ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႀကီး က်င္းပေနတဲ့ အခုလိုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႔ဖို႔ကိစၥကလည္း အမ်ားအားရံုစိုက္ေနတဲ့ ကိစၥတရပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖို႔ ကိစၥကို Australia, Britain, Czech republic, Slovakia, American, Canada, Hungary, New Zealand ႏိုင္ငံေတြကလည္း ေထာက္ခံထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ႏုိင္ငံတကာက စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အထိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ ေနရာမွာ အတိုင္းအတာဘယ္ေလာက္အထိ ခရီးေရာက္ေနပါၿပီလဲ။ ေနာက္ ဘယ္လုိအရာေတြက အကန္႔အသတ္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနသလဲဆုိတာေတြကို သိရွိႏိုင္ဖို႔ ဒီကိစၥမွာ ကိုယ္တုိင္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္၊ ကုလသမဂၢအေရး ကြ်မ္းက်င္သူလည္းျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားၫႊန္႔ေပါင္း အစိုးရရဲ ႔ ကုလသမဂၢေရးရာ တာဝန္ခံ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ကို မခင္ျဖဴေထြး က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔အပ္ထားတဲ့ မစၥတာ ကင္တားနား ကိုယ္တိုင္က ဗမာျပည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြထဲမွာ လူသားတရပ္လံုးကို က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေျမာက္တဲ့ က်ဴးလြန္မႈမ်ဳိးေတြ၊ စစ္ရာဇဝင္မႈေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း သတင္းအေထာက္အထား အခ်က္အလက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံရရွိတယ္။ ရရွိၿပီးေတာ့ ဒါေတြကို စံုစမ္းေလ့လာဖို႔အတြက္ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ လိုအပ္တယ္လို အႀကံျပဳခ်က္ကို ၂၀၁၀ မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေဝးကို တင္သြင္းတဲ့ သူ႔အစီရင္ခံစာမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလိုက္တာဟာ ပထမဦးဆံုး။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ျမန္မာႏိုုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ အထူးကြ်မ္းက်င္သူေတြ ခန္႔အပ္လာတဲ့ေနရာမွာ ပထမဦးဆံုး အႀကံျပဳမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ႀကီးမားတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဗမာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢကြ်မ္းက်င္သူေတြကို တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ဒါ ပထမဦးဆံုး ျဖစ္လာလို႔ပါ။ က်န္တာကေတာ့ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ ဗမာႏိုင္ငံမွာ အခုလိုမ်ဳိး စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ရာဇဝတ္မႈမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ပိုင္ဆုိင္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းေတြကေရာ၊ ေနာက္တခုက တရားသူႀကီးေတြ ႏုိင္ငံတကာက ဂုဏ္သေရရွိ သိကၡာရွိတဲ့ တရားသူႀကီးေတြပိုင္းကလည္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာတဲ့ အပိုင္းေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ ကုလသမဂၢ ခန္႔အပ္ခဲ့တဲ့ သူေတြထဲမွာလည္း special rapporteur အျဖစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ Professor Mr.Yozo Yokota၊ Professor Paulo Sergio Pinheiro တို႔ ကလည္း ကင္တားနားရဲ ႔ အႀကံျပဳခ်က္ကို ထပ္ဆင့္ၿပီးေတာ့ လက္ခံေၾကာင္း ေဖာ္ျပၾကၿပီးေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔လည္း တိုက္တုိက္တြန္းတြန္း ေျပာေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ယေန႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးမွာ လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါမွာ ရရွိလာတဲ့ ရလဒ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ခင္ျဖဴေထြး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ တကယ္တမ္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္လာတဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိလာမလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးေပးပါရွင့္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ တရုတ္ နဲ႔ ရုရွား တို႔လို ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ပံုမွန္ဆက္ဆံေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဗီတိုအာဏာသံုးၿပီး ပယ္ခ်ေနက်ဆိုေတာ့ အခုကိစၥမွာေရာ သူတို႔ရဲ ႔ ဗီတိုအာဏာကိုေက်ာ္ၿပီး ျဖစ္ဖို႔ဆုိတာ ဘယ္ေလာက္အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါမလဲရွင့္။
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ။ ။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကို ေမးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢမွာ အထူးသျဖင့္ လံုၿခံဳေရေကာင္စီကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကတဲ့ေနရာမွာ စဥ္းစားခ်က္က ဒီကိစၥတခုကို စဥ္းစာတာ အေျခခံ (၂) ခ်က္ ရွိပါတယ္။ ပထမက ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ မွန္ကန္မႈေပါ့။ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ အႀကံဳဝင္မႈေပါ့။ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းအရ အက်ဴံးဝင္မႈေပါ့။ ဒါကေတာ့ ဥပေဒပိုင္းဆုိင္ရာေပါ့။ ဒုတိယက ႏိုင္ငံေရးအရ လုပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ ရွိမရွိ။ ဆိုလိုတာက ႏိုင္ငံေရးအရ ေထာက္ခံမႈ။ အထူးသျဖင့္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြရဲ ႔ ဘံုအက်ဳိးစီးပြားေတြ ညီၫႊတ္လာမႈ ရွိမရွိေပါ့။ ဒီကိစၥတခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လိုေတာ့ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဗမာႏိုင္ငံ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မတီဖြဲ႔ဖို႔ကိစၥမ်ဳိးေတြ ဒါေတြက ဥပေဒပိုင္းဆုိင္ရာမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အႀကံဳဝင္ေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆႏၵရွိမရွိ ေထာက္ခံမႈပိုင္းမွာ ေသခ်ာတယ္ တရုတ္၊ ရုရွား ဗီတုိပါဝါ (Veto Power) ရွိတဲ့ (၂) ႏိုင္ငံက ထိုင္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာ္ျဖတ္ၾကရအုံးမယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္ယူဖို႔ လုိပါတယ္။
ခင္ျဖဴေထြး ။ ။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္လို ႏိုင္ငံမ်ဳိးၾကေတာ့ သူကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြလည္း ရွိေနတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ဘာပဲေျပာေျပာ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဂရုစိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္ေတာ့ တရုတ္ရဲ ႔ ဗီတိုကို လြန္ဆန္ဖို႔ လြယ္ပါ့မလားရွင့္။
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ။ ။ ဗီတို သံုးတယ္ဆိုတာလည္း ဗီတိုပိုင္ဆိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ record ရွိတယ္။ ဒီ ႏိုင္ငံက ဘယ္ႏွစ္ခါ ဗီတို သံုးသလဲဆိုတာေပါ့။ ဒါေတြကိုေတာ့ တစံုတရာ အေလးထားဖို႔ေတာ့ ရွိတယ္။ ခဏခဏ ဗီတို သံုးတဲ့အခါ သူတို႔ရဲ ႔ မွတ္တမ္းက မေကာင္းတဲ့ သေဘာလည္းရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ဥပမာ ဆူဒန္ (Sudan) ကိစၥေပါ့။ ဆူဒန္ကိစၥဆုိရင္ ဆူဒန္မွာ တရုတ္ရဲ ႔ ေရနံ အပါအဝင္ စီးပြားေရး အက်ဳိးစီးပြားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိတယ္။ ရွိတဲ့ၾကားထဲက အခုနေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြရဲ ႔ ေပါင္းစံုမႈ၊ ဆူဒန္ရဲ ႔ အေရးေပၚ အေျခအေန၊ ဆူဒန္ က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဥပေဒအရ အႀကံဳဝင္မႈ၊ တကမာၻလံုးက