပွီးတော့ ဆရာဝနျကနေ ဒါကို prescription ဆေးစာခှင့ျပွုခကြျနဲ့ ကိုယ့ျအိမျမှာ ကိုယျဟာကိုယျ သုံးခှင့ျပေးတဲ့ အခှင့ျအရေးမြိုးတှေ အဲဒီလိုမြိုး အခွအေနတှေေ ရှိလာပါမယျ။ နညျးပညာ ထူးထူးခွားခွား ကှာသှားတယျဆိုတာတော့ မရှိပါဘူး။
မေး ။ ။ ကိုယျခံအား ရှိမရှိ စမျးသပျတာကို ဈေးသကျသကျသာသာနဲ့ လှယျလှယျကူကူ ရနိုငျသလား။
ဖွေ ။ ။ ကိုယျခံအား ရှိမရှိ စမျးသပျတဲ့ကိရိယာက လောလောဆယျတော့ FDA ကနေ ဈေးသကျသကျသာသာနဲ့ ထုတျတဲ့ စောစောကပွောသလို at-home-test kit ဆိုတာမြိုးတော့ မပေါျလာသေးပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ အဲဒါက နောကျကလြို့ရှိရငျ ပေါျလာဖို့ အခှင့ျအရေး ရှိတယျဆိုတာတော့ သခြောပေါကျ ပွောလို့ရတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကုမ်ပဏီ တောျတောျမြားမြားကလညျး ဒီလိုလှယျလှယျနဲ့ ပွီးတော့ ဈေးသကျသကျသာသာနဲ့ရဖို့အတှကျနဲ့ အစိုးရကလညျး အဲဒီလိုမြိုး ရဖို့အတှကျ ပွညျသူတှအေတှကျ အရမျးကို လုပျပေးနကွေတယျ။
မေး ။ ။ ဒီလိုမြိုး ဓါတျခှဲခနျးတဈခုလုံးအတှကျ တာဝနျယူထားသူအနနေဲ့ ကိုဗဈ-၁၉ ရောဂါပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျတာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဘယျလိုအကွံပေးခငြျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ ကိုဗဈ-၁၉ စဈဆေးဖို့အတှကျကို နမူနာကောကျတယျ။ ဆရာဝနျပဲဖွဈဖွဈ သူနာပွုပဲဖွဈဖွဈ၊ လကျတောကျတှပေဲဖွဈဖွဈ အကုနျလုံးက ရှေ့တနျးကနေ တိုကျပှဲဝငျနသေူတှေ ဖွဈတော့ သူတို့အနနေဲ့ ဒီကပျရောဂါကွီး စကတညျးက တောကျလြှောကျ လူနာတှနေဲ့လညျး တှေ့နရေတယျဆိုတော့ သူတို့တှေ ကိုယ့ျဟာကိုယျလညျး self-care ဂရုစိုကျဖို့ကလညျး အရေးကွီးတယျ။ တတျနိုငျဆုံး ကိုယ့ျကိုယျကိုယျလညျး ဂရုစိုကျကွဖို့။ PPE အကာအကှယျ အလုံအလောကျ ဝတျဆငျပွီးတော့ သသေခြောခြာ ဂရုစိုကျကွပါ။ နောကျတဈခုက စနမူနာ ကောကျတာလညျး အရမျးအရေးကွီးပါတယျ။ စနမူနာကို ကောငျးကောငျးမှနျမှနျ ကောကျနိုငျမှ အဲဒါမှ အဖွရေလဒျကလညျး အဖွကေောငျးရမယျ။
မေး ။ ။ ကိုဗဈ-၁၉ စမျးသပျမှုနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာဆိုရငျ test kit တှကေလညျး သိပျမရသေးတော့ ဒါမြိုးအခွအေနေ၊ အနအေထားမြိုးမှာ စဈဆေးစမျးသပျမှု လုပျဖို့အတှကျ ရိုးရိုးသာမနျလူတှအေနနေဲ့ ကိုဗဈ-၁၉ နဲ့ ပတျသကျပွီး ဘာတှလေုပျသင့ျတယျလို့ အကွံပေးခငြျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီလိုမြိုး စဈဆေးစမျးသပျမှုလုပျဖို့ သိပျမရှိသေးတဲ့ အခြိနျမှာ ကိုယျက ရောဂါလက်ခဏာ ပွလာတာ၊ ကိုဗဈလိုမြိုး ဖြားနာမှု ဖွဈတာ၊ အခု ဆောငျးတှငျးရာသီဆိုတာ့ ကိုဗဈလညျး ဖွဈနိုငျတယျ။ တုပျကှေးလညျး ဖွဈနိုငျတယျ။ အဲဒီလိုမြိုး ဖွဈတယျဆိုရငျ စဈဆေးမှုက လုံလုံလောကျလောကျ မရှိတဲ့အခြိနျမှာ ဘယျလိုအကွံပေးလို့ ရသလဲဆိုတော့ ကိုယ့ျဟာနဲ့ကိုယျ အိမျမှာပဲ သီးခွားနဖေို့၊ အဓိက ဖွဈတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ Antigen Test ကတော့ ရှိနိုငျရငျတော့ ကောငျးတာပေါ့။ Antigen Test က PCR ထကျစာရငျ ဆေးရုံတှေ၊ ဆေးခနျးတှမှော သုံးတာမြားတဲ့အတှကျ Antigen Test က နညျးနညျးလှယျတယျ။ ပွီးတော့ စရိတျလညျး နညျးနညျးသကျသာတယျ။ အဲဒီလိုမြိုးတှေ ရှိနိုငျရငျတော့ အဲဒါမြိုးနဲ့ စမျးသပျနိုငျရငျတော့ ကောငျးတာပေါ့။ လုံးဝမစမျးသပျနိုငျဘူးဆိုရငျတော့ ကိုယ့ျဟာကိုယျ Q လုပျနိုငျရငျလုပျ၊ မိသားစုနဲ့ခှဲပွီးတော့ သကျသကျနနေိုငျပါတယျ။
ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ဒေါကျတာဖွူမွတျသှယျပါ။ ကိုဗဈရောဂါပိုးရှိမရှိ အမွနျစဈဆေးနိုငျမယ့ျ အိမျသုံး Covid 19 ပိုးစဈကရိယာ တမြိုးကိုတော့ အမရေိကနျနိုငျငံက Lucira ကုမ်ပဏီက တီထှငျနိုငျပွီ ဖွဈပါတယျ။ နာရီဝကျလောကျအတှငျး အဖွထေုတျပေးနိုငျတဲ့ ဒီကရိယာကို ဆရာဝနျထောကျခံခကြျနဲ့ အရေးပေါျအခွနေမှော သုံးဖို့အတှကျ FDA က အတညျပွုပေးထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒါကို တှငျတှငျကယြျကယြျ သုံးနိုငျဖို့တော့ အခြိနျယူရအုံးမှာ ဖွဈပါတယျ။