ဝိုင္းဝန္းတိုက္တြန္းမႈ။ ဒီဟာေတြ ေပါင္းစံုလာတဲ့အခါမွာ တရုတ္အေနနဲ႔ လက္ေရွာင္ေပးရတဲ့ သေဘာေတြရွိၿပီး ဆူဒန္မွာဆိုရင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ေတြ ေစလႊတ္ရတဲ့အပိုင္းေတြ ရွိတယ္။ ဗမာျပည္ကိစၥမွာေတာ့ ေသခ်ာေအာင္ေျပာခ်င္တာက ေလာေလာဆယ္အဆင့္မွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က အမွန္တရား ေဖာ္ထုတ္ေရး၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားမွ်တမႈကို ဘယ္လိုရွာေဖြမလဲအပိုင္းမွာ လမ္းေပါက္ေပါင္းစံု ဖြင့္ထားပါတယ္။ ICC တခုတည္းလုပ္မယ္၊ ႏိုင္ငံတကာတရားရံုးကို တင္မယ္ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဆံုးျဖတ္ထားတာ အမ်ားစု တခ်ဳိ ႔ေတာ့ရွိတာေပါ့ အေနနဲ႔ကေတာ့ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြတဲ့အခါမွာ လမ္းေၾကာင္းေပါင္းစံုကေန စဥ္းစားမယ္။ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရႈေထာင့္ကလည္း စဥ္းစားေနတယ္ဆိုတာကိုလည္း ရွင္းေအာင္ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ခင္ျဖဴေထြး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆူဒန္ကိစၥနဲ႔ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ႏႈိင္းယွဥ္တဲ့ေနရာမွာ ဥပမာ ဆူဒန္ကိစၥမွာ တရုတ္က ေခါင္းေရွာင္လိုက္တဲ့ ကိစၥေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလို အေနအထားမွာေတာ့ ဆူဒန္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ ရပါမလားရွင့္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆူဒန္ရဲ ႔အေျခအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေန မတူတာေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ ဆူဒန္ကိစၥမွာ ဥေရာပသမဂၢရဲ ႔ ေထာက္ပံ့မႈကို လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ကိစၥေတြမွာ ဥပမာ ေငြေရးေၾကးေရးကအစ ေထာက္ခံမႈ အမ်ားႀကီးရခဲ့တာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ မရတဲ့အရာမ်ဳိးေပါ့။ ဒီလုိ အေနအထားေတြ ကြာျခားမႈရွိတဲ့ေနရာမွာ ဆူဒန္မွာ တရုတ္က မျဖစ္မေန ေခါင္းေရွာင္ေပးခဲ့ေပမဲ့့ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥမွာေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား လို႔။ ေနာက္တခုက အခုၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေပးေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ပံုစံေတြအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ရလဒ္အားျဖင့္ တစံုတရာ မရွိတဲ့အခါမွာ ဘာမွျဖစ္မလာတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ လူေတြကို စိတ္ဓါတ္က်စရာ ေနာက္ထပ္ေပါင္းေပးလိုက္တာမ်ဳိး ျဖစ္မသြားဘူးလားရွင့္။ အဲဒါေတြလည္း ေဆြးေႏြးေပးပါအုံး။
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ။ ။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကို မွန္းဆၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကရတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အခုနေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံတကာမွာ အက်ဳိးစီးပြားေတြ အေျခခံၿပီး ဆက္ဆံတဲ့အပိုင္းေတြရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာ တရားဥပေဒေတြဆိုတာ ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ တရားဥပေဒနဲ႔ ကုလသမဂၢေအာက္မွာ လုပ္ၾကတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာအလုပ္ပဲလုပ္လုပ္ အခု ေရတြင္းတူး အခုေရၾကည္ေသာက္လို႔ မရပါဘူး။ ႏွစ္ေတြအမ်ားႀကီး ယူရတယ္။ မစၥတာ ကင္တာနားရဲ ႔ အခုလို အႀကံျပဳခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္လာဖို႔ဆိုတာ ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ၾကာသလဲ - (၁၈) ႏွစ္ေလာက္ၾကာၿပီးမွ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ ျပည္ပမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကတဲ့လူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မွတ္တမ္းေတြ ျပဳစုခဲ့ၾကတာ တန္ (ton) နဲ႔ကို ရွိပါတယ္။ ျပဳစုခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ။ အဲဒီလိုမ်ဳိးပဲ ဒီကိစၥေတြကို တကမာၻလံုးက သိလာေအာင္ ေျပာၾကဆုိၾက၊ ေဆြးေႏြးၾက၊ ေရးၾကသားၾက ဆိုတာေတြ ကလည္း (၁၈) ႏွစ္ျဖစ္ၿပီးမွ ဒါျဖစ္လာတာ။ ဆုိလိုတဲ့သေဘာက အခုခ်က္ခ်င္းလုပ္လို႔ မရဘူး။ တုိင္းျပည္အတြင္းမွာ အေရးေပၚ တခုျဖစ္လာ မွ အခုမွ ထလုပ္ရင္ မရဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔က ႏိုင္ငံတကာ တရားဥပေဒလမ္းေၾကာင္းက လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို လုပ္သြား ၾကရမယ္။ အဲဒီလို လုပ္ထားမွ ေျပာထားမွ အေရးေပၚ အေျခအေနတခု ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ အခြင့္အလမ္းတခုကို ဆုပ္ဆုပ္ ကိုင္ကိုင္ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္တယ္။
ခင္ျဖဴေထြး ။ ။ က်မတို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာကို ၿခံဳလိုက္ရင္ ကုလသမဂၢစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ဆုိတာ အခ်ိန္အခါတခုၾကာမွ ျဖစ္ရေပမယ့္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ေတာ့ ေျပာလုိ႔မရဘူး ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ သေဘာလားရွင္။
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ။ ။ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔မရသလုိ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈႀကီးက ခက္ခဲတယ္ အႏွစ္ (၂၀) ရွိတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ လက္္မႈိင္ခ်ေနမယ့္အစား တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ဟိုလူ လက္ၫိဳးထိုး ဒီလူ လက္ညိဳးထိုး အျပစ္တင္ေနမယ့္အစား ကိုယ္ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ကိုယ္ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ။ ကိုယ့္ရဲ ႔ ကြ်မ္းက်င္မႈက ဘာရွိသလဲ။ ရွိတဲ့ ကြ်မ္းက်င္ေပၚအေျခခံၿပီး လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္ တဲ့ လုပ္ႏိုင္တဲ့အလုပ္ေတြကို လုပ္ေနဖို႔ ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
ခင္ျဖဴေထြး ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားၫႊန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖြဲ႔ရဲ ႔ ကုလသမဂၢရံုးေရးရာ တာဝန္ခံ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့တာပါရွင္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ (၁၅) ရက္ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟ ကင္တာနား (Tomas Ojea Quintana) က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို တင္သြင္းခဲ့တဲ့အထဲမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ျပည္တြင္းျပည္ပက ဖိအားေတြကို လ်စ္လွ်ဳရႈၿပီးေတာ့ အခု အခ်ိန္ အထိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စနစ္တက်နဲ႔ ဆက္တိုက္ က်ဴးလြန္ေနတုန္းျဖစ္တယ္လို႔ သူရဲ ႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးသားခဲ့ပါ တယ္။ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေစခိုင္းမႈ၊ ေက်းရြာေတြကို မီးရႈိ ႔ဖ်က္ဆီး၊ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မတရားေစာ္ကား မု ဒိန္းက်င့္ စတဲ့ကိစၥေတြ အျပင္ ျပည္သူေတြရဲ ႔ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ စည္းရံုးခြင့္ေတြကို ပိတ္ပင္တာ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ ႔ အရပ္သားျပည္သူေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ဳိးႏႊယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေျပာင္းလဲလာေအာင္ ဖိအားေပးဖို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က တိုက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
